Rozdział V Zdrowa nauka o miłości io prawie miłości; pewne błędy, które pojawiają się w tym zakresie przez Amoris Laetitia.

Uwaga wstępna: oficjalny tekst jest tylko w języku włoskim, różne wersje w innych językach są tłumaczeniami automatycznymi neuronowymi.

wprowadzenie

Prosimy Boga o światło, aby Jego mądrość prowadziła nas we wszystkim, co robimy:

„Boże ojców i Panie miłosierdzia, którego wszystko stworzyłeś swoim słowem, który ukształtowałeś człowieka swoją mądrością, abyś mógł panować nad stworzeniami, które stworzyłeś, i rządzić światem w świętości i sprawiedliwości oraz ogłaszać sądy z prawością umysł,
daj mi mądrość, który siedzi obok Ciebie na tronie i nie wykluczaj mnie z grona Twoich dzieci, bo jestem Twoim sługą i synem Twojej służebnicy, człowiekiem słabym i krótkowiecznym, niezdolnym do zrozumienia sprawiedliwości i praw. Nawet najdoskonalszy z ludzi, bez twojej mądrości, byłby niczym. Z tobą jest mądrość, która zna twoje dzieła, która była obecna, kiedy stwarzałeś świat; wie, co jest miłe twoim oczom, a co jest zgodne z twoimi dekretami. Ześlij ją ze świętych niebios, ze swojego chwalebnego tronu, aby mi towarzyszyła i wspierała w moim trudzie i by wiedziała, co ci się podoba. Wie wszystko i wszystko rozumie: poprowadzi mnie roztropnie w moich działaniach i ochroni mnie swoją chwałą ”. (Mdr 9, 1-6. 9-11)

List biskupów argentyńskich i Amoris laetitia kilkakrotnie mówi o miłości, ale, jak zobaczymy, takie potraktowanie tej podstawowej cnoty i różnych związanych z nią tematów pozostawia wiele do życzenia i otwiera drzwi do różnych błędów…. dlatego wydaje mi się ważne, aby najpierw wystarczająco dogłębnie wyjaśnić niektóre aspekty miłosierdzia zgodnie z zdrową doktryną katolicką, a następnie zbadać, co stwierdza list biskupów argentyńskich i Amoris laetitia, w ten sposób pojawią się problematyczne aspekty i błędy tych tekstów wyraźnie.

Przypominam wszystkim, że Papież powiedział, że Amoris laetitia jest tomistą: „Chcę w tym miejscu wyraźnie powtórzyć, że moralność Amoris laetitia jest moralnością tomistyczną, moralnością wielkiego Tomasza. "[1] …a zobaczymy niestety w naszej dyskusji co. Tomasz i jako Amoris Laetitia wypowiadają się, które wyraźnie odbiegają od stwierdzeń św. Tomasza na temat dobroczynności i związanych z nim tematów.

1) Podstawowe wskazówki dotyczące miłosierdzia w Piśmie Świętym.

Dogłębne badanie Biblii pod przewodnictwem Tradycji oznacza odkrycie, że Bóg jest miłością, tak jak św. John ὅτι ὁ θεὸς ἀγάπη ἐστίν (1 J 4,8), oznacza odkrycie, że w Trójcy jest Miłosierdzie, Ojciec miłuje Syna (J 3,35; 5,20), a Syn miłuje Ojca (Jn 14,31); z drugiej strony Bóg wlewa miłość do naszych serc przez Ducha Świętego (Rz 5,5, 5), owocem Ducha Świętego jest miłość, miłość (Ga XNUMX) i ust. Paweł stwierdza: „Dlatego, bracia, dla naszego Pana Jezusa Chrystusa i miłości Ducha Świętego polecam was…”. W świetle nauczania biblijnego i w linii Tradycji musimy wręcz stwierdzić, że Duch Święty jest Osobą - Miłością, jak wyjaśnia Jan Paweł II: "W swoim życiu intymnym Bóg" jest miłością", esencjonalną miłością, wspólną trzem boskim Osoby: miłość osobowa jest Duchem Świętym jako Duchem Ojca i Syna. W tym celu „przeszukuje głębiny Boga”, jako niestworzony dar miłości. Można powiedzieć, że w Duchu Świętym życie wewnętrzne Trójjedynego Boga jest całkowicie darem, wymianą wzajemnej miłości między Osobami Boskimi i że przez Ducha Świętego Bóg „istnieje” jako dar. Duch Święty jest osobistym wyrazem takiego oddania się, tego bytu-miłości. On jest Miłością Osobową. On jest Osobowym darem. […] Jak pisze Apostoł Paweł: „Miłość Boża została rozlana w naszych sercach przez Ducha Świętego, który został nam dany”.[2] .

Dogłębne badanie Biblii pod przewodnictwem Tradycji oznacza w istocie przede wszystkim uświadomienie sobie, że Bóg nieskończenie przewyższa wszystko, co możemy o Nim powiedzieć lub zrozumieć, i że dlatego Bóg jest nieskończenie super miłością i nieskończenie super kocha siebie; w rzeczywistości Katechizm mówi, że Boska rzeczywistość jest: „...nieskończenie ponad wszystko, co możemy zrozumieć lub powiedzieć”. (por. Katechizm Kościoła Katolickiego nr 206)

Dogłębne badanie Biblii pod kierunkiem Tradycji oznacza odkrycie, że prawdziwy Bóg, czyli Trójca, nieskończenie kocha ludzi, Ewangelia Jana jest bardzo jasna: „Bóg bowiem tak bardzo umiłował świat, że Syna Jednorodzonego dał, bo kto w Niego wierzy, nie powinien zginąć, ale ma życie wieczne” (J 3,16), w liście Jana czytamy: „ispheν τούτῳ ♥φανερώθη ἀ ἀάπη τοῦ θεοῦ ispi ἡμῖν, ὅτι τὸν ἱὸν αὐτοῦ ὸὸν μο ἀσ. ἵνα ζήσωμεν δι 'αὐτοῦ. „(1 J 4,9)” W tym objawiła się w nas miłość Boża: Bóg posłał swego Jednorodzonego Syna na świat, abyśmy przez Niego mieli życie”. Św. Paweł stwierdza: „Ten, który własnego Syna nie oszczędził, ale wydał Go za nas wszystkich, czy nie odda nam wszystkiego razem z Nim?” (Rz 8,32)

Z drugiej strony Bóg jest nieskończenie super Ojcem wszystkich (Ef 4,6), wzywa nas do udziału w Jego życiu (II P 1,4; 1 J 4,7-8) i do Jego miłości, to znaczy do miłości (Rz 5,5) i dał nam Ducha miłości (2Tm 1,7); w tej linii, jak nauczają wielcy doktorzy, jesteśmy wezwani do przebóstwienia”.[3] to przebóstwienie dokonuje się w miłości.

W Chrystusie miłość Boża objawia się w najwyższym stopniu i jesteśmy przez Niego zaproszeni do naśladowania Go w miłości (J 13,34, Ap 1,5; Ef 5; I P 2,21s)

Bóg wybrał nas w Chrystusie: „...przed stworzeniem świata, abyśmy byli przed Nim święci i niepokalani w miłości, przeznaczając nas, abyśmy byli dla Niego przybrani przez Jezusa Chrystusa, zgodnie z miłosnym planem Jego woli” (Ef. 1,4)

O tym, co zostało dotychczas powiedziane w tym akapicie, zob. C. Spicq „Theologie morale du Noveau Testament”. Librairie Lecoffre J. Gabalda i in. Cie., Paryż, 1970 t. II s. 481-493

Życie chrześcijańskie jest dla nas odpowiedzią miłości na miłość Bożą (Rz 12,9, 12s). Miłość sprawia, że ​​kochamy Boga całym sobą (Mk 29n). Miłość sprawia, że ​​w pełni przestrzegane jest Prawo i przykazania (Rz 13,8; J 14, 21.23; 15,10.14; 1 J 2,5; 5,2s; 2 Jn 6).

W Chrystusie człowiek zostaje przywrócony do pierwotnej doskonałości miłości, utraconej z powodu grzechu pierworodnego.

a) Wyjaśnienia dotyczące działalności charytatywnej w OT

To prorok Ozeasz, według Kaufmanna Kohlera w Encyklopedii Żydowskiej, ten, który nadaje miłości głębsze i czystsze znaczenie, w ST, odkrywając, że Bóg kocha Izrael pomimo swoich odchyleń (Oz. 11), jest miłością wolności będzie (Oz. 1).

Na miłości Księga Powtórzonego Prawa buduje cały swój system; Bóg umiłował ojców (Pwt 10), a ponieważ przekazał tę miłość ich potomkom, całemu ludowi Izraela, wybrał ich, choć nie ze względu na ich zasługi, aby byli Jego szczególnym narodem i chronił ich przed wrogami (Pwt.15). 7, 6-8; 23, 6). Dlatego Bóg wymaga, aby jego lud kochał go w odpowiedzi na Jego miłość (Pwt 6, 5; 10, 12; 11, 1, 13, 22; 13, 4; 19, 9; 30, 6, 16, 20); Bóg kocha także obcego i chce, aby członkowie Jego ludu kochali obcego (Pwt 10-18).

Miłość Boga do Izraela została ogłoszona przez Jeremiasza „miłością wieczną” (Jer 31), a Izajasz i ostatni z proroków podkreślają tę miłość Bożą (Iz 3; Ml 63).[4]

Dokładniej, za pośrednictwem Ozeasza, proroka z VIII wieku pne, Bóg przedstawia swoją relację z Izraelem jako relację wiernego męża, który mimo zdrady dokonanej przez oblubienicę zobowiązuje się odzyskać jej miłość (por. Oz 2, 16-25); poprzez Ozeasza Bóg okazuje swoją namiętną miłość, ale także wystarczająco silny, aby przezwyciężyć grzech oblubienicy i poprowadzić ją z powrotem do najczystszej miłości, więc chociaż oblubienica zdradziła go grzechem, z niewiernością, Bóg nadal kocha ją jak zakochany mąż . Podobnie u Izajasza (Iz 54,5-8) i Ezechiela (2; 2) wyłania się ten oblubieńczy wymiar miłości Boga do swego ludu. [5]

Bóg przedstawia Izrael jako „lud Boży” (Wj 3, 7.8) i jako „syn Boży” (Wj 4,23), którego sam wyzwala z Egiptu i bardziej bezpośrednio, w pewien sposób, rodzi...

W Księdze Powtórzonego Prawa czytamy: „Więc odpłacacie Panu, ludowi głupiemu i pozbawionemu mądrości?
Czy to nie on jest ojcem, który cię stworzył, który cię stworzył i ustanowił? (Pwt 32, 6s)

Należy zauważyć, że idea Ludu Bożego ma wymiar etniczny i wymiar religijny, zawiera także „... trzy szczególne cechy, którymi są powołanie, przynależność, podróż”.[6]

Bóg powołał Izraela, aby był swoim ludem, wybrał go dobrowolnie, należy do niego i musi być przez niego prowadzony, Bóg prowadzi Izrael po ścieżce, którą Izrael musi podążać, co bardzo wyraźnie widać w Wyjściu.

Wezwanie wyłania się wyraźnie z tego fragmentu z Księgi Powtórzonego Prawa: „Pan związał się z wami i wybrał was nie dlatego, że jesteście liczniejsi niż wszystkie inne narody – w rzeczywistości jesteście najmniejsi ze wszystkich narodów – ale dlatego, że miłuje Pana a ponieważ chciał dotrzymać przysięgi, przysiągł twoim przodkom: Pan wyprowadził cię potężną ręką i odkupił cię, uwalniając cię z niewoli, z ręki faraona, króla Egiptu. (Księga Powtórzonego Prawa 7, 7-8)

Członkostwo wyłania się również z tego tekstu Księgi Powtórzonego Prawa: „Dzieciami jesteście dla Pana, Boga waszego: nie będziecie nacinać i nie ogolicie się między oczami za zmarłego. W rzeczywistości jesteście ludem poświęconym Panu, waszemu Bogu, a Pan wybrał was, abyście byli Jego szczególnym ludem pośród wszystkich narodów, które są na ziemi” (Pwt 14,1s)

Droga Ludu Bożego jest wyraźnie widoczna w Wyjściu, ale jest kontynuowana w całym Piśmie, stając się drogą Nowego Ludu Bożego, Kościoła, jest podróżą na tym świecie i podróżą do nieba.

Lud Boży jest adresatem i odpowiednikiem Przymierza z Bogiem, które należy rozumieć jako: „...osobiste usposobienie, zobowiązanie, zobowiązanie, zapewnienie, obietnica, które zasadniczo wywodzi się z wolnej i jednostronnej inicjatywy Boga, do której ostatecznie łączy się z nim nawet przysięga”.[7]

Przymierze charakteryzuje się zasadniczo łaską (Pan zobowiązuje się), to znaczy darem, jaki Bóg czyni z siebie i Prawa, to znaczy darem, jaki Bóg daje człowiekowi na drodze etyczno-kulturowej, która pozwala człowieka, aby wejść i pozostać w przymierzu z samym Bogiem.[8]

W Biblii mamy różne przymierza, to z Noem, to z Abrahamem, to z Mojżeszem itd.

W Katechizmie Kościoła Katolickiego czytamy, że Przymierze z Noem, o którym mówią pierwsze rozdziały Księgi Rodzaju: „wyraża (...) zasadę Boskiej ekonomii wobec „narodów” (Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 56). )

Jest to praktycznie kosmiczny sojusz proporcjonalny do stanu perwersji i kary, która go poprzedzała i wskazuje na nowy kontakt nawiązany między Bogiem a zbawioną ludzkością.[9]

Z wyjątkiem przypadku Noego, pojęcie przymierza „… ma charakterystyczny związek z historią Izraela, z jego przeszłością i przyszłością”.[10]

Przymierze z Abrahamem oznacza: 1) obietnicę ziemi (Rdz 15,18; 17,8; 28,15) i potomstwa (por. Rdz 17,15-19; 26,24; 28,14). 2) odpowiedzialność za klan i narody (Rdz 18,18:3) 18,19) prawo, w rzeczywistości Bóg go wybrał „...aby zobowiązać swoje dzieci i swoją rodzinę po nim do zachowywania drogi Pana i działać zgodnie ze sprawiedliwością i prawem” (Rdz XNUMX)[11]

Docieramy do Przymierza Góry Synaj: „Założycielskie doświadczenie przymierza ma miejsce na Synaju. Jest prezentowany w założycielskim wydarzeniu historycznym. Jest całkowitym darem Boga, owocem Jego całkowitej inicjatywy i zobowiązuje zarówno Boga (Łaska), jak i ludzi (Prawo). Nadaje nowo narodzonemu Izraelowi status ludu z pełnymi prawami.”[12]

Penna dodaje, że przymierze na Synaju „… dotyczy ustanowienia samego ludu Izraela jako ludu Bożego, skupiając się na istotnej dacie Tory, która oznacza Bożą wolę wobec niego (można to streścić w” dziesięciu słowach „(Pwt 4,13; 5,2,22; umieszczone w arce, czynią ją „arką” przymierza lub nawet w pierwszym przykazaniu, aby nie czcić innego Boga (Pwt 17,2; 29,24-25) . ...)”[13]

Inne przymierza zostały zawarte z Dawidem i jego potomkami (2Sam 23,5; Ps 89,4.29.35.40; Iz 55,3; Jr 33.21) z Lewim / Aaronem (Mal 2,4-5.8; Jr 33,21b)[14]

Przymierze między Bogiem a Jego ludem oznacza, że ​​lud, jak wspomniano, przestrzega Zakonu i dlatego kocha Boga, jak nakazuje Zakon. W szczególności konieczne jest przytoczenie słynnych tekstów, zwłaszcza z Księgi Powtórzonego Prawa, które przedstawiają miłość jako nakaz Boga (Pwt 6,5; 10,12; 11,13.22; 19,9; 30,20; Joz. 23,11 ) w miarę potrzeby, aby podobać się Bogu (Pwt 10,12; 11,13.22; 19,9; 30,20; Joz. 23,11) jako zakończenie serii prób dozwolonych przez Boga (Pwt 13,4) oraz jako dar Boży (Pwt 30,6)

Jeśli Bóg, jak widzieliśmy, przedstawiany jest jako Oblubieniec ludu Bożego, to oczywiste jest, że oblubienica, czyli właśnie lud, musi kochać Boga; miłość ta jest zjednoczona z przestrzeganiem przymierza z Bogiem, a więc Prawa, które On daje (Syr 2-15), samo Prawo nakazuje miłość Bożą, jak widać, a Bóg daje tę miłość człowiekowi ( Pwt 17).

Poniższy fragment w Deteronomy 6 jest szczególnie istotny w odniesieniu do tego, co mówimy: „Słuchaj Izraelu: Pan jest naszym Bogiem, jednym jest Pan. Będziesz miłował Pana, swojego Boga, całym swoim sercem, całą swoją duszą i ze wszystkich swoich sił. Te przykazania, które wam dzisiaj daję, są utrwalone w waszych sercach. Będziesz je powtarzał swoim dzieciom, będziesz o nich opowiadał będąc w domu, idąc ulicą, kładąc się spać i wstając. Przywiążesz je do ręki jako znak, będą jak wisiorek między twoimi oczami i napiszesz je na odrzwiach twojego domu i na twoich drzwiach.

Bóg nakazuje człowiekowi kochać Go, a ta miłość zakłada przestrzeganie Prawa; człowiek musi kochać Boga całym sobą: całym sercem, umysłem itd. to właśnie oznacza przestrzeganie tego, czego chce Bóg, przestrzeganie Prawa danego przez Boga z miłości.

Prawo Boże nie jest po prostu przestrzegane, ale musi być kochane jako dar miłości od Boga dla prawdziwego dobra człowieka (Ps 119)

Izrael przedstawiany jest jako cudzołożna żona właśnie dlatego, że nie przyjmuje daru Bożego i nie kocha go tak, jak powinna, i nie przestrzega Prawa, nawet oddając się czci innym bogom.

Nakaz miłości do Boga musi być powiązany z nakazem miłości do bliźniego.

W Księdze Kapłańskiej czytamy: „Nie będziesz się mścić i nie żywić urazy do synów swojego ludu, ale będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego. Jestem Panem” (Kpł 19,18:XNUMX)

Należy zauważyć, że przez bliźniego nie mamy na myśli każdego człowieka, lecz członka ludu Bożego, rodaka i współwyznawcę, a cudzoziemca zamieszkałego wśród wybranego ludu (gher) i wielorakie wyrażanie rozkazów jest pozostawiony odpowiedzialności i wrażliwości „jednostki” (por. A. Penna „Miłość w Biblii”, wyd. Paideia Brescia 1972, s. 133).

Słynny egzegeta Spadafora wyjaśnia: „W ST, w rzeczywistości, następni… są ​​Izraelici, ludzie tej samej rasy, a w każdym razie ilu i wyłącznie oni weszli z obrzezaniem lub równoważnym rytuałem, aby być częścią wspólnota, zgodnie z zasadą solidarności, wtedy obowiązywała. W ten sposób czasami znajdujemy w przykazaniu miłości bliźniego ghér lub obcego (Kpł 19; Pwt 34); żyje pośród Izraela i przyjął ciężki ciężar Prawa. Ale wszyscy inni są wykluczeni. W tym sensie literatura rabiniczna komentuje w zgodzie prawa dotyczące bliźniego; zawsze precyzując, że jest to tylko Izraelita, a „nie Samarytanin, cudzoziemiec lub prozelita” (Mekiltà, Ex. 10, 19).” (F. Spadafora „Miłość” w „Słowniku biblijnym” wyd. Studium, Rzym, 21)

Tak więc w ST następną miłością są Izraelici, a nie inni! Wszyscy inni są wykluczeni z tej miłości.

Wraz z Ewangelią miłość bliźniego stała się czymś nowym (F. Spadafora „Miłość” w „Słowniku biblijnym” wyd. Studium 1963).

W Nowym Testamencie, jak widać powyżej i jak zobaczymy lepiej, Bóg udoskonalił to, co zawierał ST, ukazując w najpełniejszy sposób zarówno miłość w intymnym życiu Boga, miłość w relacji Boga z ludźmi, jak i miłość, która musi ożywiać naszą relację z Bogiem, zarówno miłość, jaką musimy mieć wobec siebie, jak i miłość, którą musimy mieć wobec bliźniego.

b) Terminy, których używa Pismo Święte, aby wskazać miłość.

Jak wyjaśnia Romano Penna, podstawowym hebrajskim terminem wyrażania miłości jest „a · hă · ḇāh (od czasownika aheb „kochać”) i wskazuje na „” intensywne pragnienie bycia blisko osoby, nie tylko wewnętrznie, ale także fizycznie. z którym czuje się pociągnięty i zjednoczony, i być z nim blisko i silnie związany we wszystkich aspektach życia „”.[15]

Dokładniej, czasownik aheb oznacza kochać zarówno uczciwie (por. Pwt 6,5; 5,10; Ps. 31,24 itd.), jak i nieuczciwie (por. Jr 2,25; 20,4; Ez. 16,37); czasownik ten wskazuje na miłość (dobra lub zła) do Boga lub do człowieka lub innego stworzenia (pokarm, świątynia itp.) (por. A. Penna „Miłość w Biblii”, wyd. Paideia, Brescia 1972 s. 9s)

Termin aheba ('a · hă · ḇah) wskazuje na szczerą miłość.[16]

Pojęcie miłości miłosiernej, zwłaszcza Bożej, wyrażają różne słowa hebrajskie, które zobaczymy poniżej.

1) Hesed „wskazuje na pierwotną i konstytutywną dobroć, miłość rodzącą się, czystą i bezinteresowną”.[17]

2) W „Dives in Misericordia” czytamy, że drugim słowem, które w terminologii Starego Testamentu służy do określenia miłosierdzia, jest rahamim. […] Rahamim w swoim rdzeniu oznacza miłość matki (rehem = łono). Z głębokiej i oryginalnej więzi, jaka łączy matkę z dzieckiem, rodzi się szczególna relacja z dzieckiem, szczególna miłość. Możemy powiedzieć o tej miłości, że jest ona całkowicie wolna, niezasłużona i pod tym względem stanowi wewnętrzną konieczność: potrzebę serca.[18]; hesed i rahamim to główne określenia na Boże miłosierdzie.

Bardziej ogólnie można powiedzieć, że w Piśmie Świętym rhm używany jest do wskazania skutku miłości, aw szczególności miłosierdzia; ten korzeń znajduje się w czasowniku raham, używanym prawie wyłącznie do wskazania miłosierdzia Bożego i miłości (Ps. 18,2; 103,13; Iz. 49,10; 54,8; Oz. I, 6s) oraz w rzeczowniku rehem, z liczbą mnogą, o której wspomnieliśmy powyżej (por. A. Penna „Miłość w Biblii”, wyd. Paideia Brescia 1972 s. 12).

3) Ponownie w „Dives in Misericordia” czytamy, że termin hanan wyraża szersze pojęcie: w rzeczywistości oznacza manifestację łaski, która wiąże się, że tak powiem, ze stałą predyspozycją do bycia hojnym, życzliwym i miłosiernym.[19]

4) Poza tymi podstawowymi elementami semantycznymi na pojęcie miłosierdzia w Starym Testamencie składa się również to, co zawiera czasownik hamal, który dosłownie oznacza „oszczędzić” pokonanego wroga, czyli nie zabić go, ale także „okazać miłosierdzie”. i współczucie ”, a w konsekwencji oznacza przebaczenie i darowanie winy. Istnieje również termin hus, który wyraża litość i współczucie, ale przede wszystkim w sensie afektywnym. Terminy te rzadziej pojawiają się w tekstach biblijnych na oznaczenie miłosierdzia. Ponadto należy zwrócić uwagę na słowo „emet”, które oznacza przede wszystkim „solidność, bezpieczeństwo” (po grecku siedemdziesiąt: „prawda”), a następnie „wierność”, ziemia w ten sposób wydaje się być powiązana z treścią semantyczną. terminu hesed. "[20]

W przypadku innych terminów wskazujących na miłość w AT można pożytecznie zapoznać się z tekstem A. Penny „Miłość w Biblii” Paideia, Brescia 1972 s. 10-15.

Greccy tłumacze Starego Testamentu właśnie po to, aby przełożyć na język grecki terminy hebrajskie wskazujące na miłość, wielokrotnie używali czasownika philein filein, ale przede wszystkim używali czasownika agapan agapan, aby wskazać na miłosierny wymiar miłości, a więc w celu przetłumaczenia w szczególności hesed i raham, ale także hanan używali w szczególności czasowników ἐλεέin eleein i οἰκτeίρein oikteirein (zob. A. Penna „Miłość w Biblii” Paideia, Brescia 1972 s. 20).

W linii LXX greckimi terminami, które w Nowym Testamencie najbardziej bezpośrednio wskazują na miłość, są w szczególności: rzeczownik agape agaph z czasownikiem względnym agapaw z jego pochodnymi oraz czasownik phileo filew z jego pochodnymi[21] W przypadku agapao wśród autorów świeckich wskazuje się na wolną i spontaniczną miłość, która rodzi się dla dobrego szacunku, jaki człowiek niesie; oznacza to pewną cześć, jaką otacza osoba[22]. I właśnie miłość wyraża się przede wszystkim tym czasownikiem i pojęciami z nim związanymi, dlatego w pierwszym liście Jana czytamy ὁ θεὸς ἀγάπη ἐστίν (1 J 4,8). Bóg jest miłością. W ślad za tym, co powiedzieliśmy powyżej, musimy potwierdzić, że Bóg jest nieskończoną supermiłością.

W pierwszym liście s. Jana czytamy również: Ἀγαπητοί, ἀγαπῶμεν ἀλλήλους, ὅτι ἡ ἀγάπη ἐκ τοῦ θεοῦ ἐστιν, καὶ πᾶς ὁ ἀγαπῶεν ἐλλήλανα γντοῦ ετανα γγντοῦ γετνα γντανα γγντανα γντανα γγντανα γντανα γετανα γνανα ετανα γνα ετανα ετανα γνανα ετανα ετανα γετανα ετανα γετα γνα ετανα ὁ μὴ ἀγαπῶν οὐκ ἔγνω τὸν θεόν, ὅτι ὁ θεὸς ἀγάπη ἐστίν. (1 J 4, 7-8) Co możemy przetłumaczyć jako: umiłowani moi, miłujmy się wzajemnie, bo miłość jest z Boga; a kto miłuje, jest zrodzony z Boga i zna Boga, a kto nie miłuje, nie zna Boga, ponieważ Bóg jest Miłością (1 J 4, 7-8)

A w Ewangelii Jezus mówi: Αὕτη ἐστὶν ἡ ἐντολὴ ἡ ἐμὴ ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς. (J 15,12) To jest moje przykazanie: miłujcie się wzajemnie, tak jak Ja was umiłowałem.

Czasownik agapao był ewidentnie uważany za bardzo ważny, aby wskazywać na Bożą miłość do nas i jej realizację w nas, abyśmy za to kochali Boga i kochali się nawzajem.[23].

Grecki czasownik phileo wśród autorów świeckich oznacza: trzymać coś z uczuciową miłością zrodzoną spontanicznie w duszy, dla której dana osoba jest postrzegana jako mile widziana[24]

W Nowym Testamencie czasownik phileo wskazuje w pewnym sensie na miłość wyższą, to znaczy na miłość szczególną, która jest skierowana do niektórych w sposób szczególny w grupie tych, którzy są kochani przez miłość bardziej ogólną. Tak więc Bóg (Ojciec) miłuje, z miłością wskazaną przez czasownik phileo, Syna (J 5,20); Ojciec miłuje uczniów Chrystusa tą miłością, na którą wskazuje czasownik phileo (J 16,27); Jezus kocha swoich przyjaciół tą szczególną miłością (J 11, 3.36; 20,2)[25]

Aby wskazać miłosierny wymiar miłości, a tym samym wskazać to, co w języku hebrajskim oddawane jest przez hesed i raham, hagiografowie Nowego Testamentu używali w szczególności czasowników ἐλεέin eleein i οἰκτeίρein oikteirein wraz z ich pochodnymi, ale także czasownika σπλαγχνίζω [26].

Czasownik ἐλεέin wskazuje nie tyle na współczującą duszę, ile raczej na miłosierdzie przejawiające się w dziełach (por. F. Zorell „Lexicon Graecum Novi Testamenti”, Papieski Instytut Biblijny, Rzym 1990, kol. 413) zamiast tego οἰκτeίρein wskazuje na współczującą duszę, dla której osoba ma litość.[27]

Czasownik σπλαγχνίζω tłumaczy bezpośrednio hebrajski czasownik raham, tak jak rehem to łono, tak σπλάγχνα splankna to jelita, a czasem także macica matczyna, a jak raham wskazuje na głębokie miłosierdzie macierzyńskie, trzewny czasownik σπλαγχνίζω oznacza to samo miłosierdzie wewnętrzne [28]

Wulgata na ogół oddaje czasownik ἀγαπᾶν jako diligere, a ϕιλεῖν z miłością, ponieważ między słowami łacińskimi i odpowiadającymi im słowami greckimi występuje praktycznie ten sam odcień znaczeniowy. Co do rzeczownika ἀγάπη, można by oczekiwać, że zawsze będzie tłumaczony jako dilectio, ponieważ ἀγαπᾶν jest tłumaczone jako diligere; zamiast tego to caritas najczęściej tłumaczy ten rzeczownik (90 razy przeciwko 24). [29]

Caritas wywodzi się od carus, co oznacza kochany, zarówno w sensie dosłownym, a zatem mówimy, że człowiek jest nam drogi, w tym sensie, że go kochamy, a także w sensie przenośnym i dlatego mówimy, że pewne towary są drogie, że jest drogie. Caritas różni się od miłości, gdy mówi się o bogach, mówi Cyceron, lub o rodzicach, ojczyźnie, o wybitnych ludziach, wolimy używać słowa caritas; w przypadku małżonków, dzieci, braci i krewnych stosuje się amor (por. Partitiones orat. 88). Rozróżnienie nie było rygorystyczne; ale ogólnie, z wyjątkiem komiksów, caritas miała bardziej szlachetne znaczenie i nie oznaczałaby zmysłowej lub obłąkanej miłości.

Wulgata tłumaczy ἀγάπη czasami z caritas, czasami z dilectio, oba łacińskie słowa mają absolutnie tę samą wartość.[30] 

2) Miłość jest w najwyższym stopniu w Bogu; Bóg jest Miłosierdziem.

Jak s. John Ὁ θεὸς ἀγάπη ἐστίν. (1 J 4,16) Bóg jest miłością. Rzeczywiście, w następstwie tego, co powiedzieliśmy powyżej, Bóg jest nieskończoną supermiłością.

W pierwszym liście s. John we also read: Ἀγαπητοί, ἀγαπῶμεν ἀλλήλους, ὅτι ἡ ἀγάπη ἐκ τοῦ θεοῦ ἐστιν, καὶ πᾶς ὁ ἀγαπῶεν ἐλλήλανα γντοῦ ετανα γγντοῦ γετνα γντανα γγντανα γντανα γγντανα γντανα γετανα γνανα ετανα γνα ετανα ετανα γνανα ετανα ετανα γετανα ετανα γετα γνα ετανα 8ὁ μὴ ἀγαπῶν οὐκ ἔγνω τὸν θεόν, ὅτι ὁ θεὸς ἀγάπη ἐστίν (1 J 4, 7-8). a kto miłuje, jest zrodzony z Boga i zna Boga, a kto nie miłuje, nie zna Boga, ponieważ Bóg jest Miłością (1 J 4, 7-8). Miłość pochodzi od Boga i czyni nas dziećmi Bożymi i uczestniczy w życiu Bożym. Bez niej tak naprawdę, w pewien sposób doświadczalnie, nie poznajemy Boga, ponieważ Bóg jest Miłością. Bóg jest zasadniczo nieskończenie super Miłością, jest nieskończenie super kochający i jest nieskończenie super kochający. Ponieważ Bóg kocha, to znaczy kocha nieskończenie, św. Jan stwierdza: „W tym objawia się w nas miłość Boża: Bóg posłał na świat swego jedynego Syna, abyśmy przez Niego mieli życie. W tym tkwi miłość: to nie my kochaliśmy Boga, ale On nas umiłował i posłał swojego Syna jako ofiarę przebłagania za nasze grzechy. Umiłowani, jeśli Bóg tak nas umiłował, my też musimy kochać się nawzajem. "(1 J 4, 9-11)

Dodaje s. Jana, że ​​poznaliśmy miłość, jaką Bóg ma do nas i uwierzyliśmy w miłość, którą Bóg ma dla nas. Bóg jest miłością; kto trwa w miłości, trwa w Bogu, a Bóg w Nim (por. 1 J 4, 16).

Bóg sprawił, że narodziliśmy się w Jego życiu przez żywą wiarę (1 J 5,1); to duchowe narodzenie jest triumfem żywej wiary, to znaczy zjednoczenia z miłością (1 J 5, 4-5). Uwierzyliśmy w miłość, którą Bóg objawia, posyłając swego jednorodzonego Syna, aby nas odkupił; w świetle Boga przez miłość zrozumieliśmy, że Bóg jest wszechmiłujący i dlatego godny miłości.[31]

Już Stary Testament mówi o miłości Boga, podkreślając Jego dobroć i miłosierdzie, ale to w Nowym Testamencie, posyłając swego jedynego Syna i Ducha Miłości, Trójca Święta objawia się pełniej (por. 1 Kor 7-16; Ef 3,9:12-1) iw tym objawieniu pokazuje nam, że jest nieskończenie super Miłością (4,8.16 J XNUMX:XNUMX).

Miłość jest przede wszystkim w Bogu – wyjaśnia św. Tomasza w linii Biblii, a naszą miłością jest udział w miłości Bożej: „Ad primum ergo dicendum quod ipsa essentia divina caritas est, sicut et sapientia est, et sicut bonitas est. Unde sicut dicimur boni bonitate quae Deus est, et sapientes sapientia quae Deus est, quia bonitas qua formaliter boni sumus est participatio quaedam divinae bonitatis, et sapientia qua formaliter sapientes sumus est diapicipatio quae ita etiam caritas qua formaliter diligimus proximum est quaedam participatio divinae caritatis. „(IIª-IIae q. 23 a. 2 ad 1) Boska istota jest miłością, ponieważ jest mądrością i dobrocią itp. . Jak jesteśmy mądrzy i dobrzy, uczestnicząc w Bożej mądrości i dobroci, tak miłość, za którą kochamy Boga i bliźniego, jest uczestnictwem w miłości, która jest w Bogu i która jest Bogiem, Bóg jest miłością. Nasza miłość jest więc pewnym uczestnictwem w miłości Bożej. Termin miłość, miłość, mówiąc o Bogu, może być rozumiany istotowo lub pojęciowo, to znaczy może odnosić się do istoty lub do Osób Boskich (por. I q. 37 a. 2).

Jako termin odnoszący się do Esencji miłość jest cnotą boską. W Bogu odnajdujemy doskonałość cnót (por. św. Tomasz z Akwinu „Sum przeciwko poganom” i UTET, 2013, ebook, ,l.1c. dziewięćdziesiąt dwa.). Jak wszystkie inne boskie atrybuty, cnoty Boga są jego istotą.[32] Cnotę można przypisać Bogu w pewnych granicach, przede wszystkim należy mu ją przypisać jako doskonałość, a nie jako przyzwyczajenie, w rzeczywistości w Bogu nie ma szat, bo szaty wskazują na potencjał, Bóg jest Czynem Czystym, który nie ma nic potencjalnego; wtedy nie wszystkie cnoty można przypisać Bogu, ale tylko te, które są Jemu odpowiednie”[33]. Cnoty Boże są wzorowymi cnotami, wzorowymi przyczynami naszych cnót (por. I-II, q. 61 a. 5 w c.) A przede wszystkim Bogu należy przypisać najwyższą cnotę, którą jest właśnie miłość. Miłość-miłość w Bogu, jak każdy inny atrybut Boga, jest tą samą Boską Istotą i jest nieskończona. Bóg kocha siebie i inne istoty. Nieskończona Miłość ma za przedmiot ponad wszelką Boską Dobroć, aw stosunku do niej stworzenia; miłość w Bogu nie jest pasją, ale aktem woli, a Bóg chce przede wszystkim siebie, swojej dobroci i stworzeń dla siebie. W odniesieniu do miłości Boga w stosunku do stworzeń odpowiedź udzielona przez s jest interesująca. Tomasz, gdy zadaje sobie pytanie, czy Bóg kocha wszystko jednakowo i czy Bóg kocha najlepsze rzeczy bardziej; mówi s. Doktorze, że kochać oznacza chcieć dla kogoś dobra i z dwóch powodów można coś mniej lub bardziej kochać:

1) przez część aktu woli kochającego, która jest mniej lub bardziej intensywna i w tym sensie Bóg nie kocha niczego bardziej niż drugiego, ponieważ kocha wszystko jednym bardzo prostym aktem woli

2) za część dobra, którego kochający chce dla ukochanego, a więc mówi się, że kochamy się bardziej niż nawzajem, ponieważ pragniemy dla niego większego dobra; w tym sensie należy stwierdzić, że Bóg kocha jedne rzeczywistości bardziej niż inne: w rzeczywistości, ponieważ miłość Boża jest przyczyną dobra stworzeń, nie byłoby stworzenia lepszego od innych, gdyby Bóg nie chciał dla niego większego dobra niż dla drugiego (por. I q. 20 a. 3 w c.). Dlatego dalej trzeba powiedzieć, że Bóg kocha najlepsze rzeczywistości bardziej, ponieważ kochać więcej oznacza chcieć większego dobra, a Bóg jest przyczyną dobra w stworzeniach, więc jeśli niektóre stworzenia są lepsze, to są, ponieważ Bóg chce większego dobra dla stworzeń. ich dlatego kocha ich bardziej (por. I q. 20 a. 4 w c.). I dodaje s. Tomasza, że ​​twierdzenie, zgodnie z którym Bóg jednakowo troszczy się o wszystkie rzeczy, nie należy rozumieć w tym sensie, że wszystkim stworzeniom rozdziela równe dobra, ale w tym sensie, że z równą mądrością i dobrocią zarządza wszystkimi rzeczami (por. I q. 20 a. 3 do 1). Pismo Święte wyraźnie stwierdza, że ​​„Bóg jest miłością” (1 J 4,16); Miłość Boża jest właśnie Miłością Bożą (por. In div. nom., rozdz. 4 l. 11). Św. Tomasz dalej precyzuje w odniesieniu do miłości Bożej, że „…w Bogu miłość jest nie tylko prawdziwa, ale także najdoskonalsza i najstabilniejsza. ...”[34]

Pojęciowo i odnosząca się do osoby, miłość jest imieniem własnym Ducha Świętego: jako Słowo jest imieniem własnym Syna (por. I q. 37 a. 1). Św. Augustyn in De Trinitate (6, 5,7, XNUMX) stwierdza: „… Duch Święty współistnieje razem w tej samej jedności i równości substancji. Rzeczywiście, niezależnie od tego, czy jest jednością dwóch innych Osób, czy ich świętością, czy ich miłością, czy też ich jednością, ponieważ jest to ich miłość, i obiema ich miłością, ponieważ jest ich świętością, jasne jest, że nie jest to jedna z dwie pierwsze Osoby... Duch Święty jest więc czymś wspólnym Ojcu i Synowi, czymkolwiek to jest, a dokładniej tą samą współistotną i wieczną komunią; jeśli nazwa przyjaźni ci odpowiada, nazwij to tak, ale bardziej trafnie nazywaj to dobroczynnością. I ta miłość również jest substancją, ponieważ Bóg jest substancją i Bóg jest miłością, według Pisma Świętego. ... W konsekwencji nie ma więcej niż trzech: ten, kto kocha tego, który od niego pochodzi, ten, kto kocha tego, od którego pochodzi, i kocha samą siebie.”[35]

Dodaje s. Augustyn: „Duch Święty jest zatem Bogiem miłości. […] Dlatego w tym stwierdzeniu jest określony Duch: Bóg jest miłością. Dlatego Duch Święty, Bóg pochodzący od Boga, raz dany człowiekowi, rozpala go miłością do Boga i do bliźniego, sam będąc miłością. "[36] Św. Tomasz wyjaśnia, że ​​jeśli przyjmiemy Miłość jako pojęcie pojęciowe, to kochać oznacza nic więcej niż wygaśnięcie miłości: to znaczy wytworzyć czasownik, a rozkwitnąć znaczy wyprodukować kwiaty. Jak więc mówi się, że drzewo kwitnie dla kwiatów, tak też jest potwierdzone, że Ojciec mówi (to znaczy mówi) do samego Słowa i do nas, i że Ojciec i Syn są kochankami (to znaczy kochają siebie i nas) za Ducha Świętego, to znaczy za miłość wychodzącą (por. I q. 37 a. 2).

W „Sumie przeciwko poganom” s. Tomasz dodaje w tym wierszu: „…konieczne jest, aby miłość, z jaką Bóg jest w woli Bożej, umiłowana w kochającym, pochodziła zarówno od Słowa Bożego, jak i od Boga, którego On jest Słowem. ... A ponieważ ukochany jest obecny w woli, jak gdyby popychał i skłaniał wewnętrznie kochającego do ukochanej rzeczy, ponieważ wewnętrzny impuls żywych istot należy do duchów witalnych, słuszne jest, aby Bóg, który postępuje jako miłość, został powołany Duch , ponieważ istnieje prawie dla pewnego ducha.”[37]

W słynnej encyklice „Divinum illud Munus” [38] Leona XIII, śladami s. Agostino i s. Tomasz w wielu fragmentach mówi o Duchu Świętym jako o Miłości. Przede wszystkim wskazuje Ducha Świętego jako życiodajną Miłość (nr 2), następnie precyzuje, że Duch Święty jest Boską Dobrocią i Wzajemną Miłością Ojca i Syna, przypisuje mu się dzieło dopełnienia i doskonalenia stworzenia w rzeczywistości Duch Święty jest ostateczną przyczyną wszystkich rzeczy i tak jak wola i wszystkie inne rzeczy ostatecznie spoczywają na swoim końcu, tak i On, który jest właśnie Boską Dobrocią i Wzajemną Miłością Ojca i Syna oraz ostateczną przyczyną wszystkich rzeczy dopełnia i udoskonala (n. 4) Dodaje, że Duch Święty napełnia nasze serca słodyczą ojcowskiej miłości (por. Rz 8-15) i że ta prawda zgadza się z porównaniem Doktor Anielski między dwoma działaniami Ducha Świętego, w rzeczywistości przez działanie tego Ducha Chrystus został poczęty w świętości, aby być Synem Bożym z natury, a inni zostali uświęceni, aby być dziećmi Bożymi przez adopcję (por. III, q. 16, a. THE). To duchowe pokolenie wywodzi się z Miłości, która jest właśnie Duchem Świętym, w sposób o wiele szlachetniejszy niż naturalny (nr 32)

Dlatego Duch Święty przebóstwia nas, rodząc nas do życia Bożego i czyniąc nas prawdziwymi dziećmi Bożymi, napełnia nasze serca słodyczą ojcowskiej miłości, a także napełnił tą miłością Chrystusa poczętego właśnie za sprawą Ducha Świętego.

Sam Duch Święty jest pierwszą i najwyższą Miłością i porusza dusze, wyjaśnia Leon XIII, i prowadzi je do świętości, która polega na miłości Boga, to znaczy na miłości; pełnia darów Bożych jest pod wieloma względami konsekwencją obecności Ducha Świętego w duszach sprawiedliwych; w rzeczywistości, jak naucza św. Tomasz: „Quum Spiritus Sanctus procedat ut amor, procedit in ratione doni primo; unde dicit Augustinus, quod per donum quod est Spiritus Sanctus, fine propria dona dividuntur membris Christi” (I, q. 38, a. 2) gdy Duch Święty postępuje jako miłość, jako pierwszy dar; więc, jak s. Augustyn, przez Dar, którym jest Duch Święty, rozdaje członkom Chrystusa wiele innych szczególnych darów.[39]

Ponownie Leon XIII precyzuje, że Duch Boży, wychodząc od Ojca i Słowa w wiecznym świetle świętości, będąc Samą Miłością i Darem, objawiwszy się przez zasłony postaci ze Starego Testamentu, wylał całą swoją pełnię na Chrystus i na Jego Mistycznym Ciele Kościół; i nawrócił wielkich grzeszników tak potężnie, że sprawił, że zaczęli radować się i pragnąć świętych rzeczy i stali się ludźmi nieba. (nr 9)

Św. Jan Paweł II stwierdzał w tym wersecie: „W swoim życiu intymnym – pisze Jan Paweł II – Bóg jest miłością (por. 1 J 4,8.16, 1), esencjalną miłością, wspólną trzem Osobom Boskim: osobistą miłością jest Duch Święty jako Duch Ojca i Syna. W tym celu bada głębokości Boga (2,10 Kor XNUMX), jako niestworzony dar miłości. Można powiedzieć, że w Duchu Świętym życie wewnętrzne Trójjedynego Boga staje się całkowicie darem, wymianą wzajemnej miłości między Osobami Boskimi i że przez Ducha Świętego Bóg istnieje jako dar... Duch Święty, jako współistotna Ojcu i Synowi w bóstwie, jest miłością i darem (niestworzonym), z którego każdy dar dla stworzeń (dar stworzony) wywodzi się jak ze źródła (fons vivus): dar istnienia wszystkim rzeczom przez stworzenie. dawanie ludziom łaski przez całą ekonomię zbawienia. Jak pisze Apostoł Paweł: „Miłość Boża została rozlana w naszych sercach przez Ducha Świętego, który został nam dany”. ”.[40]

Niech Trójca, aw szczególności Duch Święty, będzie naszym przewodnikiem w Prawdzie i Miłosierdziu.

3) Miłość jaśnieje w Chrystusie i jest podstawową częścią nauczania Chrystusa.

Miłość jaśnieje w Chrystusie, stwierdza Katechizm w n. 1823: „Jezus czyni dobroczynność nowe przykazanie(Por. J 13,34, XNUMX) „Jezus mówi: „To jest moje przykazanie: miłujcie się wzajemnie, jak Ja was umiłowałem” (Gv 15,12). A ponadto: „Jak Ojciec umiłował mnie, tak i ja umiłowałem ciebie. Pozostań w mojej miłości "(Gv 15,9). Jezus okazuje boską, trynitarną miłość, kochając swoją „do końca” (Gv 13,1:XNUMX, a uczniowie są zachęcani do wzajemnej miłości poprzez okazywanie im miłości Jezusa.

Zaraz po ustanowieniu Eucharystii Jezus zapowiada swoim apostołom rychłe odejście do nieba i pozostawia im to nauczanie: Daję wam nowe przykazanie: abyście się wzajemnie miłowali, tak jak ja was umiłowałem (por. J 13, 33-35). ). Nakaz miłości bliźniego w Prawie Mojżeszowym był bardzo niedoskonały i był źle rozumiany i praktykowany przez Żydów; Jezus nazywa swoje przykazanie miłości nowym, ponieważ przypisuje mu nowy ideał, którym jest on sam. Oczywiście przykład jest niepowtarzalny, ale każdy chrześcijanin z pomocą Chrystusa i Trójcy musi zobowiązać się do naśladowania go z daleka. Przed opuszczeniem Wieczernika Jezus ponownie ofiarowuje się jako wzór miłości braterskiej (por. J 15, 12-14). Jego wzniosła miłość musi być dla nas wzorem; Chrystus musi żyć w nas i Jego miłość musi się przez nas objawiać, dlatego św. Paweł może powiedzieć: „Właściwie przez Prawo umarłem dla Prawa, abym mógł żyć dla Boga. Zostałem ukrzyżowany z Chrystusem i już nie żyję, ale Chrystus żyje we mnie. A to życie, którym żyję w ciele, żyję w wierze w Syna Bożego, który mnie umiłował i wydał samego siebie za mnie” (Ga 2,19nn.)

Św. Paweł zadaje sobie pytanie: kto nas oddzieli od miłości Chrystusa? A on odpowiada, że ​​ani śmierć, ani żadne stworzenie nie będzie w stanie odłączyć nas od miłości Boga, która jest w Chrystusie (por. Rz 8-35). Tu chodzi o miłość Boga i Chrystusa do nas; i ust. Paweł pozwala nam zrozumieć, że jeśli nie jesteśmy pewni naszej miłości do Boga, możemy liczyć na trwanie Bożej miłości w Chrystusie do nas i właśnie ta miłość opiera naszą nadzieję na niewzruszonych fundamentach (por. Ferdinand Prat „Charite” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 39-1932, Tom 1995 - Colonne 2)

Św. Tomasz podkreśla wzniosłą miłość Chrystusa w tym tekście, który jest częścią drugiego czytania aktualnego Godzin Czytań w uroczystość Bożego Ciała „W końcu nikt nie może wyrazić słodyczy tego sakramentu. Za jego pomocą smakuje się duchową słodycz w samym jej źródle i pamięta się o tej wzniosłej miłości, którą Chrystus okazał w swojej męce.
Ustanowił Eucharystię podczas ostatniej wieczerzy, kiedy celebrując z uczniami Paschę, miał przejść ze świata do Ojca.
Eucharystia jest pamiątką męki, wypełnieniem postaci Starego Przymierza, największym ze wszystkich cudów dokonanych przez Chrystusa, godnym podziwu dokumentem Jego ogromnej miłości do ludzi”.[41] Mówiąc o wzniosłej miłości Chrystusa św. Tomasz dalej stwierdza: „
„… Unde, cum gratia Christi fuerit perfectissima, consequens est quod ex ipsa processerint virtutes ad perficiendum singulas potentias animae, quantum ad omnes animae actus. Et ita Christus habuit omnes virtutes. … Unde per hoc non ostenditur quod Christus non habuit virtutes, sed quod habuit eas perfectissime, ultra communem modum. „(IIIª q. 7 a. 2 co. Et ad 2m) Skoro łaska Chrystusa była najdoskonalsza, to z niej wypływały wszystkie cnoty i to w najdoskonalszym stopniu; dlatego Chrystus miał wzniosłą miłość. Chrystus był pełen łaski, to znaczy posiadał ją całkowicie i doskonale – wyjaśnia św. Tomasz:
„Respondeo dicendum quod plene dicitur haberi quod totaliter et perfecte habetur. … Utroque autem modo Christus habuit gratiae plenitudinem. Primo quidem, quia habuit eam in summo, secundum perfectissimum modum qui potest haberi. Et hoc quidem apparet prima, ex propinquitate animae Christi ad causam gratiae. … Secundo, ex comparatione eius ad effectum. Sic enim recipiebat anima Christi gratiam ut ex ea quodammodo transfunderetur in alios. Et ideo oportuit quod haberet maximam gratiam, sicut ignis, qui est causa caloris w omnibus calidis, est maxime calidus. Podobnie jak etiam quantum ad virtutem gratiae, plene habuit gratiam, quia habuit eam ad omnes operacje vel effectus gratiae. Et hoc ideo, quia conferebatur i uniwersalna zasada gratia tanquam cuidam w ogólnym habentium gratias. …. (IIIª q. 7 a. 9 co.)

Chrystus miał pełnię łaski, to znaczy miał łaskę całkowicie i doskonale. Dokładniej, miał pełnię łaski, ponieważ miał ją w najwyższym stopniu, w najdoskonalszy możliwy sposób. Chrystus był pełen łaski w tym, że jego dusza została w najdoskonalszy sposób złączona z Bogiem i dlatego w najdoskonalszy sposób otrzymał łaskę Bożą.

Chrystus był pełen łaski także ze względu na jej działanie, w rzeczywistości jego dusza otrzymała ją, aby przekazywać ją innym, dlatego konieczne było, aby miał maksymalną łaskę jako przyczynę łaski w innych.
W równym stopniu, co do rzeczywistości łaski, miał pełnię łaski, ponieważ miał ją dla wszystkich jej działań i wszystkich jej skutków. A to dlatego, że miał łaskę jako uniwersalną zasadę dla wszystkich, którzy ją otrzymują. Łaska Chrystusa była najwyższa: „Respondeo dicendum quod aliquam formam non posse augeri contingit dupliciter, uno modo, ex parte ipsius subiecti; alio sposób, ex parte illius formae…. Finis autem gratiae est unio creaturee racjonalis ad Deum. Non potest autem esse, nec intelligi, maior unio creaturee racjonalis ad Deum quam quae est in persona. Et ideo gratia Christi pertingit usque ad summam mensuram gratiae. Sic ergo manifestum est quod gratia Christi non potuit augeri ex parte ipsius gratiae. Sed neque ex parte ipsius subiecti. Quia Christus, secundum quod homo, a primo instanti suae conceptionis fuit verus et plenus comprehensor. „(III, q. 7 a. 12 in c.) Łaska Chrystusa osiągnęła najwyższą doskonałość łaski, w rzeczywistości łaska ma swój cel zjednoczenie rozumnego stworzenia z Bogiem, ale zjednoczenie człowieka z Bogiem w Chrystusie jest najwyższe, ponieważ to zjednoczenie dokonuje się w Osobie. Łaska Chrystusa nie wzrosła, ponieważ była doskonała od Wcielenia. Chrystus od poczęcia był podróżnikiem, ale był też prawdziwym zrozumieniem, miał jako człowiek błogosławioną wizję właściwą świętym nieba: „Ad primum ergo dicendum quod Christus, secundum quod homo, direct regulabatur a verbo Dei, unde non indigebat klauzura Angelorum. Et iterum secundum animam erat comprehensor; sed ratione passibilitatis corporis, erat viator.” (I, q. 113 a. 4 ad) Według duszy Chrystus był rozumem, miał wizję uszczęśliwiającą, ale według ciała był podróżnikiem. Dalsze s. Tomasz stwierdza, że ​​droga miłości właściwa błogosławionym była możliwa dla Chrystusa: „To jest druga droga doskonałej miłości Boga i jest ona właściwa błogosławionym rozumiejącym. …. Druga droga nie jest wtedy możliwa dla nikogo w obecnym życiu, chyba że jest on zarówno podróżnikiem, jak i zrozumieniem, jak nasz Pan Jezus Chrystus”.[42]. Św. Tomasz ponownie mówi w związku z tym „… et ideo ilam perfectionem caritatis quae erit post hanc vitam, nullus in hac vita habere potest, nisi sit viator et comprehensor simul; quod est proprium Christi”. (De virtutibus, q. 2 a. 10 co.). Jak widać s. Tomasz stwierdza, że ​​nikt nie może osiągnąć doskonałości miłości właściwej błogosławionym w Niebie, będąc podróżnikiem, jeśli nie jest również rozumem właściwym Chrystusowi; wydaje mi się jasne, że tutaj s. Tomasz twierdzi, że Chrystus, za życia, miał miłosierdzie błogosławionych, ale w przeciwieństwie do nich Chrystus był także podróżnikiem i mógł na to zasłużyć. Miłość Chrystusa była miłością Tego, który był podróżnikiem i rozumem, była najwyższą miłością, doskonałą w tym, że był rozumem i która z drugiej strony pozwoliła mu zasłużyć jako podróżnik, jako Doktor sam mówi w innym tekście: „Nec tamen per caritatem meruit inquantum erat caritas comprehensoris, sed inquantum erat viatoris, nam ipse fuit simul viator et comprehensor, ut supra habitum est. „(III, q. 19 a. 3 ad 1.)

Chrystus, jako człowiek, miał więc najdoskonalszą miłość; dla niego, jako zrozumienia i podróżnika, miłosierdzie błogosławionego było możliwe, jednak w przeciwieństwie do błogosławionego, jego miłosierdzie było zasłużone, ponieważ był także podróżnikiem. Aby wskazać doskonałość cnót, a tym samym miłości Chrystusa św. Tomasz mówi, podejmując twierdzenia Plotyna, że ​​Chrystus miał cnoty duszy oczyszczonej: „Christus .. habuit virtutes .. perfectissime, ultra communem modum. Sicut etiam Plotinus posuit quendam sublimem modum virtutum, quas esse dixit purgati animi”. (III q. 7 a. 2 do 2m.). Miłość Chrystusa była w pewien sposób nieskończona, mógł powiedzieć tak. Tomasz, podobnie jak jego łaska: «Solus autem Christus aliis potest wystarczających mereri: quia potest in naturam, inquantum Deus est, et caritas sua quodammodo est infinita, sicut et gratia, ut supra dictum est, dist. 13, cz. 1, art. 2, quaestiunc. 2” (Super Wysłane, III d.19 a.1 q.1). Miłość objawia się i jaśnieje w Chrystusie, który nie przyszedł znieść Prawa, ale aby je wypełnić, Jezus powiedział w rzeczywistości: „Nie myślcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków; Nie przyszedłem znieść, ale wypełnić.” (Mt 5) a Chrystus spełnił wolę Ojca doskonale i doskonale przestrzegał przykazań Ojca, powiedział bowiem: „Już z wami nie będę mówił, bo nadchodzi książę świata; Nie może nic przeciwko mnie zrobić, ale świat musi wiedzieć, że kocham Ojca i jak Ojciec mi nakazał, tak działam…. Pozostań w mojej miłości. Jeżeli będziecie przestrzegać moich przykazań, pozostaniecie w mojej miłości, tak jak Ja zachowałem przykazania mojego Ojca i trwam w Jego miłości. To wam powiedziałem, aby radość moja była w was i aby radość wasza była pełna” (J 17s; 14s)

Miłość prowadzi do życia według przykazań Bożych, miłość Chrystusa doprowadziła go do doskonałego przestrzegania przykazań; tylko żyjąc w przykazaniach pozostaje się w miłości. Miłosierdzie doprowadziło w tej linii duszę Chrystusa do doskonałego poddania się woli Bożej. 475 „… Słowo, które stało się ciałem, chciało po ludzku, w posłuszeństwie Ojcu, wszystkiego, co przez Boga postanowiło z Ojcem i Duchem Świętym dla naszego zbawienia.[43]”. Sobór Konstantynopolitański precyzuje, że z ludzkiej woli Chrystusa „podąża bez sprzeciwu i niechęci, a raczej poddaje się Jego woli Bożej i wszechmocnej”.[44]

Wola Chrystusa została całkowicie i doskonale podporządkowana Jego woli Bożej, a zatem w pełni przestrzegała prawa Bożego. Jezus wyjaśnił to jasno: „Nie myślcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków; Nie przyszedłem znieść, ale wypełnić. Zaprawdę powiadam wam, dopóki niebo i ziemia nie przeminą, nie przeminie ani jota ani znak z zakonu, jeśli wszystko się nie wypełni. Dlatego ktokolwiek złamie jedno z tych wskazań, choćby najmniej i nauczy tego samego ludzi, będzie uważany za najmniejszego w królestwie niebieskim. Ale ktokolwiek przestrzega ich i uczy ich ludzi, będzie uważany za wielkiego w królestwie niebieskim "(Mt 5,17-19). Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza w nr. 578, że Jezus jako jedyny był w stanie doskonale zachowywać Prawo Boże (por. J 8,46). Chrystus przestrzegał Prawa w sposób doskonały i tylko On, Bóg-człowiek, mógł to uczynić (por. Katechizm Kościoła Katolickiego n. 580)

Chrystus doprowadza Prawo do pełnego wypełnienia, nadając mu w boski sposób ostateczną interpretację „powiedziano... ale powiadam wam” (Mt 5,21.27.33s.38.43 itd.) i urzeczywistniając je w sposób najdoskonalszy (por. Katechizm Kościoła Katolickiego n. 581). Aby Prawo było teraz samym Chrystusem, jest żywym i kochającym Prawem, które należy przyjąć i wprowadzić w Nim iz Nim.

Veritatis Splendor mówi: „Sam Jezus jest żywym” wypełnieniem „Prawa, o ile urzeczywistnia jego autentyczny sens poprzez całkowity dar z siebie: sam staje się żywym i osobistym Prawem, które zaprasza nas do pójścia za Nim, daje łaskę dzielenia się własnym życiem i miłością oraz daje energię, by dawać o tym świadectwo w swoich wyborach i działaniach (por. J 13,34, 35-16)” (VS, n. XNUMX)

Niech Trójca zmiłuje się nad nami i pozwoli nam doprowadzić do doskonałości miłości w naszym życiu w doskonałym zachowywaniu Słowa Bożego.

4) Miłość w nas.

Jak widzieliśmy, miłość prowadzi do życia w przykazaniach Bożych, miłość Chrystusa urzeczywistnia się w najściślejszym przestrzeganiu świętego Prawa iw doskonałości samego Prawa; my również musimy w Nim wprowadzać w życie święte prawo Boże w miłości. Miłość, jak zobaczymy później, jest cnotą, którą żyjemy w łasce uświęcającej; miłość jest cnotą wlaną. Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza w nr. 1997: „Przez chrzest chrześcijanin uczestniczy w łasce Chrystusa, Głowy Jego Ciała. ...”

Łaska, która jest życiem Bożym w nas, wnosi w nas miłość, a wraz z nią życie w przykazaniach.

Veritatis Splendor stwierdza: „…. W ten sposób św. Augustyn ponownie w przedziwny sposób podsumowuje pawłową dialektykę prawa i łaski: „Dlatego prawo zostało dane, aby wzywać łaski; została dana łaska zachowania prawa”. (De spiritu et littera, 19, 4: CSEL 60, 187)… Św. Tomasz mógł napisać, że Nowe Prawo jest łaską Ducha Świętego udzieloną przez wiarę w Chrystusa. (Por Summa Theologiae, I-II, q. 106, a. 1, conclus. I ad 2 um.)”. (VS, nr 23 i następne)

Korzystam z tego cytatu ze św. Augustyna, aby podkreślić, że Ojcowie Kościoła wiele mówili o miłosierdziu io tym, jak św. Augustyn jest Doktorem Miłosierdzia Zachodu, s. John Chryzostom jest na Wschodzie[45] i to właśnie na wskazówkach Ojców opiera się cała późniejsza refleksja nad tą cnotą.

Właśnie Ojcowie Kościoła mocno podkreślali nadprzyrodzony wymiar miłości. W Dictionnaire de Spiritualité czytamy w związku z tym: „La charité surnaturelle est un don de Dieu et provient de la grace. Elle est un don de la Trinité tout entière (Didyme d'Alexandrie, De Spiritu Sancto, nr 16, PG., 39, 1049), mais elle est rapportée normalment au Saint-Esprit (tamże, nr 17; S. Augustyn, Serm. 265, por. 9, nr 10, PL, 38, 1223; Diadoque, De perfect., por. 74). S. Augustin et ses uczniowie ont beaucoup kładli nacisk na boskie pochodzenie de la charité, dans la lutte contre les pélagiens et les semi-pélagiens: „La charité, qui est une vertu, vient de Dieu et non de nous”[46]. Ils répètent de toutes les façons qu'elle vient de Dieu (De natura et gratia, cp. 64, n ° 77, PL., 44, 276), que nous ne acquérons pas par nos seules force[47]"[48].

Ojcowie wyraźnie stwierdzają, że miłość jest cnotą wlaną, wspierają nadprzyrodzony wymiar miłości, a tym samym jej związek z łaską.[49]

Bóg wyraźnie nakazuje miłość ku Bogu, ku sobie i bliźniemu: „Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem. To jest wielkie i pierwsze przykazanie. Drugie jest więc podobne do tego: będziesz kochać bliźniego jak siebie samego. Całe Prawo i Prorocy zależą od tych dwóch przykazań ”. (Mt 22,37ss)

Miłość jest nam przekazana przez Chrystusa w szczególności przez „swoje” przykazanie: „To jest moje przykazanie: miłujcie się wzajemnie, jak ja was umiłowałem” (Gv 15,12).

Miłość jest konieczna do zbawienia, ojcowie bardzo wyraźnie to potwierdzają. Jest to podstawowe stwierdzenie powtarzane przez Ojców w różnych formach: bez miłości żadne dobre dzieło nie ma wartości (por. św. Jan Chryzostom, Hom. 40 w Act. Apostolorum nr 4, PG. 60, 285). Bez miłości nic nie jest miłe Bogu mówi tak. Klemens I w liście do Koryntian (nr 49). Bez dobroczynności wszystkie inne dobra są bezużyteczne, mówi s. Jan Chryzostom i inni święci potwierdzają tę koncepcję[50] Euzebiusz z Aleksandrii stwierdza, że ​​człowiek nie może uczynić nic dobrego, jeśli nie ma miłości (por. Euzebiusz z Aleksandrii, „Sermo de caritate”, PG., 86, I, 324D)[51]

Miłość, zwłaszcza o ile jest urzeczywistniana, jest owocem Ducha (Ga 5), ​​sprawia, że ​​żyjemy w Chrystusie i zachowujemy w Nim przykazania (por. Katechizm Kościoła Katolickiego, 1824); Jezus mówi: „Trwajcie w mojej miłości. Jeśli zachowasz moje przykazania, pozostaniesz w mojej miłości "(Gv 15,9:10-1) Św. Paweł powiedział o miłości: „Miłość jest cierpliwa, miłość jest łaskawa; miłość nie jest zazdrosna, nie chełpi się, nie pęcznieje, nie brakuje jej szacunku, nie zabiega o jej zainteresowanie, nie gniewa się, nie bierze pod uwagę otrzymanego zła, nie cieszy się niesprawiedliwością, ale jest zadowolony z prawdy. Obejmuje wszystko, wierzy we wszystko, ma nadzieję na wszystko, wszystko znosi ”(13,4 Kor 7: XNUMX-XNUMX).

Miłość jest pierwszą z cnót teologalnych i przewyższa wszystkie cnoty (por. Katechizm Kościoła Katolickiego n. 1826); inspiruje i ożywia ćwiczenie innych cnót: „…to jest… forma cnót; artykułuje je i porządkuje między sobą; jest źródłem i celem ich chrześcijańskiej praktyki” (Katechizm Kościoła Katolickiego n. 1827)

Miłosierdzie, o którym tak wiele mówi się w naszych czasach, jest owocem i skutkiem miłości (por. Katechizm Kościoła Katolickiego n. 1829; II-IIae q. 28 pr.)

Św. Antoni z Padwy stwierdza: „Apostoł w dzisiejszym liście mówi o miłości: „Gdybym mówił językami ludzkimi i anielskimi, a miłości nie miał, jestem jak spiż dźwięczny lub klawesyn brzęczący” (1 Kor 13,1, XNUMX). Augustyn mówi: Miłością nazywam ten impuls duszy, który popycha nas do korzystania z Boga dla siebie i do radowania się sobą i bliźnimi dla Boga.A kto nie ma tej miłości, choćby czyni tak wiele dobrych rzeczy, tak wiele dobrych uczynków, na próżno trudy; właśnie z tego powodu Apostoł mówi: Nawet gdybym mówił językami aniołów itd. Miłość poprowadziła Syna Bożego na szubienicę krzyża”.[52]

Niech Pan nas oświeci i da nam żyć w prawdziwej i świętej miłości.

a) Miłość pozwala nam uczestniczyć w miłości Bożej i jest celem Prawa.

Wychodząc od tego, że Bóg jest miłością i obdarza nas nią, oraz od tego, że Duch Święty, który jest Miłością, rozpala nasze serca miłością do Boga i bliźniego (por. św. Augustyn „De Trinitate”, XV, 17, 31) nic dziwnego, że w Somma Theologica s. Tomasz stwierdza, jak już wcześniej przewidywaliśmy, że nasza miłość jest uczestnictwem w miłości Bożej: „…etiam caritas qua formaliter diligimus proximum est quaedam participatio divinae caritatis. …”(IIª-IIae q. 23 a. 2 ad 1 i 2) Miłość jest więc pewnym naszym udziałem w miłości Bożej, Bóg w istocie jest Miłością.

Miłość podnosi naszą ludzką zdolność kochania do nadprzyrodzonej doskonałości miłości Bożej (por. Katechizm Kościoła Katolickiego, nr 1827). Miłość sprawia, że ​​uczestniczymy w nadprzyrodzony sposób w Bożej miłości.

Aby w pełni zrozumieć te afirmacje, musimy wziąć pod uwagę, że miłość jest cnotą wlaną w nas przez Ducha Świętego poprzez łaskę uświęcającą. Św. Tomasz stwierdza „… caritas est amicitia quaedam hominis ad Deum fundata super communicationem beatitudinis aeternae. Haec autem communicatio non est secundum bona naturalia, sed secundum dona gratuito, quia, ut diciturRm. VI, gratia Dei vita aeterna. Unde et ipsa caritas facultatem naturae excedit. Quod autem excedit naturae facultatem non potest esse neque naturale neque per potentias naturales acquisitum, quia effectus naturalis non transcendit suam causam. Unde caritas non potest neque naturaliter nobis inesse, neque per vires naturales est nabyty, sed per infusionem spiritus sancti, qui est amor patris et filii, cuius participatio in nobis est ipsa caritas stworzony, sicut supra dictum est. ”(II-II q. 24 a.2) Możemy zasadniczo przetłumaczyć te stwierdzenia s. Tomasza w tym sensie, że: miłość jest przyjaźnią człowieka z Bogiem, opartą na przekazywaniu wiecznej szczęśliwości. Otóż ​​ta komunikacja nie dotyczy dóbr natury, ale darów łaski. Dlatego miłość przewyższa możliwości natury. Ale to, co przewyższa zdolności natury, nie może pochodzić z naturalnego porządku, ani też nie można tego osiągnąć za pomocą naturalnych zdolności: ponieważ naturalny skutek nie przezwycięża własnej przyczyny. Dlatego miłości nie można znaleźć w nas z natury, ani nie można jej nabyć siłami natury, ale jest ona skutkiem wlewu Ducha Świętego, który jest miłością Ojca i Syna, a którego uczestnictwo w nas jest właśnie miłością . utworzono.” [53]

Miłość stworzona jest uczestnictwem w Miłości niestworzonej, którą jest Duch Święty: Miłość Ojca i Syna; z miłości Duch Święty jest zesłany na nas, aby uczestniczyć w sobie.

Miłość jest spowodowana łaską uświęcającą, jak wyjaśnia św. Tomasz: „...jest oczywiste, że łaska, która prowadzi nas do celu, jakim jest wizja Boga, powoduje w nas Bożą miłość”. [54]  Łaska uświęcająca, dzięki której człowiek upodabnia się do Boga i uczestniczy w boskiej naturze, prowadzi nas do celu, jakim jest wizja Boga w Niebie i powoduje w nas miłość.

Łaska ta sprawia, że ​​uczestniczymy w boskiej naturze (por.  I-II, q. 110 3 in co.) I powoduje w nas miłość, która z kolei sprawia, że ​​uczestniczymy w miłości Bożej.

Uczestnictwo, o którym mówimy, jest także uczestniczeniem w dobroci Bożej (por.  II-II q. 23a. 2 ad 1.), ostatnie i doskonałe uczestnictwo w dobroci Bożej nastąpi dla nas ludzi w niebie z błogosławioną wizją, jak św. Tomasz: „Ultima et completissima participatio suae (= Dei) bonitatis Consistit in vista essentiae ipsius” (zob. Super Sent., III d. 19 a. 5 sol. I.)

Trzeba sprecyzować, że nasz udział w miłości Bożej i w Miłości, którą jest Duch Święty dokonuje się wraz z naszym zjednoczeniem z Bogiem, w rzeczywistości miłość jest cnotą, która jednoczy nas z Bogiem i za którą Go kochamy: „Sed contra est quod Augustinus dicit, in libro de moribus Eccles., caritas est virtus quae, cum nostra rectissima effectio est, contiungit nos Deo, qua eum diligimus. Odpowiedź… Unde… caritas attingit Deum, quia contiungit nos Deo… „(II-IIae q. 23 a. 3 sc et co.)

Dokładniej, cnota polega na przyjęciu dwojakiej reguły ludzkich czynów: ludzkiego rozumu i Boga; oczywiście najwyższą regułą ludzkich czynów jest Bóg, a najwyższymi cnotami są te, którymi kierujemy się przez Boga Miłość jest najwyższą cnotą, która sprawia, że ​​uczestniczymy w miłości Bożej, jednoczy nas z Bogiem i sprawia, że ​​przyjmujemy Boga jako zasadę ludzkich czynów (por. II-IIae q. 23 a. 3 co.).

Pamiętam, że dla s. Tomasz Bóg jest Prawem, Odwiecznym Prawem (por. I-II q. 93 a.4 in c.) Miłość jest zatem najwyższą cnotą, która sprawia, że ​​żyjemy pod przewodnictwem Boga, który jest najwyższą regułą ludzkich czynów i Odwiecznego Prawa ! Im lepiej człowiek da się prowadzić Bogu, tym doskonalsze będzie jego życie; kulminację życia moralnego i duchowego osiąga się zatem w miłości i dla miłości. Św. Tomasz stwierdza: „.. Otóż życie duchowe polega zasadniczo na miłości, bez której człowiek uważa się za nic w porządku duchowym... Dlatego też, mówiąc absolutnie, ten, kto jest doskonały w miłości, jest doskonały w życiu duchowym. (...) Istotnie, św. Paweł, pisząc do Kolosan, przypisuje doskonałość przede wszystkim miłości, gdy wylicza wiele cnót, to jest miłosierdzie, dobroć, pokorę, kontynuuje: „A nade wszystko zachowujcie miłość, która jest więź doskonałości „(Kol., III, 14)”. (S. Tommaso d'Aquino „Doskonałość życia duchowego” Unione Tipografico-Editrice Torinese, wydanie pierwsze eBook: marzec 2013, nr 2)

Św. Paweł wyjaśnia, że ​​„Celem przykazania jest jednak miłość, która pochodzi z czystego serca, dobrego sumienia i szczerej wiary”. (1 Tm 1,5) i św. Augustyn stwierdza w tym względzie: „Bracia moi, kto ma serce pełne miłości, bezbłędnie rozumie i strzeże bez żadnego wysiłku wielorakiego bogactwa Pisma Świętego i tej ogromnej nauki. Apostoł oświadcza: Wypełnieniem Prawa jest miłość. I znowu: celem przykazania jest miłość, która wypływa z czystego serca, z dobrego sumienia i szczerej wiary. Jaki jest cel przykazania, jeśli nie jego wypełnieniem? A czym jest wypełnienie przykazania, jeśli nie wypełnieniem prawa? Dlatego ten fragment, w którym [Apostoł] powiedział: „Wypełnieniem zakonu jest miłość”, pokrywa się z tym, co później dodał: „Celem przykazania jest miłość”. Nie można też w żaden sposób wątpić, że człowiek, w którym przebywa miłość, jest świątynią Bożą, ponieważ Bóg jest miłością 3, Jan to potwierdza”.[55]

Miłosierdzie jest celem Prawa, które dał nam Bóg, wyjaśnia Suma przeciwko poganom. Tomasz: „... celem całego Prawa jest miłość człowieka do Boga. Stąd stwierdzenie św. Pawła:„ Celem przykazania jest miłość” (5 Tm, I, 38). A w Ewangelii czytamy, że „pierwszym i największym z przykazań jest to: Będziesz miłował Pana Boga swego” (Mt XXII, XNUMX). Dlatego nowe prawo, będąc doskonalszym, nazywa się „prawem miłości”; natomiast starożytne prawo, ponieważ jest bardziej niedoskonałe, nazywane jest „prawem strachu”. ... Prawo Boże kieruje przede wszystkim ludzi do poświęcenia się sprawom Bożym ... ”[56]

Prawo Boże kieruje ludzi przede wszystkim do poświęcenia się sprawom Bożym, a jego celem jest miłość tego świata, a ostatecznie miłość nieba.

W tej linii rozumiemy, że celem Prawa jest doprowadzenie człowieka do miłowania Boga całym sercem, duszą, umysłem i mocą, jak mówi Pismo Święte (por. Mt 22,37, XNUMX), ponieważ ten stopień doskonałości w miłości jest nakazane przez Boga człowiekowi; Św. Tomasz wyjaśnia nam w związku z tym: „… kochamy Boga całym sercem, całą duszą, całym umysłem i wszystkimi siłami, jeśli nie ma w nas nic, co jest obecnie lub zwykle nie dotyczy do Boga; cóż, ten stopień doskonałości w miłości Boga jest absolutnie nakazany człowiekowi. "[57]

Celem Prawa jest zatem przede wszystkim, aby człowiek z Bożą pomocą kochał Boga w taki sposób, aby w jego życiu nie było niczego, co nie odnosiłoby się do Boga obecnie lub zwyczajowo; ten stopień miłosierdzia, a więc i udział w miłości Bożej, jest bowiem człowiekowi absolutnie nakazany i tylko dzięki niemu można dotrzeć do miłości Nieba.

Niech Bóg da nam coraz lepsze życie w prawdziwej miłości.

b) Miłość sprawia, że ​​przestrzegamy przykazań Bożych.

Bóg oświeca nas coraz lepiej.

Powiedzieliśmy, że miłość jest najwyższą cnotą, która sprawia, że ​​uczestniczymy w miłości Bożej, jednoczy nas z Bogiem i sprawia, że ​​przyjmujemy Boga jako regułę ludzkich czynów (por. II-IIae q. 23 a. 3 co.). określono, że dla s. Tomasz Bóg jest Prawem, Odwiecznym Prawem (por. I-II q. 93 a.4 in c.) A zatem miłość jest najwyższą cnotą, która sprawia, że ​​żyjemy pod przewodnictwem Boga, który jest najwyższą regułą ludzkich czynów i wieczne prawo!

Miłość jest cnotą, która skłania nas do przestrzegania Prawa, sprawia, że ​​przyjmujemy najwyższą Regułę naszego życia, Boga, który jest Odwiecznym Prawem i prowadzi nas do życia w Chrystusie drogą świętych przykazań i Jego Słowa; miłość sprawia, że ​​żyjemy w Chrystusie, który jest Żywym Prawem (VS, n. 16). Tak jak Chrystus w miłości przestrzegał przykazań Ojca (por. J 15,10), miłość prowadzi nas również do przestrzegania przykazań Bożych; w pierwszym liście Jana jest napisane: „… ponieważ na tym polega miłość Boga w przestrzeganiu Jego przykazań; a jego przykazania nie są uciążliwe”. (1 J 5,3) W Ewangelii Jana ponownie czytamy: „Kto przyjmuje moje przykazania i przestrzega ich, miłuje mnie”. (J 14,21). W Księdze Mądrości czytamy w tym wierszu: „Jego bardzo szczerą zasadą jest pragnienie edukacji; troska o edukację jest charytatywna; miłość jest przestrzeganiem jej praw; szacunek dla praw jest gwarancją nieśmiertelności.” (Mdr 6,17s).

Miłość, o ile udoskonala wiarę (por. II-II q. 4 a. 3) sprawia, że ​​doskonale wierzymy w Słowo Boże, w naukę Chrystusa i Kościoła, i każe nam przestrzegać tej nauki, dlatego cnota ta sprawia, że przestrzegamy przykazań Bożych. Miłość umieszcza nas pod przewodnictwem Boga, który jest najwyższą regułą i wiecznym prawem, jak widzieliśmy, i oczywiście Bóg sprawia, że ​​przestrzegamy przykazań, które sam nam dał.

Miłość oznacza zatem przestrzeganie przykazań i tylko w tym przestrzeganiu przykazań możemy trwać w miłości (por. VS, n. 24); Rzeczywiście, Jezus mówi: „Jeżeli będziecie przestrzegać moich przykazań, pozostaniecie w mojej miłości, tak jak Ja zachowałem przykazania mojego Ojca i trwam w Jego miłości” (J 15,10).

Św. Augustyn stwierdza w tym wersecie: „Kto ma moje przykazania i ich przestrzega: ten mnie kocha. Kto przechowuje je w pamięci i realizuje je w życiu; który pamięta o nich w swoich słowach i wyraża je w zwyczajach; kto je ma, ponieważ ich słucha i przestrzega ich, praktykując je; albo kto je ma, bo je praktykuje i stale je obserwuje, to mnie kocha. Miłość musi być wykazana za pomocą faktów, w przeciwnym razie jest to puste i sterylne słowo ”.[58]

Św. Tomasz wyjaśnia w tym wersecie, że miłość z konieczności wytwarza w nas przestrzeganie przykazań: „Secundum quod facit caritas, est divinorum mandatorum observantia. Gregorius: nunquam est Dei amor otiosus: operatur enim magna si est; tak true operari renuit, amor non est. Unde manifestum signum caritatis est promptitudo implendi divina praecepta. Videmus enim amantem propter amatum magna et difficile operari. Jana. XIV, 23: si quis diligit me, sermonem meum servabit.” („Collationes in decem praeceptis”, proemium) Jeśli miłość naprawdę jest w duszy, sprawia, że ​​człowiek przestrzega i realizuje przykazania.

b, 1) Pozytywne i negatywne przykazania a dobroczynność

Dobroczynność według św. Tomasz zauważa: zarówno nakazy afirmatywne, jak i negatywne, czyli zakazujące pewnych działań, w rzeczywistości miłość nie działa niesprawiedliwie. „Sed Attentionandum, quod qui mandatum et legem divinae dilectionis servat, totam legem implet. Est autem duplex modus divinorum mandatorum. Quaedam enim sunt affirmativa: et haec quidem implet caritas; quia plenitudo legis quae skladit in mandatis, est dilectio, qua mandata serverur. Quaedam vero sunt inhibitororia; haec etiam implet caritas, quia non agit perperam, ut dicit apostolus I Kor. XIII. ” (Patrz św. Tomasz „Collationes in decem praeceptis”, proemium)

Tomasz precyzuje w tym względzie, jak widzieliśmy, że: negatywne nakazy obowiązują zawsze i na zawsze, zawsze i w każdych okolicznościach[59] W powyższych tekstach widzieliśmy Veritatis Splendor przy n. 52 mocno powtarza twierdzenia św. Tomasza o negatywnych nakazach prawa Bożego. Katechizm Kościoła Katolickiego mówi w ten sposób, że niektóre czyny ze względu na swój cel są zawsze poważnie sprzeczne z prawem Bożym, wśród nich są: „...bluźnierstwo i krzywoprzysięstwo, morderstwo i cudzołóstwo. „(Katechizm Kościoła Katolickiego n.1756)

Wyjaśnia również s. Tomasza, który: „…o ile negatywne nakazy prawa zabraniają grzesznych czynów, to nakazy afirmatywne prowadzą do czynów cnotliwych. Ale grzeszne czyny są same w sobie złe i mogą być dokonane w każdy dobry sposób, nigdzie i w krótkim czasie, ponieważ same przez się są z nimi związane, jak mówi Arystoteles. I tak negatywne nakazy obowiązują zawsze i we wszystkich przypadkach. Z drugiej strony czyny cnotliwe nie powinny być dokonywane w żaden sposób, ale poprzez przestrzeganie odpowiednich okoliczności, które są wymagane, aby czyn był cnotliwy: to znaczy robić to tam, gdzie powinno, kiedy powinno i jak powinno być . A ponieważ zarządzenia rzeczami, które są nastawione na cel, są wykonywane zgodnie z racją celu, wśród okoliczności czynów cnotliwych należy szczególnie pamiętać o racji celu, którą jest dobro cnoty. Jeśli więc pominięto okoliczność odnoszącą się do czynu cnotliwego, która całkowicie eliminuje dobro cnoty, to czyn ten jest sprzeczny z nakazem. Jeśli natomiast brakuje okoliczności, która nie usuwa całkowicie cnoty, chociaż nie zapewnia doskonale dobra cnoty, czyn nie jest sprzeczny z nakazem. Dlatego filozof twierdzi, że jeśli trochę odbiegamy od właściwych środków, nie sprzeciwiamy się cnocie: jeśli przeciwnie, oddalimy się daleko, cnota zostaje zniszczona we własnym akcie.”[60]

Odnośnie przykazań pozytywnych, a w szczególności nakazu jałmużny, który jest związany z czwartym przykazaniem ust. Tomasz stwierdza, że ​​jałmużna jest obowiązkowa dla zbędnych i na korzyść tych, którzy są w skrajnej potrzebie, w innych przypadkach jest zalecana. (II-II q. 32 a. 5 w c.)

Uściślamy, że nie można udzielić dyspensy od boskich nakazów Dekalogu: „Et ideo praecepta Decalogi sunt omnino indispensabilia”. (Iª-IIae q. 100 a. 8 co.)

Podsumowując: nakazy Dekalogu nie dopuszczają dyspensy, nie dopuszczają epikei [61] a negatywne nakazy Dekalogu obowiązują zawsze iw każdych okolicznościach.

Miłość sprawia, że ​​przestrzegamy przykazań Bożych, a zatem nigdy nie zmusza nas do wykonywania czynów sprzecznych z nakazami negatywnymi i sprawia, że ​​wykonujemy czyny cnotliwe, nakazane przez nakazy pozytywne, z zachowaniem okoliczności wymaganych, aby czyn był rzeczywiście cnotliwy; ponadto miłość, jeśli naprawdę jest w duszy, nie zwalnia z przykazań i nie stosuje do nich epikei!

To, co zostało powiedziane do tej pory w tym akapicie, skłania mnie do ponownego przemyślenia n. 6 listu biskupów argentyńskich, w którym stwierdza się: „To wiąże się z reconocer que, w konkretnym przypadku, hay limitaciones que atenúan la responsabilidad y la culpabilidad (por. 301-302), zwłaszcza gdy ktoś rozważa que caería en una ulterior falta dañando a los hijos de la nueva unión, Amoris laetitia abre la posibilidad del access do sacramentos de la Reconciliación y la Eucaristía (por. noty 336 i 351). Estos a su vez disponen a osobę podążającą za madurando y creciendo con la fuerza de la gracia.”[62]

Jak powiedzieliśmy, miłość każe nam przestrzegać Bożych nakazów i sprawia, że ​​proponujemy ich zachowywanie; miłość zatem nigdy nie zmusza nas do wykonywania czynów sprzecznych z negatywnymi nakazami Dekalogu i czyni nas do czynów cnotliwych, nakazanych przez nakazy pozytywne, z zachowaniem odpowiednich okoliczności wymaganych, aby czyn był rzeczywiście cnotliwy; co więcej, jeśli miłość naprawdę jest w duszy, nie zwalnia siebie ani innych od przykazań i nie stosuje do nich epikei; dlatego miłość prowadzi nas do tego, abyśmy nigdy nie cudzołożyli, nawet w celu ratowania własnej rodziny, i prowadzi nas do tego, by nigdy nikogo nie zwalniać z przykazania, które zabrania cudzołóstwa; równie miłosierdzie prowadzi nas do tego, byśmy nigdy nie popełniali czynów homoseksualnych, nawet w celu ratowania własnej rodziny, i prowadzi nas do tego, by nigdy nikogo nie zwalniać od przykazania, które zabrania takich czynów.

Podkreślam, że miłość nigdy nie powoduje cudzołóstwa ani żadnego poważnego grzechu, nawet w celu zbawienia rodziny; miłosierdzie nie prowadzi do zrzeczenia się siebie lub innych od dziesięciu przykazań i nie prowadzi do zastosowania wobec nich epikei nawet dla ratowania własnej rodziny.

Bez powodu, nawet dla ratowania rodziny, mamy prawo kłaść 10 przykazań pod nasze stopy, bez powodu jesteśmy upoważnieni lub możemy upoważnić do łamania negatywnych nakazów Dekalogu a dobroczynność na pewno nie popełnia żadnego czynu przeciwko przykazania i dlatego nie popełnia cudzołóstwa nawet po to, by ocalić własną rodzinę.

Dlatego to nie miłość prowadzi ludzi do czynów obiektywnie sprzecznych z Prawem Bożym, to nie miłość prowadzi do cudzołóstwa, gwałtu, pedofilii, morderstwa… itd. to nie miłość utrzymuje ludzi w spełnianiu obiektywnie poważnych czynów, to nie miłość utrzymuje ludzi w grzechu ciężkim, to nie miłość utrzymuje ludzi przy następnej okazji do grzechu… to nie miłość prowadzi do rozdawania ludziom z wykonania boskich nakazów.

I to nie miłość prowadzi do udzielania sakramentów i Eucharystii tym, którzy żyją w notorycznym grzechu i chcą tam pozostać, z ewidentnym zgorszeniem. Co więcej, jak zobaczymy w następnym akapicie, grzech ciężki wyklucza miłosierdzie, a cudzołóstwo i akty homoseksualne są grzechami ciężkimi.

Zobaczymy również dalej, że tak zwane okoliczności łagodzące, o których mowa w Amoris laetitia i w liście biskupów argentyńskich, usprawiedliwiają nieusprawiedliwione, to znaczy rzeczywiste grzechy ciężkie, a tym samym otwierają drzwi dla grzechów ciężkich i do przyjęcia Sakramenty od tych, którzy w nich przebywają, nie proponując w rzeczywistości wyjścia z tego; w tym sensie dokumenty te, mówiąc słowami, że chcą kroczyć drogą miłości (por. Amoris laetitia n. 306), nie idą nią w rzeczywistości.

Bóg oświeca nas coraz lepiej!

c) Miłość zostaje utracona przez nieprzestrzeganie przykazań, czyli przez grzech ciężki.

Miłość, przeżywana w przestrzeganiu przykazań, ginie przez nieprzestrzeganie ich w poważnych sprawach, jak stwierdza Katechizm Kościoła Katolickiego w n. 1855: „The grzech śmiertelny niszczy miłość w sercu człowieka z powodu poważnego naruszenia Prawa Bożego…”

Również s. Tomasz mówi z wielką jasnością, że grzech ciężki usuwa miłość z ludzkiego serca.

W Komentarzu do dziesięciu przykazań św. Thomas stwierdza: „Sed ad hoc quod istud praeceptum dilectionis possit perfecte impleri, quatuor requiruntur…. Quartum est omnimoda peccatorum vitatio. Nullus enim potest diligere Deum in sin istnieje. Matematyka. VI, 24: non potestis Deo serve et mammonae. Unde si in sin existis, Deum non diligis. Sed ille diligebat qui dicebat, Jesse. XXXVIII, 3: memento quomodo ambulaverim coram te in veritate et in corde perfecto. Praeterea dicebat Elias, III Reg. XVIII, 21: quousque claudicatis in duas partes? Sicut claudicans nunc huc nunc illuc inclinatur; sic et peccator nunc peccat, nunc Deum quaerere nititur.” („Collationes in decem praeceptis”, a. 1) Tłumaczę część, która najbardziej bezpośrednio łączy się z tym, o czym mówimy: nikt, kto jest w grzechu, nie może kochać Boga, więc jeśli jesteś w grzechu, nie kochasz Boga. kochał (naprawdę) Boga, który powiedział do Boga: pamiętaj, jak postępowałem przed Tobą w prawdzie i z doskonałym sercem (Izajasz 38). Grzech, który usuwa miłość z ludzkiego serca, jest grzechem ciężkim lub śmiertelnym, jak to bardzo wyraźnie mówi. Tomasz w Somma Theologica wyjaśniając, że w miłości niezbędna jest miłość Boga, aby chcieć całkowicie Mu się podporządkować, przestrzegając we wszystkim normy Jego przykazań i kierując wszystko ku Niemu; dlatego każdy akt grzechu śmiertelnego jest sprzeczny z miłością i niezgodny z miłością; miłość zostaje utracona przez pojedynczy akt grzechu śmiertelnego: „…consequens est ut statim per unum actum peccati mortalis habitus caritatis perdatur. „(IIª-IIae q. 24 a. 12 co.) Dlatego konieczne jest kochanie kochać Boga do tego stopnia, że ​​chce się Mu całkowicie podporządkować i w pełni przestrzegać nakazów: wszystko, co jest sprzeczne z Jego nakazami, jest jawnie sprzeczne na cele charytatywne, a zatem wyklucza to.…. Podkreślamy, że cudzołóstwo jest ciężkim grzechem, podobnie jak akty homoseksualne…

„Prohibetur autem adulterium uxori, et viro. Sed prius dicendum est de uxoris adulterio, quia maius peccatum videtur committere. Committit autem tria peccata gravia uxor moechando, quae insinuantur Eccli. XXIII, 32-34: mulier omnis relinquens virum suum (…) pierwszy w prawie altissimi incredibilis fuit, secundo virum suum dereliquit, tertio adulterio fornicata est, et ex alio viro filios statuit sibi. … Est ergo mulier moechans, świętokradzka, proditrix, furatrix. Viri vero peccant non minus quam uxores, licet sibi when blandiantur. ("Collationes in decem praeceptis", a. 8) ...

Dlatego ciężki grzech cudzołóstwa wyklucza miłość z serca tych, którzy to robią lub chcą to robić…. Katechizm Rzymski stwierdza: „Jeśli człowiek może być usprawiedliwiony, a od złego do dobrego, zanim jeszcze zastosuje się indywidualne przepisy Prawa w zewnętrznych czynach; Jednak ten, kto już używa rozumu, nie może przekształcić się z grzesznika w osobę sprawiedliwą, jeśli nie chce przestrzegać wszystkich przykazań Bożych”. [63]

Niech Bóg napełni nas świętą miłością i da nam trzymać się z dala od grzechu śmiertelnego.

d) Dobroczynność jest zarządzona.

Biblia jasno przedstawia porządek miłości przede wszystkim wtedy, gdy stwierdza konieczność miłowania Boga całym sobą (Pwt 6; Mt 22,37) i bliźniego jak siebie samego (Mt 22,37) oraz w innych fragmentach .

W "Mieście Boga" s. Augustyn wyjaśnia, że ​​porządek brzmi: „… to układ równych i nierównych rzeczy wyznacza każdemu miejsce”.[64]

Ojcowie, idąc za wskazaniami biblijnymi, zarysowują porządek miłości stwierdzając, że przede wszystkim trzeba kochać Boga, następnie uściślają, że bliźniego mamy kochać jak siebie samego, w stosunku do bliźniego uściślają, że zwykle najpierw trzeba kochać nasi rodzice, potem nasze dzieci, potem ludzie z naszej rodziny.[65]

Orygenes, wielki biblista III wieku, rozwija temat zakonu miłosierdzia na podstawie całościowego przesłania Biblii, wychodząc od tekstu Pieśni nad Pieśniami 4,2, który według tekstów, na których się opiera, stwierdza: : zamów we mnie dobroczynność; w szczególności autor ten w swoim komentarzu do Pieśni nad Pieśniami poświęca długą refleksję nad porządkiem miłosierdzia, zaczynając od wspomnianego wersetu[66]

Podobnie św. Grzegorz z Nyssy w swoich Homiliach o Pieśni nad Pieśniami, poprzez wspomniany fragment tej księgi biblijnej, zajmuje się koniecznym porządkiem miłości i mówi: „Dlatego konieczne jest poznanie porządku miłości, który porządkuje rzeczy za pomocą Prawa: jak kochać Boga i jak kochać bliźniego, jak żonę i wroga, aby nie doszło do nieuporządkowania i odwrócenia urzeczywistniania miłości. Istotnie, Boga trzeba kochać całym sercem i duszą, własnymi siłami i uczuciami 53, a bliźniego jak siebie samego; żonę, jeśli masz czystą duszę, jak Chrystus kocha Kościół; jeśli z drugiej strony jesteś bardziej podatny na namiętności, jak własne ciało; tak naprawdę ten, który porządkuje te problemy, nakazuje Paweł. Wroga trzeba kochać, nie odpłacając złem złem, ale odpłacając niesprawiedliwość korzyścią”.[67]

Św. Augustyn zajmuje się porządkiem miłości, wychodząc właśnie z Pisma Świętego, a w szczególności ze wskazanego właśnie tekstu Pieśni, która dla niego dotyczy także porządku miłości, wskazując, że należy kochać w sposób uporządkowany a przede wszystkim w tej kolejności jest Bóg”.[68]

Św. Augustyn precyzuje, zgodnie z mądrą interpretacją biblijną, że musimy kochać siebie mniej niż kochamy Boga i mówi, że powinniśmy kochać innych bardziej niż nasze ciało, widocznie nie bardziej niż naszą duszę (por. św. Augustyn, De doctrina christiana. "Lib. 1, por. 26-27, PL., 34, 29)

Musimy nauczyć się kochać siebie według Boga, to znaczy pracując dla naszego wiecznego zbawienia.

Miłość, o ile jest wyświęcona, uwzględnia zasługi bliźniego, jego wiarę, posługę oddaną Kościołowi, jego relację z Bogiem[69] dlatego Orygenes stwierdza: „Si autem filius malus est et domesticus bonus domesticus in caritate filii collocetur” (Orygenes, „Homilia II in Canticum Canticorum”, nr 7, PG., 13, 54) Jeśli syn jest zły, a sługa jest dobrze, sługa jest kochany miłością, która należy do dziecka.

Nadal mówi tak. św. więcej lub kochać mniej lub bardziej to, co ma być kochane jednakowo. Grzesznik, kimkolwiek jest, jako grzesznik nie powinien być kochany; człowiek, każdy człowiek, o ile jest człowiekiem, musi być kochany z miłości do Boga; Bóg musi być kochany dla siebie ”.[70]

Dlatego nie powinniśmy kochać grzesznika jak grzesznika; musimy go kochać jako człowieka.

Człowiek, każdy człowiek, o ile jest człowiekiem, musi być kochany z miłości do Boga... a zatem miłość bliźniego polegać będzie przede wszystkim na doprowadzeniu go do miłości Boga.

„Teraz Bóg nauczyciel naucza dwóch głównych przykazań, to znaczy miłości Boga i miłości bliźniego, w których człowiek rozpoznaje trzy przedmioty, które musi kochać: Boga, samego siebie, swojego bliźniego i że kochając siebie nikt nie błądzi kocha Boga, a co za tym idzie, troszczy się także o bliźniego, aby kochał Boga, ponieważ jest mu nakazane, aby kochał go jak siebie samego, aby jego żona, dzieci, członkowie rodziny i inni ludzie mogli i chcieli go w ten sposób dopilnować …, jeśli tego potrzebujesz.”[71].

Jeśli kochanie siebie według Boga oznacza oddanie się naszemu zbawieniu, to kochanie bliźniego według Boga będzie przede wszystkim służyło jego zbawieniu.[72]

Dla Ojców miłość duchowa oczywiście poprzedza miłość cielesną, ponieważ zgodnie z Pismem i Tradycją dusza jest nieśmiertelna i od duszy zależy wieczne zbawienie duszy i ciała.

W ślad za doktryną Ojców i na podstawie Pisma Świętego, zawsze w odniesieniu do porządku miłości, w Katechizmie Kościoła Katolickiego pod n. 2197 stwierdza: „Czwarte przykazanie otwiera drugą tablicę Prawa. Wskazuje porządek dobroczynności. ... "... i pod nr. 2239 tego samego tekstu czytamy: „Miłość i służba zawierać wywodzą się z obowiązku wdzięczności iz porządku miłosierdzia. "

Dobroczynność jest zatem nakazana, tak. Tomasz potwierdza to z wielką jasnością i w Sumie teologicznej, w pytaniu, które mówi dokładnie o porządku miłości, św. Tomasz precyzuje, że Boga należy kochać bardziej niż bliźniego i bardziej niż nas samych, a my musimy kochać siebie bardziej niż bliźniego. Dlatego przede wszystkim Bóg ma być kochany bardziej niż bliźniego (por. IIª-IIae q. 26 a. 2 co.) i bardziej niż nas samych (por. IIª-IIae q. 26 a. 3 co.), On jest aby być kochanym nade wszystko całym sercem, umysłem, duszą i mocą, to musimy kochać siebie, w szczególności musimy kochać siebie jak za duszę, a co do zbawienia duszy, musimy kochać bliźniego bardziej niż nasze ciało. (por. IIª-IIae q. 26 a. 5 co.), stwierdza w tym wersecie Katechizm w nn. 2093: „Pierwsze przykazanie nakazuje nam miłować Boga nade wszystko (Pwt 6,4-5.) I wszelkie stworzenia dla Niego i przez Niego”.

Ponadto Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza w n. 1822: „Miłość jest cnotą teologalną, dzięki której kochamy Boga ponad wszystko dla Niego...” Katechizm Trydencki stwierdza w n. 249 „Skoro miłość, jaką kochamy Boga, jest największa, przeto żal musi nieść ze sobą najdotkliwszy ból duszy. Jeśli mamy kochać Boga ponad wszystko, musimy przede wszystkim nienawidzić tego, co nas od Niego oddala. […] Tak więc ten sam powód, który zobowiązuje nas do uznania, że ​​Boga należy kochać w najwyższym stopniu, zobowiązuje nas również do sprowadzania najwyższej nienawiści do grzechu. ... Znowu zauważamy, że według św. Bernarda nie można przepisać ani granic, ani miary miłości, ponieważ miarą miłowania Boga jest miłowanie Go bez miary (Staraj się. Bóg, 1, 1). Dlatego nie powinno się ograniczać odrazy do grzechu.”[73]

Porządek miłości jest więc utrwalony w Biblii, ponieważ właśnie w szczególności nakazuje nam kochać Boga nade wszystko, nakazuje kochać bliźniego jak siebie samego i ponieważ, jak widać, nakazuje czcić naszych rodziców; z drugiej strony ten porządek nakazuje nam, jak mówi Katechizm Trydencki, a wraz z nim Tradycja[74] całkowicie nienawidzić grzechu.

Według s. Tomasz właśnie dlatego, że porządek miłości jest nakazany przez Boga, grzeszy ten, kto nie postępuje zgodnie z tym porządkiem: „Ex hoc ergo ipso quod alterum quod est minus diligendum, aequiparo in dilectione ei quod diligendum est magis, non totum dilectionis quod debeo, impendo ei quod magis diligendum est; et similiter etiam patet in aliis. Unde caritatis ordo est in praecepto; et peccat qui praepostere agit, ut in littera dicitur. „(Super Sent., lib. 3 d. 29 q. 1 a. 1 ad 5.) Św. stwierdza: „Sed contra est quod… Deus causat in nobis orderm caritatis, secundum illud Cant. II, ordinavit we mnie caritatem. Ergo ordo caritatis sub praecepto legis cadit.

Respondeo dicendum quod, sicut dictum est, modus qui pertinet ad rationem virtuosi actus cadit sub praecepto quod datur de actu virtutis. Ordo autem caritatis pertinet ad ipsam ratione virtutis, cum accipiatur secundum ratioem dilectionis ad diligibile, ut ex supradictis patet. Unde manifestum est quod ordo caritatis musi być sub praecepto.”(IIª-IIae q. 44 a. 8)

Przede wszystkim chciałbym zwrócić uwagę, że św. Tomasz przytacza o zakonie miłosierdzia słynny tekst Pieśni nad Pieśniami 2,4 ogłoszony już przez innych starożytnych lekarzy i egzegetów.

Ponadto, jak widać, s. Tomasz w swojej odpowiedzi potwierdza afirmację sed contra: porządek miłości jest nakazany przez Boga! A ponieważ właśnie to przykazanie stwierdza, że ​​musimy przede wszystkim kochać Boga, tak. Tomasz zadaje sobie pytanie, jak całkowicie kochać Boga i odpowiada, że ​​można to osiągnąć na dwa sposoby: 1) odnosząc całość do tego, co się kocha, a zatem Boga trzeba kochać całkowicie w tym sensie, że człowiek jest zobowiązany kochać wszystko, co należy do Boga ; 2) odniesienie całości do tych, którzy kochają, a tym samym Boga, ma być kochanym całkowicie w tym sensie, że człowiek jest zobowiązany kochać Boga z całej siły i wszystkie swoje siły podporządkować miłości Bożej. (por. II-II q. 27 a. 5)

W związku z tym widzieliśmy, że na s. Tomaszowi nakazano kochać Boga całym sercem, całą duszą, całym umysłem i całą mocą, w tym sensie, że nie może być w nas nic, co obecnie lub zwyczajowo nie odnosi się do Boga. [75]

Te same s. Doktor precyzuje, że aby żyć w takiej miłości, jaką Bóg nam nakazuje: „…człowiek musi najpierw wszystko odnosić do Boga jako do własnego celu… Po drugie, człowiek musi podporządkować swój rozum Bogu, wierząc w rzeczy objawione przez Boga… Po trzecie, człowiek musi kochać w Bogu wszystko, co kocha, i wszystkie swoje uczucia podporządkować miłości Bożej... Po czwarte, wszystkie nasze zewnętrzne rzeczy, słowa i czyny muszą być oparte na miłości. "[76] Ponadto s. Tomasz wyjaśnia, że: „… chociaż doskonałość okręgów nie jest dla nas możliwa w tym życiu, to jednak musimy dążyć do osiągnięcia jak największego podobieństwa do tej doskonałości: i na tym polega doskonałość, do której jesteśmy wezwani przez rady ewangeliczne . ...”[77]

Niech Bóg prowadzi nas do najwyższej doskonałości miłości.

d, 1) Miłość sprawia, że ​​jesteśmy gotowi stracić wszystko i raczej umrzeć niż zgrzeszyć.

Niech Bóg nas oświeci.

Fakt, że musimy kochać Boga bardziej niż siebie, przesądza, że ​​prawdziwa miłość prowadzi nas do przedkładania jakiejkolwiek kary nad winę, to znaczy do przedkładania kary śmierci nad winę za grzech: „Dicendum, quod contritus tenetur w ogólności velle pati magis quamcumque poenam quam sinning; et hoc ideo quia contritio non potest esse sine caritate, per quam omnia dimittuntur peccata. Ex caritate enim plus homo diligit Deum quam seipsum; peccare autem est facere contra Deum; puniri autem est aliquid pati contra seipsum; unde caritas hoc requirit ut quamlibet poenam homo contritus praeeligat culpae”. (Quodlibet. I, 9)

Słynny teolog moralny Prummer (Prummer „Manual theologiae moralis”, Herder, 1961, s. I, s. 399) mówi, że miłość musi być summa „doceniająca”, to znaczy, że musimy szanować Boga bardziej niż jakiekolwiek stworzenie, abyśmy musieli bądźcie gotowi stracić cały świat (tj. nas samych, naszą rodzinę, naszych przyjaciół itd.… krótko mówiąc, całe stworzenie!) zamiast grzeszyć; w tym sensie stwierdza się, że musimy kochać Boga ponad wszystko… ..w rzeczywistości jest to straszna zniewaga, jaką czynimy Bogu, aby umieścić przed Nim jakiekolwiek stworzenie, które jest nieskończone. Z drugiej strony nie jest konieczne, abyśmy kochali Boga w najwyższym stopniu co do intensywności aktu woli lub co do wrażliwego postrzegania takiej miłości, w rzeczywistości wiele przedmiotów stworzonych jest przez nas postrzeganych jako bliższe i odczuwane przez nas w sposób bardziej żywy niż Bóg, dlatego człowiek nie grzeszy, jeśli żywiej odczuwa miłość do bliskich, przyjaciół itp. tej miłości do Boga, pod warunkiem, że jednak zawsze jest gotów stracić wszystko, a nie zgrzeszyć.” To samo znajdujemy w tekście Aertnys-Damen „Theologia Moralis”, Marietti, 1956, v. ja, s. 328s. Moralista HB Merkelbach w „Summa Theologiae Moralis” Desclée de Brouwer, Brugis - Belgica 1959, t.1, s. 693 stwierdza: „Z nakazu miłości Boga należy po prostu kochać ponad wszystko. Niezbędne dla miłości jest to, abyśmy kochali Boga ponad wszystko… w sposób obiektywny… a także w sposób doceniający, abyśmy woleli stracić wszystko i wszystko cierpieć, niż stracić Boga przez grzech ciężki. W rzeczywistości nieskończone Dobro ma być kochane bardziej niż jakiekolwiek stworzenie… przyczyną, dla której kochamy siebie i naszego bliźniego jest Bóg, dlatego musimy kochać Boga bardziej niż siebie i naszego bliźniego.” (Moje tłumaczenie) Alfonso mówi w akcie przygotowania do śmierci: „Potwierdzam, że kocham cię ponad wszystko, ponieważ jesteś nieskończonym dobrem; a ponieważ cię kocham, żałuję ponad wszelkim złem za wszystkie zniewagi, które ci wyrządziłem, i proponuję najpierw umrzeć, niż cię urazić. Proszę, zabierz mi życie, a nie pozwól mi stracić cię kolejnym grzechem.”[78]   Pamiętajmy, co mówi Katechizm Trydencki: „…. tak jak Bóg jest pierwszym dobrem, które należy kochać, grzech jest pierwszym i największym złem, które należy nienawidzić. Dlatego ten sam powód, który zobowiązuje nas do uznania, że ​​Boga należy kochać w najwyższym stopniu, zobowiązuje nas również do sprowadzania najwyższej nienawiści do grzechu. Teraz, gdy miłość Boża musi mieć pierwszeństwo przed wszystkim innym, aby nie wolno było grzeszyć nawet w celu zachowania życia, te słowa Pana otwarcie to pokazują: „Kto kocha ojca lub matkę bardziej niż mnie, nie jest godzien o mnie” (Mt 10,37); „Kto chce ratować swoje życie, straci je” (Mt 16,25; Mk 8,35).[79]  Miłość sprawia, że ​​jesteśmy gotowi stracić wszystko i oddać swoje życie, a nie grzech, a przede wszystkim, a nie grzech ciężki.

W tym punkcie doktryna Kościoła jest bardzo jasna iw pewien sposób ją widzieliśmy: Katechizm Kościoła Katolickiego potwierdza w n. 2072: „Ponieważ dziesięć przykazań objawia podstawowe obowiązki człowieka wobec Boga i bliźniego, w swej zasadniczej treści ujawniają obowiązki poważne. Są one zasadniczo niezmienne i zawsze i wszędzie obowiązują. Nikt nie mógł z nich zrezygnować. Dziesięć przykazań jest wyrytych przez Boga w sercu człowieka.” Dziesięć przykazań ujawnia w swej zasadniczej treści poważne obowiązki i nikt nie może od nich dyspensować ani siebie, ani innych; „Miłość z konieczności zakłada poszanowanie przykazań nawet w najpoważniejszych okolicznościach” (VS, n. 91) i dlatego sprawia, że ​​jesteśmy gotowi oddać życie i wszystko stracić, zamiast łamać przykazania Boże.

Św. Ignacy Loyola, założyciel zakonu jezuitów, do którego należał Papież Franciszek, pisał o tym: „Pierwsza droga pokory jest konieczna do zbawienia wiecznego i polega na poniżaniu się i poniżaniu siebie, jak to tylko możliwe, ponieważ jestem posłuszny we wszystkim prawo Boga naszego Pana; w taki sposób, że nawet gdybym został panem wszystkich stworzonych rzeczy, lub nawet za cenę mojego ziemskiego życia, nigdy nie zdecydowałem się przekroczyć żadnego boskiego lub ludzkiego przykazania, które zobowiązuje mnie pod groźbą grzechu śmiertelnego.”[80]

Miłość prowadzi nas do niegrzeszenia, prowadzi nas do przedkładania śmierci nad grzech ciężki, żarliwa miłość prowadzi nas do gotowości oddania życia również po to, aby nie popaść w grzech powszedni, tak. Ignacy Loyola pisze w „Ćwiczeniach duchowych”:

[166] Druga droga pokory jest doskonalsza i polega na tym, że znajduję się w takim usposobieniu, że nie chcę ani nie przywiązuję się do posiadania bogactwa zamiast ubóstwa, szukania raczej honoru niż hańby, pożądania życie długie, a nie krótkie, dopóki służba Bogu, naszemu Panu, i zbawienie duszy mojej są równe; a także, że nigdy nie decyduje się popełnić grzechu powszedniego, nawet w zamian za wszystkie stworzone rzeczy lub za cenę utraty życia.”[81]

d, 2) Zakon miłosierdzia i męczeństwa.

Łaska uświęcająca, a więc miłość, czyli życie Boże w nas, prowadzi nas do tego, byśmy nigdy nie przekraczali świętego Prawa Bożego i byli gotowi raczej umrzeć, niż czynić czyny przeciwko temu Prawu, męczennicy są wyraźnym przykładem tej miłości.

Historia Kościoła przedstawia wspaniałe świadectwa świętych, którzy poruszeni miłością zachowywali Zakon aż do oddania życia i przedkładali śmierć nad grzech: „Kościół daje przykład wielu świętych, którzy byli świadkami i bronił prawdy moralnej aż do męczeństwa lub przedkładał śmierć nad pojedynczy grzech śmiertelny. Wynosząc ich do chwały ołtarzy, Kościół kanonizował ich świadectwo i uznał ich osąd za prawdziwy, zgodnie z którym miłość Boga nieodzownie pociąga za sobą poszanowanie Jego przykazań, nawet w najpoważniejszych okolicznościach, i odmowę ich zdradzenia; nawet z zamiarem uratowania mu życia.” (VS, n.91) Miłość Boża, to znaczy miłość, z konieczności pociąga za sobą poszanowanie przykazań nawet w najpoważniejszych okolicznościach, a zatem, zgodnie z Bożą mądrością, oznacza absolutną odmowę łamania tych przykazań, nawet z zamiarem ratuj życie nasze lub innych ludzi! Powiedzieliśmy to już powyżej: nie możemy kłaść przykazań Bożych „pod nasze stopy”, aby ratować rodzinę lub z innych „dobrych” powodów!

„Przestrzeganie prawa Bożego w pewnych sytuacjach może być trudne, bardzo trudne, ale nigdy nie jest niemożliwe. Jest to stałe nauczanie Tradycji Kościoła…” (VS, n. 102), Veritatis Splendor przytacza tutaj tekst Soboru Trydenckiego: dla którego Bóg nie nakazuje niemożliwego, przykazania zatem nie są niemożliwe, dlatego nikt, chociaż usprawiedliwiony, nie może uważać się za wolny od przykazań.[82]

Przestrzeganie przykazań staje się szczególnie trudne, gdy ryzykujemy dla niego swoje życie lub inni z naszego powodu, ale „… miłość z konieczności pociąga za sobą poszanowanie przykazań nawet w najpoważniejszych okolicznościach” (VS n. 91) i prowadzi nas aby zawsze przestrzegać świętych przykazań i dlatego nie prowadzi nas do grzechu.

Miłość sprawia, że ​​przestrzegamy przykazań Bożych nawet wtedy, gdy ich przestrzeganie staje się niebezpieczne dla nas lub dla innych; dlatego miłość przygotowuje nas do męczeństwa. Veritatis Splendor mówi: „Relacja między wiarą a moralnością jaśnieje w całym swym blasku w bezwarunkowym szacunku, który wynika z niepohamowanych wymagań godności osobowej każdego człowieka, z tych, których bronią normy moralne, które bez wyjątku zabraniają czynów wewnętrznie złych. " (VS, n. 90) Ten bezwarunkowy szacunek pozostaje mocny i niezmienny nawet w obliczu śmierci.

Biblia podaje nam różne przykłady tego również w Starożytnym Przymierzu (VS n. 91) pomyśl o przypadku Zuzanny (Dn. 13) lub 7 braci Machabeuszy i ich matki (2 Mac. 7)

Prekursor Chrystusa, św. Jan Chrzciciel, jak wyraźnie mówi Ewangelia: „… odmawiając milczenia o prawie Bożym i kompromisu ze złem”, poświęcił swoje życie za prawdę i sprawiedliwość” (Missale Romanum, In Passione S. Ioannis Baptistae , Collecta ) i tym samym był prekursorem Mesjasza nawet w męczeństwie (por. Mk 6,17, 29-91).” (VS nr XNUMX)

W Nowym Przymierzu znajdujemy liczne świadectwa tej absolutnej wierności świętemu prawu Bożemu, a więc Chrystusowi (por. VS n. 91)

W Amoris laetitia, oczywiście, nie ma wzmianki o wierności prawu Bożemu aż do męczeństwa, ani o miłości, która przygotowuje nas do męczeństwa, zamiast popełniania czynów homoseksualnych lub cudzołóstwa…

Niech nas Bóg oświeci!

d, 3) Wyjaśnienie: miłość nie każe nam grzeszyć nawet po to, by uniknąć nawet bardzo poważnej szkody wyrządzonej bliźniemu!

Świadectwo męczenników jest bardzo jasne: Boga należy kochać nade wszystko i nie możemy łamać przykazań z żadnego powodu, ani dla naszego „dobra”, ani dla „dobra” innych!

Widzieliśmy, że przykazania negatywne obowiązują zawsze i we wszystkich okolicznościach”.[83] i że miłość prowadzi nas do stałego przestrzegania przykazań, dlatego nigdy nie prowadzi nas do grzechu, nawet dla naszego „dobra” lub dobra innych.

W ciekawym fragmencie zaczerpniętym z dzieł s. Katarzynie czytamy, zgodnie z tym, co zostało powiedziane do tej pory, że prawdziwa miłość nie zmusza nas do grzechu nawet po to, by wyrwać cały świat z piekła! „Światło dyskrecji, które wychodzi z miłości, jak wam powiedziano, obdarza bliźniego uporządkowaną miłością, to znaczy uporządkowaną miłością, która nie krzywdzi samej siebie dla dobra bliźniego. Że gdyby tylko jeden grzech zarabiał na życie z całego piekielnego świata lub posługiwał się wielką cnotą, to nie byłaby to dobroczynność zarządzana roztropnie, byłaby też niedyskretna, bo nie jest prawem do czynienia wielkiej cnoty lub korzyść dla bliźniego z powodu winy grzechu. … Nie byłoby wygodnie, aby w celu ratowania stworzeń, które zostały przeze mnie skończone i stworzone, obraziłem się, którzy wiedzą „Nieskończone dobro: tylko ta wina byłaby poważniejsza, i wielka, która nie byłaby owocem, który by była zrobić dla tej winy. Tak, jakiej winy za grzech nie wolno ci w żaden sposób czynić: prawdziwa miłość jest jej znana, ponieważ niesie ze sobą światło świętej dyskrecji”.[84] Prawdziwa miłość jest uporządkowana i nie zmusza nas do grzechu nawet po to, by uniknąć najstraszniejszej krzywdy wyrządzonej bliźniemu; jak właśnie usłyszeliście z tekstu św. Dobroczynność Katarzyna nie zmusza nas do grzechu, nawet gdyby takim grzechem moglibyśmy wyciągnąć potępionych z piekła…. nie mówiąc już o tym, czy można cudzołożyć, aby uratować rodzinę.

Miłość sprawia, że ​​kochamy Boga nade wszystko, a więc ponad dzieci, dlatego też radykalnie przeciwstawiamy się grzechowi, każe nam go nienawidzić i sprawia, że ​​podejmujemy konieczne decyzje, aby go nie popełniać, nawet jeśli z pewnością powinno to przesądzić o krzywdzie dzieci i/lub do nas lub kogokolwiek innego.

Powrócimy i pogłębimy później, w tym rozdziale, temat zakonu miłosierdzia, w szczególności w odniesieniu do nas samych, a rozważania, które poczynimy, pomogą nam wprowadzić nas w rozdział dotyczący błędów papieża Franciszka dotyczących kary śmierci.

Bóg oświeca nas coraz lepiej.

5) Prawo miłosierdzia.

a) Podstawowe wyjaśnienia dotyczące prawa, aw szczególności prawa naturalnego i prawa objawionego.

Prawo, według św. Tomasza jest święceniem (ordinatio) rozumu dla dobra wspólnego, promulgowanym przez tego, kto sprawuje opiekę nad wspólnotą. Wydaje mi się, że słowo wyświęcenie lepiej oddaje to, co się mówi. Tomasz jako rozumiany w szczególności w sensie nadawania porządku, porządku, regularnego usposobienia[85] Prawo nadaje porządek, zasady.

Leon XIII stwierdził: „Dlatego prawo jest przewodnikiem dla człowieka w działaniu, a nagrodami i karami skłania go do dobrego postępowania i oddala go od grzechu. ”.[86]

Istnieją różne formy prawa

Św. Tomasz stwierdza, że ​​istnieją różne rodzaje praw: prawo wieczne, prawo naturalne, prawo ludzkie i pozytywne prawo boskie lub prawo objawione.

Dlatego przede wszystkim istnieje prawo wieczne.

mówi s. Tomasz: „Manifestum est autem, supposito quod mundus divina Providentia regatur, ut in primo habitum est, quod tota communitas universi gubernatur ratione divina. Et ideo ipsa ratio gubernationis rerum w Deo sicut in principe universitatis existens, legis habet rationem. Et quia divina ratio nihil concipit ex tempore, sed habet aeternum conceptum, ut dicitur Prov. VIII; inde est quod huiusmodi legem oportet dicere aeternam. „(I-II q. 91 a.1) Światem rządzi Boska Opatrzność, a całym wszechświatem rządzi boska władza, a sama boska władza rządów w Bogu ma prawo do prawa i ta władza jest wieczna ; Sam Bóg jest wiecznym prawem (I-II q. 93 a.4 w c.)

W Prawie Odwiecznym uczestniczy na różnych poziomach.

Wyjaśnij Tomaszu, że: Odwieczne Prawo jest dzielone przez prawo naturalne według proporcji ludzkiej natury, ale człowiek musi być prowadzony w wyższym kierunku ku ostatecznemu nadprzyrodzonemu celowi. I tak Bóg dodał pozytywne boskie prawo, przez które wieczne prawo uczestniczy w wyższym stopniu niż prawo naturalne. (por. I-II q. 91 a. 4 i 1m)

Zatem najwyższy stopień uczestnictwa w Prawie Odwiecznym występuje z pozytywnym prawem boskim, niższy poziom uczestnictwa w nim występuje przy Prawie Naturalnym. Prawo naturalne jest, jak zobaczymy lepiej, udziałem odwiecznego prawa w rozumnym stworzeniu.

Św. Tomasz stwierdził, że prawa ludzkie są naprawdę prawami i regułami, o ile z kolei są regulowane przez słuszny rozum, a zatem przez Boga, który jest odwiecznym Prawem. Od Boga, który jest Odwiecznym Prawem, Najwyższą Regułą, prawo ludzkie czerpie siłę w tej linii. W takim stopniu, w jakim prawa ludzkie odbiegają od rozumu, a zatem od Prawa Odwiecznego, są niesprawiedliwe, są raczej formą przemocy i dlatego nie realizują pojęcia prawa.[87] Mówiąc dokładniej, mówi tak. Tomasz o prawach ludzkich: „Et istae specifices dispositiones adinventae secundum rationem humanam, dicuntur leges humanae, servatis aliis conditionibus quae pertinent ad rationem legis, ut supra dictum est”. (I-II q. 91 a. 3) Prawa ludzkie są szczególnymi dyspozycjami, nakazami rozumu, które osiąga się wychodząc od nakazów prawa naturalnego, z zachowaniem innych warunków, które są wymagane, aby prawo posiadać. W Prawie Odwiecznym uczestniczą także prawa człowieka.

a, 1) Prawo naturalne.

Stworzenie jawi się jako akt, przez który Bóg, stwarzając i jednocząc wszechświat, daje mu prawo (por. Ps 148,5-6), a stwarzając człowieka, Bóg daje mu także prawo, regułę postępowania, która obowiązuje wszystkich ludzi: posłuszeństwo do Stwórcy (Rdz 2,16f); posłuszeństwo stworzeń prawu Bożemu jest również wzorem dla ludzi.

Zgodnie z tym, co przed chwilą widzieliśmy, Katechizm stwierdza, że ​​prawo naturalne: „Jego osią jest dążenie i poddanie się Bogu, źródłu i sędziemu wszelkiego dobra, a także poczucie równego sobie drugiego. „(Katechizm Kościoła Katolickiego n. 1955)

W przymierzu zawartym z Noem Bóg daje ludzkości prawo dotyczące poszanowania życia.[88]

Dar Prawa na Synaju implikuje fundamentalne zasady etyczne, ale te etyczne zachowania dotyczą także innych narodów, w rzeczywistości Bóg prosi obce narody o rozliczenie (Pom. 1-2), które ewidentnie łamią prawo, które im Bóg dał. [89]

Ponadto Biblia zawiera również literaturę mądrościową, która rozwija przekonanie, że istnieje poprawny, „mądry” sposób czynienia rzeczy i prowadzenia życia, to znaczy istnieje naturalne Prawo, takiej mądrości, która pochodzi od Boga, że ​​człowiek jest stworzony uczestnikiem na różne sposoby. To uczestnictwo jest darem Boga, o który musimy prosić w modlitwie, a także owocem uważnego studiowania przyrody i zwyczajów ludzkich. [90]

Św. Paweł potwierdza istnienie prawa naturalnego (Rz 1,19-20), poganie mają w swoich sercach to prawo ustanowione przez Boga (Rz 2,14-15)

To, co właśnie zostało powiedziane, pozwala nam zrozumieć, że prawo naturalne jest na różne sposoby bardzo obecne w całym Piśmie.

Zadajmy sobie pytanie: czym jest prawo naturalne? Św. Tomasz wyjaśnia to w tych słowach: „…. Inter cetera autem racjonalis creature excellentiori quodam modo divinae Providentiae subiacet, inquantum et ipsa fit Providentiae particeps, sibi ipsi et aliis Providens. Unde et in ipsa participatur ratio aeterna, per quam habet naturalem inclinationem ad debitum actum et finem. Et talis participatio legis aeternae in rational creature lex naturalis dicitur. … Unde patet quod lex naturalis nihil aliud est quam participatio legis aeternae in rationipatia istota. ”(I-II q.91 a.2) Prawo naturalne jest zatem udziałem odwiecznego Prawa w rozumnym stworzeniu; jest pewnym, jakie wrażenie boskiego światła w nas rozróżnia, dzięki czemu odróżniamy dobro od zła.

Doktryna Kościoła mówi obszernie o prawie naturalnym, zob. w szczególności tekst Denzingera-Hünermanna [91] nos. 4763, 3247,3272, 3780,3956, 4316, 4580, 2302,3131, 3132, 3133, 3150, 3152, 3165, 3170, 3248, 3265, 3270, 4315, 3970, 4242 itd.

VS stwierdza: „Tylko Bóg może odpowiedzieć na pytanie o dobro, ponieważ On jest Dobrem. Ale Bóg już udzielił odpowiedzi na to pytanie: uczynił to, stwarzając człowieka i kierując go z mądrością i miłością do jego końca, przez prawo wypisane w jego sercu (por. Rz 2,15, XNUMX), „prawo naturalne”. ”. To „jest niczym innym jak światłem inteligencji wlanym w nas przez Boga. Dzięki niemu wiemy, co należy zrobić, a czego unikać. Bóg dał to światło i to prawo w stworzeniu”.[92]"(VS nr 12)

I ta sama encyklika jasno sprecyzowała: „Kościół często odwoływał się do tomistycznej doktryny prawa naturalnego, biorąc ją do własnego nauczania moralnego”. (VS n. 44) Św. Tomasz módl się za nami i uczyń nas silnymi w obronie świętej prawdy.

Katechizm Kościoła Katolickiego bardzo głęboko mówi o prawie naturalnym w nn. 1954ss, m.in. tekst s. Tommaso właśnie widział.[93]

Św. Tomasz mówi także, że: „...światło naturalnego rozumu, za pomocą którego odróżniamy dobro od zła, należące do prawa naturalnego, jest niczym innym jak przenikaniem w nas światła Bożego” (I-II, q). 91, a. 2.)

W VS czytamy również, że prawo naturalne jest tak zwane, ponieważ jest głoszone przez rozum właściwy ludzkiej naturze (por. VS n. 43; Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 1955).

Sama VS również donosi o pouczającej afirmacji siebie. Tomasza, dla którego prawo naturalne jest udziałem odwiecznego prawa, to znaczy odwiecznego rozumu, w rozumnym stworzeniu (por. I-II, q. 91, a.2; VS n. 43)

We fragmencie z encykliki Leona XIII czytamy: „Prawo naturalne jest wpisane i wyryte w duszy każdego człowieka; w rzeczywistości to rozum ludzki narzuca dobre działanie i zakazuje grzechu. […] Ta recepta ludzkiego rozumu nie może jednak mieć mocy prawnej, jeśli nie jest głosem i interpretatorem wyższego rozumu, któremu musi być poddany nasz duch i nasza wolność”.[94] Veritatis Splendor, podejmując niektóre afirmacje z tej encykliki papieża Leona XIII, stwierdza: „…wynika z tego, że prawo natury jest tym samym wiecznym prawem, nieodłącznym dla tych, którzy posługują się rozumem i dlatego skłaniają się do działania i słuszny koniec: jest to ta sama wieczna racja Boga, stwórcy i władcy całego wszechświata.” [95]

Sobór Watykański II wyraźnie mówi o prawie naturalnym, gdy stwierdza: „Tam, gdzie obywatele są uciskani przez władzę publiczną, która wykracza poza jej kompetencje, nie odrzucają oni tego, czego obiektywnie wymaga dobro wspólne; uprawniona jest jednak obrona praw swoich i współobywateli przed nadużyciami władzy, z zachowaniem ograniczeń narzuconych przez prawo naturalne i Ewangelię”.[96]

Dalej, zawsze w tym samym dokumencie soborowym czytamy: „Kościół na mocy swojej boskiej misji głosi Ewangelię i obdarza skarbami łaski wszystkim narodom. W ten sposób przyczynia się do umocnienia pokoju w każdej części świata, stawiając wiedzę o prawie Bożym i naturalnym jako solidny fundament braterskiej solidarności między ludźmi i między narodami”.[97]

Św. Paweł VI stwierdził: „… nawet prawo naturalne jest wyrazem woli Bożej, wierne jego spełnienie jest jednakowo konieczne dla wiecznego zbawienia ludzi”.[98]

W Katechizmie czytamy: „...Prawo naturalne wskazuje na pierwsze i istotne normy regulujące życie moralne” (Katechizm Kościoła Katolickiego, nr 1955).

Bóg uczynił nas silnymi w Prawdzie.

Prawo naturalne jest uniwersalne i rozciąga się na wszystkich ludzi (por. Katechizm Kościoła Katolickiego n. 1956)

Jak powiedzieliśmy wcześniej, zgłaszając afirmacje s. Tomaszu, w różnorodności kultur, prawo naturalne narzuca ludziom wspólne zasady. (patrz Katechizm Kościoła Katolickiego n. 1956)

Veritatis Splendor mówi też skutecznie o powszechności prawa naturalnego, w istocie stwierdza: „51. Rzekomy konflikt między wolnością a naturą wpływa także na interpretację niektórych specyficznych aspektów prawa naturalnego, zwłaszcza jego uniwersalności i niezmienności. … ”(VS n. 51) W odniesieniu do powszechności tych norm Veritatis Splendor stwierdza:„ To właśnie dzięki tej „prawdzie” prawo naturalne zakłada powszechność. […] Prawo naturalne jest uniwersalne w swoich przykazaniach, a jego autorytet rozciąga się na wszystkich ludzi. ...” (VS nr 51)

Prawo naturalne jest zatem uniwersalne, ale także, jak zobaczymy poniżej, niezmienne. Co się tyczy niezmienności prawa naturalnego, należy przede wszystkim dokładnie zastanowić się nad tym, co stwierdza Veritatis Splendor: „Wielka wrażliwość, jaką współczesny człowiek świadczy o dziejowości i kulturze, skłania niektórych do powątpiewania w niezmienność samego prawa naturalnego… (Veritatis Splendor n.53) Powinniśmy zadać sobie pytanie, czy pewne wypowiedzi Amoris Laetitia i pewne jego otwarcia mają coś wspólnego z pewnymi wątpliwościami co do niezmienności tego Prawa. Wobec tych wątpliwości Veritatis Splendor precyzuje jednak, że: „Kwestionowanie trwałych elementów konstrukcyjnych człowieka, związanych także z samym wymiarem ciała, nie tylko kłóciłoby się z powszechnym doświadczeniem, ale stanowiłoby odniesienie, jakie Jezus uczynił na ” początek”, dokładnie tam, gdzie ówczesny kontekst społeczny i kulturowy zdeformował pierwotne znaczenie i rolę niektórych norm moralnych (por. Mt 19,1, 9-53). „(VS nr XNUMX)

Jak mówi Sobór Watykański II: „Kościół potwierdza, że ​​pod wszystkimi zmianami kryje się wiele rzeczy, które się nie zmieniają; znajdują swój ostateczny fundament w Chrystusie, który jest zawsze ten sam: wczoraj, dziś i od wieków”.[99] Niezmienność prawa naturalnego ma swój fundament w Chrystusie iw Jego Wcieleniu. (patrz VS nr 53)

Warto zauważyć, że Katechizm Kościoła Katolickiego słusznie stwierdza: prawo naturalne jest niezmienne (por. Katechizm Kościoła Katolickiego, 1958); referencja, którą oferuje, również cytowana przez VS w n. 53 dla tego stwierdzenia jest n. 10 Gaudium et spes, który w rzeczywistości, jak widać, nie mówi wprost o niezmiennym prawie naturalnym. Następnie. 79 tego dokumentu soborowego stwierdza: „W obliczu tego stanu degradacji ludzkości, Sobór zamierza przede wszystkim przypomnieć niezmienną wartość prawa naturalnego narodów i jego uniwersalnych zasad. "[100]

Wyraźnie mówiąc o niezmienności prawa naturalnego jest dokument: „Osoba ludzka” Kongregacji Nauki Wiary, 22.1.1975[101], który ma część poświęconą „niezmiennym prawom natury”

a w tej części czytamy: „... Objawienie Boże i we właściwym sobie porządku mądrość filozoficzna, uwypuklająca autentyczne potrzeby ludzkości, z konieczności ukazują zatem istnienie niezmiennych praw, wpisanych w elementy konstytutywne ludzkiej natury i które manifestują się się identyczni we wszystkich istotach, obdarzeni rozumem.”[102]

Istnieją zatem niezmienne prawa naturalne wpisane w naturę ludzką, które Kościół uznał za takie: „Kościół na przestrzeni swojej historii stale uważał pewną liczbę nakazów prawa naturalnego za absolutną i niezmienną wartość i widział w ich występek jest sprzecznością z doktryną i duchem ewangelii”.[103]

Odnośnie niezmienności niektórych norm prawa naturalnego Veritatis Splendor mówi bardziej bezpośrednio, nawiązując do cytowanego powyżej dokumentu: „Słuszne i dobre jest zawsze i dla wszystkich służyć Bogu, oddawać Mu należną cześć i czcić rodzice zgodnie z prawdą. Takie pozytywne nakazy, które zalecają wykonywanie określonych działań i kultywowanie określonych postaw, są powszechnie obowiązujące; są niezmienne; [104]... Te uniwersalne i trwałe prawa odpowiadają znajomości rozumu praktycznego i są stosowane do poszczególnych aktów poprzez osąd sumienia.” (VS n.52) Ta powszechność i niezmienność prawa naturalnego wynika z faktu, że pochodzi ono od Boga, który jest niezmienną Prawdą; s. Augustyn stwierdził bowiem, że Światło, którym jest Bóg, nie porzuca całkowicie nawet niesprawiedliwych: „Z tego w istocie wywodzi się, że nawet niesprawiedliwi myślą o wieczności i słusznie przyjmują, słusznie chwalą wiele rzeczy w postępowaniu ludzi. … Gdzie te zasady są wpisane, jeśli nie w księdze światła, które nazywa się prawdą? Dlatego też każde sprawiedliwe prawo jest dyktowane i przenoszone do serca człowieka, który sprawuje sprawiedliwość, nie emigrując w nim, ale niemal odciskając się na nim, gdy obraz przechodzi z pierścienia w wosk, ale nie porzucając dzwonić".[105] Bóg, który jest Prawem Odwiecznym, Niezmiennym, daje się poznać człowiekowi i sprawia, że ​​poznaje niezmienne prawdy o działaniu, poznaje dobro do czynienia i zło, aby uciekać, a dokonuje się to przede wszystkim przez prawo naturalne.

W obliczu wyraźnych twierdzeń Kościoła, wśród chrześcijan można jednak spotkać tych, którzy odrzucają tradycyjną naukę o prawie naturalnym, o powszechności io trwałej ważności jego nakazów. (patrz VS nr 4)

W związku z tym Katechizm stwierdza w n. 1960 " Nakazy prawa naturalnego nie są postrzegane przez wszystkich w sposób jasny i bezpośredni. W obecnej sytuacji łaska i Objawienie są potrzebne grzesznemu człowiekowi, aby prawdy religijne i moralne mogły być poznane „przez wszystkich i bez trudności, z mocną pewnością i bez domieszki błędu”.[106] „Podkreślam: łaska i Objawienie są potrzebne grzesznemu człowiekowi, aby prawdy religijne i moralne mogły być poznane” przez wszystkich i bez trudności, z mocną pewnością i bez domieszki błędów”. Chociaż istnieje prawo naturalne, potrzebujemy łaski i objawienia, a zatem objawienia prawa Bożego!

W tym wierszu VS w n. 36 powtarza: „…zależność ludzkiego rozumu od Bożej Mądrości i konieczności, w obecnym stanie upadłej natury, jak również rzeczywistej rzeczywistości Bożego Objawienia dla poznania prawd moralnych także porządku naturalnego (por. Pius XII , Lett. enc. Humani generis (12 sierpnia 1950): AAS 42 (1950), 561-562) „(VS n. 36) Jak widać, chociaż istnieje już prawo naturalne, jest ono bardzo jasne dla Kościele, że objawienie Boże jest również niezbędne do poznania prawd moralnych porządku naturalnego.

Cytowany w tych fragmentach tekst Humani Generis mówi dokładniej: „Docierając do tych prawd, intelekt ludzki napotyka przeszkody wyobraźni, zarówno z powodu złych namiętności wynikających z grzechu pierworodnego. Zdarza się, że mężczyźni w tych rzeczach chętnie wmawiają sobie, że jest nieprawdziwe, a przynajmniej wątpliwe to, czego „nie chcą być prawdziwe”. Z tych powodów trzeba powiedzieć, że Objawienie Boże jest moralnie konieczne, aby te prawdy, które w sprawach religijnych i moralnych same w sobie nie są nieosiągalne, mogły być znane wszystkim z łatwością, z mocną pewnością i bez żadnego błędu. (Konc. Vat. DB 1876, Const. „De fide Cath.”, Rozdział II, De revelatione).”[107]

Objawienie Boże jest moralnie konieczne, aby te prawdy, które w sprawach religijnych i moralnych same w sobie nie są nieosiągalne, mogły być znane wszystkim z łatwością, z mocną pewnością i bez żadnego błędu.

W swoich głównych przykazaniach prawo naturalne zawarte jest w Dekalogu (por. Katechizm Kościoła Katolickiego n. 1955)

a, 2) Objawione prawo Boże, aw szczególności prawo starożytne.

Objawienie, o którym mówimy, zawiera inne Prawo, które dał nam Bóg (por. VS n. 12)

mówi s. Tomasz „Respondeo dicendum quod praeter legem naturalem et legem humanam, necessarium fuit ad direction humanae vitae habere legem divinam”. (I-II q. 91 a. 4) Konieczne było, aby oprócz prawa naturalnego i ludzkiego oraz oprócz prawa wiecznego, było objawione prawo boskie.

Nauka katolicka bardzo dobrze odróżnia naturalne prawo moralne od pozytywnego prawa Bożego, na które wskazują terminy prawa starożytnego i prawa nowego lub ewangelicznego; porozmawiamy o tych dwóch ostatnich prawach Przeczytaj na następnych stronach.

Chcąc zagłębić się w tę rzeczywistość, którą jest objawione Prawo, musimy powiedzieć z Papieską Komisją Biblijną”[108]  że w Piśmie podstawowym jest inicjatywa Boga, dar Boży, moralność jest zakorzeniona w darach Stwórcy dla stworzenia, a w szczególności w darze przymierza, który jest przede wszystkim przejawem Bożego planu i darem Boga.[109]

Tak więc w Biblii moralność pojawia się po doświadczeniu, które Bóg zmusza człowieka do działania, jako czysto bezinteresowny dar. Wychodząc od tego doświadczenia, samo Prawo, integralna część procesu przymierza, jest darem Boga. Prawo „… nie jest pojęciem prawnym opartym na zachowaniach i postawach, ale koncepcją teologiczną, którą sama Biblia jest w pełni wykorzystuje termin „ścieżka” (derek po hebrajsku, hodos po grecku): proponowana ścieżka”.[110]

Bóg powołał Izraela, aby był swoim ludem, wybrał go dobrowolnie, należy do niego i musi być przez niego prowadzony, Bóg prowadzi Izrael po ścieżce, którą Izrael musi podążać, co bardzo wyraźnie widać w Wyjściu.

Bóg przedstawia Izrael jako „lud Boży” (Wj 3, 7.8). Idea Ludu Bożego ma wymiar etniczny i wymiar religijny, idea ta obejmuje również „… trzy szczególne cechy, którymi są powołanie, przynależność, ścieżka”.[111]

Wezwanie wyłania się wyraźnie z tego fragmentu z Księgi Powtórzonego Prawa: „Pan związał się z wami i wybrał was nie dlatego, że jesteście liczniejsi niż wszystkie inne narody – w rzeczywistości jesteście najmniejsi ze wszystkich narodów – ale dlatego, że miłuje Pana a ponieważ chciał dotrzymać przysięgi, przysiągł twoim przodkom: Pan wyprowadził cię potężną ręką i odkupił cię, uwalniając cię z niewoli, z ręki faraona, króla Egiptu. (Księga Powtórzonego Prawa 7, 7-8)

Członkostwo wyłania się również z tego tekstu Księgi Powtórzonego Prawa: „Dzieciami jesteście dla Pana, Boga waszego: nie będziecie nacinać i nie ogolicie się między oczami za zmarłego. W rzeczywistości jesteście ludem poświęconym Panu, waszemu Bogu, a Pan wybrał was, abyście byli Jego szczególnym ludem pośród wszystkich narodów, które są na ziemi” (Pwt 14,1s)

Droga Ludu Bożego jest wyraźnie widoczna w Wyjściu, ale jest kontynuowana w całym Piśmie, stając się drogą Nowego Ludu Bożego, Kościoła; jest to podróż po tym świecie i jest to podróż do nieba. Samo Prawo jest właśnie „ścieżką” (derek po hebrajsku, hodos po grecku): drogą zaproponowaną przez Boga.

Lud Boży jest adresatem i odpowiednikiem Przymierza z Bogiem, które należy rozumieć jako: „...osobiste usposobienie, zobowiązanie, zobowiązanie, zapewnienie, obietnica, które zasadniczo wywodzi się z wolnej i jednostronnej inicjatywy Boga, do której ostatecznie łączy się z nim nawet przysięga”.[112]

Przymierze charakteryzuje się zasadniczo łaską (Pan zobowiązuje się), to znaczy darem, jaki Bóg czyni z siebie i Prawa, to znaczy darem, jaki Bóg daje człowiekowi na drodze etyczno-kulturowej, która pozwala człowieka, aby wejść i pozostać w przymierzu z samym Bogiem.[113]

Przymierze między Bogiem a Jego ludem jest przymierzem między nierównymi wykonawcami. Podobnie jak w traktatach wasalskich, w których władca oddaje się wasalowi i wasalowi sobie, Bóg zobowiązuje się i zobowiązuje lud. „Ten podwójny ruch wyraża się na polu teologicznym za pomocą dwóch głównych tematów: Łaski (Pan zobowiązuje się) i Prawa (Pan zobowiązuje się do ludu, który staje się jego „własnością”: Wj 19,5, 6-XNUMX). W tych teologicznych ramach łaskę można zdefiniować jako dar (w niektórych tekstach bezwarunkowy), który Bóg z siebie czyni. A Prawo jako dar, który Bóg daje kolektywnemu człowiekowi, jako środek, sposób, etycznie-kultową „ścieżkę” („derek”), która pozwala człowiekowi wejść i pozostać „w sytuacji przymierza”[114].

Podobnie do postanowień przymierza między nierównymi kontrahentami, w których tylko Pan wyraża się, podczas gdy wasal na tym etapie milczy, Pan w przymierzu jest jedynym, który się wyraża.[115]

Przymierze między Bogiem a Jego ludem oznacza, że ​​lud, jak wspomniano, przestrzega Zakonu i dlatego kocha Boga, jak nakazuje Zakon. W szczególności konieczne jest przytoczenie słynnych tekstów, zwłaszcza z Księgi Powtórzonego Prawa, które przedstawiają miłość jako nakaz Boga (Pwt 6,5; 10,12; 11,13.22; 19,9; 30,20; Joz. 23,11 ) w miarę potrzeby, aby podobać się Bogu (Pwt 10,12; 11,13.22; 19,9; 30,20; Joz. 23,11) jako zakończenie serii prób dozwolonych przez Boga (Pwt 13,4) oraz jako dar Boży (Pwt 30,6)

Jeśli Bóg, jak widzieliśmy, przedstawiany jest jako Oblubieniec ludu Bożego, to oczywiste jest, że oblubienica, czyli właśnie lud, musi kochać Boga; miłość ta jest zjednoczona z przestrzeganiem przymierza z Bogiem, a więc Prawa, które On daje (Syr 2-15), samo Prawo nakazuje miłość Bożą, jak widać, a Bóg daje tę miłość człowiekowi ( Pwt 17).

Bóg nakazuje człowiekowi kochać Go, a ta miłość zakłada przestrzeganie Prawa; człowiek musi kochać Boga całym sobą: całym sercem, umysłem itd. to właśnie oznacza przestrzeganie tego, czego chce Bóg, przestrzeganie Prawa danego przez Boga z miłości.

Prawo Boże nie jest po prostu przestrzegane, ale musi być kochane jako dar miłości od Boga dla prawdziwego dobra człowieka (Ps 119)

a.3) Prawo miłosierdzia.

Ujawniono 2 Prawa: Starożytne, które właśnie omówiliśmy, oraz Nowe.

Nowe prawo nazywa się również Prawem Miłosierdzia.

Aby dobrze zrozumieć prawo miłości, musimy przede wszystkim zauważyć, że „osoba Jezusa, Jego dzieło i jego przeznaczenie w Nowym Testamencie są decydujące i fundamentalne dla relacji między Bogiem a ludem Izraela i wszystkimi ludźmi”. [116]

„Centralna pozycja Jezusa w relacji człowieka z Bogiem ma w konsekwencji jego centralną pozycję w życiu moralnym. On reprezentuje w swojej osobie nie tylko królestwo Boże i nowe przymierze, ale także Prawo, ponieważ jest prowadzony w sposób najdoskonalszy wolą Ojca (por. Mt 26,39.42), aż do maksymalnego objawienia się jego miłość do przelania jego krwi. Musimy zatem działać w Jego Duchu i naśladować Jego przykład, aby kroczyć drogą Bożą”.[117]

Właśnie cytowany tekst[118] w części, w której dotyczy moralnego wymiaru doktryny Nowego Testamentu, będzie podstawą moich rozważań, które poprowadzę poniżej, w tym akapicie. Prawo miłości jest więc samym Chrystusem i jest życiem w Jego Duchu; ma za przewodnika Jezusa, który zaprasza nas do pójścia za Nim (Mt 4,18-22; Mk 1,16-20; Łk 5,1-11; J 1,35-51). U podstaw tego Prawa miłości leży dla nas doświadczenie miłości Boga do każdego i relacji z Chrystusem.

Droga wytyczona i zaoferowana nam przez Jezusa nie jest autorytarną normą narzuconą z zewnątrz, ale wspólnotą życia (Mt 11,28, 30-10,45) z Nim: Jezus idzie tą drogą z nami i wzywa nas do naśladowania Jego przykładu. Z Jezusem musimy być gotowi służyć: „W rzeczywistości Syn Człowieczy nie przyszedł, aby Mu służono, ale aby służyć i dać swoje życie na okup za wielu” (Mk XNUMX) i ta posługa dociera do chodzi o kroczenie z Nim drogą krzyżową i oddanie z Nim życia.

„Jeśli ktoś chce iść za mną, niech się zaprze samego siebie, weź swój krzyż i naśladuj mnie” (Mk 8,34). Chodzi o uczestnictwo także w jego cierpieniach i śmierci.

To Nowe Prawo miłości zakłada naszą wiarę, a zatem naszą całkowitą akceptację Go: Jego nauczania i przykładu; w rzeczywistości wszystko, co On czyni, jest dla nas również normatywne: „Dałem wam przykład” (J 13,15), „abyście samych siebie kochali… tak jak Ja was umiłowałem” (J 15,12).

Wiara jest wielką nowością, o którą prosi nas Chrystus od Niego i dla której my się zostawiamy i „przychodzimy” do Niego; wiara jest fundamentem miłości, a ta ostatnia jest owocem miłości (J 15,8, XNUMX).

To Prawo miłości przeżywa się w łasce, która czyni ucznia sprawiedliwym i wytrwałym.

Prawo miłosierdzia powoduje śmierć grzechu: „My, którzy już umarliśmy dla grzechu, jak nadal będziemy mogli w nim żyć?” (Rz 6,2). Śmierć grzechowi jest udziałem w śmierci Chrystusa. Asymilacja drogi wierzących z Chrystusem jest także asymilacją jego śmierci z grzechem. Wszystko to oznacza asymilację z Nim w Jego relacji z Duchem Świętym, a zatem zamieszkanie w Trójcy, uczeń staje się świątynią Boga w Chrystusie.Duch Święty prowadzi nas właśnie do naśladowania Chrystusa: „Stańcie się moimi naśladowcami, tak jak ja jestem Chrystusem” (1 Kor 11,1, 2,5). „Miejcie między sobą takie same uczucia jak Chrystus Jezus!” (Flp 6,2) Duch Święty sprawia, że ​​umieramy z Chrystusem dla grzechu (Rz XNUMX)

Duch Święty i miłość, którą nam daje, popycha nas do naśladowania Chrystusa w śmierci grzechowi i całkowitego oddania naszego życia za życie świata „Ponieważ miłość Chrystusa przynagla nas do myśli, że jeden umarł za wszystkich i tak wszyscy zginęli. I umarł za wszystkich, aby ci, którzy żyją, już nie dla siebie żyli, ale dla Tego, który dla nich umarł i zmartwychwstał” (2 Kor 5,14, 15-2,20). Podobnie Duch Święty sprawia, że ​​Chrystus żyje w nas: „Już nie ja żyję, ale żyje we mnie Chrystus. To życie, którym żyję w ciele, żyję w wierze w Syna Bożego, który mnie umiłował i wydał samego siebie za mnie” (Ga 5,2). Duch Święty sprawia, że ​​kroczymy w miłości wzorowymi śladami Chrystusa „Chodźcie w miłości tak, jak i Chrystus nas umiłował i wydał samego siebie za nas, składając siebie Bogu jako miłą Mu ofiarę” (Ef 3,17, 4,15). por. Ef 16; 12,2-1). Prawo miłości spełnia się zatem pod wewnętrznym przewodnictwem Boga, Trójcy Świętej, a w szczególności pod przewodnictwem Pocieszyciela, który sam jest Miłością, w Duchu, którego jesteśmy wezwani do rozeznawania we wszystkich naszych decyzjach (Rz 5,21, 1,10) rozeznać to znaczy rozróżniać to, co jest najlepsze i doskonałe w każdych okolicznościach (por. 5,10 Tes 5,25; Flp 8,14; Ef XNUMX), abyśmy zawsze mogli wzrastać w doskonałym naśladowaniu Chrystusa (por. Ga XNUMX, XNUMX; Rz XNUMX, XNUMX)

Duch Święty prowadzi nas do bycia ofiarą chwały w ofierze Chrystusa: „Przez Niego nieustannie składamy Bogu ofiarę chwały: to jest owoc warg, które wysławiają Jego imię. Nie zapomnij czynić dobra i dzielić się swoimi dobrami, ponieważ Panu podobają się te ofiary” (13,15:16-2,2). Prawo miłości jest oczywiście prawem ofiarnym w Chrystusie Ofierze i dlatego jest ściśle związane z Eucharystią, która sprawia, że ​​uczestniczymy w takiej Ofierze i samo w sobie jest tą Ofiarą. Eucharystia przemienia ludzi w Chrystusa, jak uczy zdrowa nauka, upodabnia nas do Niego i uświęca w sposób najpełniejszy. Przez „spożywanie ciała Jezusa” i „picie Jego krwi” jesteśmy w najwyższym stopniu upodobniani do Tego, który jest tym samym Prawem miłości, tak jak Chrystus musimy zatem kochać w szczególności tych, z którymi żywimy się Nim iz nimi. musimy być jednomyślni (Flp 8,9) właśnie w tym, że jesteśmy jedno w Chrystusie i mamy tylko jednego Ducha Świętego. Przez Eucharystię Chrystus w pełni udziela swego Ducha (por. Rz 1,19, 5,25; Flp XNUMX, XNUMX), abyśmy żyli i postępowali w tym Duchu: „Jeśli według Ducha żyjemy, według Ducha postępujemy” ( Gal XNUMX:XNUMX) .[119]

a, 4) Św. Tomasz mówi nam o prawie miłości.

Św. Tomasz precyzuje, że według Arystotelesa wszystko jest w nim najważniejsze; w Nowym Testamencie łaska Ducha Świętego jest najważniejsza; dlatego Nowe Prawo jest zasadniczo tą samą łaską Ducha Świętego (por. Summa Theologiae, I-II, q. 106, a. 1).

Św. Tomasz jednak nazywa Nowe Prawo Prawem Miłosierdzia (por. św. Tomasz mówiąc o owocach Prawa Miłości wyjaśnia, że ​​to Prawo jest samą miłością, a takie owoce są jej owocami, w rzeczywistości najpierw stwierdza: „Sed sciendum quod haec lex, scilicet divini amoris, quatuor efficit in homine valde desirabilia”. … A potem, kiedy wyjaśnia te efekty, mówi: „Secundum quod facit caritas, est divinorum mandatorum observantia. … Tertium quod facit caritas, est, quia est praesidium contra adversa. … Et sic patent quatuor quae in nobis efficit caritas. Sed praeter illa, quaedam alia efficit quae praetermittenda non sunt. "" Collationes in decem praeceptis "(Św. Tomasza miłosierdzie, a także łaska!

Św. Antoni z Padwy mówi praktycznie to samo, gdy stwierdza, że ​​z ust prałata: „…poddani będą szukać prawa, to znaczy miłości, o której Apostoł mówi: „Trzymajcie jedni drugich brzemiona i w ten sposób wypełnicie prawo Chrystusowe ”(Ga 6,2), czyli Jego przykazanie miłości; W rzeczywistości Chrystus dźwigał na krzyżu ciężar naszych grzechów tylko z miłości. Prawo jest miłością, której podmioty „wyszukują” (ex quirunt), to znaczy szukają przede wszystkim w uczynkach, aby chętniej i bardziej owocnie je przyjmować z samych ust prałata: ponieważ Jezus „pierwszy rozpoczął robić, a następnie uczyć „(Dz 1,1: XNUMX)”.[120]

To, że to Nowe Prawo jest miłością w szczególności, oznacza to, co powiemy.

1) Oznacza to radykalne zerwanie z grzechem śmiertelnym; w rzeczywistości grzech ciężki wyklucza miłość z duszy (por. IIª-IIae q. 24 a. 12 co.). Thomas stwierdza: „Sed ad hoc quod istud praeceptum dilectionis possit perfecte impleri, quatuor requiruntur…. Quartum est omnimoda peccatorum vitatio. Nullus enim potest diligere Deum in sin istnieje. Matematyka. VI, 24: non potestis Deo serve et mammonae. Unde si in sin existis, Deum non diligis. Sed ille diligebat qui dicebat, Jesse. XXXVIII, 3: memento quomodo ambulaverim coram te in veritate et in corde perfecto. Praeterea dicebat Elias, III Reg. XVIII, 21: quousque claudicatis in duas partes? Sicut claudicans nunc huc nunc illuc inclinatur; sic et peccator nunc peccat, nunc Deum quaerere nititur.” („Collationes in decem praeceptis”, a. 1) Aby nakaz miłosierdzia mógł być doskonale realizowany, potrzebne są cztery rzeczy, a czwarta to całkowite unikanie grzechów. Nikt, kto jest w grzechu ciężkim, nie może kochać Boga, więc jeśli jesteś w grzechu, nie kochasz Boga.Ale ten, który powiedział Bogu, że kocha (naprawdę) Boga: pamiętaj, jak postępowałem przed tobą w prawdzie i z doskonałym sercem ( Izajasza 38).

2) Oznacza to, że Nowe Prawo jako miłość przynosi w nas owoce miłości: życie duchowe, przestrzeganie przykazań Bożych (zarówno afirmatywnych, jak i negatywnych), strzeżenie przeciw niesprzyjających rzeczywistości, kierowanie ku Niebu, odpuszczenie grzechów , oświecenie serca, doskonała radość, doskonały pokój, konstytuuje człowieka w godności, czyni go nie tylko wolnym, ale dziećmi Bożymi. Doktor we wstępie do swoich "Collationes in decem praeceptis".

3) Oznacza to również, że Nowe Prawo jako miłość wnosi w nas wszystkie wlane cnoty, w rzeczywistości miłość jest formą wszystkich cnót i bez miłości wlane cnoty nie istnieją (IIª-IIae q. 23 a. 7). s)

b) Jaki jest związek między Prawem Naturalnym a pozytywnym Prawem Bożym? Czy pozytywne prawo boskie przekazuje tylko prawo naturalne, czy coś innego?

Zobaczmy teraz lepiej, jaki jest związek między Prawem Naturalnym a pozytywnym Prawem Bożym.

Powiedzmy przede wszystkim, że Objawienie uznaje istnienie prawa naturalnego w sposób widziany, szczególnie istotne są twierdzenia s. Paweł pod tym względem (por. Rz 1,19, 20-2,14; 15, XNUMX-XNUMX)

Widzieliśmy powyżej, że w swoich głównych przykazaniach prawo naturalne jest wyjaśnione w Dekalogu. (patrz Katechizm Kościoła Katolickiego n. 1955)

W odniesieniu do Prawa Ewangelii i jego relacji z prawem naturalnym Katechizm stwierdza w szczególności w n. 1965 „Nowe Prawo lub Prawo Ewangelii jest tu na dole doskonałością Boskiego, naturalnego i objawionego Prawa”.

Międzynarodowa Komisja Teologiczna w sposób znaczący potwierdziła, że ​​wraz z Nowym Prawem: „Sama osoba Chrystusa, Logos i Mądrość wcielona, ​​stają się w ten sposób żywym Prawem, najwyższą normą całej etyki chrześcijańskiej. […] Łaska Ducha Świętego stanowi główny element nowego Prawa lub Prawa Ewangelii… Nowe Prawo Ewangelii zawiera, przyjmuje i spełnia wymagania prawa naturalnego. Kierunki prawa naturalnego nie są więc zewnętrznymi instancjami normatywnymi w stosunku do nowego prawa. Stanowią one konstytutywną część tego, choć drugorzędną i przyporządkowaną do głównego elementu, jakim jest łaska Chrystusa (…). Dlatego to w świetle rozumu oświeconego teraz żywą wiarą człowiek lepiej rozpoznaje kierunki prawa naturalnego, które wskazują mu drogę do pełnego rozwoju jego człowieczeństwa”.[121]

Nowe Prawo Ewangelii obejmuje, przyjmuje i spełnia wymagania prawa naturalnego. W świetle rozumu oświeconego żywą wiarą człowiek lepiej rozpoznaje kierunki prawa naturalnego, które wskazują mu drogę do pełnego rozwoju jego człowieczeństwa.

Spróbujmy poniżej głębiej wniknąć w relację między prawem naturalnym a prawem objawionym.

Ojcowie Kościoła już stwierdzili, że Ewangelia uczy życia nadprzyrodzonego, życia Bożego, a zatem wykracza poza filozofię i prawo naturalne. [122]

Znaczenie Objawienia, a więc i prawa Bożego w stosunku do prawa naturalnego i jego granic, podkreśla w szczególności św. Tomasza w artykule, który ma dla nas szczególne znaczenie i zaczyna się od bardzo istotnego pytania: wydaje się, że Boskie, pozytywne Prawo nie było potrzebne; na to pytanie s. Doktor odpowiada, że ​​ta ustawa była konieczna z 4 powodów: „Po pierwsze… quia homo ordinatur ad finem beatitudinis aeternae, quae excedit ratioem naturalis facultatis humanae,… ideo necessarium fuit ut supra legem naturalem et humanam, dirigeretur etiam ad suum finem lege divinitus Secundo… Ut ergo homo absque omni dubitatione scire possit quid ei sit agendum et quid vitandum, necessarium fuit ut in actibus propriis dirigeretur per legem divinitus datam, de qua constat quod nie mógł błądzić. Tertio,… lex humana non potuit cohibere et ordinare wystarczających interiores actus, sed necessarium fuit quod ad hoc superveniret lex divina. Quarto quia, sicut Augustinus dicit, w I de Lib. Arb., Lex humana non potest omnia quae male fiunt, punire vel prohibere,… Ut ergo nullum malum improhibitum et impunitum remaneat, necessarium fuit supervenire legem divinam, per quam omnia peccata prohibentur. "(I-II q. 91 a. 4)

Istnieją zatem cztery powody, dla których konieczne było dla nas, aby Bóg dał nam prawo Boże oprócz prawa naturalnego:

1) ponieważ Ostateczny Cel człowieka przewyższa naturalne zdolności człowieka i dlatego konieczne było, aby do jego celu został skierowany ponad prawo naturalne i ludzkie, przez prawo wyraźnie dane przez Boga;

2) aby człowiek bez wątpienia wiedział, co robić, a czego unikać, ponieważ wobec niepewności ludzkiego osądu, zwłaszcza w odniesieniu do faktów przygodnych i szczegółowych, dotyczących ludzkich czynów, są różne sądy różnych ludzi;

3) ponieważ człowiek może ustanawiać prawo tego, co może osądzać; ale człowiek nie może osądzać aktów wewnętrznych i dlatego interwencja prawa Bożego była konieczna właśnie dlatego, że prawo ludzkie nie mogło wystarczająco uporządkować i stłumić aktów wewnętrznych;

4) ponieważ prawo ludzkie nie może zakazać i karać wszelkich złych czynów, dlatego aby żadna wina nie pozostała bez zakazu i kary, konieczna była interwencja prawa Bożego, za które wszystkie grzechy są zakazane i karane (por. I - II k. 91 a. 4)

W odniesieniu do powodu 1 należy dodać, że s. Tomasz bardzo wyraźnie podkreśla w swoich dziełach konieczność, z różnych powodów, Objawienia, które „zawiera” pozytywne Prawo Boże; na samym początku Sumy teologicznej stwierdza, że ​​człowiek jest wyświęcony Bogu jako jego Ostateczny Cel, ale ten Cel przekracza możliwości rozumu i ten Cel musi być najpierw poznany przez ludzi, aby mogli kierować swoimi intencjami i działaniami , dlatego dla zbawienia człowieka konieczne było, aby przez Objawienie Boże zostało mu objawione rzeczy dotyczące właśnie celu, wyższego od ludzkiego rozumu (por. Iª q. 1 a. 1 co.).

Dodaje s. Tomaszu, że: odwieczne prawo jest dzielone przez prawo naturalne według proporcji ludzkiej natury, ale człowiek musi być prowadzony w wyższym kierunku ku ostatecznemu nadprzyrodzonemu celowi. I tak Bóg dodał pozytywne boskie prawo, przez które wieczne prawo uczestniczy w wyższym stopniu niż prawo naturalne. (por. I-II q. 91 a. 4 i 1m)

Ponadto trzeba wziąć pod uwagę, że człowiek jest skłonny liczyć na dobro proporcjonalnie do ludzkiej natury; aby skłonić człowieka do nadziei na dobro nadprzyrodzone, potrzebowaliśmy prawa Bożego z jego obietnicami, ostrzeżeniami i przykazaniami, wyjaśnia s. 22. Tomasz w tym tekście: „Ad primum ergo dicendum quod natura dostateczna inclinat ad sperandum bonum naturae humanae rationatum. Sed ad sperandum supernaturale bonum oportuit hominem induci auctoritate legis divinae, partim quidem promissis, partim autem admonitionibus vel praeceptis. „(IIª-IIae q. 1 a. 1 ad XNUMX)

Wyjaśnia również s. Tomasza, że ​​wyrażenie Dekretu Gracjana, zgodnie z którym „prawo naturalne jest tym, co zawiera Prawo i Ewangelia”, nie oznacza, że ​​wszystko, co jest zawarte w Prawie i Ewangelii, należy do prawa naturalnego, ponieważ wiele rzeczy w nim nauczanych są wyższe od natury, ale oznacza to, że rzeczy należące do prawa naturalnego są nauczane w sposób kompletny (por. Iª-IIae q. 94 a. 4 ad 1) Jak jasno widać z tego tekstu, prawo Boże uczy wielu rzeczy przewyższających naturę i uczy także w sposób kompletny tego, co należy do prawa naturalnego.

Ciekawe, w jaki sposób boskie prawo przezwycięża, ale także precyzuje samo prawo naturalne, w szczególności w tematach, które interesują nas głównie w tej książce, myślę, że niektóre stwierdzenia św. Tomasz w „Sumie przeciwko poganom”, l. III cc. 122s; : „… Jednak pozytywne prawa, jeśli są ludzkie, muszą wywodzić się z instynktu natury: tak jak w naukach poglądowych, każde odkrycie człowieka zaczyna się od zasad znanych przez naturę. A jeśli są boskie, nie tylko wyjaśniają instynkt natury, ale także uzupełniają wady naturalnego instynktu: ponieważ rzeczy objawione przez Boga przewyższają zdolność naturalnego rozumu. Otóż, ponieważ w gatunku ludzkim liczy się naturalny instynkt, że związek mężczyzny i kobiety jest niepodzielny i że jest to jedna kobieta z jednym mężczyzną, konieczne było, aby było to nakazane przez ludzkie prawo. Prawo Boże dodaje więc rację nadprzyrodzoną, zaczerpniętą z faktu, że małżeństwo oznacza zjednoczenie Chrystusa z Kościołem [Efez. 5, 32]…. „(Sum przeciwko poganom i UTET, 2013, ebook, księga III c. 123).

Odnośnie powodu nr. 2 należy dodać, że Objawienie było również konieczne, aby człowiek został pouczony o tym, co Boga można badać rozumem, ponieważ prawda o Bogu poszukiwana tylko przez rozum byłaby osiągalna tylko dla nielicznych, po długim czasie i za pomocą mieszanki. wielu błędów; ale od poznania tych prawd zależy całe zbawienie człowieka, które jest w Bogu, dlatego aby zbawienie ludzi mogło dogodniej dojść i na pewno trzeba było ich pouczać o rzeczach Bożych przez Objawienie Boże (por. 1). q. 1) a. XNUMX co.)

Św. Tomasz również stwierdzał: „Skoro zatem istnieją dwie serie prawd dotyczących spraw Bożych, z których pierwsza jest osiągalna rozumem, podczas gdy druga przekracza wszelką ludzką pomysłowość, wypada więc, aby obie zostały przedstawione człowiekowi przez Boga jako materia wierny. ... Boska dobroć zbawiennie nakazuje nam zachowywać przez wiarę także prawdy, które można poznać rozumem: aby każdy mógł z łatwością uczestniczyć w poznaniu Boga, bez wątpliwości i bez błędów. Stąd słowa Pisma: „Nie chodź więcej, jak poganie, w próżności swoich myśli, z zaciemnioną inteligencją” (Ef. IV 17,18). I znowu: „Wszystkie twoje dzieci będą nauczane przez Pana” (Iz. LIV, 13).” („Suma przeciwko poganom” i UET, 2013, ebook, księga I c. 4); w tej linii Bóg przez Dekalog nakazuje nam zachowywać przez wiarę także przykazania właściwe prawu naturalnemu, aby każdy mógł je łatwo przyjąć, bez wątpliwości i bez błędów; w rzeczywistości prawo naturalne w swoich głównych przykazaniach jest wyeksponowane w Dekalogu: „...W swoich głównych przykazaniach jest wyeksponowane w Dekalogu” (Katechizm Kościoła Katolickiego, 1955).

Należy również zauważyć, że s. Tomasz w Sumie przeciwko poganom analizuje w różnych rozdziałach pierwszej księgi (4. 8 cc. XNUMX-XNUMX) wygodę wynikającą z faktu, że prawdy osiągalne rozumem mają być podtrzymywane przez wiarę.

Sobór Watykański I stwierdził: „Dzięki temu Objawieniu Bożemu wszystko, co Boskie, nie jest samo w sobie absolutnie niedostępne dla ludzkiego rozumu, nawet w obecnym stanie rodzaju ludzkiego może być łatwo poznane przez wszystkich z pewnością i bez żadnego niebezpieczeństwo błędu. Jednak nie z tego powodu Objawienie musi być uważane za absolutnie konieczne, ale dlatego, że Bóg w swojej nieskończonej dobroci przeznaczył człowieka do celu nadprzyrodzonego, to znaczy do udziału dóbr Bożych, które całkowicie przewyższają inteligencję ludzkiego umysłu; w rzeczywistości Bóg przygotował dla tych, którzy Go miłują, te rzeczy, których żadne oko nie widziało, żadne ucho nigdy nie słyszało, żadne ludzkie serce nie wiedziało (1 Kor 2,9, XNUMX).[123]

W Humani Generis, jak już widzieliśmy, czytamy: „W dochodzeniu do tych prawd intelekt ludzki napotyka przeszkody… Zdarza się, że w tych rzeczach ludzie chętnie przekonują, że są fałszywe, a przynajmniej wątpliwe, co oni” nie chcą być prawdziwe ”. Z tych powodów trzeba powiedzieć, że Objawienie Boże jest moralnie konieczne, aby te prawdy, które w sprawach religijnych i moralnych same w sobie nie są nieosiągalne, mogły być znane wszystkim z łatwością, z mocną pewnością i bez żadnego błędu.[124]

Widzieliśmy powyżej, że Katechizm stwierdza w n. 1960 " Nakazy prawa naturalnego nie są postrzegane przez wszystkich w sposób jasny i bezpośredni. W obecnej sytuacji łaska i Objawienie są potrzebne grzesznemu człowiekowi, aby prawdy religijne i moralne mogły być poznane „przez wszystkich i bez trudności, z mocną pewnością i bez domieszki błędu”.[125]„Podkreślam: łaska i Objawienie są potrzebne grzesznemu człowiekowi, aby prawdy religijne i moralne, także te dotyczące prawa naturalnego, mogły być poznane „przez wszystkich i bez trudności, z mocną pewnością i bez domieszki błędu”. Chociaż istnieje Prawo naturalne, potrzebne są łaska i Objawienie, a zatem Prawo Boże objawione jest również dla każdego, aby dobrze poznał Prawo naturalne!

Objawienie Boże jest moralnie konieczne, aby te prawdy, które w sprawach religijnych i moralnych same w sobie nie są nieosiągalne, mogły być znane wszystkim z łatwością, z całkowitą pewnością i bez błędu (por. VS n. 36).

Św. Ireneusz stwierdza, że ​​Bóg od początku włożył w duszę ludzi nakazy prawa naturalnego i przypomniał je im w Dekalogu (św. Ireneusz z Lyonu, Adversus haereses, 4, 15, 1: SC 100, 548 (PG 7, 1012).)

Katechizm Kościoła Katolickiego, w tym wersecie, w n. 2070 mówi: „… Dekalog zawiera uprzywilejowany wyraz «prawa naturalnego»”. Dziesięć przykazań uczy nas życia zgodnie z prawdziwym człowieczeństwem (por. Katechizm Kościoła Katolickiego n. 2070) i ​​dlatego wyraża prawdziwe prawo naturalne.

Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza w nr. 2071, że nakazy Dekalogu zostały objawione, będąc przystępnymi dla rozumu: grzeszna ludzkość potrzebowała tego objawienia, aby osiągnąć pełną i pewną wiedzę o wymaganiach prawa naturalnego.

Jak widać, chociaż istnieje już prawo naturalne, dla Kościoła jest bardzo jasne, że do poznania prawd moralnych porządku naturalnego, a więc także prawa naturalnego, konieczne jest również objawienie Boże.

Nadal mówi tak. Tomasz: „Et tamen ad ea etiam ad quae naturalis ratio inclinat, sicut sunt actus virtutum moralium, necessarium fuit praecepta legis divinae dari, propter maiorem firmitatem; et praecipue quia naturalis ratio hominis obtenebrata erat dla concupiscentias sins. „(IIª-IIae q. 22 a. 1 ad 1)

Prawo Boże było zatem konieczne także w sprawach, do których prowadzi skłonność rozumu naturalnego, takich jak akty cnót moralnych, dla większego bezpieczeństwa i dlatego, że rozum ludzki został zaciemniony przez pożądliwość grzechu. Dlatego też prawo Boże musiało również potwierdzać nakazy prawa naturalnego, aby uczynić je jaśniejszymi i bezpieczniejszymi dla człowieka oraz wykluczyć dotyczące ich błędy.

Te same s. Doktor w Sumie teologicznej nieco dalej precyzuje, że: „…. ad legem naturalem pertinent first quidem quaedam praecepta communissima, quae sunt omnibus note, quaedam autem secundaria praecepta magis propria, quae sunt quasi konkluzje propinquae principis. Quantum ergo ad illa principia communia, lex naturalis nullo modo potest a cordibus hominum deleri w uniwersaliach. Deletur tamen in specifice operabili, secundum quod ratio impeditur apply commune principium ad specifice operabile, propter concupiscentiam vel aliquam aliam passionm, ut supra dictum est. "(I-II q. 94 a. 6)

Dlatego też, w odniesieniu do powszechnych przykazań, prawo naturalne nie może być wymazane w ogóle z ludzkich serc, lecz jest ono wymazane w tym, co może być uczynione w szczególności (na podstawie wspólnych przykazań), ponieważ rozum nie może stosować wspólnego zasada do konkretnego aktu z powodu pożądania lub innej pasji. Jeśli chodzi o drugorzędne przykazania, prawo naturalne może zostać usunięte z ludzkich serc z powodu złych przekonań, złych zwyczajów lub zepsutych nawyków, tak więc wśród niektórych narodów kradzieże lub nienaturalne występki nie były uważane za grzechy. (por. I-II q. 94 a. 6)

S. Doktor Anielski precyzuje dalej, że: „Ad primum ergo dicendum quod lex scripta dicitur esse data ad correctem legis naturae, vel quia per legem scriptam suppletum est quod legi naturae deerat, vel quia lex naturae in aliquorum cordibus, quantum ad aliqua, intantum erat istnienie esse bona quae naturaliter sunt mala; et talis korupcja korekta indigebat. "(I-II q. 94 a. 5 do 1m)

Pisemne prawo zostało dane w celu poprawienia prawa natury, zarówno po to, by dodać to, czego prawu przyrody brakowało, jak i dlatego, że prawo przyrody w niektórych i w niektórych normach uległo zepsuciu, tak że ludzie uznawali za dobre te rzeczy, które są z natury złe.

Co się tyczy właśnie konieczności spisanego prawa Bożego, aby naprawić zepsucie prawa naturalnego, które rozprzestrzeniło się w sercach, Katechizm Kościoła Katolickiego w n. 2071 stwierdza. XNUMX: „Aby dojść do pełnej i pewnej wiedzy o wymaganiach prawa naturalnego, grzeszna ludzkość potrzebowała tego objawienia…” Grzeszna ludzkość, w której prawo naturalne zostało skorumpowane, potrzebowała Prawa objawionego.

Św. Tomasz w przedmowie swoich "Collationes in decem praeceptis" dodaje, że prawo naturalne zostało zniszczone w człowieku przez prawo pożądliwości i dlatego konieczne było, aby Prawo zostało nam dane w s. Pismo Święte, a ponieważ Prawo Starożytne było niewystarczające, Bóg dał nam Prawo Ewangelickie, czyli prawo miłosierdzia i łaski, prawo Chrystusowe i to prawo musi być regułą ludzkich działań; ludzkie czyny są dobre i cnotliwe tylko o tyle, o ile zgadzają się z tym prawem; to prawo Bożej miłości powoduje w nas cztery skutki: życie duchowe, przestrzeganie boskich przykazań, zarówno afirmatywnych, jak i negatywnych, strzeżenie przed nieprzyjaznymi rzeczywistościami i prowadzenie do nieba.

Zewnętrzne, boskie prawo było zresztą konieczne także w odniesieniu do kultu Boga, zarówno w celu zaciemnienia prawa naturalnego spowodowanego grzechami ludzi, jak i dla nadania bardziej wyrazistego znaczenia łasce, którą Chrystus uświęca ludzi, a więc było konieczne do określenia tego, czego ludzie muszą używać w sakramentach (por. IIIª q. 60 a. 5 ad 3)

Św. Bonawentura stwierdza, że ​​obowiązek przykazań Dekalogu jest radykalnie zgodny z prawem naturalnym, ale jeśli wykład jest zgodny z Prawem Pisma Świętego, pełne przedstawienie przykazań Dekalogu było stosowne w zależności od stanu grzechu z powodu zaciemnienia światła rozumu i odwrócenia woli, a ponieważ wola była gotowa na wielorakie nieporządki, musiała być połączona wieloma przykazaniami. Ponadto, ponieważ wewnętrzne pismo serca zostało zaciemnione, a człowiek obdarzony duchowym umysłem stał się wrażliwy i cielesny, należało czytać z zewnątrz i słyszeć zmysłami ciała te rzeczy, dla których mógł regulować według prawości sprawiedliwości, zatem wykład i rozróżnienie przykazań należało do prawa pisanego, chociaż obowiązek należał do prawa naturalnego.[126]

b, 1) Tylko pozytywne prawo Boże, aw szczególności prawo miłości, nakazuje wiarę, nadzieję i miłość.

Tylko prawo Boże mówiło nam o wierze, nadziei i miłości jako cnotach teologalnych, a zatem o przykazaniu tych cnót teologalnych (por. Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 2086).) jest właściwe prawu boskiemu, wyjaśnia bowiem ws. Thomas: „… Unde oportet quod superaddantur homini divinitus aliqua principia, per quae ita ordinetur ad beatitudinem supernaturalem, sicut per principia naturalia ordinatur ad finem connaturalem, non tamen absque adiutorio divino. Et huiusmodi principia virtutes dicuntur theologicae, tum quia habent Deum pro obiecto, inquantum per eas recte ordinamur in Deum; tum quia solo Deo nobis infunduntur; tum quia sola divina revelatione, w Piśmie Świętym huiusmodi virtutes traduntur”. (Iª-IIae q. 62 a. 1 co.) Cnota nakazuje człowiekowi błogosławieństwo, ale osiągnięcie błogosławieństwa przewyższającego ludzką naturę, czyli do Nieba, naturalne zasady człowieka nie wystarczą, ale konieczne jest ich dodanie do „człowieka od Boga zasad, dla których dochodzi do nadprzyrodzonej szczęśliwości, a zasady te są tak zwanymi cnotami teologicznymi, zarówno dlatego, że mają Boga jako swój przedmiot, o ile jesteśmy słusznie przyporządkowani Bogu przez nie, jak i dlatego, że są one wpojone w nas przez Boga, a ponieważ, należy dobrze zauważyć, tylko przez Objawienie Boże w Piśmie Świętym cnoty te są nam przekazywane.

Cnoty te nazywane są boskimi nie dlatego, że czynią Boga cnotliwymi, ale dlatego, że przez nie zostaliśmy przez Boga uczynieni cnotliwi i dla Boga, więc nie są one cnotami wzorowymi, ale cnotami „exemplatae”, czyli cnotami, które dla na przykład mieć cnoty boskie, które są wzorowe (por. Iª-IIae q. 62 a. 1 ad 2m)

Z tego, co zostało powiedziane, wynika zatem, że przykazanie miłości, wiary i nadziei jest przykazaniem właściwym prawu Bożemu, które dało nam poznać te cnoty i nakazuje nam nimi żyć.

Prawo Boże nakazuje nam żyć w wierze, nadziei i miłości, nakazuje adorować Boga i modlić się, stwierdza Katechizm Kościoła Katolickiego w nos. 2086-88 " Przykazanie wiary, nadziei i miłości zawarte jest w wyraźnym Bożym oświadczeniu: „Ja jestem Pan, twój Bóg”. "

I znowu: „…Pierwsze przykazanie nakazuje nam miłować Boga nade wszystko (Pwt 6,4-5.) I wszelkie stworzenia dla Niego i przez Niego. ….”(Katechizm Kościoła Katolickiego n. 2093)

I dalej…: „Dzieła wiary, nadziei i miłości przepisane przez pierwsze przykazanie dokonują się w modlitwie. ...” (Katechizm Kościoła Katolickiego n. 2098)

Jak widzieliśmy, Nowe Prawo, Prawo Ewangelii jest w rzeczywistości miłością. Thomas stwierdza: „Sed sciendum quod haec lex, scilicet divini amoris, quatuor efficit in homine valde desirabilia”. … A potem, kiedy wyjaśnia te efekty, mówi: „Secundum quod facit caritas, est divinorum mandatorum observantia. … Tertium quod facit caritas, est, quia est praesidium contra adversa. … Et sic patent quatuor quae in nobis efficit caritas. Sed praeter illa, quaedam alia efficit quae praetermitenda non sunt.” („Collationes in decem praeceptis” Proemium)

1. Tomasz uściśla w związku z tym, że Prawo Ewangelii nakazuje nam kochać i prowadzi nas do życia w nim i to Prawo miłości musi być regułą wszystkich ludzkich działań; to, co zgadza się z tym Prawem, jest naprawdę cnotliwe, to, co nie zgadza się z tym Prawem, które jest samą miłością, nie jest ani dobre, ani prawe. (patrz „Collationes in decem praeceptis” Proemium)

Miłosierdzie, to znaczy boskie prawo ewangelii, prawo miłości, jeśli jest przeżywane, przynosi wiele bardzo pożądanych skutków:

1) życie duchowe;

2) przestrzeganie przykazań, czyli lepsza gotowość do przestrzegania przykazań;

3) przekształcenie w pewien sposób przeciwności w rzeczy pożyteczne;

4) wieczne szczęście.

5) odpuszczenie grzechów,

6) oświecenie serca,

7) doskonała radość i doskonały spokój,

8) miłość ustanawia człowieka w wielkiej godności i czyni go wolnym i synem Bożym (por. Collationes in decem praeceptis, Prooemium).

Prawo miłosierdzia prowadzi nas do miłowania Boga całym sercem, duszą, umysłem i mocą, aby: „… nie ma w nas nic, co obecnie lub zwyczajowo nie odnosi się do Boga…”.[127]

Miłość jest cnotą wlaną w nas przez Boga (IIª-IIae q. 24 a. 12 co.) Ale także wiara i nadzieja są cnotami wlanymi, dlatego przykazanie miłości, podobnie jak przykazanie wiary i nadziei, jest przykazaniem przez którą Bóg wzywa nas, byśmy przyjęli od Niego dar tych cnót i żyli zgodnie z nimi, wierząc, mając nadzieję, a przede wszystkim kochając właśnie samego Boga całym naszym sercem, duszą, umysłem i mocą, zapewniając, że w nas nic nie ma obecnie lub zwyczajowo nie odnosząc się do Boga.

c) Czy człowiek może dyspensować od przestrzegania nakazów prawa Bożego? Nie.

 

 

Panie, daj nam światło do poznania myśli św. Tomasza i Kościół w tej kwestii, którą już pokrótce omówiliśmy.

Widzieliśmy już powyżej, w rzeczywistości, i tutaj zbadamy bardziej dogłębnie, co mówią s. Tomasza i różne teksty magisterium dotyczące możliwości zwolnienia się lub innych od przestrzegania nakazów prawa Bożego.

Powiedzmy przede wszystkim, że dyspensa zgodnie z pierwotnym pojęciem οἰκονομία wskazuje na sprawiedliwy podział tego, co wspólne między jednostki, zgodnie z potrzebami każdego (por. Rdz 43,26-29; Łk 12,42) (por. Prummer " Manual theologiae moralis”, Herder 1961, t. I, s. 159s)

Obecny Kodeks Prawa Kanonicznego podkreśla, że ​​dyspensa jest zwolnieniem z przestrzegania prawa czysto kościelnego (kan. 85).

W ważnym dokumencie s. Paweł VI czytamy: „Sobór Powszechny daje m.in. biskupom diecezjalnym tę władzę: dyspensowania od ogólnego prawa Kościoła wiernych, nad którymi zgodnie z normą prawa sprawują swoją władzę, ilekroć uznają, że to dobrodziejstwo ich duchowe dobro; pod warunkiem, że najwyższa władza Kościoła nie uczyniła w tym względzie specjalnego zastrzeżenia (tamże, n. 8, b.). … Przez dyspensę rozumiemy rozwiązanie prawa w szczególnym przypadku. Władza dyspensowania może być wykonywana w odniesieniu do praw przyśpieszających lub zabraniających, ale nie konstytutywnych. (…) Przez ogólne prawa Kościoła rozumie się tylko te prawa dyscyplinarne, usankcjonowane przez Najwyższą Władzę Kościelną, do których wszyscy, zgodnie z kan. 13 § 1; ale nie mamy na myśli tych praw Bożych, zarówno naturalnych, jak i pozytywnych, od których tylko Papież — w przypadkach, w których korzysta z mocy zastępczej — może dyspensować; tak jak dzieje się w dyspensie od małżeństwa zawartego i nieskonsumowanego, co dotyczy privileium fidei, itd.” [128]

Stwierdzenia Pawła VI są bardzo ważne, ponieważ jasno określają, czym jest dyspensa: rozwiązanie prawa dla szczególnego przypadku; co więcej, dla naszego celu szczególnie interesująca jest refleksja nad stwierdzeniem Pawła VI, że tylko Papież może dyspensować od praw Bożych, zarówno naturalnych, jak i pozytywnych, i tylko w przypadkach, w których sprawuje władzę zastępczą.

Jak wyjaśnia słynny tekst prawa kanonicznego, naturalne lub pozytywne prawo Boże jest zwykle całkowicie odsunięte od ludzkiej władzy, ale w ograniczonych sprawach Kościół, a w szczególności Papież, mogą zwolnić się z takich praw w wykonywaniu swojej władzy dla określonej władzy przyznanej przez Chrystusa.[129]

Słynny tekst Wernza Vidala stwierdza dokładniej: „Romanus Pontifex in legibus divinis sive naturalibus sive posiitivis absolute latis vere validque dispensare non potest. Praecepta vero iuris naturalis, quae pendent in sua obligee praeceptiva a priori consensu voluntatis humanae et ab efficiency illius ad aliquid agendum, possunt a Romano Pontifice vi potestatis suae vicariae a Deo speciatim concessae ex iusta causa nonas apensari a, przez aliqua remissione, quae fit ex parte materiae (15). Ita vg Romanus Pontifex nomine Dei remittit debitum ortum ex voluntate humana in vow aut solvit vinculum matrimonii rati per contractum matrimonialem effectum, atque exinde consequenter cessat obligatio iuris naturalis. Quare recte monet Suarez De Leg. L. II rozdz. 14 rz. 11, huiusmodi remissiones in rigor non sint dispensationes iuris naturalis, sed potius vocari dispensationes, quia fiant per quamdam remissionem ex potestate iurisdictionis.

Kiedy autem lex naturalis obligat ex vi solius rationis in materia Independenti a priori consensu voluntatis humanae, etiam Romano Pontifici omnimoda potestas dispensandi est subducta, (por. Suarez 1. cn 25).”[130]

Papież nie może udzielić dyspensy od absolutnie ogłoszonych praw boskich i naturalnych.

Nakazy prawa naturalnego i Boskiego, które są związane w swoim obowiązku uprzednią zgodą ludzkiej woli, mogą być poddane dyspensie przez Biskupa Rzymskiego na mocy jego zastępczej władzy, ale nie bezpośrednio przez usunięcie obowiązku prawa naturalnego, ale przez pewien umorzenie, które odbywa się w części sprawy. W ten sposób Papież w imię Boga umarza dług wynikający z ludzkiej woli w ślubowaniu lub rozwiązuje więzy małżeńskie zawarte w umowie małżeńskiej, ale jeszcze nie skonsumowane. Dlatego Suarez naucza, że ​​tego typu umorzenia są raczej dyspensami niż dyspensami prawa naturalnego, ponieważ występują dla pewnego umorzenia związanego z miejscem jurysdykcji. Z drugiej strony, gdy prawo naturalne nakazuje jedynie siłą rozumu w sprawach niezależnych od uprzedniej zgody ludzkiej woli, nawet Biskup Rzymski jest pozbawiony jakiejkolwiek władzy dyspensacyjnej.

Wszystko to oczywiście pozwala nam zrozumieć, że w rzeczywistości nikt, nawet Papież, nie może zwolnić siebie ani innych z nakazów Dekalogu.

Niezbędność przykazań Bożych jasno wyrażonych w Dekalogu jest wyraźnie potwierdzona w Katechizmie Kościoła Katolickiego w nr. 2072: „Ponieważ dziesięć przykazań ukazuje podstawowe obowiązki człowieka wobec Boga i bliźniego, w swej zasadniczej treści ujawniają obowiązki poważne. Są one zasadniczo niezmienne i zawsze i wszędzie obowiązują. Nikt nie mógł z nich zrezygnować. Dziesięć przykazań jest wyrytych przez Boga w sercu człowieka.” Nikt nie może uwolnić się od Dziesięciu Przykazań!

Wyjaśnił s. Jan Paweł II w tym wierszu „8. Biskup Rzymu ... ma "sacra potestas" do nauczania prawdy Ewangelii, udzielania sakramentów i duszpasterskiego zarządzania Kościołem w imieniu i z autorytetem Chrystusa, ale ta władza nie obejmuje w sobie żadnej władzy nad boskie prawo naturalne lub pozytywne”.[131]

Anielski Doktor przemawia w różnych korytarzach spiżarni.

Przede wszystkim św. Tomasz powtarza, że ​​dyspensa implikuje proporcjonalny podział rzeczy wspólnych dla rzeczywistości, które są częścią tej wspólnoty, w ten sposób żywność jest rozdawana rodzinie (por. II-II q. 88 a. 10)

Dyspensa głosowania, stwierdza s. Tomasza należy rozumieć jako dyspensy udzielane z zachowaniem prawa ludzkiego. Otóż ​​dyspensa w prawie ludzkim musi być udzielona na wypadek, gdyby pewne prawo, dane ze względu na to, co w większości przypadków jest dobre, nie jest dobre dla kogoś, z taką dyspensą zostaje on uwolniony od przestrzegania tego prawa. którym takie przestrzeganie nie jest dobre. (por. II-II q. 88 a. 10)

Ten, kto składa ślub, jakoś ustanawia dla siebie prawo, zobowiązując się do czegoś, co w większości przypadków jest dobre, a nie złe, ale w niektórych może się zdarzyć, że to jest złe, albo jest bezużyteczne, albo przeszkadza większemu dobru: co jest wbrew przyczynie, dla której rzecz ta jest przedmiotem głosowania, a więc w tym przypadku konieczna jest możliwość orzeczenia, że ​​głosowanie nie ma być przestrzegane. A jeśli jest absolutnie ustalone, że głosowania nie należy przestrzegać, głosowanie jest pomijane. Jeżeli natomiast ustalono, że przedmiot głosowania zastępuje jakaś inna praca, następuje komutacja. Orzeczenie co do dyspensy lub komutacji pozostawia się Kościołowi, ale to orzeczenie precyzuje ust. Tomasz nie ma na myśli dyspensy od prawa naturalnego czy boskiego, w rzeczywistości określa tylko to, co podlegało obowiązkowi ludzkiej namysłu, który nie mógł wszystkiego dobrze zbadać. (por. II-II q. 88 a. 10)

Dyspensa głosu nie jest jednak sprzeczna z wiernością należną Bogu, ponieważ taka wierność nie oznacza, że ​​robi się to, co jest złe lub jest bezużyteczne, lub jest przeszkodą dla większego dobra, a dyspensa właśnie je eliminuje. implikacje i pozostawia nienaruszoną wierność Bogu (por. II-II q. 88 a. 10)

Św. Tomasz mówi zatem o dyspensie od poszczególnych ślubów (por. II-II q. 88 a. 11) i dyspensie od przysięgi (por. II-II q. 89 a. 9)

Nakazy Boże są nakazami prawa naturalnego, które same w sobie są konieczne do zbawienia, natomiast prawa kościelne nie mają za przedmiot rzeczy, które według wskazania Kościoła, a nie dla nich samych, są konieczne do zbawienia; dlatego mogą istnieć przeszkody, które określają dyspensę od przestrzegania tych praw, ale nie mogą istnieć dyspensy od przestrzegania nakazów ustanowionych przez Boga jako koniecznych do zbawienia (por. IIª-IIae, q. 147 a. 4 ad 1)

św. 3 a. 37; Quodlibet 1, a. 4).

W Sumie teologicznym w szczególności mówi św. Tomasz w tym względzie: „.. Praecepta autem Decalogi continent ipsam instanceem legislatoris, scilicet Dei. … Et ideo praecepta Decalogi sunt omnino indispensabilia. „(I-II q. 100 a. 8) Nakazy Dekalogu zawierają tę samą intencję Ustawodawcy, czyli Boga, dlatego te nakazy są absolutnie niezbędne!

W artykule s. Doktor wyjaśnia w szczególności, że: sam Bóg zaparłby się samego siebie, gdyby odebrał porządek swojej sprawiedliwości, będąc samą sprawiedliwością; z tego powodu Bóg nie może dyspensować w taki sposób, aby człowiekowi wolno było odnosić się w nieporządny sposób z samym Bogiem lub nie poddawać się nakazowi Jego sprawiedliwości, nawet w tych sprawach, do których ludzie są sobie nakazani ( por. II q. 100 a. 8 ad 2).

Zasady Dekalogu są niezmienne, jeśli chodzi o zawarte w nich reguły sprawiedliwości. Z drugiej strony, w porównaniu z pewną determinacją do zastosowania do pojedynczych czynów, tak aby to czy to było morderstwem, kradzieżą lub cudzołóstwem, może nastąpić zmiana: w tym, co Pan ustanowił, tylko autorytet samego Boga jest wymagane; zamiast tego autorytet ludzki wystarcza w tych sprawach, które są powierzone ludzkiej jurysdykcji.[132]

Dokładniej, badając różne fragmenty swoich dzieł, św. Thomas stwierdza, co następuje.

1) Człowiek nigdy nie może zrezygnować z nakazów Dekalogu. Nawet papież nie może odstąpić od prawa boskiego lub naturalnego: „Dicendum, quod Papa habet plenitudinem potestatis in Ecclesia, ita scilicet quod quaecumque sunt instituta per Ecclesiam vel Ecclesiae praelatos, sunt dispensabilia a Papa. pozytywny vel iuris. O ea vero quae sunt iuris divini vel iuris naturalis, dozować non potest: quia ista habent efficaciam exstitutione divina. Ius autem divinum est quod pertinet ad legem novam vel veterem.” (Quodlibet 4, a. 8). 2) Władza Papieża, która ma być oczywiście wykonywana w Prawdzie, polega tylko na sprecyzowaniu tego, co przykazanie potępia, a więc powiedzenie, że ks. np. czy pewna praktyka jest aborcją czy nie i dlatego podlega potępieniu piątego przykazania czy nie (por. I-II q. 100 a. 8 ad 3m)

3) W przypadku dyspensy od ślubów i podobnych czynów ludzkich, które są dla człowieka rodzajem prawa, orzeczenie co do dyspensy lub zamiany pozostawia się Kościołowi, ale orzeczenie to określa ust. Tomasza nie oznacza dyspensy od prawa naturalnego czy boskiego, określa bowiem tylko to, co podlegało obowiązkowi ludzkiej namysłu (por. II-II q. 88 a. 10)

4) Bóg nie może zmienić reguł sprawiedliwości, które zawierają nakazy Dekalogu: „… praecepta ipsa Decalogi, quantum ad rationem iustitiae quam continent, immutabilia sunt. Sed quantum ad aliquamdeterminem per applicationem ad singulares actus, ut scilicet hoc vel illud sit homicidium, furtum vel adulterium, aut non, hoc quidem est mutabile, kiedy sola auctoritate divina, w jego scilicet quae a solo Deo sunt instituta, si et in aliis huiusmodi; kiedy etiam auctoritate humana, sicut w swoim quae sunt commissa hominum iurisdictioni. Quantum enim ad hoc, homines gerunt vicem Dei, non autem quantum ad omnia.” (I-II q. 100 a. 8 ad 3m)

Jednak Bóg może podjąć decyzję o zastosowaniu do poszczególnych czynów, ustalając swoją władzą, że to lub tamto jest lub nie jest morderstwem, kradzieżą lub cudzołóstwem; w ten sposób Izraelici, którzy otrzymali rzeczy, które Egipcjanie otrzymali po wyjściu z Egiptu, nie kradli, ponieważ Bóg ustalił, że są one należne; podobnie Abraham nie pozwolił na morderstwo, kiedy Bóg nakazał mu zabić Izaaka, ponieważ Bóg jest panem życia i śmierci i postanowił, że zostanie zabity. W podobny sposób Ozeasz, łącząc się ze swoją cudzołożną żoną lub z cudzołożną kobietą, nie grzeszył, ponieważ ta kobieta była jego, należała do niego zgodnie z nakazem Boga, który jest sprawcą małżeństwa. Jednak we wspomniany sposób Bóg może w pewien sposób uwolnić się od nakazów drugiej tablicy Dekalogu, tak jak św. Bernardo, nie od tych z pierwszego talerza.[133]

Jak s. Tomasz „… contra praecepta primae tabulae, quae ordinant direct in Deum, Deus dispensare non potest; sed contra praecepta secundae tabulae, quae ordinant natychmiastowy ad proximum, Deus potest dispensare; non autem homines w possunt”. (Super zdanie, lib. 1 d. 47 q. 1 a. 4) Bóg nie może dyspensować z nakazów pierwszej tabeli Dekalogu, może zamiast tego dyspensować, jak widzieliśmy, z nakazów drugiej tabeli, ale mężczyźni nie mogą.

W De Malo w szczególności s. Tomasz stwierdza: „Quod vero dicitur ad Oseam: accipe tibi mulierem fornicariam itd., intelligitur secundum modum praecepti; sed praeceptum divinum facit ut non sit peccatum quod aliter esset peccatum. Potest enim Deus, ut Bernardus dicit, dozować in praeceptis secundae tabulae, per quae homo direct ordinatur ad proximum: bonum enim proximi est quoddam bonum specifice. Non autem potest dispense in praeceptis primae tabulae, per quae homo ordinatur in Deum, tutaj a se ipso alios non potest avertere, non enim potest deny se ipsum, ut dicitur II ad Tim. II, 13, quamvis quidam dicant, quod ea quae dicuntur de Osea, sunt intelligenda contigisse in vision profiae.” Bóg nie może dyspensować z nakazów pierwszej tablicy Dekalogu, może natomiast dyspensować, jak widzieliśmy, z nakazów drugiej tablicy, czyniąc to nie grzechem, w przeciwnym razie byłby grzechem; w rzeczywistości na podstawie nakazów pierwszego stołu ludzie są przeznaczeni do Boga, powszechnego dobra, a Bóg nie może zaprzeć się samego siebie, oddalając ludzi od siebie. Św. Tomasz przytacza przypadek Ozeasza, ale nie jest jednak pewien, czy Bóg naprawdę nakazał Ozeaszowi coś, co zwykle jest grzechem, ponieważ wskazuje, jak niektórzy twierdzą, że te rzeczy, o których mówi się o Ozeaszu, wydarzyły się nie w rzeczywistości, ale w wizji proroczy.

4. Alfonso de Liguori, Doktor Kościoła, w odniesieniu do dyspensy stwierdza, że ​​usprawiedliwia naruszenie nakazu i, w szczególności w odniesieniu do Papieża, mówi: „Papież może dyspensować od zwyczajnej podestà we wszystkich prawach kanonicznych, także dokonane przez apostołów, jako prałatów partykularnych kościołów: zgodnie z postem wielkopostnym, przestrzeganie niedziel, zakazem wyświęcania bigamusu itp., według św. Tomasza (Quodlib. 4. art. 13), który mówi, że papież może dyspensować we wszystkim, co dotyczy addeterminem divini cultus, ale nie w prawach przekazanych przez Jezusa Chrystusa, zgodnie z prawami dotyczącymi materii i formy sakramentów, a także w odniesieniu do ofiarowania Mszy (Lib. 1. n. 188. cum Salm. et aliis commun.).
5. Jeśli więc papież może również udzielać niektórych boskich nakazów; odpowiada się, że w tych sprawach, w których ius divino rodzi się z ludzkiej woli, takich jak śluby i przysięgi, jest to z pewnością pośród wszystkich tym, czym papież (o ile istnieje słuszna przyczyna) może dyspensować; bo wtedy nie chodzi o to, że papież usuwa ius divino, ale zabiera fundament zobowiązania, a nawet, jak św. Tomasz (2. 2. q. 88. art. 12.), determinat quid sit Deo acceptum. Wątpliwości polega na tym, czy może on rozdzielać te rzeczy, które absolutnie zależą od woli Bożej. Są trzy zdania. Pierwsza, która dotyczy opata i kilku innych, potwierdza to powszechnie; ale to często się powtarza. Drugi, czyli Navarro, Cano, Sanchez itp., potwierdza to tylko w niektórych szczególnych przypadkach, takich jak małżeństwo

rato, rezydencja biskupów, w udzielaniu prostym kapłanom władzy wydawania święceń, bierzmowania itp.; ponieważ w tych rzeczach może być taka przyczyna, która warunkuje nieprzyzwoitość rozważaną przez przykazanie; ale zaprzecza temu w innych sprawach, w których w każdym razie należy unikać nieprzyzwoitości, jak w nakazie zakazu cudzołóstwa, niezmieniania materiałów i form sakramentów (przynajmniej co do substancji) i tym podobnych. Trzecie najczęstsze i najbardziej prawdopodobne zdanie Suareza, Silvestro, Castropal. i Covarruvii ze s. . Tomasz (2. 2. q. 97. a. 4.), powszechnie temu zaprzecza, ponieważ niższy nie może nic zrobić w prawach przełożonego. Niemniej jednak najprawdopodobniej mówią: Soto, Suarez, Navarro, Coninchio, Valenzia, Durando itp. że papież w jakimś konkretnym przypadku może równie dobrze, nie rozdzielać, ale oświadczyć, że prawo Boże nie obowiązuje, ponieważ taka władza papieża wydaje się konieczna dla dobrego zarządzania Kościołem, w odniesieniu do tak wielu różnych okoliczności, które mogą konieczne (Ustawa 6. de matr. n. 1110.).”[134]

W odniesieniu do tego zdania oraz opinii Suareza i innych na temat możliwości, że Papież stwierdza, że ​​prawo Boże nie obowiązuje, nie jest jasne, czy oznacza to, że Papież może zrezygnować z nakazów Dekalogu. Zwłaszcza F. Suarez bardzo bezpośrednio podąża za s. Tomasza i stwierdza, że ​​nawet Bóg nie może uwolnić się od nakazów Dekalogu, człowiek, a w szczególności Papież, mogą w Prawdzie sprecyzować sprawę nakazu, która podlega zmianom i wyjaśnieniom. były. to, co wcześniej należało do jednej osoby, może stać się drugą, a zatem to, co było kradzieżą, już nie jest… (por. F. Suarez „Tractatus de legibus et de Deo Legislatore” l. II c. XV n. 16), ale nie może uwolnijcie się od nakazów Dekalogu.

Słynny tekst teologii moralnej według doktryny alfonsjańskiej napisany przez Aertnysa i Damena stwierdza, że ​​tylko Bóg może dyspensować od pozytywnego prawa Bożego, normy prawa naturalnego są prawdziwe, Kościół nie ma uprawnień do udzielania dyspensy właściwie tzw. pozytywnej. prawo boskie ; Kościół może interpretować pozytywne prawo Boże i przez zastępczą moc może niewłaściwie udzielać pozytywnego prawa Bożego, o ile opiera się ono na fakcie ludzkim; w tej linii Kościół rozdaje więz małżeński ratyfikowany, ale nie skonsumowany (por. Aertnys i Damen „Theologia Moralis”. Marietti, 1956, t. I, s. 145s)

Absolutna niezbędność nakazów Dekalogu jest doskonale spajana z prawdą, że negatywne nakazy Dekalogu obowiązują zawsze i na zawsze… zawsze i w każdych okolicznościach[135] takie negatywne nakazy są zawsze i bezwzględnie obowiązujące, aż do tego stopnia, że ​​są absolutnie niezbędne.

Tylko Bóg i w odpowiednich dla niego granicach Sprawiedliwości może „oddalać” od praw boskich i naturalnych, a nie ludzie, ani nawet papież… jak powiedzieliśmy powyżej: nikt nie może odstąpić od Dekalogu dla siebie lub innych i dotyczy to również spowiednika i penitenta... i jest to również prawdą po Amoris laetitia i po liście biskupów argentyńskich...

d) Nie ma epikei o normach Dekalogu.

Co do epikei, powiedzmy przede wszystkim, że termin ten i jego pojęcie wywodzi się z klasycznej Grecji[136]

Arystoteles szczegółowo zajmuje się epikeją: „Arystotelesowskie studium epikei stanowi niewątpliwie kulminacyjny moment w historii tego pojęcia. I trzeba to stwierdzić nie tylko dlatego, że studium to jest najbardziej klasyczne i najbardziej organiczne, ale także dlatego, że jego wpływ na katolicką tradycję moralną był decydujący. "[137]

W tłumaczeniu Biblii na język grecki, LXX, używa się kilkakrotnie greckiego terminu ἐπιείκεια oraz słów pokrewnych, takich jak ἐπιεικής itp. w sensie łaski, słuszności w szczególności Boga i ludzi bliskich Bogu”[138]

W Nowym Testamencie termin, o którym mowa, i związane z nim słowa występują w różnych przypadkach w znaczeniu widzianym już w LXX, mówimy o epikei Chrystusa (2 Kor 10,1; Filip 2,5). Chrześcijanie muszą ukazać epikeię (Flp 3,20), a w szczególności musi to mieć miejsce we wspólnocie (2 Kor 10), a bardziej ogólnie chrześcijanie muszą okazywać epikeię wobec wszystkich ludzi (Flp 6.8) Ta epikeia pochodzi z Nieba i jest w ścisłym związku z Niebem (por. Flp 4,5s) i okazuje łaskę mieszkańców Nieba; w tej linii mądrość pochodząca z Nieba (Jk 2,15) jest pełna epikei.[139]

Termin ten wraz z jego pochodnymi występuje oczywiście u Ojców Kościoła w znaczeniu łaskawości, łagodności (por. H. Preisker „ἐπιείκεια” w „Wielkim leksykonie Nowego Testamentu” Paideia, Brescia 1967 t. III s. 708 s.); poprzez komentarze do Arystotelesa ta grupa terminów wkracza do łacińskiego średniowiecza, w szczególności: „…z łacińskim tłumaczeniem Etyki nikomachejskiej Roberto Grossatesty. Wcześniej znany był tylko arystotelesowski tekst Tematów VI, 3, 141a, a także aequitas tradycji romanistycznej.”[140]

Pojęcie epikei według św. Tomasza, jest tożsamy ​​z zasadą słuszności i opiera się na prawdzie, że nie można ustanowić zasady ludzkiej, która w niektórych przypadkach nie jest nieadekwatna, ponieważ prawo ma na celu akty ludzkie, które dotyczą rzeczy przygodnych i które mogą się różnić w nieskończone sposoby. (por. II-II q. 120 a. 1); epikeia jest zatem cnotą, dzięki której osoba, w przypadkach, w których prawo ludzkie jest nieadekwatne, domaga się nie samego prawa, ale zasady sprawiedliwości i powszechnej użyteczności, s. były. prawo mówi, że zawsze trzeba oddać to, co ma się w depozycie, ale jeśli wściekły szaleniec przyjdzie odebrać miecz, zostawił mnie w magazynie i może nim zabijać bezbronnych, epikeia mówi mi, że nie wolno mi go zwracać do niego (por. II-II q. 120 a. 1)

Dokładniej, epikeia nie interweniuje w każdym przypadku, ale tylko wtedy, gdy prawo jest wyraźnie szkodliwe dla wspólnoty, a niebezpieczeństwo jest bezpośrednie i nie można oczekiwać odwołania się do przełożonego; wtedy trzeba działać zgodnie z epikeią; jeśli z drugiej strony przestrzeganie tego prawa nie pociąga za sobą bezpośredniego zagrożenia, to nie jednostka poprzez epikeia interpretuje prawo, ale jest to odpowiedzialność księcia (por. I-II, q. 96). a. 6 co.)

Epikeia zasadniczo dotyczy norm ludzkich, kieruje się prawem naturalnym i egzekwuje to prawo i sprawiedliwość naturalną przeciwko po prostu sprawiedliwości prawnej, epikeia jest oczywiście lepsza niż sprawiedliwość prawna;[141] epikeia odpowiada sprawiedliwości prawnej, przezwyciężając ją właśnie sprawiedliwością naturalną. (por. II-II q. 120 a. 2) W tym s. Tomasz podąża w pewien sposób za św. Albert Wielki, który uważa epikeię za lepszą niż sprawiedliwość prawną, ale nie prawo naturalne, a zatem prawo naturalne, epikeia musi zatem wywodzić się z prawa naturalnego.[142]

1. W tym wersecie Tomasz wyraźnie zaprzecza, jakoby możemy podać epikeię przykazań Dekalogu, które są nawet objawionym prawem Bożym: zawierają one prawo naturalne i je przewyższają; Tomasza, zawierają w sobie intencję Ustawodawcy i są niezbędne (por. I-II q. 100 a. 8); z drugiej strony widzieliśmy, że według św. Tomaszu, negatywne nakazy Dekalogu obowiązują zawsze i w każdych okolicznościach”[143] i za wszelką cenę, więc oczywiste jest, że są całkowicie usunięte z epikei.

Począwszy od Kajetana, słynnego komentatora s. Tomasza, problem relacji między epikeją a prawem naturalnym jest postawiony na podstawie wnikliwej analizy ludzkiego prawa pozytywnego: prawo pozytywne, które jest właśnie przedmiotem epikei, zawiera w rzeczywistości dwa porządki nakazów: niektóre z nich są jedynie pozytywne i innych, które faktycznie należą do prawa naturalnego, a wśród tych nakazów prawa naturalnego należy rozróżnić dwa typy: te, które są powszechnie prawdziwe i które nigdy nie zawodzą (np. nie wolno kłamać, nie wolno cudzołożyć itp.) oraz dotyczące dla nich nigdy nie ma epikei, tych, które są prawdziwe w większości przypadków, ale nie zawsze, ponieważ zawierają zasady, które, jeśli są stosowane, zawsze odbiegają od sprawiedliwości w niektórych przypadkach, na przykład nakaz, że rzeczy otrzymane w depozycie muszą zostać zwrócone, a w odniesieniu do nich epikeia ma miejsce: „Nam quaedam sic sunt universaliter vera ut in nullo casu deficiant: ut non esse mentiendum, non esse adulterium perpetrandum, et huiusmodi. Et in istis, quia devicere nequeunt, nullum locum habet aequitas. Quaedam vero sunt quae ut na kontynencie pluribus rectitudinem, in aliquo tamen casu a rectitudine declinarent si servarentur. Ut, deposita reddenda esse rectum est ut in pluribus: quia tamen when, si redderetur depositum, esset iniquum, oportuit aliquod aliud directivum inveniri horum operum in quibus lex naturalis depositorum.[144] Rozumowanie Kajetana jest naprawdę pouczające i bardzo dobrze wyjaśnia, jak niektóre naturalne normy uwikłane w normy pozytywne są podatne na epikeię, a inne nie; Istnieją, powtarzam, reguły prawa naturalnego, które obowiązują zawsze, oraz reguły tego prawa, które obowiązują tylko w niektórych przypadkach i tylko na tych drugich przeprowadzana jest epikeia.

Podkreślam, że to wyraźnie oznacza, że ​​to, co s. Tomasz stwierdza o prawie ludzkim i jego ograniczonym rozszerzeniu w II-II q. 120 a.1 w c. nie należy go rozszerzać na prawo naturalne, w szczególności istnieją pewne prawa tego prawa, które obowiązują absolutnie zawsze!

Rozumowanie Gaetano jest naprawdę pouczające i precyzyjne, właśnie w linii Kajetana musimy przeczytać to, co s. Alfons o epikei, gdy mówi, że dotyczy ona praw ludzkich, a także praw naturalnych[145]; s. Alfonso zwykle podąża za s. Tomasz, a także w tym przypadku jego linia jest w linii tomistycznej, w szczególności w linii najlepszego komentatora Doktora Anielskiego; pozytywne prawo ludzkie może podlegać epikei, a zawarte w nim normy prawa naturalnego, które nie są ważne we wszystkich przypadkach, normy naturalne, które zawsze obowiązują, są wyłączone z epikei. Dlatego w szczególności z epikei wyłączone są normy obowiązujące zawsze i na zawsze, czyli normy negatywne Dekalogu.

Słynny tekst teologii moralnej według doktryny alfonsjańskiej autorstwa Aertnysa i Damena zasadniczo idzie w tym kierunku (zob. Aertnys i Damen „Theologia Moralis..” Marietti, 1956, t. I, s. 320s)

Tekst Wernza-Vidala podobnie stwierdza: „Similiter duplex exsistit aequum scl. aequum przyrodnicze i prawne. Aequum naturale idem plane est atque iustum naturale. Quo sensu vel ipsa iura cívilia saepe loquuntur de aequitate naturals: „Neque enim inaudita causa quemquam damnari aequitatis ratio patítur” (18). Aequìtas hoc modo intellecta non est emendatio iuris, sed potìus regula ipsius iuxta L. 90 D. de RII 17: „In omnibus quidem maxíme tamen in iure aequitas spectanda est”. Aequum vero legal dicitur prudens moderatio legis scriptae (19) praeter rigorm verborum illius atque ita oppositur stricto iuri. Huiusmodi emendatio iusti legalis sive aequitas exercetur per epikeiam (20). . Ad virtutem enim epikeiae spectat contra verba legis humanae agere w szczególności. kiedy illius observatio esset illicita et contra naturalem aequitatem aut saltem nimis gravis et difficile (21). Quo in casu iudex dicitur agere non iure tj. materìaliter spectato. et ut verba sonant. sed aequo et bono, et ius ipsum ìuxta íntentíonem legislatorìs servatur. Dum przeciwnie agendi modo ius potius violatur iuxta RI 88 w Sext.: „Certum est, quod is committít in legem, qui legis verba complectens contra legìs nititur voluntatem”.[146]

Istnieje zatem podwójna słuszność: jedna naturalna i jedna prawna; naturalna sprawiedliwość to naturalna sprawiedliwość, która jest samą zasadą prawa; cnota epikeia ingeruje w realizację słuszności prawnej z roztropnym umiarkowaniem prawa pisanego, które sprzeciwia się surowemu prawu, cnota epikeia jest odpowiedzialna za działanie wbrew słowom prawa ludzkiego, w szczególności gdy jego przestrzeganie byłoby niedozwolone i wbrew naturalnej uczciwości lub przynajmniej zbyt poważna i trudna. Epikeia kieruje się zatem prawem naturalnym i nie ma zastosowania do prawa naturalnego rozumianego głęboko w swoich fundamentalnych zasadach, które zawsze obowiązują.

To, co powiedzieliśmy, musi dać nam do zrozumienia, że ​​epikeia nie ma miejsca w odniesieniu do Dekalogu; to znaczy w szczególności w odniesieniu do zawsze obowiązujących norm ustanowionych przez naturalną moralność, a także przedstawionych w prawie Bożym jako bezwzględnie obowiązujące.

Jak wyjaśnia kard. Ratzinger, epikeia nie ma miejsca w odniesieniu do prawa Bożego, w istocie: „Epicheia i aequitas canonica mają wielkie znaczenie w kontekście norm ludzkich i czysto kościelnych, ale nie mogą być stosowane w sferze norm, nad którymi Kościół nie ma dyskrecji”.[147] […] Oczywiście Kościół nie ma żadnej dyskrecji co do przykazań Bożych. Bóg dał nam Światło i odważył się potwierdzić swoją Prawdę. To, co powiedział kard. Ratzinger, zostało ostatnio powtórzone przez kard. Müllera: „Nawet doktryna epicheii, zgodnie z którą prawo jest ważne w sposób ogólny, ale ludzkie działanie nie zawsze może mu odpowiadać całkowicie, nie może być zastosowane w tym przypadku, ponieważ nierozerwalność małżeństwa sakramentalnego jest normą prawa Bożego, która zatem nie jest autorytatywną dyspozycyjnością Kościoła. Ma to jednak pełną moc – na wzór pawłowego przywileju – wyjaśniania, jakie warunki muszą być spełnione, aby małżeństwo można było określić jako nierozerwalne zgodnie ze znaczeniem, jakie nadał mu Jezus.Na tej podstawie Kościół ustanowił przeszkody do zawarcia małżeństwa, które są podstawą unieważnienia małżeństwa i opracowała szczegółową procedurę proceduralną. "[148]

Kard. Ruini stwierdził w tym samym wersecie: „Jeśli chodzi o kanoniczne„ epikeia ”i„ aequitas ”, są to bardzo ważne kryteria w kontekście norm ludzkich i czysto kościelnych, ale nie mogą być stosowane do norm prawa Bożego, na podstawie których Kościół nie ma dyskrecji ”.[149]

Dlatego nie ma epikei ani dyspensy od przykazań Dekalogu. Dlatego nikt nie może „uwolnić siebie” ani „uwolnić” innych od przestrzegania 10 przykazań poprzez dyspensę i epikeię; w szczególności Papież nie może zwolnić nikogo z przestrzegania tych wskazań, wręcz przeciwnie… Papież musi być pierwszym, który je przestrzega i pierwszym, który ich broni…

Bóg oświeca nas coraz lepiej.

e) Jak Amoris Laetitia w n. 304s przebiegle odkłada na bok ujawnione Prawo ...

Amoris Laetitia mówi w przyp. 304, co jest błędne: rozważać tylko, czy czyny osoby są zgodne z prawem lub normą ogólną, ponieważ to nie wystarczy, aby zrozumieć, czy człowiek jest w pełni wierny Bogu i lepiej wyjaśnić przesłanie, które chce przekazać, Papież przedstawia tekst s. Tomasz z Akwinu, który stwierdza: „Chociaż w ogólności istnieje pewna konieczność, im bardziej schodzi się do rzeczy szczegółowych, tym bardziej znajduje się nieokreśloność. […] Na polu praktycznym prawda lub norma praktyczna nie jest dla wszystkich taka sama w odniesieniu do tego, co szczegółowe, ale tylko w odniesieniu do tego, co ogólne; a nawet wśród tych, którzy akceptują tę samą praktyczną normę w poszczególnych przypadkach, nie wszyscy wiedzą o tym jednakowo. […] A im bardziej wzrasta niepewność, tym bardziej wchodzimy w szczegóły ». (Summa Theologiae I-II, q. 94, art.4)

Papież kontynuuje, stwierdzając, że normy ogólne: „… przedstawiają dobro, którego nigdy nie wolno lekceważyć ani lekceważyć, ale w swoich sformułowaniach nie mogą bezwzględnie objąć wszystkich szczególnych sytuacji”.

Z drugiej strony to, co jest owocem rozeznania konkretnego przypadku, nie może być wyniesione do normy ogólnej – kontynuuje Papież. Tutaj Papież cytuje inny tekst św. Tomasza, dla którego „Quia igitur prudentia est ratio activa, oportet quod prudens habeat utramque notitiam, scilicet et universalium et particularium; vel, si alteram solum contingat ipsum habere, magis debet habere hanc, scilicet notitiam specificium, quae sunt propinquiora operationi. (Sententia libri Ethicorum, VI, 6, 11) Ponieważ roztropność jest czynnym rozumem, konieczne jest, aby roztropny posiadał zarówno wiedzę o rzeczach powszechnych, jak i partykularnych, gdyby można było mieć tylko jedną z tych nauk, to o rzeczach partykularnych być preferowane , które są bliższe operacji.

Od razu zaznaczam, że teksty, o których mowa, mówią o prawie naturalnym, a nie o prawie boskim (pozytywnym). W szczególności tekst księgi „Sententia libri Ethicorum” porusza kwestie filozoficzne i precyzyjnie podaje wskazówki do rozeznania filozoficznego, w oparciu o prawo naturalne.

Ta sama adhortacja mówi również o prawie naturalnym w n. 305, gdzie relacjonuje tekst Międzynarodowej Komisji Teologicznej… w fundamentalnych kwestiach moralności Papież sprytnie odkłada na bok Prawo objawione, a więc także Prawo miłosierdzia… w ten sposób cytując św. Tomasz Papież Franciszek sprzeciwia się zdrowej doktrynie tomistycznej, a przede wszystkim sprzeciwia się zdrowej doktrynie katolickiej, co zobaczymy lepiej w następnych akapitach.

e, 1) Dokładne badanie I-II q. 94 a.4, tekst cytowany w Amoris Laetita przyp. 304.

Przyjrzyjmy się teraz artykułowi Sumy teologicznej, I-II q. 94 a.4, przedstawiony częściowo w tekście Amoris laetitia przy n. 304; artykuł można przeczytać w całości tutaj na stronie Corpus Thomisticum, tutaj http://www.corpusthomisticum.org/sth2094.html#37604 oraz, po łacinie z włoskim tłumaczeniem, tutaj na stronie Edizioni Studio Domenicano https: // www.edizionistudiodomenicano.it/Docs/Sfogliabili/La_Somma_Teologica_Seconda_Parte/index.html#916

Aby w pełni zrozumieć to, co mówi Angelico, należy przejść do paralelnych fragmentów jego dzieł: I-II q. 94. 5 w c.; II-II, q. 57, za. 2 do 1; W 3 zd., D. 37, q. 1,a. 3; do. 4 do 2; W 4 zd., D. 33, q. 1,a. 2 do 1; De Malo, q. 2,a. 4 do 13; W 5 Etyka, Wykł. 12 itd.

1. Tomasz ewidentnie mówi o prawie naturalnym, wspólnym dla wszystkich ludzi, iw omawianym artykule pyta, czy wszystkie ludy znają, uznają i stosują zasady prawa naturalnego. Przemówienie św. Tomasz jest ogólny dla wszystkich ludzi i nie wchodzi w szczególności w badanie ludów chrześcijańskich, które wierzą, św. Tomasz nie mówi tu bezpośrednio o wierze; raczej abstrahuje od wiary... i rozwija dyskurs, który dotyczy człowieka i jest zasadniczo oparty na dobrej filozofii i słusznym rozumie, mówi o rozumie praktycznym i spekulatywnym... ale nie mówi konkretnie o wierze.
2. Tomasz w innym miejscu precyzuje, że: „… fides est in intellectu speculativo sicut in subiecto, ut manifeste patet ex fidei obiecto. Sed quia veritas prima, quae est fidei obiectum, est finis omnium Desideriorum et actionum nostrarum, ut patet per Augustinum, w I de Trin.; inde est quod per dilectionem operatur. Sicut etiam intellectus speculativus extension fit practicus, ut dicitur in III de anima.” (II-II q.4 a. 2 ad.3) Wiara oświeca umysł spekulatywny i praktyczny.

Nadal mówi tak. Tomasz: „Cum enim credo sit actus intellectus absententis vero ex imperio voluntatis, ad hoc quod iste actus sit perfectus duo requiruntur. Quorum unum est ut infallibiliter intellectus tendat in suum bonum, quod est verum, aliud autem est ut infallibiliter ordinetur ad ultimum finem, propter quem voluntas assentit vero. Et utrumque invenitur in actu fidei formatae. Nam ex ratione ipsius fidei est quod intellectus semper feratur in verum, quia fidei non potest subesse falsum, ut supra habitum est, ex caritate autem, quae format fidem, habet anima quod infallibiliter voluntas ordinetur in bonum finem. Et ideo fides formata est virtus.”(II-II q.4 a. 5) Dla żywej, uformowanej wiary prawda oświeca intelekt, oświeca rozum i prowadzi go do prawidłowych osądów.

Widzieliśmy powyżej, że sumienie moralne jest osądem rozumu praktycznego na temat działań dokonanych lub tych, które mają być wykonane.

Widzieliśmy, że Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza w nr. 1794: „Dobre i czyste sumienie oświeca szczera wiara”.

Skorumpowana zasada, mówi s. Tomaszu, to nie jest reguła, fałszywy rozum nie jest rozumem, dlatego regułą ludzkich działań nie jest po prostu rozum, ale słuszny rozum (por. Super Sent., II d.24 q.3 a.3 ad 3m.)

1. Tomasz precyzuje, że sumienie moralne, aby było prawe, musi być prowadzone i regulowane przez Boga: Pierwsza Reguła, Prawo Odwieczne (por. II-IIae q.23 a. 3 w c. i a.6 w c.).

Sumienie moralne jako akt rozumu (praktycznego) niesie w sobie ewidentnie konsekwencje rany zadanej naszemu rozumowi przez grzech (pierwotny i aktualny), ranę, jaką jest ignorancja, przez którą rozum zostaje odsunięty od swego porządku ku prawdzie” ( ratio destituitur jego porządek ad verum”) (por. I-IIae q.85 a.3)

Ludzkie sumienie moralne, o ile jest pozbawione łaski z powodu grzechu pierworodnego, samo w sobie nie jest zdolne do poznania rzeczy wiary i nie jest zdolne do przeciwstawienia się temu, co sprzeciwia się wierze (por. Super Sent., II d. 39 q. 3 a.1 do 3m)

Poprzez swoje wcielenie dla naszego zbawienia, wyjaśnia s. Anielski Doktorze, Pan oczyścił nasze sumienie Swoją Krwią (Super Hebr., Rozdz. 9 l. 3) Przyjmując dar Boży w Chrystusie, nasze sumienie zostaje oczyszczone łaską i wiarą, jest sumieniem oświeconym zbawieniem przyniesionym przez Chrystusa, jest chrześcijańskim sumieniem moralnym, czyli sumieniem wyprostowanym pod kierunkiem Duch Święty; s. Tomasz mówi o tym: „Testis infallibilis sanctorum est eorum conscientia, unde (Apostolus nde r.) subdit „testimonium mihi perhibente conscientia mea” II Kor.1,12 „Gloria nostra haec est, testimonium conscientiae nostrae”. Et quia interdum conscientia errat nisi per Spiritum Sanctum rectificetur, podpunkt „in Spiritu Sancto”. Supra 8,16 „Ipse Spiritus testimonium reddit spiritui nostra”. (Widzieć super rom. c.9 wyk.1.) Uwaga: dla świętych nieomylnym świadkiem jest sumienie moralne; i dlaczego jest nieomylny? Ponieważ jest świadkiem sprostowanym łaską przez Ducha Świętego, który jest Bogiem; jest zatem świadkiem w pełni prowadzonym i kierowanym przez Boga: Pierwsza Reguła, Prawo Odwieczne (por. II-IIae q.23a. 3 w c. i a.6 w c.). Przez wiarę i łaskę Boża Prawda koryguje sumienie moralne wiernych, czyniąc ich udziałem w mądrości Chrystusowej, co potwierdza św. Tomasza w następującym tekście: „…” nos autem ”, scilicet spirituales viri, „ sensum Christi habemus ”idest recipimus in nobis sapientiam Christi ad iudicandum. Eccli 17,6: Creavit illis scientiam spiritus, sensu adimplevit corda illorum ”(Super I Cor. c.2 wyk.3.). My, to znaczy duchowi ludzie, myślimy o Chrystusie, to znaczy otrzymaliśmy mądrość Chrystusową do sądzenia. Sumienie moralne oświecone przez wiarę to sumienie chrześcijańskie, sumienie, które otrzymujemy w Chrystusie. W Nim otrzymujemy dar sumienia prawdziwie prawego i świętego, który obejmuje postrzeganie zasad moralności zgodnie z Prawdą objawioną, ich stosowanie w rzeczywistych warunkach poprzez praktyczne rozeznanie racji i dóbr, a przede wszystkim prawy i święty osąd. dotyczące konkretnych czynności, które muszą zostać wykonane lub które zostały już wykonane. Pełna prawda o dobru moralnym jest praktycznie i poprawnie rozpoznana przez roztropny osąd sumienia oświeconego wiarą, zwłaszcza żywego. Wlane cnoty połączone z miłością w sposób doskonały przygotowują nas do spełnienia czynu, jakim jest nadprzyrodzone sumienie moralne. Chrześcijańskie sumienie moralne jest aktem, a cnoty wlane są dyspozycjami do czynu, zatem cnoty wlane predysponują również do spełnienia czynu, jakim jest chrześcijańskie sumienie moralne. Wiara, o ile jest żywa i zjednoczona z miłością, jest cnotą wlaną, która doskonale predysponuje człowieka do spełnienia aktu, jakim jest chrześcijańskie sumienie moralne: „Id enim quod universaliter fide tenemus, puta usum ciborum esse licitum vel illicitum, conscientia applicat ad opus quod est factum vel faciendum” (Super Rom., rozdz. 14 l.

Niech Święty Krzyż będzie naszym światłem.

To, co właśnie powiedziałem powyżej, oznacza, że ​​wiara oświeca sumienie moralne i rozum praktyczny… i prowadzi nas do prawidłowego osądzania, co robić…

Tekst I-II q. 94 a.4, ponieważ abstrahuje od wiary, radykalnie nie nadaje się do dokładnego wyjaśnienia rozeznania wierzącego katolika, a cytat papieża z Amoris laetitia jest radykalnie nieodpowiedni i oczywiście mylący, aby dokładnie wyjaśnić rozeznanie wierzącego katolika. Papież stwierdza w n. 304: „Gorąco modlę się, abyśmy zawsze pamiętali o tym, czego naucza św. niepewność. […] Na polu praktycznym prawda lub norma praktyczna nie jest dla wszystkich taka sama w odniesieniu do tego, co szczegółowe, ale tylko w odniesieniu do tego, co ogólne; a nawet wśród tych, którzy akceptują tę samą praktyczną normę w poszczególnych przypadkach, nie wszyscy wiedzą o tym jednakowo. […] A im bardziej wzrasta niepewność, tym bardziej wchodzimy w szczegół »(I-II q. 94 a. 4). "

Ale to jest prosta, naturalna ludzka etyka, absolutnie niewystarczająca do rozeznania wierzących chrześcijan, którzy mają wiarę i sumienie moralne oświecone wiarą.

Wiara chrześcijańska i sumienie moralne jasno określają osąd moralny i rozeznanie chrześcijanina, ujawniając mu obowiązek przestrzegania 10 przykazań, a tym samym wartość semper et pro semper negatywnych nakazów Dekalogu.

Sąd chrześcijanina jest zdeterminowany światłem wiary, a więc światłem Objawienia.

mówi s. Tomasz, jak widać, że dzięki łasce otrzymaliśmy mądrość Chrystusa do sądzenia (por. Super I Kor. C.2 wyk.3.); sumienie moralne oświecone wiarą jest aktem oświeconym mądrością, która przychodzi do nas dzięki łasce, czyli ostatecznie mądrością Chrystusa. Chrystus, najwyższa Reguła upodabniająca się do nas i Głowa Jego Mistycznego Ciała, daje nam nadprzyrodzoną mądrość w wierze i miłości (Super zdanie, III d. 13 q. 2 a. 1 w c.); od Chrystusa Głowy otrzymujemy zatem inteligencję, mądrość i miłość, aby móc dokonać doskonałego aktu nadprzyrodzonego sumienia moralnego. W tym nadprzyrodzonym akcie wiara określa powszechny osąd synderezy (zob. Super Zdanie, lib. 2 d. 39 q. 3 a. 2 w c.). Tak więc, jak wspomniano, w nadprzyrodzonym sumieniu moralnym syndereza pozostaje, ale wspomagana przez wiarę, w tej linii musimy zrozumieć, co mówi. Tomasz w następującym tekście:

"Deinde cum dicit" Beatus qui non iudicat "[...] Id enim quod universaliter fide tenemus, puta usum ciborum esse licitum vel illicitum, conscientia applicat ad opus quod est factum vel faciendum [...]" (Super Rom., Rozdział 14 l. 3.)

Dla nas oznacza to, że sumienie nadprzyrodzone, zawsze kierowane synderezą, ale właśnie wspomagane przez wiarę, stosuje się do konkretnego przypadku tego, co powszechnie uważamy za wiarę. Wiara jest więc światłem, na podstawie którego urzeczywistnia się nadprzyrodzone sumienie moralne, przez wiarę uczestniczymy w Chrystusie w poznaniu Boga:

"... per potentiam intellectivam homo participat cognitionem Dei per virtutem fidei..." (Por. I-IIae q. 110 a.4 w c.)

Dlatego przez wiarę uczestniczymy w boskiej wiedzy w Chrystusie, abyśmy mogli prawdziwie osądzać nasze czyny.

Przez wiarę utrwalone są w nas zasady nadprzyrodzonego działania, na podstawie których oceniamy nasze zachowanie.

Nawet jeśli wiara nie jest żywa i nie łączy się z łaską uświęcającą, oświeca ona nasze sumienie moralne i czyni ją chrześcijańską.

1. Tomasz stwierdza, że ​​wiara oświeca rozum, dając mu poznanie prawd nadprzyrodzonych, które są zasadami nadprzyrodzonego działania (por. De virtutibus, q. 1 a. 10 in.); należy jednak zauważyć, że wiara, o której tu mówimy, jest przede wszystkim wiarą doskonałą i aby akt wiary był doskonały i zasłużony, konieczne jest, aby nawyk cnoty był w intelekcie, dla samej wiary i w testamencie (por. II-II a. 2 ad 2m), na cele charytatywne (por. II-II a. 3). Albowiem najpełniej wypełnia się w nas wiara udoskonalona przez miłość, sąd Chrystusowy nad określonym działaniem, w tej wierze w bardzo wysokim stopniu dzieli się mądrość Chrystusa do osądzania, dla tej wiary zjednoczonej z miłości, aby życie Boże przez Chrystusa wstąpiło w nas, a wraz z nim dary Ducha Świętego, który pełniej w nas zakorzenia nawyk wiary i doskonali nasze sumienie.

Komisja Teologiczna stwierdziła w ten sposób: „Wiara, jako cnota teologalna, umożliwia wierzącemu uczestnictwo w poznaniu, jakie Bóg ma o sobie io wszystkich rzeczach. ... Poprzez łaskę i cnoty teologalne wierzący stają się "uczestnikami boskiej natury" (2 P 1,4) i stają się w pewien sposób przyrodni Bogu.... "[150]

Międzynarodowa Komisja Teologiczna wyjaśnia dalej: „Miłość pozwala, z całą duchową mądrością i inteligencją, rozwijać w wierzących dary Ducha Świętego, prowadząc ich do wyższego zrozumienia spraw wiary” (Kol 1,9, 91). Międzynarodowa Komisja Teologiczna, Teologia dzisiaj, nn. 92-8,14.] W rzeczywistości cnoty teologalne wyrażają się w pełni w życiu wierzącego tylko wtedy, gdy pozwala się prowadzić Duchowi Świętemu (por. Rz XNUMX, XNUMX).[151]

W związku z tym należy wziąć pod uwagę, że, jak wspomniano, świadomość na poziomie naturalnym jest stosowaniem operacyjnych nawyków rozumu, którymi są syndereza, nauka i mądrość; na poziomie nadprzyrodzonym sumienie moralne jest uczestnictwem w doskonałości Chrystusa, uczestnictwem, które urzeczywistnia się w nas przez wiarę, przede wszystkim poprzez żywą wiarę z miłością, cnoty wlane i dary Ducha Świętego: miłość bowiem kształci i udoskonala wiarę i nosi w duszy ludzkiej wszystkie cnoty i dary Ducha Świętego; przez to uczestnictwo w doskonałościach Chrystusa możemy dokonywać w sposób najwyższy i najbardziej boski 2 aktów, z których składa się sumienie moralne: badania i rady lub namysłu (por. De veritate, q. 17 a. 1 c.) do taki udział możemy oceniać nasze czyny w najdoskonalszy sposób. Poza tym dla tego udziału w doskonałości Chrystusa nasza wola, która jest podstawą chrześcijańskiego życia moralnego, może skierować się na błogosławieństwo nieba, a zatem na wszystkie święte i chwalebne czyny, które do niego prowadzą.

Nawet wiara bezkształtna, pozbawiona miłości, sprawia, że ​​uczestniczymy w pewien sposób w mądrości Chrystusa, ale w mniej doskonały sposób i oświeca chrześcijańskie sumienie moralne.

Niech Święty Krzyż będzie naszym światłem.

Amoris laetitia zatem praktycznie odsuwa na bok wiarę i po prostu zatrzymuje się na naturalnym praktycznym rozumowaniu ludzi, o których mowa w s. Tomasz w I-II q. 94 a.4.

Amoris Laetitia zatrzymuje się przy prawie naturalnym i nie idzie na Objawienie… ale też św. Tomasz, jak widzieliśmy, bardzo dobrze wyjaśnia granice prawa naturalnego i konieczność pozytywnego prawa boskiego: „Ad primum ergo dicendum quod lex scripta dicitur esse dana ad Correctem legis naturae, vel quia per legem scriptam suppletum est quod legi naturae deerat, vel quia lex naturae in aliquorum cordibus, quantum ad aliqua, skorumpowane erat intantum ut existimarent esse bona quae naturaliter sunt mala; et talis korupcja korekta indigebat. „(I-II q. 94 a. 5 ad 1m) Prawo pisane zostało dane, aby poprawić prawo naturalne zarówno dlatego, że dodano to, czego w nim brakowało, i dlatego, że prawo natury było w niektórych sercach zepsute, tak że cenili rzeczy dobre, które są z natury złe, a takie zepsucie wymaga naprawy.

Kilka stron powyżej, mówiąc o związku między prawem naturalnym a pozytywnym prawem Bożym, dobrze widzieliśmy, dlaczego konieczne było, aby Bóg dał prawo Boże. Św. Tomasz, o którym mówi Papież, obficie zajmuje się w swoich dziełach pozytywnym prawem Bożym; tylko w Sumach teologicznych s. Doktor poświęca co najmniej 10 pytań i około 60 artykułów na omówienie pozytywnego prawa Bożego.

Cnota wiary i przykazanie tej samej wiary, o której św. Tomasz obficie mówi w swoich pracach ...

f) Powtarzam: Amoris laetitia in nos. 304s niewiarygodnie znika, w zasadniczym punkcie moralności, objawione Prawo, a zatem Prawo miłosierdzia, zobaczmy dlaczego.

Mocno i precyzyjnie podkreślam to, co właśnie powiedziałem: co. Tomasz w I-II q. 94a. 4 dotyczy prawa naturalnego, a nie pozytywnego prawa Bożego, które jest nam dane właśnie przez naprawienie prawa naturalnego i dla naszego wiecznego zbawienia, jak wyraźnie mówi sam święty; co mówi Doktor Anielski w I-II q. 94a. 4, jak zauważyliśmy powyżej, jest absolutnie nieodpowiedni i odbiegający, aby dać dokładne wskazówki dotyczące rozeznania, które wierzący katolicy muszą przeprowadzić, ponieważ ten artykuł nie mówi o wierze i jej działaniu w życiu chrześcijanina. Papież mówi, aby odnieść się do św. Tomasza, który w swoich dziełach obficie zajmuje się pozytywnym prawem Bożym i wiarą, ale Amoris Laetitia w n. 304 uwypukla dokładnie to stwierdzenie o prawie naturalnym i o rozumie praktycznym i odrzuca objawione prawo Boże dane przez Boga właśnie dla naprawy i przezwyciężenia prawa naturalnego oraz dla wiecznego zbawienia dusz i odrzuca wiarę. Praktycznie to samo czyni Papież o n. 305, ale posługując się tekstem Komisji Teologicznej, w którym stwierdza się: „Dlatego proboszcz nie może czuć się usatysfakcjonowany tylko tym, że stosuje prawa moralne do tych, którzy żyją w „nieregularnych” sytuacjach, jakby byli kamieniami rzucanymi w życie ludzi. Tak jest w przypadku serc zamkniętych, które często kryją się nawet za nauką Kościoła, „aby zasiąść na tronie Mojżesza i sądzić, czasem z wyższością i powierzchownością, trudne sprawy i zranione rodziny”.[152] Międzynarodowa Komisja Teologiczna wypowiadała się w tym samym tonie: „Prawo naturalne nie może być zatem przedstawiane jako już ukonstytuowany zbiór reguł, które są a priori narzucone podmiotowi moralnemu, ale jest ono źródłem obiektywnej inspiracji dla jego procesu, wybitnie osobistego , podejmowanie decyzji ".[153]"

Amoris laetitia, podkreślam, subtelnie i dyskretnie odkłada na bok Boskie Prawo objawione z jego jasnością, precyzją i jego niezbędnością i obowiązkową naturą, co podkreśla Tradycja, Amoris Laetitia odkłada na bok wlaną wiarę, aby przedstawić twierdzenia dotyczące prawa naturalnego i prostego rozumu praktycznego!

Jest to bardzo poważny fakt, który wydaje mi się bardzo dobrze wytłumaczony, jeśli weźmiemy pod uwagę działalność wywrotową papieża w odniesieniu do zdrowej doktryny.

Należy bowiem zauważyć, że Komisja Teologiczna w cytowanym dokumencie mówi o istnieniu i prymacie pozytywnego prawa Bożego obok prawa naturalnego i mówi: „Łaska nie niszczy przyrody, ale ją leczy, pociesza i prowadzi. do pełnej realizacji. Dlatego… prawo naturalne… nie jest obce porządkowi łaski. Jezus Chrystus nie „przyszedł znieść, ale wypełnić” Prawo (Mt 5,17) (…). ... Ale potwierdził również jego zasadniczą treść i osobiście doprowadził do doskonałości praktykowanie Prawa, przyjmując z miłości różne rodzaje przykazań - moralne, kultowe i sądownicze - Prawa Mojżeszowego, które odpowiadają trzy funkcje proroka, kapłana i króla. […] Jezus na różne sposoby cenił etyczny prymat miłości, która nierozerwalnie łączy miłość Boga z miłością bliźniego (…). Miłość jest „nowym przykazaniem” (J 13,34), które podsumowuje całe Prawo i daje mu klucz do jego interpretacji… Błogosławieństwa i Kazanie na Górze wyjaśniają, w jaki sposób należy żyć przykazaniem miłości, w bezinteresowności iw sensie drugiego elementy właściwe nowej perspektywie przyjętej przez miłość chrześcijańską. […] Sama osoba Chrystusa, Logos i Mądrość wcielona, ​​stają się w ten sposób żywym prawem, najwyższą normą całej etyki chrześcijańskiej. […] Łaska Ducha Świętego stanowi główny element nowego Prawa lub Prawa Ewangelii… Nowe Prawo Ewangelii zawiera, przyjmuje i wypełnia wymagania prawa naturalnego. Kierunki prawa naturalnego nie są więc zewnętrznymi instancjami normatywnymi w stosunku do nowego prawa. Stanowią one konstytutywną część tego, choć drugorzędną i przyporządkowaną do głównego elementu, jakim jest łaska Chrystusa (…). Dlatego to w świetle rozumu oświeconego teraz żywą wiarą człowiek lepiej rozpoznaje kierunki prawa naturalnego, które wskazują mu drogę do pełnego rozwoju jego człowieczeństwa”.[154]

Widzieliśmy powyżej, że wiara jest związana z objawionym Prawem i właśnie, jak właśnie widzieliśmy: „… to w świetle rozumu oświeconego żywą wiarą człowiek lepiej rozpoznaje kierunki prawa naturalnego, które ukazują mu drogę do pełnego rozwoju swojego człowieczeństwa.” Mówiąc bardziej ogólnie, wiara oświeca rozum i przedstawia mu objawione Prawo do życia.

Św. Tomasz na podstawie Pisma Świętego, oprócz wskazania nakazów Bożych dla naszego wiecznego zbawienia, precyzuje, jak widzieliśmy powyżej, że: negatywne nakazy Dekalogu obowiązują zawsze i na zawsze, podczas gdy nakazy afirmatywne zawsze obowiązują, ale nie „Ad semper”, czyli zobowiązują do odpowiedniego miejsca i czasu [155] Św. Tomasz stwierdza w tym wierszu w Sumie teologicznej: „Sed thoughtandum est quod sicut praecepta negatywna legis prohibent actus peccatorum, ita praecepta affirmativa inducunt ad actus virtutum. Actus autem peccatorum sunt secundum se mali, et nullo modo bene fieri possunt, nec aliquo tempore aut loco, quia secundum se sunt conjuncti malo fine, ut dicitur in II Ethic. Et ideo praecepta negatywna obowiązkowa semper et ad semper. „(II-II q. 33 a. 2 w c.) Negatywne nakazy obowiązują zawsze i na zawsze, ponieważ zakazują grzechów wewnętrznie złych iw żaden sposób, w żadnym czasie i nigdzie nie mogą stać się dobre. Negatywne nakazy obowiązują zawsze i na zawsze i jak wszystkie nakazy Dekalogu nie dopuszczają żadnej dyspensacji. (por. I-II, q. 100, a. 8); pozytywne nakazy nakazują odpowiednie miejsce i czas (Super Sent., lib. 3 d. 25 q. 2 a. 1 qc. 2 ad 3)

VS wyraźnie potwierdza, także na podstawie Pisma Świętego i pozytywnego prawa Bożego, doktrynę katolicką przedstawioną przez św. Tomasz, kiedy stwierdza: „Kościół zawsze nauczał, że nigdy nie wolno wybierać zachowań zabronionych przez przykazania moralne, wyrażone w formie negatywnej w Starym i Nowym Testamencie. Jak widzieliśmy, sam Jezus powtarza zawsze i w każdych okolicznościach imperatyw tych zakazów: „Jeśli chcesz wejść do życia, przestrzegaj przykazań…: nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij, czyń nie zeznawać fałszywie” (Mt 19,17-18)…” (VS nr 52)

Prawo miłości, Prawo Chrystusowe potwierdza nienaruszalność tych negatywnych przykazań zawsze i w każdych okolicznościach, z Prawa objawionego wypływa także przykazanie wiary, które właśnie oświeca rozum i potwierdza nienaruszalność objawionego Prawa Bożego, a w szczególności absolutnym imperatywem, zawsze i we wszystkich okolicznościach, negatywnych nakazów samego Prawa… ale wyraźne potwierdzenie tego w Amoris laetitia zniszczyłoby dużą część wywrotowej pracy Papieża i jego współpracowników, zwłaszcza w odniesieniu do „uprawomocnienie cudzołóstwa, aktów homoseksualnych” itp. ...więc wydaje mi się jasne, że konieczne było odłożenie na bok pozytywnego prawa Bożego, z jego jasnością i precyzją, z wiarą z nim związaną i z Tradycją, która je interpretuje w sensie niezniszczalności, zawsze i w w każdych okolicznościach, negatywnych nakazów...

Dokładniej: aby wyraźnie stwierdzić w Amoris laetitia, że ​​na podstawie objawionego prawa Bożego i dla wiary, jak mówi również św. Tomaszu, istnieją bardzo precyzyjne normy absolutne, które zawsze obowiązują i których nigdy nie możemy być nieposłuszni, w tym normy, dla których nigdy nie można popełnić cudzołóstwa lub takie, dla których nigdy nie można popełnić aktu homoseksualności” – stłukł jajka. w koszu” do Papieża i tych, którzy z nim pracują nad wywrotem katolickiej moralności. Papież i jego współpracownicy przestudiowali więc i „sprytnie” przedstawili niektóre tomistyczne twierdzenia odnoszące się do prawa naturalnego, abstrahujące od wiary i mogące wesprzeć punkt widzenia w linii papieskiej „zmiany paradygmatu” i po cichu odłożyć Prawo na bok. z jego wyraźnym imperatywem, z jego wyraźną nieodzownością, z jego obowiązkami, które są zawsze ważne i z wiarą, którą nakazuje... Powtarzam: po cichu odrzucili objawione Boże prawo i wiarę, które prowadzą nas do zbawienia wiecznego! Papież i jego współpracownicy również po cichu odłożyli na bok Veritatis Splendor i przedstawili w obiektywnie zwodniczy sposób, dostosowując ich do ich intencji, doktryny tomistycznej i katolickiej!

Aby zrozumieć, co kryje się za n. 304s Amoris Laetitia, następujące afirmacje kard. Baldisseri i Kasper. Kardynał Baldisseri powiedział: „I faktycznie nie tyle Synod, będzie on ważny, ale synteza, która zostanie z niego przygotowana i która zostanie podpisana przez Papieża jako„ Adhortacja posynodalna ”. Jest bardzo prawdopodobne, że nie będzie to tekst jasny i definitywny, ale oparty na interpretacji „pływającej”. Aby każdy, kto go czyta, mógł go pociągnąć na stronę, która najbardziej mu odpowiada.”[156] […] Poniższy tekst bardzo dobitnie zawiera twierdzenia kard. Kaspera: „«Drzwi są otwarte», powiedział w odniesieniu do dyscypliny sakramentów dla osób rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach, ale« Papież nie powiedział, jak przez nie przejść. Ale on – powiedział Kasper – nie powtórzył negatywnych wypowiedzi poprzednich papieży o tym, co jest niemożliwe i niedozwolone. Jest więc miejsce dla poszczególnych biskupów i poszczególnych konferencji biskupich”. … Kardynał podał również konkretny przykład, który ukazuje wiele z praktyki „przypadek po przypadku” obecnej w Amoris laetitia, dotyczącej Eucharystii dla osób rozwiedzionych i żyjących w powtórnych związkach małżeńskich. Kiedy Kasper był biskupem Rottenburga, pastor zapytał go o rozwiedzioną i ponownie zamężną matkę, która przygotowała córkę do Komunii św. „znacznie lepiej” niż inni. – Kobieta bardzo aktywna w Kościele i będąca w Caritas – podkreśla. Ksiądz nie zabronił tej matce przystępowania do Eucharystii w dniu pierwszej komunii córki. „Ten ksiądz miał rację”, wyjaśnia Kasper, i „powiedziałem to papieżowi Franciszkowi, który potwierdził moje stanowisko”.[157]

Aby stworzyć tekst z „pływającą” interpretacją i otworzyć drzwi, o których wspominał kardynał Kasper, a bardziej ogólnie, aby otworzyć drzwi wszystkim błędom zawartym w „zmianie paradygmatu”, z pewnością nie było przydatne powtarzanie doktryny w Amoris Laetitia Catholic , której częścią jest doktryna tomistyczna, o pozytywnym Prawie Bożym, z jego precyzją i obowiązującą naturą oraz o wierze, która jest z nim związana… dlatego też doktryna ta została dyskretnie odłożona…

Aby zrozumieć, co kryje się za nosami. 304s autorstwa Amoris Laetitia wydaje się bardzo istotne, aby przypomnieć, że na Synodzie w 2014 roku papież Franciszek, nawet jeśli paragrafy dotyczące duszpasterstwa osób o skłonnościach homoseksualnych i kwestii komunii dla rozwiedzionych nie osiągnęły wymaganej większości w głosowaniu. zgromadzenia, ponownie zamężna, znacząco i wbrew przepisom, zarządziła, aby te fragmenty zaowocowały ostatecznym tekstem, który następnie zostanie przesłany do diecezji i parafii, aby zainspirować propozycje „podstawy” dla Synodu Zwyczajnego następującego rok[158]”. Bardzo istotny fakt, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że komentując ten fakt, kard. Reinhard Marx oświadczył: „Do tej pory te dwie kwestie były absolutnie nienegocjowalne. Chociaż nie udało im się uzyskać większości dwóch trzecich, większość ojców synodalnych nadal głosowała za ich przyjęciem.”

„Są one nadal częścią tekstu” – kontynuował Marks. „W szczególności zapytałem o to Papieża, a Papież powiedział, że chce opublikować wszystkie punkty wraz ze wszystkimi wynikami głosowania. Chciał, aby wszyscy w Kościele zobaczyli, gdzie jesteśmy. Nie, ten Papież otworzył szeroko drzwi i wyniki głosowania na zakończenie synodu go nie zmienią”.[159] …. Kard. odchylenia doktrynalne, które chce przekazać [160]...

Zrozumieć znaczenie nos. 304-5 Amoris Laetitia należy również powiedzieć, że aż 2 dubia kardynałów przypięło się do nich: „1. Zastanawia się, czy idąc za tym, co jest napisane w „Amoris laetitia” nr. 300-305, stało się obecnie możliwe udzielenie rozgrzeszenia w sakramencie pokuty, a tym samym dopuszczenie do Eucharystii osoby, która będąc związana ważnym węzłem małżeńskim, żyje „bardziej uxorio” z drugą osobą, nie spełniając przewidzianych warunków z „Familiaris consortio” nr. 84, a następnie powtórzone przez „Reconciliatio et paenitentia” n. 34 oraz z „Sacramentum caritatis” n. 29. Czy wyrażenie „w niektórych przypadkach” z noty 351 (n. 305) adhortacji „Amoris laetitia” można zastosować do osób rozwiedzionych w nowym związku, które nadal żyją „bardziej uxorio”?

Nauczanie encykliki św. Jana Pawła II VS n. 304, oparty na Piśmie Świętym i Tradycji Kościoła, na istnieniu absolutnych norm moralnych, obowiązujących bez wyjątku, które zakazują czynów wewnętrznie złych?”[161]

Oczywiście Papież nie odpowiedział wprost… W szczególności, gdyby wyraźnie powiedział, że potwierdził doktrynę VS o czynach wewnętrznie złych, a zatem doktrynę, która wyłania się z objawionego Prawa i że prawdziwa wiara potwierdza, że ​​zrujnowałaby całość” zmiana paradygmatu”, gdyby odpowiedział, że doktryna, o której mowa, jest już nieaktualna, naraziłby się na ataki wyznawców zdrowej doktryny i zaryzykowałby także wywołanie bardzo poważnych konsekwencji eklezjalnych… Gdyby jasno stwierdził aby ci , którzy żyją w sytuacji grzechu mogli przyjąć Eucharystię , również miałby duże problemy ...

Pośrednio Papież odpowiedział na dubium nr. 1 wychwalając list biskupów argentyńskich i uważając go za precyzyjną interpretację Amoris laetitia, aby nawet ci, którzy znajdują się w sytuacji grzechu, mogli w niektórych przypadkach otrzymać sakramentalne rozgrzeszenie i Eucharystię bez proponowania, aby już więcej nie grzeszyć…. w związku z tym zgadzając się na dalsze dokonywanie obiektywnie poważnych czynów.

Jeśli chodzi o drugie dubium, na następnych stronach zobaczymy lepiej odpowiedź Papieża, która wyłania się z różnych wskazań… ale od teraz musimy być jasne, że właśnie po to, by „dyskrecją” podważyć zdrową doktrynę, Papież użył tekst Sumy teologicznej s. Tomasza (I-II q. 94 a.4).

g) Istotne stwierdzenia rzekomego autora cienia Amoris laetitia o bezwzględnym obowiązku stosowania negatywnych norm moralnych.

Pamiętam też, że ks. Fernández, rzekomy cień autor Amoris laetitia, w artykule, który pojawia się wśród teologicznych źródeł Amoris laetitia, stwierdził, że: istnieje również przypadek abstynencji seksualnej, która jest sprzeczna z chrześcijańską hierarchią wartości uwieńczoną miłością; myślimy o trudnościach, jakie napotyka kobieta, kiedy dostrzega, że ​​stabilność rodziny jest zagrożona przez poddanie jej niepraktykującego męża okresom wstrzemięźliwości; w tym przypadku nieelastyczna odmowa jakiegokolwiek używania prezerwatyw sprawiłaby, że szacunek dla zewnętrznej normy przeważałby nad poważnym obowiązkiem dbania o miłującą komunię i stabilność małżeńską, których miłość najbardziej bezpośrednio wymaga.[162] Używanie prezerwatyw, a tym samym antykoncepcji, jest wewnętrznie złym działaniem, którego nigdy nie można wybrać, stąd oświadczenie ks. Fernández wyraźnie się myli; w tym kierunku Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza w n. 370: „… jest wewnętrznie zły” każdy czyn, który albo w oczekiwaniu na akt małżeński, albo w jego spełnieniu, albo w rozwoju jego naturalnych konsekwencji, proponuje jako cel lub środek, aby zapobiec prokreacji ”. (Paweł VI, Encyklika Humanae vitae, 14: AAS 60 (1968) 490)”

W artykule z 2011 roku ks. Fernández powraca do artykułu z 2006 roku, który właśnie omówiliśmy, i odnosząc się do kwestii używania prezerwatywy, stwierdza: „En el artículo (str. 150) Umieszczam ejemplo de una mujer que, por preservar el amor y la estabilidad znajomy, brak rechaza i stosowanie prezerwatyw (cooperación material al pecado del cónyuge). Pretendo decir que, przed konfliktem deberes, el cuidado del amor y la estabilidad familiar es una exigencia más directa de la caridad porque es un bien mayor por el cual puede ser lícito tolerar un misbehavior. ... Es lo que en la moral clásica se expresa como cooperación only material y propcionada en el mal.”[163]

Tak więc według ks. Fernández kobieta, która w celu zachowania miłości i stabilności rodziny nie odmawia używania prezerwatyw (współpraca materialna z grzechem współmałżonka) tylko czyni współpracę materialną proporcjonalną do zła. Niestety, nawet mówiąc to, ks. Fernández popełnia poważny błąd, ponieważ aby materialna współpraca była proporcjonalna do zła, czyn, który ma miejsce, nie może być obiektywnie zły, szerzej ta współpraca może być zgodna z prawem:

„... gdy te trzy warunki są podane łącznie:

działanie współpracującego małżonka nie jest samo w sobie niezgodne z prawem; (Denzinger-Schönmetzer, Enchiridion Symbolorum, 2795, 3634)

istnieją proporcjonalnie poważne powody współdziałania w grzechu współmałżonka;

staraj się pomóc małżonkowi (cierpliwie, z modlitwą, z miłością, z dialogiem: niekoniecznie w tym momencie, ani przy każdej okazji) w zaniechaniu takiego postępowania”.[164]

Odpowiedź s. Cytowany Uffizio (Denzinger-Schönmetzer, Enchiridion Symbolorum, 2795, 3634) wyraźnie stwierdza, że ​​czyn kobiety, która biernie akceptuje użycie prezerwatywy przez męża w intymnej relacji z nią, jest aktem wewnętrznie niedozwolonym… współpraca, która akceptuje użycie prezerwatyw w zbliżeniu intymnym, jest poważnie zabroniona i nie jest materialną współpracą z grzechem.

Jak widać ks. Fernández już w przeszłości potwierdzał, że wewnętrznie złe czyny są zgodne z prawem.

Mons. Fernández stwierdził również, że prawo moralne jest zawsze wiążące i nie ma stopniowego charakteru, dlatego fazy wzrostu są zorientowane na umożliwienie podmiotowi pełnego poszanowania go i „istotne w tej dynamice wychowawczej jest nierozkładanie się prawo we współrzędnych możliwych historycznych możliwości ludzkiej wolności” (por. L. Melina, Morale: między kryzysem a odnową, Barcellona, ​​1996, 135.); Mons. Fernández następnie stwierdza w przypisie, że minimalistyczne stanowisko Meliny nie może być zaakceptowane, gdy utrzymuje on, że posłuszeństwo wobec negatywnych wskazań jest warunkiem wstępnym stopniowości, ponieważ „Familiaris consortio”34 odnosi się do stopniowości właśnie wtedy, gdy mówi o trudnościach małżonków w stosowaniu negatywnych wskazań. takie jak zakaz antykoncepcji.[165]

To nie Melina, jak już powiedzieliśmy, jest w błędzie, ale Fernández, ponieważ wierzy, że może istnieć uzasadnione nieposłuszeństwo wobec negatywnych nakazów; negatywnych nakazów nigdy nie można naruszyć, a Prawo Boże jest niezbędne. Oczywiście ks. Fernández, właśnie dlatego, że wyznaje błędną doktrynę, zaczyna krytykować ks. Meliny, ponieważ ta ostatnia, zgodnie z słuszną doktryną, stwierdza, że ​​posłuszeństwo negatywnym nakazom Dekalogu jest warunkiem wstępnym prawa stopniowości.

Ten sam ks. Fernández, w linijce właśnie przeczytanego artykułu, w komentarzu do Amoris Laetitia stwierdził następnie, że Amoris Laetitia odnosi się do ludzi świadomych powagi ich sytuacji, ale z wielkim trudem cofnięcia się bez poczucia w sumieniu, że popadają w nowe wad, jeśli czyn pozostaje obiektywnie nieuczciwy i nie traci swojej obiektywnej powagi, nie może być „wybrany” z przekonaniem, jakby był częścią ideału chrześcijańskiego, tym bardziej nie można by powiedzieć, że z tym „wyborem życia” staje się subiektywnie uczciwy. Kolejna bardzo inna rzecz, mówi ks. Fernández, ma zaproponować, tak jak Franciszek, abyśmy w kontekście winy osłabionej starali się odpowiedzieć na wolę Bożą z większym oddaniem, możliwym w kontekście tej sytuacji. Na przykład z większą hojnością wobec dzieci lub z decyzją o bardziej intensywnym zaangażowaniu się jako para dla dobra wspólnego, lub z dojrzewaniem w dialogu rodzinnym, lub z rozwijaniem częstszych i intensywniejszych gestów wzajemnych miłości itp. ...[166] … Dlatego też, zdaniem ks. Fernández, osoba żyjąca w cudzołóstwie i mająca warunki łagodzące jego grzechy, które „uniemożliwiają” realizację przykazań, musi czynić dobro, które jest możliwe: z większą hojnością wobec dzieci lub poprzez decyzję przyjęcia w parach większej intensywne zaangażowanie na rzecz dobra wspólnego lub dojrzewanie w dialogu rodzinnym, lub rozwijanie częstszych i intensywniejszych gestów miłości wzajemnej itp. ...

ks. Fernández: „Estos intentos sí pueden ser objetos de una„ personal elección ”, y son ejemplos de ese„ bien posible ”que se puede realizar en los limites de la propia situación (por. EG 44-45; AL 308). Son expresiones de la „via caritatis”, a la que siempre pueden acudir „quienes tengan dificultades para w pełni żyjąc boską mocą” (AL 306). Situándose en esa vía, la conciencia también está llamada a reconocer „aquello que, por ahora, es la

respuesta generosa que se puede ofrecer a Dios [...] the entrega que Dios mismo está reclamando en medio de la complejidad concreta de los limites "(AL 303)" (s. 464) "Tłumaczę w sposób orientacyjny:" Intencje te mogą być przedmiotem „osobistego wyboru” i są przykładami „możliwego dobra”, które można osiągnąć w granicach doświadczanej sytuacji. Są wyrazem „via caritatis”, który zawsze może towarzyszyć „tym, którym trudno jest w pełni żyć Prawem Bożym”. Ustawiając się w ten sposób, sumienie jest również wezwane do rozpoznania, „co na razie jest hojną odpowiedzią, jaką można ofiarować Bogu […] zobowiązanie, o które sam Bóg prosi w konkretnej złożoności ograniczeń”.

Dla tych, którzy „nie są w stanie” żyć zgodnie z przykazaniami, pozostaje otwarta możliwość czynienia pewnego dobra, które jest drogą „miłości” do naśladowania, a sumienie może zatem wierzyć, że osoba może pozostać w sytuacji, w której działa obiektywnie poważne czyny, ponieważ o to Bóg prosi osobę w teraźniejszości….

Oczywiście te twierdzenia arcybiskupa Fernándeza, w linii tych, które przedstawił powyżej, są dyskretnie umieszczone poza zdrową doktryną katolicką i praktycznie potwierdzają dla tych „uwarunkowanych” ludzi dyspensę od przykazań, ponieważ im wystarczy czynić ich dobro „Możliwe”. „, a nie Prawo Boże obiektywnie, w tej linii ci „uwarunkowani” ludzie mogą wtedy przyjmować sakramenty bez proponowania życia zgodnie z obiektywną realizacją przykazań[167] ... te oświadczenia otworzyły drzwi, przez które przeszedł teolog Fumagalli, aby ogłosić legalność, w niektórych przypadkach, nawet aktów homoseksualnych[168] ...a książka Fumagallego zamiast samych potępień... otrzymała przedmowę biskupa bardzo bliskiego Papieżowi i rozgłos Avvenire...

Że ktoś ma wielkie trudności, jak ks. Fernández i papież[169] podążanie wąską drogą Krzyża jest normalne i na pewno nie z tego powodu wąska droga powinna być poszerzana…. bo tylko wąska droga prowadzi do Nieba!

Z drugiej strony Bóg daje nam łaskę, miłosierdzie, dary Ducha Świętego, abyśmy nie chodzili prostym chodzeniem, ale życiem nadprzyrodzonym, zbawienie nie jest w życiu naturalnym i łatwym, ale w życiu nadprzyrodzonym, które jest trudne, ale możliwe z Bożą pomocą!

Miłość, o której mówimy w tym rozdziale, prowadzi nas do pójścia za Chrystusem drogą krzyżową i do całkowitej nienawiści do grzechu… przygotowuje nas do męczeństwa, a co dopiero, jeśli nie pozwala przezwyciężyć trudności, o których wspomina ks. Fernández!

Ewangelia wyraźnie stwierdza, że ​​prośby, które on stawia, są bardzo wymagające i trudne dla wszystkich; gdyby za to, że są trudności, przeprosił za ich uprawianie… praktycznie każdy by przepraszał…

Katechizm stwierdza w n. 2072: „Ponieważ dziesięć przykazań objawia podstawowe obowiązki człowieka wobec Boga i bliźniego, w swej zasadniczej treści ujawniają obowiązki poważne. Są one zasadniczo niezmienne i zawsze i wszędzie obowiązują. Nikt nie mógł z nich zrezygnować. Dziesięć przykazań jest wyrytych przez Boga w sercu człowieka.” […] Przykazania obowiązują zawsze i wszędzie. Nikt nie mógł od nich dyspensować… a prawdziwa miłość prowadzi nas do życia według przykazań w s. Prawo Boże! Sobór Trydencki stwierdza, że ​​nikt, bez względu na to, jak usprawiedliwiony, nie może uważać się za wolny od przestrzegania przykazań (kan. 20), nikt nie może przyswoić sobie tego lekkomyślnego wyrażenia zakazanego przez Ojców pod groźbą ekskomuniki, to znaczy usprawiedliwiony człowiek nie może przestrzegać przykazań Bożych (kan. 18 i 22); Rzeczywiście, Bóg nie nakazuje niemożliwego; ale kiedy nakazuje, upomina cię, abyś robił, co możesz i prosił o to, czego nie możesz, i pomaga, abyś mógł: jego przykazania nie są uciążliwe (1 J 5,3, 11,30), jego jarzmo jest delikatne, a jego ciężar lekki (Mt .XNUMX). Sam Sobór dodaje, że jeśli ktoś mówi, że nawet dla człowieka usprawiedliwionego i ustanowionego w łasce przykazania Boże są niemożliwe do przestrzegania, niech będzie wyklęty.[170]

To, co właśnie powiedzieliśmy o wypowiedziach ks. Fernández wydaje się być dla nas ważny, aby dogłębnie zrozumieć zboczoną doktrynę znajdującą się w „źródłach” Amoris laetitia, a tym samym zboczoną doktrynę, którą Amoris laetitia i list biskupów argentyńskich przedstawiają w sposób rzeczywisty, ale w pewien sposób ukryty, dyskretny .

Biskup Fernández dokładnie mówi o dyskrecji papieża Franciszka w uchwaleniu swojej zmiany doktryny: „Aunque the cuestión del posible accede to comunion de algunos divorciados en nueva unión has provocado mucho revuelo, el Papa intentó —sin lograrlo — que este paso se diera de w dyskretny sposób. Por eso, después de desarrollar los presupuestos de ta decyzja w cuerpo dokumentu, wniosek o rozwód do gminy w new unión se hizo explícita en notas a pie de página.”[171] Oznacza to, że chociaż kwestia ewentualnego dostępu do komunii dla niektórych rozwiedzionych w nowym związku wywołała poruszenie, Papież próbował – bezskutecznie – podjąć ten krok dyskretnie. Dlatego po opracowaniu założeń tej decyzji w treści dokumentu, w przypisach wyraźnie zaznaczono wniosek o przyjęcie do komunii rozwiedzionych w nowym związku.

h) Jasne wskazówki, które prowadzą nas do przekonania, że ​​Papież odrzuca doktrynę, zgodnie z którą negatywne normy prawa Bożego obowiązują zawsze i we wszystkich okolicznościach.

Zgodnie z wypowiedziami ks. Fernándeza pod nr. 303 Amoris laetitia czytamy: „Ale to sumienie może rozpoznać nie tylko to, że sytuacja nie odpowiada obiektywnie na ogólną propozycję Ewangelii; może także rozpoznać ze szczerością i uczciwością, czym jest w tej chwili hojna odpowiedź, jaką można ofiarować Bogu, i odkryć z pewną moralną pewnością, że jest to dar, o który sam Bóg prosi pośród konkretnej złożoności ograniczeń. chociaż nie jest nadal w pełni obiektywnym ideałem ”. (Amoris Laetitia 303)

Pod nr. 304 Amoris laetitia czytamy: „Mały fragment, pośród wielkich ludzkich ograniczeń, może bardziej podobać się Bogu niż pozornie poprawne życie tego, kto spędza swoje dni bez poważnych trudności” (Amoris laetitia 304)

Pod nr. 304 Amoris laetitia czytamy również: „Bardzo trudno jest zastanowić się tylko nad tym, czy działanie osoby odpowiada prawu lub normie ogólnej, ponieważ to nie wystarcza, aby rozeznać i zapewnić pełną wierność Bogu w konkretnej egzystencji istoty ludzkiej”.

W Amoris Laetitia przy ul. 305 czytamy: „Rozeznanie musi pomóc w znalezieniu możliwych sposobów odpowiadania Bogu i wzrastania ponad granicami. Wierząc, że wszystko jest czarne lub białe, czasami zamykamy drogę łaski i wzrostu oraz zniechęcamy drogi uświęcenia, które oddają chwałę Bogu ”(Amoris laetitia 305).

Amoris laetitia stwierdza: „Aby uniknąć wszelkich odbiegających interpretacji, pamiętam, że w żadnym wypadku Kościół nie powinien rezygnować z proponowania pełnego ideału małżeństwa, planu Bożego w całej jego wielkości… Ocieplenia, jakiejkolwiek formy relatywizmu lub nadmiernego porównywania z momentem jej zaproponowania byłby brak wierności Ewangelii, a także brak miłości Kościoła do samej młodzieży. Zrozumienie wyjątkowych sytuacji nigdy nie oznacza ukrywania światła najpełniejszego ideału lub proponowania mniej niż to, co Jezus oferuje człowiekowi.” (Amoris Laetitia n.307)

W Amoris Laetitia czytamy, przy n. 308: „Ale szczerze wierzę, że Jezus pragnie Kościoła uważnego na dobro, które Duch wylewa pośród kruchości: Matki, która w tym samym momencie, w którym jasno wyraża swoją obiektywną naukę”, nie wyrzeka się możliwego dobrze, choć ryzykuje, że ubrudzi się błotem drogi „. [...] ..”

Zwróćmy uwagę przede wszystkim na to, co mówi Papież: mówi o ideale, o sumieniu, które potrafi nie tylko rozpoznać, że sytuacja nie odpowiada obiektywnie na ogólną propozycję Ewangelii, ale może również rozpoznać ze szczerością i uczciwością to, co jest dla moment jest hojną odpowiedzią, jaką może ofiarować Bogu i odkryć z pewną moralną pewnością, że jest to dar, o który sam Bóg prosi pośród konkretnej złożoności ograniczeń… mówi, że nie możemy rezygnować z możliwe dobro i że mały krok, pośród wielkich ludzkich ograniczeń, może być milszy Bogu… mówi, że małostką jest pauza, aby zastanowić się tylko, czy czyny danej osoby odpowiadają prawu lub ogólnej normie ... mówi, że musimy pomóc ludziom znaleźć możliwe sposoby odpowiedzi Bogu i wzrostu poprzez ograniczenia i że wierząc, że wszystko jest czarne lub białe, czasami zamykamy drogę łaski i wzrostu ... Ponadto, jak widzieliśmy Papież cytuje tekst tomistyczny, który słyszy kilka stwierdzeń na temat prawa naturalnego i mówi, że im bardziej zagłębia się w konkret, tym bardziej znajduje się nieokreśloność… cytuje tekst Komisji Teologicznej, dla którego prawo naturalne nie może być zatem przedstawione jako już ukonstytuowany zbiór reguł, które są a priori narzucane podmiotowi moralnemu, ale są źródłem obiektywnej inspiracji dla jego wybitnie osobistego procesu decyzyjnego...

Zobaczmy teraz, czego Papież nie przekazuje: nie przekazuje tekstów św. Tomasz, który potwierdza istnienie norm obowiązujących zawsze i we wszystkich okolicznościach, nie podaje tekstów św. Tomasz o wierze, który uwypukla sposób, w jaki pozwala nam uczestniczyć na poziomie nadprzyrodzonym w świetle Prawdy Bożej, nie podaje Veritatis Splendor i innych tekstów, które wyraźnie potwierdzają istnienie norm, które są zawsze obowiązujące i we wszystkich okolicznościach nie podaje afirmacji Komisji Teologicznej o objawionym Prawie i związanej z nim wierze… Następnie zauważamy, że Papież nie odpowiedział na dubia, z których jedna dotyczyła konkretnie Amoris laetitia 304, jak pokazano powyżej, dlatego Papież nie potwierdził tego : „… nadal obowiązuje, po posynodalnej adhortacji „Amoris laetitia” (por. n. 304), nauczanie encykliki św. Jana Pawła II „Veritatis splendor” n. 79, oparty na Piśmie Świętym i Tradycji Kościoła, na istnieniu absolutnych norm moralnych, obowiązujących bez wyjątku, które zakazują czynów wewnętrznie złych?”[172]...

Widzieliśmy powyżej to dla ks. Fernández w niektórych przypadkach można legalnie złamać negatywne normy Prawa Bożego, w rzeczywistości autor ten stwierdza, że ​​w kontekście zgodnego z prawem prawa stopniowego można legalnie naruszyć negatywne normy Prawa Bożego[173] … Śladami ks. Fernández także Amoris laetitia, jak widzimy, dyskretnie odkłada na bok ważność doktryny, że negatywne normy Dekalogu obowiązują zawsze i we wszystkich okolicznościach.

Wydaje mi się ważne, aby w tym wierszu zauważyć, jak już widzieliśmy, że profesor Josef Seifert opublikował w numerze 2/2016 niemieckiego czasopisma filozoficzno-teologicznego AEMAET artykuł zatytułowany „Amoris laetitia: radość, smutek i nadzieje” , w którym stwierdza: „Myślę, że niektóre fragmenty AL, zwłaszcza te, które mogą mieć największy wpływ, są powodem do wielkiego niepokoju, nie tylko dlatego, że łatwo mogą prowadzić do nieporozumień i nadużyć w ich stosowaniu, ale także ponieważ – przynajmniej na pozór – wchodzą w decydujący konflikt ze Słowem Bożym i nauczaniem Kościoła dotyczącym ładu moralnego, wewnętrznie nieuporządkowanych działań, przykazań Bożych i naszej zdolności do ich wypełniania z pomocą łaski Bożej, nierozerwalności małżeństwa, świętości sakramentów Eucharystii i małżeństwa, wiecznego zbawienia (piekło) oraz sakramentalnej i duszpasterskiej dyscypliny Kościoła, która pochodzi ze Słowa Bożego i 2000 Tysiąc lat świętej tradycji Kościoła”[174].

W dniu 5 sierpnia 2017 r. w niemieckim czasopiśmie teologicznym AEMAET prof. Josef Seifert opublikował artykuł o tytule postawionym w formie pytania: „Czy czysta logika grozi zniszczeniem całej doktryny moralnej Kościoła?”. Stwierdził w nim, że wspomniany numer 303 Amoris laetitia jest „teologiczną bombą atomową, która grozi zniszczeniem całego moralnego gmachu 10 przykazań i katolickiego nauczania moralnego”. I usprawiedliwiał dramaturgię wypowiedzi, zadając sobie pytanie:

„Jeśli tylko jeden przypadek czynu wewnętrznie niemoralnego może być dozwolony, a nawet chciany przez Boga, czy nie dotyczy to wszystkich czynów uznanych za „wewnętrznie złe”? (…) Czy zatem pozostałe 9 przykazań, Humanae Vitae, Evangelium Vitae i wszystkie przeszłe, obecne lub przyszłe dokumenty Kościoła, dogmaty lub sobory, które uczą o istnieniu czynów wewnętrznie błędnych, również nie muszą upaść? (…) Nie powinni więc, kierując się czystą logiką, być dobrzy i godne pochwały ze względu na złożoność konkretnej sytuacji, eutanazję, samobójstwo lub pomoc w niej,

kłamstwa, kradzież, krzywoprzysięstwo, zaprzeczenie lub zdrada Chrystusa, takie jak św. Piotra lub

morderstwo, w pewnych okolicznościach i po odpowiednim „rozeznaniu”?

…. Jeśli jednak pytanie zawarte w tytule tego dokumentu musi mieć

tak, osobiście uważam, że tak jest, konsekwencje czysto

logika wypowiedzi Amoris Laetitia zdaje się niszczyć całe nauczanie

moralność Kościoła”.[175]

Profesor. Meiattini dodał, w linijce Seiferta: „… twierdzenie, że w pewnych przypadkach Bóg może nawet” prosić „o popełnienie obiektywnego zła, ponieważ w danym momencie jest to jedyna rzecz, jaką można Mu ofiarować wspaniałomyślnie” (nie 303). Tutaj Seifert ma rację: jeśli znaczenie tego wyrażenia w AL jest takie, a nie widzę, co innego mogłoby to być, to cała moralność chrześcijańska upada. Zasadniczo to stwierdzenie zawiera założenia neognostycznej myśli, którą papież (a ostatnio Kongregacja Nauki Wiary) słusznie mówi, że chce odrzucić. Bo jeśli Bóg pozytywnie prosi o zło, wymiar „cienia”, negatywu zostaje umieszczony w samym Bogu. Jeśli to Bóg może pytać, co jest złe, w pewnych konkretnych warunkach, bo to jest to, co człowiek może w danym momencie zrobić, to AL stworzyłby pęknięcie w pewnej formie neognostycyzmu, bardzo obecnego w pewnych nurtach kulturowych ”.[176]

Te refleksje Meiattiniego i Seiferta trafiły w sedno… niestety! Śladami ks. Fernández także Amoris laetitia, jak widzimy, dyskretnie odkłada na bok ważność doktryny, że negatywne normy Dekalogu obowiązują zawsze i we wszystkich okolicznościach.

... właśnie dlatego, że stwierdzenia Seiferta ewidentnie trafiły w sedno ... "dobre" było usunięcie go przez "zmianę paradygmatu".

Słynny profesor Seifert został odrzucony od nauczania w diecezji Granada[177]

Dodajmy, że w tej linii, co istotne, w ostatnich latach Papież usunął z Instytutu Jana Pawła II profesorów Melinę i Noriegę Bastos, którzy zdecydowanie potwierdzili istnienie absolutnych norm moralnych, obowiązujących bez wyjątku, które zakazują czynów wewnętrznie złych… w ich miejsce powołał na ich miejsce teologa Chiodi został powołany m.in[178], pierwszego prof. Granados stwierdza: „Teraz krążą pogłoski, że profesor Maurizio Chiodi przyjdzie nauczać, który otwiera się na legalność antykoncepcji i przyznaje akty homoseksualne jako„ możliwe ”w pewnych sytuacjach. "[179] ...

Papież nie odpowiedział na synowskie apele, które wielu wiernych skierowało do niego i w którym stwierdzono: „W rzeczywistości zauważamy uogólnioną dezorientację spowodowaną możliwością otwarcia w Kościele wyłomu, który pozwala na cudzołóstwo – po dostępie do Eucharystii par rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach cywilnych, a nawet wirtualnej akceptacji związków osób tej samej płci. "[180]

Co więcej, podczas tego pontyfikatu Jego Eminencja De Kesel, jeden z kardynałów powołanych przez papieża Franciszka, stwierdził bardzo dobitnie: „Potępienie aktów homoseksualnych nie jest już dłużej możliwe”.[181] ... Stolica Apostolska nie interweniowała, aby potępić te oświadczenia ...

Również podczas tego pontyfikatu: „Kardynał Gracias publicznie wyraził opinię, że homoseksualizm może być orientacją nadaną mężczyznom przez Boga. Papież Franciszek uczynił go jednym z organizatorów watykańskiego szczytu na temat wykorzystywania seksualnego w lutym 2019 roku”.[182] ... Stolica Apostolska nie interweniowała, aby potępić te oświadczenia ...

Papież nie potępił teologa Fumagallego, który powołał się również na Amoris laetitia, który w niektórych przypadkach deklarował legalność nawet aktów homoseksualnych[183] ... rzeczywiście, książka Fumagallego, zamiast tylko potępienia ... otrzymała przedmowę biskupa, teraz kardynała, bardzo bliskiego papieżowi i otrzymała reklamę Avvenire, gazety włoskich biskupów ... Papież nie potępiam dominikanina Olivy za uczynione przez niego otwarcia na rzecz aktów homoseksualnych w książce „Amours” (Editions du Cerf, 2015)… O tych dwóch tekstach na rzecz aktów homoseksualnych porozmawiamy w rozdziale, w którym opowiemy o otwarciach, które są realizowane przez Amoris laetitia w celu legitymizacji aktów homoseksualistów i właśnie w tym rozdziale znajdziemy wiele innych znaczących fragmentów w wierszu, który widzimy... Znacząca pojawia się również w tym wierszu katecheza Papieża Franciszek w dniu 18.8.2021 r. powiedział w nim: „A także drugi: czy gardzę przykazaniami? Nie. Przestrzegam ich, ale nie jako absolutnych, bo wiem, że to, co mnie usprawiedliwia, to Jezus Chrystus.” (Papież Franciszek „audiencja ogólna” 18.8.2021 www.vatican.va https://www.vatican.va/content/francesco/it/audiences/2021/documents/papa-francesco_20210818_udienza-generale.html) Przykazania nie są absolutne … Zanotuj dobrze.

Wszystko to pozwala nam dość jasno stwierdzić, że obecny Papież rzeczywiście pracuje nad odłożeniem na bok i uznaniem za nieaktualną doktryny o istnieniu absolutnych norm moralnych, ważnych bez wyjątku, które zakazują czynów wewnętrznie złych (takich jak cudzołóstwo i homoseksualizm). aktów) ... oczywiście ta akcja, którą wykonuje Papież, nie ma realnego uzasadnienia w Biblii i Tradycji.

Biblia i Tradycja jasno i precyzyjnie potwierdzają przeciwieństwo tego, co głosi Papież.

Dodam, że w rzeczywistości to, co właśnie powiedziałem, wynika również z pogłębionej analizy Amoris laetitia. 304 w rzeczywistości Papież najpierw stwierdza w s. Tomasz: "...im bardziej wzrasta niepewność, tym bardziej wchodzi się w szczegóły". " … następnie dodaje, że: „… normy ogólne … w swoim sformułowaniu nie mogą bezwzględnie objąć wszystkich szczególnych sytuacji”. następnie mówi: „Jednocześnie trzeba powiedzieć, że właśnie z tego powodu to, co jest częścią praktycznego rozeznania przed konkretną sytuacją, nie może zostać podniesione do poziomu normy”.

Wydaje się oczywiste, że przesłanie, które przemija, jest przesłaniem nieokreśloności, dla której doktryna o istnieniu absolutnych norm moralnych, obowiązujących bez wyjątku, zakazująca wewnętrznie złych czynów i która w tym sensie radykalnie rozwiązuje wiele przypadków moralności. .. Ta sama otwartość, jaką Papież czyni na rozgrzeszenie i Komunię św. Prawo, kolejne wskazanie papieskie wydaje się odrzucać doktrynę o bezwzględnym obowiązku negatywnych nakazów Dekalogu i związanych z nimi norm prawa naturalnego.

Zwracam uwagę, że odstawienie na bok biblijnej i tradycyjnej doktryny, według której istnieją absolutne, obowiązujące bez wyjątku normy moralne, które zakazują czynów wewnętrznie złych, oznacza w praktyce stwierdzenie, że w niektórych wypadkach cudzołóstwo jest dopuszczalne, w innych jest dopuszczalne. dokonywać aktów homoseksualnych, ale oznacza to również praktycznie stwierdzenie, że w niektórych przypadkach można zabić niewinnego, oznacza to również stwierdzenie, że w niektórych przypadkach można zgwałcić, oznacza to również stwierdzenie, że w niektórych przypadkach można popełnić pedofilia, oznacza to również stwierdzenie, że w niektórych przypadkach masakra itp. jest legalna. itp. co jest oczywiście absurdalne i niemoralne… a w rzeczywistości linia, jaką podążał papież Franciszek, polegająca na otwartości, dyskretnej, na prawowitość w niektórych przypadkach wewnętrznie złych, obiektywnie poważnych czynów, jest absurdalna i sprzeczna z katolicką moralnością.

Podsumowując, w Amoris Laetitia n. 304s Papież dyskretnie odkłada Magisterium Veritatis Splendor nr. 52 i innych tekstów papieskich, odrzuca prawdziwą tomistyczną doktrynę o Dekalogu, odrzuca prawo Boże objawione z jego wyraźną niezbędnością i jego absolutnym obowiązkiem, zwłaszcza w odniesieniu do nakazów negatywnych, a tym samym odrzuca naukę o istnieniu absolutnej moralności. normy, ważne bez wyjątku, które zakazują czynów wewnętrznie złych, utrwalonych w negatywnych przykazaniach prawa Bożego.

Nie pierwszy raz papież i jego współpracownicy odkładają na bok „irytujących” „nauczycieli” zdrowej doktryny: zrobili to z Kard. Burke, zrobili to z Kard. doktryna) ...

W związku z tym pytanie słynnego prof. Rist to Card Cupich po tym, jak ten ostatni wspomniał o „zmianie paradygmatu”: „Wasza Eminencjo, w oparciu o Pański opis słonecznych, przemyślanych i holistycznych aspektów rewolucji miłosierdzia papieża Franciszka – opisanej w niepokojący sposób w ulotce tego spotkania i przez Jego Eminencję jako „zmianę paradygmatu” w głoszeniu katolicyzmu – i na prośbę Papieża o wolną i szczerą dyskusję na temat jego prowokacyjnych propozycji i taktyk, chciałbym zapytać, dlaczego papież Franciszek postępuje tak bezwzględnie, obrażając i eliminowanie przeciwników doktrynalnych:

kardynał Burke usunięty z dowództwa Roty Rzymskiej;

Trzech wiernych księży Kongregacji Nauki Wiary zostało zwolnionych bez wyjaśnienia, po czym nastąpiło nagłe zwolnienie samego kardynała Muellera;

Odmowa kardynalskiego kapelusza ukochanemu czempionowi nienarodzonych, arcybiskupowi Chaputowi;

Usunięcie większości oryginalnych członków Academy for Life;

pozorna „wyprzedaż wzdłuż rzeki” kardynała Pella, która mogła zostać wrobiona w ramy;

A ostatnio wygnanie z Rzymu profesora patrystyki na Lateranie i redaktora trudnej książki Pozostańcie w prawdzie Chrystusa;

Lista może ciągnąć się w nieskończoność, ale zatrzymuję się tutaj, by ponownie zapytać, czy tego rodzaju ostre działania – w połączeniu z dobrze udokumentowanym sfałszowaniem Synodu o Rodzinie – wskazują, że „zmianę paradygmatu” Papieża należy uznać za próbę – pod pretekstem rozwiązania autentycznych problemów społecznych w społeczeństwie zachodnim – narzucenia Kościołowi radykalnych zmian doktryny, rozwijanej nie przez świeckich, ale w dużej mierze w Niemczech przez grupę relatywistycznych teologów heglowskich?”[184]

Nie po raz pierwszy więc papież i jego współpracownicy odłożyli na bok „irytujących” „nauczycieli” zdrowej doktryny: zrobili to z kard. Burke, zrobili to z kard. Müllerem (który, nawet z pewnymi błędami, próbuje potwierdzić zdrową doktrynę)… zrobili to nie odpowiadając na dubia, zrobili to z prof. Melina i prof. Noriega; ale przez Amoris Laetitia, a w szczególności przez nos. 304-5, Papież Franciszek dyskretnie odłożył na bok zdrową doktrynę tomistyczną, doktrynę tradycyjną, Magisterium, wiarę, a nawet pozytywne prawo Boże, to znaczy odłożył na bok w szczególności s. XNUMX-XNUMX. Tomasz i jego poprzednicy święci Papieże, Tradycja, wiara, prawdziwa miłość… i Bóg!

Bóg zainterweniował i bardzo szybko.

6) Miłość nie prowadzi do cudzołóstwa; następnie. 301 cytatów z Amoris Laetitia s. Tomasza, aby potwierdzić przeciwieństwo tego, co mówi święty.

nie. 301 Amoris Laetitia.

Pod nr. 301 Amoris laetitia czytamy, że „specjalne rozeznanie jest konieczne w niektórych sytuacjach zwanych „nieregularnymi””, ponieważ „Kościół ma solidną refleksję na temat uwarunkowań i okoliczności łagodzących”, które czynią grzechy powszednie obiektywnie poważnymi. Granice, które czynią niektóre akty zwykłymi, mogą być różnego rodzaju: ignorancja, trudności w zrozumieniu „wartości zawartych w normie moralnej” (Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Familiaris consortio (22 listopada 1992), 33: AAS 74 (1982) ), 121), sytuacji, które nie pozwalają „postępować inaczej i podejmować inne decyzje bez nowej winy”; tutaj Papież Franciszek wstawia kilka cytatów ze św. ad 65; De malo, q. 3, a. 2.) oraz „Mówi się, że niektórzy święci nie mają pewnych cnót, zważywszy na trudności, jakich doświadczają w swoich czynach, [...] chociaż mają zwyczaj wszystkich cnoty „. (Ibid., Ad 2.)”

Bóg nas oświeca i Jego prawda jaśnieje w tej księdze.

Wydaje mi się ważne, aby zwrócić uwagę przede wszystkim na coś bardzo ważnego, co nie wynika ze słów Papieża: Kościół posiada monumentalną refleksję nad niezmiennością pewnych zasad moralnych i monumentalną refleksję nad brakiem od nich wyjątków…. Tradycja nigdy nie stwierdzała, że ​​cudzołóstwo lub bluźnierstwo jest zgodne z prawem…. nie stwierdza też, że jest zgodne z prawem przyjmowanie rozgrzeszenia sakramentalnego, jeśli ktoś nie ma zamiaru nie popełnić cudzołóstwa, wbrew temu, co stwierdza Amoris laetitia!

Papież bardzo ostrożnie używa słów i cytatów, aby przekazać swoje przesłanie o „zmianie paradygmatu”, a tym samym o zdradzie zdrowej doktryny… dlatego bardzo ważne jest, aby nie dać się ponieść jego przemówieniom, ale mieć na uwadze zdrową doktrynę, podkreślając cóż, czego nie mówi i pogłębiając to, co naprawdę chcą powiedzieć wielcy doktorzy katoliccy, tacy jak św. Tomasz, którego cytuje, w rzeczywistości kierowali się zdrową doktryną, ale Papież używa jej przynajmniej w niektórych przypadkach, aby przedstawić nauki odbiegające od zdrowej doktryny.

Właśnie dobrze zrozumieć, co s. Tomasza na temat, na który jest cytowany przez Papieża, a zatem aby zrozumieć strategię stosowaną przez samego Papieża poprzez te cytaty, na następnych stronach zatrzymam się, aby przede wszystkim dogłębnie przestudiować, co Doktor naprawdę ma na myśli w: II, q. 65, za. 3, ad 2-3 i De malo, q. 2,a. 2, teksty cytowane w n. 301 Amoris laetitia, zajmę się innymi aspektami wspomnianego punktu 301 tej adhortacji, które zostaną przeanalizowane w dalszej części, w rzeczywistości w następnym tomie zagadnieniu okoliczności łagodzących poświęcę cały rozdział.

Dla tych, którzy zamierzają przeczytać kolejne strony, może być interesujące zapoznanie się z artykułem prof. Pakaluk[185] co może być przydatnym krytycznym wprowadzeniem do Amoris Laetitia ...

Chrystus panuje.

b) Co to naprawdę znaczy. Tomasza ze swoim komentarzem (I-II, q. 65, a. 3, ad 3) do słów św. Bede cytowany w Amoris Laetitia 301; badanie przejść „równoległych” w utworach s. Lekarz.

 

 

Bóg oświeca nas coraz lepiej.

Afirmacja św. Tomasza, o którym Amoris Laetitia relacjonuje w przyp. 301, dla którego: „Mówi się, że niektórzy święci nie mają pewnych cnót, zważywszy na trudności, jakich doświadczają w swoich czynach, [...] chociaż mają zwyczaj wszystkich cnót” (I-II q. 65 a 3 ad 3.) ”, jeśli przyjrzymy się uważnie, zaczynając od początkowego zarzutu (arg. 3), jest to komentarz s. Tomasz o krok od dzieł s. Bede i ten fragment z jego komentarzem z pewnością znajduje się w dwóch innych pismach Angelico: Komentarzu do Sentencji i De Virtutibus.

Aby dobrze zbadać I-II, q. 65, za. 3, ad 3 wydaje mi się zatem ważne przede wszystkim wyjaśnienie świętości według doktryny św. Tomasza a potem zobacz, co się dzieje. Doktor stwierdza w tekstach „równolegle” do tego fragmentu, czyli właśnie w Komentarzu do Sentencji oraz w De Virtutibus, a zatem do zbadania całego artykułu 3 q. 65 I-II; później zobaczymy, co s. Tomasza dokładniej w I-II, q. 65, za. 3 do 2; De malo, q. 2,a. 2., moje refleksje pójdą.

Kto jest świętym dla s. Tomasza z Akwinu? Oczywiście dla takiego katolickiego Doktora jak on święty jest przede wszystkim Bogiem, a zatem ten, kto uczestniczy w wysokim stopniu w świętości Boga, takie uczestnictwo odbywa się przez łaskę i miłość, przez takie uczestnictwo życie trynitarne i sama Trójca jest w człowiek i prowadzi go do nieba, prowadzi go w szczególności drogą Biblii i Ewangelii… czyli drogą Prawa i przykazań.

Mówi dokładniej s. Tomasz: „Ad quartum dicendum, quod, sicut dicit Dionizy, sanctitas est ab omni immunditia Libera et perfecta et immaculata munditia; et ideo comfortableer sanctitas spiritualitati adjungitur, quae etiam a materialitate separationem dicit, ut sic per spiritualitatem designetur separatio a materia, et per sanctitatem a materiabus defectibus. … Et ideo comfortableer sanctitas, quae rectitudinem voluntatis importat, adjungitur processioni amoris, et non generationi, quae est opus naturae.” (Super Sent., Lib. 1 d. 10 q. 1 a. 4 ad 4.)

Święty jest więc tym, który żyje w absolutnej czystości i wolności od wad, w prawości woli.

Trwa. Tomasz: „Respondeo dicendum, quod, sicut dicit Dionysius, sanctitas est ab omni immunditia libero et perfecta et immaculata munditia; unde cum sanctificari sit sanctum fieri, oportet quod sanctificatio emundationem ab immunditia duchowy ponat, prout nunc de sanctificatione loquimur. Emundatio autem a spiritual macula, scilicet culpa, sine gratia esse non potest, sicut et tenebra non nisi per lucem fugatur; unde sanctificatio tantum ad eos pertinet qui gratiae capaces sunt ... "(Super Sent., lib. 3 d. 3 q. 1 a. 1 qc. 1 co.)

O czystości, o której mówi Dionizos, a wraz z nim św. Tomasz w odniesieniu do świętego to czystość od grzechu i życie w łasce, które jest boskim życiem trynitarnym w nas i zakłada zamieszkanie w naszych duszach trynitarne.

Nadal mówi tak. Thomas: "... sanctitas est scientia faciens fideles et servees quae ad Deum justa sunt." (Super Sent., Lib. 3 d. 33 q. 3 a. 4 qc. 6 co.) ... i dalej Doktor Anielski stwierdza: "...Nullus enim privatur totaliter sanctitate nisi per peccatum mortale". (II-II, q. 111 a. 4 co.) Sama grzeszna śmierć całkowicie znosi w nas świętość (por. także I, q. 63 a. 9 ad 3)

Łaska, która czyni nas świętymi, sprawia, że ​​Bóg w nas mieszka: „Respondeo dicendum quod per gratiam gratum facientem tota Trinitas inhabitat mentem, secundum illud Ioan. XIV, ad eum veniemus, et mansionem apud eum faciemus. "(Summa Theologiae I, q. 43 a. 5 co.)

Te cytaty muszą nam uświadomić, że święty według św. Tomasz zatem jest człowiekiem, w którym Trójca żyje z łaski, jest zatem człowiekiem prowadzonym przez Boga, jest człowiekiem, który ma miłość i wszystkie cnoty, jest człowiekiem, w którym Bóg objawia się swoją świętością .

W Komentarzu do Sentencji Pietro Lombardo czytamy:

„Ad secundum sic proceditur. Videtur quod virtutes gratuitoe non sint connexae. Beda enim dicit, quod sancti magis humiliantur de virtutibus quas non habent, quam de virtutibus quas habent, glorientur. Ergo habent aliquas virtutes et aliquas non habent. "(Super Sent., Lib. 3 d. 36 q. 1 a. 2 arg. 1) Odpowiedź na to argumentum jest następująca: Ad primum ergo dicendum, quod verbum Bedae intelligendum est de virtutibus quantum ad usus, et non quantum ad habitus. Różne enim sancti diversimode excedunt se invicem in usibus diversarum virtutum, secundum quod de quolibet wyznawca dictum est: non est inventus similis illi qui conservaret legem excelsi. "

(Super Sent., Lib. 3 d. 36 q. 1 a. 2 ad 1)

W De Virtutibus czytamy: „Dicit enim Beda super Lucam, quod sancti magis humiliantur de virtutibus quas non habent, quam extollantur de virtutibus quas habent. Ergo quasdam habent, et quasdam non habent; non ergo virtutes sunt connexae.” (De virtutibus, q. 5 a. 2 arg. 1.)

Odpowiedź na ten argument jest następująca: „Ad primum ergo dicendum, quod propter inclinationem quae est ex natura, vel ex aliquo dono gratiae, quam habet aliquis magis ad opus unius virtutis quam alterius contingit quod aliquis promptior est alterius ad actum unis ; et secundum hoc dicuntur sancti aliquas virtutes habere, ad quarum actus magis sunt prompti, et aliquas non habere, ad quas sunt minus prompti.” (De virtutibus, q. 5 a. 2 ad 1)

Sprawdźmy, co jest napisane poniżej. Tomasza w tych dwóch tekstach, a później bardziej bezpośrednio przeanalizujemy jego wypowiedzi w Sumie teologicznej.

W Komentarzu do Sentencji s. Tomasz wyjaśnia, że ​​wypowiedź św. Bede należy rozumieć w odniesieniu do używania, a nie habituacji cnót, zgodnie z tym, że różni święci przewyższają się na różne sposoby w używaniu różnych cnót; oznacza to, że święci, będąc doskonali i działając jako doskonali, uniżają się z powodu braku najwyższej doskonałości. Św. Alfons M. de Liguori wyjaśnia w związku z tym: „Dusze, które są naprawdę pokorne, ponieważ są bardziej oświecone boskim światłem, ponieważ wiedzą więcej o Boskich doskonałościach, więc lepiej widzą swoje nieszczęścia i grzechy; dlatego święci, ze wszystkim, co prowadzili życiem tak przykładnym i tak różnym od ludzi tego świata, również nazywali siebie, nie przez przesadę, ale z prawdziwym uczuciem, największymi grzesznikami, którzy żyli na świecie”. [186]

W De Virtutibus s. Tomasz stwierdza, że ​​wyrażenie św. Bede, zgodnie z którą im więcej świętych uniża się dla cnót, których nie mają, w porównaniu z tym, czym się chlubią z posiadanych cnót, oznacza, że ​​są bardziej gotowi do wykonywania pewnych aktów cnót niż dla innych.

Dlatego w tym tekście iw tekście Komentarza do Sentencji jest to dla niego jasne. Tomasza, że ​​święci posiadają wszystkie cnoty i nie są cudzołożnikami, ani cudzołożnikami, ani mordercami, ale wyrokiem św. Bede wskazuje, że chociaż święty jest doskonały, nie jest on w najwyższym stopniu doskonały iw rzeczywistości raczej uniża się z powodu braku najwyższej doskonałości, niż chwalenia się doskonałością, którą osiągnął.

Zanim przejdziemy do analizy tekstu Somma Theologica, musimy zauważyć, że tekst De Virtutibus jest z pewnością późniejszy po Komentarzu do sentencji i że prawdopodobnie jest współczesny lub późniejszy od tekstu I-II, który zaraz zobaczymy ; należy również podkreślić, że s. Tomasz mówi o świętych, to znaczy mówi o ludziach, którzy mają miłość i wybitną miłość…. a w miłości są wszystkie cnoty, jak św. Tomasza w tekście Najwyższego Teologicznego, który Papież zacytował w Amoris laetitia i który teraz w całości przytaczam poniżej.

c) Dogłębne zbadanie tekstu I-II q. 65 3 cytowany przez Amoris Laetitia i objaśnienia.

 

 

Cały artykuł Somma Theologica, który Papież zacytował częściowo w Amoris laetitia, każdy może bezpłatnie przeczytać na tej stronie: http://www.corpusthomisticum.org/sth2055.html. Święty Doktor zastanawia się na początku tego artykułu, czy miłość może być bez innych cnót moralnych. Jego odpowiedź jest następująca: „Respondeo dicendum quod cum caritate simul infunduntur omnes virtutes morales. „I dodaje, że:”… oportet quod cum caritate simul infundantur omnes virtutes morales, quibus homo perficit singula generuje bonorum operum. Et sic patet quod virtutes morales infusae non solum habent connexionem propter prudentiam; sed etiam propter caritatem. Et quod qui amittit caritatem per peccatum mortale, amittit omnes virtutes morales infusas.” (Iª-IIae q. 65 a. 3)

Z czego św. Tomasza jest oczywiste, że miłość jest zjednoczona ze wszystkimi wlanymi cnotami moralnymi. Ci, którzy mają miłość, mają więc w sobie wszystkie cnoty moralne.

Drugi zarzut (arg. 2) potwierdza, za Arystotelesem, że wielu, którzy mają miłość i są bez grzechu ciężkiego, nie mają innych cnót, ponieważ doświadczają trudności w uczynkach tych cnót i nie są dla nich przyjemne w samych siebie, ale tylko o tyle, o ile odnoszą się do miłości, dlatego miłość może istnieć bez innych cnót moralnych.

Odpowiadając na s. Tomasz wyjaśnia, że ​​czasami zdarza się, z powodu trudności, która pojawia się z zewnątrz, że ktokolwiek posiada garnitur, ma trudności w pracy, a zatem nie odczuwa przyjemności i satysfakcji z działania. W tym wierszu może się zdarzyć, że człowiek, mimo przyzwyczajenia do nauki, ma trudności ze zrozumieniem, z powodu senności lub choroby. W podobny sposób, czasami nawyki wlanych cnót moralnych napotykają trudności w działaniu z powodu pewnych przeciwnych dyspozycji pozostawionych przez poprzednie akty. Trudność ta nie występuje jednakowo w nabytych cnotach moralnych: ponieważ przez wykonywanie aktów, z którymi zostały nabyte, usunięto nawet przeciwne dyspozycje (por. Iª-IIae q. 65 a. 3 ad 2)

W tym miejscu należy podkreślić, że zarzut (arg. 2) jest z gruntu błędny, ponieważ odnosi do cnót wlanych te same cechy, co cnoty nabyte. Ale istnieje ogromna różnica między tymi dwoma typami cnót i ich cechy są zupełnie inne. Cnoty wlane to cnoty, które łączą się z łaską uświęcającą, a zatem z naszym nadprzyrodzonym udziałem w życiu Bożym i sprawiają, że w sposób nadprzyrodzony uczestniczymy w boskich doskonałościach i kroczymy drogą krzyżową… oni, jak św. Tomasz, w przeciwieństwie do nabytych cnót, może mieć trudności w pracy.

W trzecim zarzucie stwierdza się, że miłość jest we wszystkich świętych, ale są święci, którym brakuje jakiejś cnoty: w rzeczywistości św. Beda twierdzi, że im więcej święci uniżają się z powodu cnót, których nie mają, niż chwalą się cnotami ... że mają, dlatego nie jest konieczne, aby ci, którzy mają miłość, posiadali wszystkie cnoty moralne.
Św. Tomasz odpowiada, doprecyzowując, że mówi się, iż niektórzy święci nie posiadają pewnych cnót z powodu wspomnianego już w odpowiedzi na drugie zastrzeżenie, to jest z powodu trudności, jakich doświadczają w swoich czynach, z powodu przeciwnych dyspozycji pozostawionych przez poprzednie akty. Ale w rzeczywistości święci mają zwyczaj wszystkich cnót. (por. Iª-IIae q. 65 a. 3 ad 3) Dlatego święci posiadają wszystkie cnoty z miłością. Święci mają wpojone wszystkie cnoty, nawet jeśli niektóre ich czyny czynią je z trudem… ale wykonują je, kiedy muszą! Podkreślam, że dla s. Tomasz, jak widać, przykazań negatywnych nigdy nie można naruszyć… i to. Tomasz stwierdza, że ​​o świętych mówi się („dicuntur”), że nie mają cnót i że „dicuntur” jest niezwykle pouczające, to znaczy, że afirmacja św. Bede to sposób mówienia, który nie odpowiada pełnej prawdzie rzeczy. Święci, zgodnie z twierdzeniami św. Tomasz w tym fragmencie ma wlane cnoty i wykonuje swoje czyny, nawet jeśli z trudem.

Święci działają zgodnie z prawdą. Dlatego w tym tekście Sumy teologicznej s. Doktor bardziej bezpośrednio podąża za tym, co stwierdził w De Virtutibus: święci są bardziej gotowi do wykonywania pewnych cnotliwych dzieł niż do innych; dla s. Tomaszu, dobrze to powtórzyć, jasne jest, że święci mają wszystkie cnoty i wyrok św. W zasadzie Bede mówi, że święci oświeceni przez Boga i kontemplujący Jego doskonałość, odczuwają słabość swoich cnót i zobowiązują się do wzrastania w nich, jak to bardzo dobrze wyjaśnia. Alfons: „Dusze, które są naprawdę pokorne, ponieważ są bardziej oświecone boskim światłem, ponieważ lepiej znają Boskie doskonałości, dzięki czemu lepiej widzą swoje nędze i grzechy; dlatego święci, ze wszystkim, co prowadzili życiem tak wzorowym i tak różnym od ludzi tego świata, również nazywali siebie, nie z przesady, ale z prawdziwym uczuciem, największymi grzesznikami, którzy żyli na świecie”.[187]

Dom G. Meiattini stwierdza w odniesieniu do fragmentu z Amoris laetitia, w którym cytowany jest powyżej artykuł Sumy teologicznej (Iª-IIae q. 65 a. 3): „Teraz użyj tego fragmentu Sumy dotyczącego względnego deficytu dobra i cnota w tych, którzy żyją nie tylko w prawie Bożym (bez grzechu śmiertelnego), ale nawet w świętości, próba rzucenia światła na sytuację tych, którzy w sposób pozytywny naruszają boskie przykazanie (czyli obiektywnie sprzeciwiają się prawu), jest całkowicie nieodpowiednie . ... Cytowanie tego fragmentu Tomasza prawie tak, jakby potwierdzało równoważność niedoskonałej cnoty z obiektywnym stanem grzechu, subiektywnie mniej lub całkowicie niewinnego, za okoliczności łagodzące różnego rodzaju, wydaje mi się prawdziwą metabazą eis allos ghenos i zderzenia z ogólnym nauczaniem Tomasza….”[188]

d) Co oznacza tekst św. Tommaso De Malo, q. 2,a. 2 i dlaczego jest cytowany razem z I-II q. 65 3?

Zobaczmy tekst De malo, q. 2,a. 2., artykuł jest długi, więc przytoczę tylko najistotniejsze fragmenty. Przede wszystkim artykuł ma w tytule pytanie „… quaeritur utrum peccatum constant in actu voluntatis tantum”. Lekarz odpowiada, mówiąc: „Qui vero thoughtverunt in sin solum id unde habet rationem culpae, dixerunt peccatum in sola voluntate Consistere. Sed oportet in sin rozważ non solum ipsam deformitatem, sed etiam actum deformitati substrat; quia peccatum non est deformitas, sed actus deformis. Deformitas autem actus est per hoc quod discordat a debita regula rationis vel legis Dei. Quae quidem deformitas invenitur non solum in actu interior, sed etiam outside. Sed tamen hoc ipsum quod actus external deformis imputatur homini ad culpam, est a voluntate”. W artykule następnie s. Thomas precyzuje: „… voluntate producitur non solum actus interior quem voluntas elicit, sed etiam actus outside quem voluntas imperat; et ita etiam hoc ipsum quod exteri actu peccatur, voluntate peccatur.” (ibid. ad 1)

Św. Tomasz zasadniczo odpowiada na początkowe pytanie mówiąc, że grzech jest aktem zdeformowanym, niezgodnym z regułą rozumu lub prawem Bożym, ta deformacja znajduje się nie tylko w akcie wewnętrznym, ale także w akcie zewnętrznym, ale jest wolą. która wytwarza akt wewnętrzny i akt zewnętrzny, który jest zdominowany przez wolę. Wewnętrzny akt woli jest więc przyczyną aktu zewnętrznego. W niektórych przypadkach akt zewnętrzny i wewnętrzny tworzą jeden grzech, ale jeśli osoba najpierw popełniła tylko grzech wewnętrzny, a następnie dobrowolnie dokonała także aktu zewnętrznego, to są to dwa grzechy (tamże Ad 11).

Zwracamy uwagę, że dwa teksty I-II q. 65 3 i De Malo q. 2a. 2 to części artykułów, w których poruszane są bardzo różne rzeczy, ponieważ jeden mówi o relacji między miłością a cnotami moralnymi, a drugi mówi o relacji między grzechem a wolą. Papież cytuje te teksty ze św. Tomasza, w Amoris Laetitia przy ul. 301, mówiąc o okolicznościach łagodzących, po tym, jak powiedział: „Św. Tomasz z Akwinu rozpoznał już, że ktoś może mieć łaskę i miłość, ale nie jest w stanie dobrze praktykować niektórych cnót”.

e) Papież cytuje św. Tomasz niech coś przeminie, że to samo s. Tomasz potępia.

Papież cytuje te teksty ze św. Tomasza, w Amoris Laetitia przy ul. 301, mówiąc o okolicznościach łagodzących. Teksty te powinny uzasadniać wypowiedzi wypowiedziane wcześniej przez Papieża w n. 301. …i powinni ostatecznie usprawiedliwić udzielanie sakramentu spowiedzi i komunii tym, którzy żyją w cudzołóstwie i którzy nie mają zamiaru nie popełniać cudzołóstwa, dlatego nie są skruszeni za takie grzechy … jak widać z zatwierdzonego przez Papieża listu biskupów argentyńskich, w którym stwierdza: „Si llega a reconocer que, w konkretnym przypadku, hay limitaciones que atenúan la responsabilidad y la culpabilidad (por. hijos de la nueva unión, Amoris laetitia abre la posibilidad del dostęp do sacramentos de la Reconciliación y la Eucaristía (por. noty 301 i 302). Estos a su vez disponen a osobę podążającą za madurando y creciendo con la fuerza de la gracia.”[189] Jak widać, w tym fragmencie biskupi argentyńscy cytują Amoris Laetitia n. 301...

Oświadczenia Papieża i cytat ze św. Badany przez nas Thomas powinien także otworzyć drzwi do „zmiany paradygmatu”.

…. pomyśl w szczególności o tym, co powiedział kard. Kasper  [190]

…. pomyśl tylko o tym, co powiedział kardynał Coccopalmerio[191] przez teologa, który stosuje twierdzenia kard. Coccopalmerio [192] … I przez biskupa Elbs[193]… Zastanów się, co mówi ciekawy artykuł S. Magister  [194]

Pomyśl o lukach, jakie tworzy „zmiana paradygmatu” w zakresie legitymizacji aktów homoseksualnych… jak powiedziałem powyżej… a zatem:

- Kardynał Reinhard Marx oświadczył: „Do tej pory te dwie kwestie były absolutnie nienegocjowalne. Chociaż nie udało im się uzyskać większości dwóch trzecich, większość ojców synodalnych nadal głosowała za ich przyjęciem.”

„Są one nadal częścią tekstu” – kontynuował Marks. „W szczególności zapytałem o to Papieża, a Papież powiedział, że chce opublikować wszystkie punkty wraz ze wszystkimi wynikami głosowania. Chciał, żeby wszyscy w kościele zobaczyli, gdzie jesteśmy. Nie, ten Papież otworzył szeroko drzwi i głosowanie nie zmieni wyników na zakończenie synodu”.[195]

- dziennikarka Moia mogła napisać znaczący artykuł w gazecie włoskich biskupów[196];

- Papież ma problem ze spotkaniem z kobietą, działaczką przeciwną małżeństwom osób tej samej płci, która też miała na swoich barkach 4 małżeństwa (z mężczyznami), ale nie ma problemu ze spotkaniami ze znanymi homoseksualistami[197].

- tak samo Papieżowi nie przeszkadza jedna ze swoich lektur. Masy pro aktywistę LGBT, z wielkim skandalem[198].

- Papież nie cenzuruje, a wręcz „promuje” ks. Martin SJ, który nawet świętuje s. Msza przed gejowska, zgodnie z którą: Papież Franciszek ma przyjaciół LGBT i mianował wielu ja, arcybiskupów i biskupów, którzy wspierają świat LGBT[199]ks. „zmiana paradygmatu””[200] a dotyczy to właśnie spotkania w październiku 2019 r. między Papieżem a ks. Martin, dziennikarz wyjaśnia, że: „…kardynał Robert. Sarah, w artykule redakcyjnym WSJ, nazwała ojca Martina „jednym z najbardziej otwartych krytyków orędzia Kościoła dotyczącego seksualności”, kardynał Burke w wywiadzie dla The Wanderer powiedział, że to, co powiedział ojciec Martin „nie jest zgodne z kościołem nauczając „o homoseksualizmie, arcybiskup Filadelfii, ks. Charles Chaput napisał niedawno, że ksiądz Martin „fałszywie przedstawia katolickie credo”, biskup Thomas John Paprocki z diecezji Springfield wydał 19 września oświadczenie, w którym m.in. zamęt wśród wiernych i zachwianie jednością Kościoła, propagując fałszywe poczucie, że niemoralne zachowanie seksualne jest dopuszczalne pod prawem Bożym”.[201] … Papież Franciszek ewidentnie pozostawia mu swobodę wypowiedzi i nie cenzuruje błędnych i skandalicznych wypowiedzi ks. Marcina… i rzeczywiście zachęca go do dalszej pracy!

- jednym z ostatnich kardynałów stworzonych przez papieża Franciszka jest ks. Mendonça, czytamy o nim: „znany z tego, że jest fanem Siostry Marii Teresy Forcades i Vila, ultrafeministycznej „teolog”, która opowiada się za aborcją i homoseksualnym „małżeństwami”. Dokładnie we wstępie do książki Forcades neo-e twierdzi, że „Jezus z Nazaretu nie skodyfikował ani nie ustanowił reguł”. Ponadto w wywiadzie w 2016 roku wywyższył Bergoglio, przeciwstawiając go „tradycjonalistom”.[202], słowa teologa Forcades wydają się znaczące w tej linii: „Papież Franciszek myślę, że próbował zrobić krok naprzód w tym kierunku na synodzie rodziny, nie udało mu się tego, ale nie jest to ta sama atmosfera, jak wtedy nie był papieżem Franciszkiem. Na przykład siostra Jeannine Gramick, która przez wiele lat pracowała w Stanach Zjednoczonych na rzecz akceptacji nie tylko bycia homoseksualną, ale także aktywności homoseksualnej, fizycznej miłości homoseksualnej, powiedziała, że ​​od przyjazdu papieża Franciszka nie odczuwa już presji. cierpiał wcześniej, aby nie prowadzić tego rodzaju apostolatu”.[203]

- Jego Eminencja De Kesel, jeden z kardynałów powołanych przez papieża Franciszka, powiedział: „Potępienia aktów homoseksualnych nie da się już dłużej utrzymać”.[204] Nie wiem, czy Stolica Apostolska interweniowała, aby skorygować wypowiedzi tego kardynała…

– „Na Synodzie w sprawie Rodziny w 2015 r. kardynał Cupich poparł propozycję umożliwienia osobom żyjącym w związkach cudzołożnych i aktywnym seksualnie osobom homoseksualnym przyjmowania Eucharystii z czystym sumieniem, w pewnych okolicznościach papież Franciszek mianował go arcybiskupem Chicago w 2014 r., kardynałem 2016 oraz członek Kongregacji Biskupów i Kongregacji Edukacji Katolickiej.”[205]w tym kierunku idą również słowa kardynała Cupicha, zgodnie z którymi w jego diecezji nie przewiduje się odmawiania sakramentów tym, o których wiadomo, że żyją w jedności homoseksualnej [206]PAPIEŻ, podkreślam, znacząco, NIE POTĘPIŁ WSZYSTKICH TYCH BŁĘDÓW dotyczących homoseksualizmu JAKO JEGO OBOWIĄZEK, ale raczej W RÓŻNYCH PRZYPADKACH WSPIERAŁ I PROMOWAŁ, jak widać, TYCH, KTÓRZY ICH ROZPOWSZECHNIAJĄ;

- kilku biskupów i teologów popiera zasadność błogosławieństw dla par homoseksualnych ... a Stolica Apostolska po bardzo późnym potępieniu tych błogosławieństw nie podjęła żadnych rzeczywistych i zdecydowanych środków przeciwko tym, którzy popierają te aberracje teologiczne i że w niektórych przypadkach wykonali je … lub nadal je wykonują … tak więc teologowie i pastorzy, którzy opowiadają się za homoseksualizmem i błogosławieństwem par homoseksualnych, są w pełni aktywni w swoim „apostolacie” w parafiach i seminariach, a zatem w rozpowszechnianiu swoich błędy w tym punkcie doktryny [207] ...

- jak widzieliśmy trochę powyżej przez Amoris laetitia, Papież praktycznie znosi doktrynę, zgodnie z którą negatywne nakazy Dekalogu obowiązują zawsze i we wszystkich okolicznościach… i oczywiście może to być ważne lub dotyczy również zakazu nieczystości akty homoseksualne;

- itp. itp.

Amoris laetitia (z n. 301) jest właśnie instrumentem realizacji „zmiany paradygmatu”, jak już powiedział kardynał Baldisseri: „I tak naprawdę nie tyle Synod, będzie on ważny, ale synteza, która zostanie przygotowana i podpisana przez Papieża jako „Adhortacja posynodalna”. Jest bardzo prawdopodobne, że nie będzie to tekst jasny i definitywny, ale oparty na interpretacji „pływającej”. Aby każdy, kto go czyta, mógł go pociągnąć na stronę, która najbardziej mu odpowiada.” [208]

Dokument końcowy, podkreślam, musiał być niejasny i definitywny, ale oparty na „pływającej” interpretacji, aby każdy, kto go czyta, mógł odciągnąć go w stronę, która najbardziej mu odpowiada…. za realizację „zmiany paradygmatu”…

Wszystko to jest radykalnie sprzeczne z nauczaniem św. Tomasz i Papież chcą to osiągnąć, opierając się na cytatach ze św. Tommaso… wydaje mi się oczywiste, że używa się s. Thomas niewłaściwie przekazuje to, kim naprawdę jest. Tomasz i zdrowa doktryna absolutnie potępiają.

Cytaty z s. Tomasz jawi się jako „dym w oczach”, który służy legitymizacji, otwarciu drzwi „do tego, kim naprawdę jest. Tomasz nie przyznaje, a wręcz przeciwnie, potępia. Bóg interweniować!

Odnosząc się bardziej szczegółowo do okoliczności łagodzących, a zatem do n. 301 trzeba powiedzieć, że, jak zobaczymy później, zwłaszcza w następnym tomie, są one jednym z „głównych sposobów” stosowanych przez Papieża do realizacji „zmiany paradygmatu”. W związku z tym Papież przyjmuje bardzo sprytną strategię: przekazywać obalenie zdrowej doktryny przez niejednoznaczne i nieprecyzyjne potraktowanie skrajnych przypadków teologii moralnej (dokładnie okoliczności łagodzących i względnego rozeznania).

Mons. Fernandez, przypuszczalnie ukryty autor Amoris laetitia, skomentował Amoris laetitia: „Pero su acento está puesto más bien en la cuestión de la eventual

disminución de la responsabilidad y de la culpabilidad. Los condicionamientos pueden atenuar o cancel la responsabilidad y la culpabilidad frente a cualquier norm, aun frente a los preceptos

negativos ya las normas morales absolutas. Ello hace posible que no siempre se pierda la vida de la gracia uświęcanie w convivencia „more uxorio”.[209] Tak więc w Amoris laetitia nacisk kładzie się raczej na kwestię możliwego zmniejszenia odpowiedzialności i winy, pewne uwarunkowania mogą złagodzić lub anulować odpowiedzialność i winę w stosunku do dowolnej normy, nawet w stosunku do negatywnych nakazów i norm absolutnych. Oznacza to, że życie łaski uświęcającej nie zawsze ginie we współistnieniu „bardziej uxorio”.

Wtóruje mu Amoris Laetitia: „Kościół ma solidną refleksję na temat okoliczności warunkujących i łagodzących. Z tego powodu nie można już powiedzieć, że wszyscy, którzy znajdują się w tak zwanej sytuacji „nieregularnej”, żyją w stanie grzechu śmiertelnego, pozbawieni łaski uświęcającej. […] Podmiot dobrze znając normę może mieć duże trudności w zrozumieniu „wartości tkwiących w normie moralnej” […] lub może znaleźć się w konkretnych warunkach, które nie pozwalają mu działać inaczej i podejmować inne decyzje bez nowej usterki. Jak dobrze ujęli to Ojcowie Synodalni, „mogą istnieć czynniki, które ograniczają możliwość podejmowania decyzji” […]” (Amoris laetitia n. 301)

Okoliczności łagodzące, o których wspomina Papież, jak dobrze zobaczymy w następnym tomie, mogą być przywołane, aby uciec od przykazań i przyjąć Sakramenty i wydają się rozszerzalne na wiele przypadków, tak aby wielu ludzi popełniało ciężkie grzechy, czuło się praktycznie usprawiedliwione w ich wypełnianiu a ponadto przyjmuj sakramenty.

Okoliczności łagodzące, o których wspomniał Papież w Amoris laetitia 301, to te, dla których wystarczy mieć wielkie trudności w zrozumieniu „wartości zawartych w normie moralnej”, aby uznać je za praktycznie niezdolne do życia zgodnie z tą normą, a zatem do przyjęcia sakramentalne rozgrzeszenie bez proponowania, by więcej nie grzeszyć; Istotnie, Papież Franciszek pisze: „Podmiot, chociaż dobrze zna normę, może mieć wielką trudność w zrozumieniu „wartości tkwiących w normie moralnej””. (Amoris laetitia n.301) Przedstawiona okoliczność łagodząca może dotyczyć wszystkich rodzajów grzeszników (zabójców, pedofilów, cudzołożników itp.) popełniających morderstwa lub pedofilię, którzy mimo znajomości Bożych norm mają wielkie trudności ze zrozumieniem wartości zawarte w normach zabraniających takich grzechów, byłyby uważane za praktycznie niezdolne do życia z dala od pedofilii i mordu, aby mogli zostać uniewinnieni w spowiedzi i mogliby przyjąć Eucharystię bez proponowania zaprzestania popełniania czynów mordu lub pedofilii. Podobnie cudzołożnik lub ten, kto praktykuje homoseksualizm, ale mimo znajomości boskich norm, ma wielkie trudności w zrozumieniu wartości zawartych w normach zabraniających takich grzechów, zostałby uznany za praktycznie niezdolnego do życia z dala od takich grzechów i dlatego mógłby być rozgrzeszony w spowiedzi i mógł przyjąć Eucharystię bez proponowania zaprzestania cudzołóstwa, wystarczyłoby w tej kwestii, aby potwierdził, że ma takie trudności, aby taka osoba mogła zostać sakramentalnie uniewinniona i przyjąć Eucharystię bez proponowania, by nie grzeszyć, a zatem nadal dokonywać obiektywnie poważnych czynów!

W Amoris laetitia zresztą w n. 301 czytamy: „Podmiot… może znaleźć się w konkretnych warunkach, które nie pozwalają mu działać inaczej i podejmować inne decyzje bez nowej winy”.

Przedstawiona okoliczność łagodząca może dotyczyć wszystkich rodzajów grzeszników (zabójców, pedofilów, cudzołożników itp.)

Mówiąc bardziej ogólnie, dla tej okoliczności łagodzącej każdy, kto poważnie grzeszy (morderca, pedofil, cudzołóstwo, sodomita itp.) i znajduje się w „konkretnych warunkach, które nie pozwalają mu postępować inaczej i podejmować inne decyzje bez nowej winy” być uniewinnionym sakramentalnie i przyjmować Eucharystię bez proponowania życia według prawa Bożego, a zatem kontynuowania grzechu. W tej linii pedofil, który znajduje się w „konkretnych warunkach, które nie pozwalają mu działać inaczej i podejmować inne decyzje bez nowej winy”, może nie zaproponować konwersji, dalszego gwałcenia dzieci, a nawet przyjmowania sakramentów! W podobny sposób morderca, który znajduje się w „konkretnych warunkach, które nie pozwalają mu postępować inaczej i podejmować inne decyzje bez nowej winy”, może nie proponować nawrócenia, dalszego sprawowania i przyjmowania sakramentów! Cudzołożnik, który znajduje się w „konkretnych warunkach, które nie pozwalają mu działać inaczej i podejmować inne decyzje bez nowej winy”, nie mógłby zaproponować nawrócenia, nadal dopuszczać się cudzołóstwa, a także przyjmować sakramentów! Tym, co dowodzi, że podmiot znajduje się w takich warunkach, jest w szczególności sam podmiot, któremu, jak widzieliśmy, powierzono w szczególny sposób rozeznanie sumienia.

Jak zauważyliśmy powyżej, ATTENUANT ​​JEST BARDZO SZEROKIM ROZSZERZENIEM... ALE Z tego, co wynika z listu biskupów argentyńskich wychwalanych przez Papieża, zostałyby zrealizowane „konkretne warunki, które nie pozwalają mu działać inaczej”, w w szczególności w przypadku, gdy osoba rozwiedziona ponownie zawarła związek małżeński, nie chce uwolnić się z sytuacji obiektywnie ciężkiego grzechu, wierząc, że popadłaby w dalsze braki, szkodzące dzieciom nowego związku, ta okoliczność łagodząca umożliwiłaby takie do przyjęcia sakramentów bez konieczności proponowania, aby już więcej nie grzeszyć, a tym samym kontynuowania cudzołóstwa w sytuacji rozwiedzionej i ponownie zamężnej.

Ta łagodząca okoliczność, dla której każdy, kto nie chce wyjść z sytuacji grzechu, aby nie popadać w dalsze braki szkodząc swoim dzieciom, byłby zwolniony z proponowania życia zgodnie z Prawem Bożym, można oczywiście rozszerzyć na inne obiektywnie poważne czyny (morderstwo, pedofilia, cudzołóstwo, czyny nieczyste przeciwko naturze itp.) i umożliwiają przyjmowanie sakramentów bez konieczności proponowania, by już więcej nie grzeszyć, a zatem kontynuowania wykonywania obiektywnie poważnych czynów. Pedofil, morderca itp. w tej linii, aby nie popadać w dalsze niedociągnięcia przez krzywdzenie dzieci, mógł dalej trwać w grzechu pedofilii i morderstwa i nie powinien proponować, aby więcej nie grzeszyć i mógł otrzymać Sakramenty właśnie bez konieczności proponowania, aby już więcej nie grzeszyć… Ale bardziej ogólnie należy podkreślić, że dla tej łagodzącej okoliczności byłoby praktycznie uzasadnione uczynienie poważnego obiektywnego zła w celu uzyskania dobra… W tym wierszu praktycznie wszystko mogłoby się stać zgodne z prawem (morderstwo, kradzież, bluźnierstwo, gwałt itp.) w celu uzyskania studni... a także można otrzymać Sakramenty...

Powtarzam: okoliczności łagodzące, o których wspomniał Papież w przyp. 301, jak dobrze zobaczymy w następnym tomie, może być przywołany, aby uciec od przykazań i przyjąć Sakramenty i wydawać się rozciągliwym na wiele przypadków, tak że wielu ludzi popełnia ciężkie grzechy, czuje się praktycznie usprawiedliwione w ich wykonywaniu, a ponadto przyjmuje sakramenty. ...jest to oczywiście sprzeczne ze zdrową doktryną i nauczaniem św. Tomasz… Bóg interweniuje i uwalnia nas od tych kolosalnych błędów i tych skandali.

Na zakończenie zauważam, że biskupi niemieccy w swoim dokumencie ewidentnie sprzecznym z zdrową doktryną, jak widzieliśmy powyżej, cytuję n. 301 Amoris laetitia mówiącego, że jest jasne, co Papież ma na myśli, gdy stwierdza w Amoris laetitia, że ​​Kościół ma solidną refleksję na temat okoliczności łagodzących, więc nie można już po prostu powiedzieć, że wszyscy ci, którzy znajdują się w jakimkolwiek „nieregularnym Żyją w stanie grzechu śmiertelnego i są pozbawieni łaski uświęcającej. (AL nr 301). Amoris laetitia, precyzują biskupi, nie podaje ogólnej zasady w tej sprawie i nie zapewnia automatycznego mechanizmu dopuszczania do sakramentów wszystkich osób rozwiedzionych i żyjących w cywilnych powtórnych związkach małżeńskich. W szczególności Amoris laetitia nie zatrzymuje się na nieodwracalnym wyłączeniu ich z sakramentów, ale otwiera drzwi… otwiera je do tego stopnia, że ​​akceptuje nawet błędy zawarte w dokumencie biskupów niemieckich, a tym samym praktycznie unicestwia potrzebę o postanowienie, by nie grzeszyć w celu ważnej spowiedzi... otwiera je, aby wielu ludzi popełniało ciężkie grzechy, czuli się praktycznie usprawiedliwieni w ich wykonywaniu, a na dodatek przyjmowali sakramenty... z ewidentnym kolosalnym zgorszeniem wierny!

Bóg interweniuje.

f) Kiedy ginie miłość? Św. wyjaśnia nam to. Tomasz.

Wydaje mi się interesujące, że w tym miejscu książki przeanalizuję tutaj artykuł z Sumy teologicznej, w którym s. Tomasz zatrzymuje się w szczególny sposób, aby zbadać przypadek utraty miłości (II-IIae q. 24 a. 11). Św. Tomasz zadaje sobie przede wszystkim pytanie, czy ten, kto otrzymał miłość, może ją utracić.

Odpowiedź, że s. Doktor zadaje pierwsze pytanie, że miłość jest stracona, ponieważ podmiot odsuwa się od Ducha Świętego i od samej miłości. Duch Święty określa s. Doktorze, pobudza duszę do miłowania Boga, a nie do grzechu, Pocieszyciel swoim wpływem chroni tych, których porusza, jak chce, odpornych na grzech. Miłość nie może czynić nic innego, jak tylko to, co należy do jej istoty, dlatego nie może w żaden sposób grzeszyć, miłość, której w swej naturze miłości może brakować, nie byłaby prawdziwą miłością, tak. Grzegorz powiedział w związku z tym, że „miłość Boża, jeśli istnieje, czyni wielkie rzeczy: jeśli przestaje je czynić, nie ma miłości” („Quadraginta Hom. In Evangel”, L. II, h. XXX, PL. 76, 1221). Dobroczynność ma nieodłączny cel, aby osiągnąć wielkie rzeczy. Miłość, zgodnie z naturą swego czynu, wyklucza wszelkie pobudki do grzechu.

Natomiast podmiot na tym świecie jest zmienny ze względu na wolność swojej wolnej woli i może grzeszyć i tracić miłość właśnie przez oddalanie się od niej i od Ducha Świętego. Zdarza się, że miłość często nie działa obecnie i wtedy może interweniować motyw, który popycha do grzechu, pozwalając na utratę miłości. Miłosierdzia błogosławionych nie można utracić, miłosierdzie podróżnych nie zawsze obecnie prowadzi do Boga i właśnie wtedy, gdy obecnie nie dąży do Boga, może nastąpić akt, który powoduje utratę miłości.
Należy do garnituru, mówi. Tomaszu, pchaj moc do działania, ponieważ przyzwyczajenie sprawia, że ​​to, co mu odpowiada, wygląda dobrze, a złem, jeśli się mu przeciwstawia, dlatego miłosierdzia nie można zatracić tam, gdzie przedmiot, który mu odpowiada, może wydawać się dobry, to znaczy w ojczyźnie, gdzie widać esencję Boga, która jest samą esencją dobroci. Zamiast tego miłość podróżnych, którzy nie widzą istoty Boga, samej istoty dobra, może zostać utracona. [210]

W II-II, q. 24a. 11 ust. Tomasz daje nam wyjaśnienie dotyczące stwierdzenia, zgodnie z którym: „…” miłość Boża, jeśli jest, czyni wielkie rzeczy; jeśli przestaje je czynić, nie ma miłości”.[211]

Tutaj s. Tomasz precyzuje, że to oświadczenie św. Grzegorz nie ma na myśli tego, że miłości nie można utracić i nie oznacza, że ​​jeśli ktoś nie wykonuje tych wielkich rzeczy, nigdy nie miał miłości, ale ma na myśli, że póki dusza ma miłość, sprawia, że ​​człowiek robi wielkie rzeczy, na z drugiej strony, gdy dusza traci miłość, nie dokonuje już wielkich rzeczy. Nauczanie św. Tomasz jest więc, że jeśli jest z nią miłość i Duch Święty, to ta obecność się objawia; kiedy nie ma już takiej obecności, nie może się ona zamanifestować. Jak zobaczymy lepiej poniżej: Bóg usunięty z duszy za grzech śmiertelny, ciemność grzechu przejmuje Boskie Światło i Światło nie może się już objawiać, dopóki osoba nie odzyska miłości.

W następnym artykule (II-IIae q. 24 a. 12) do tego, co właśnie widzieliśmy, s. Thomas zastanawia się, czy pojedynczy grzech śmiertelny prowadzi do utraty miłości.

Dobroczynność, mówi św. Tomasz prowadzi nas do poddania się Prawu Bożemu, a jego przestrzeganie jest bowiem niezbędne dla miłości miłowania Boga nade wszystko, aby chcieć całkowicie Mu się podporządkować i we wszystkim przestrzegać Jego przykazań. Wszystko, co jest sprzeczne z przykazaniami Prawa Bożego, jest w sposób oczywisty sprzeczne z miłością i nie da się z nią pogodzić, to znaczy pojedyncze poważne odstępstwo od prawa Bożego z grzechem ciężkim pociąga za sobą utratę miłości:

mówi s. Tomasza dokładniej: „Manifestum est autem quod per quodlibet mortale peccatum, quod divinis praeceptis contrariatur, ponitur praedictae infusioni obstaculum, quia ex hoc ipso quod homo eligendo praefert peccatum divinae amicitiae, quae- tatis requiritate. (II-IIae q. 24 a. 12) Z każdym grzechem śmiertelnym, wbrew nakazom Bożym, istnieje przeszkoda do wlewu miłości: ponieważ z faktu, że człowiek w swoim wyborze woli grzech od przyjaźni z Bogiem, co wymaga, abyśmy postępowali zgodnie z wolą Bożą, wynika z tego, że natychmiast tracimy nawyk miłosierdzia poprzez pojedynczy akt grzechu śmiertelnego. Dlatego św. Augustyn naucza, że ​​„W ten sposób człowiek jest oświecony przez Boga, jeśli Bóg jest przy nim obecny, ale jeśli Bóg jest nieobecny, natychmiast popada w ciemność. Oddalamy się jednak od Boga nie z powodu odległości przestrzennych między nami a Nim, ale z powodu niechęci ludzkiej woli, która się od Niego odwraca.”[212]

Dokładniej, s. Thomas wyjaśnia, że ​​dobroczynność można stracić na dwa sposoby. W pewien sposób bezpośrednio, dobrowolnie nią pogardzając. W inny sposób pośrednio: gdy popełnia się czyn sprzeczny z miłością, z namiętności lub lęku. Człowiek, który jest w stanie doskonałości, nie przystępuje od razu do aktu grzechu śmiertelnego, ale przygotowuje się do niego z pewnym uprzednim zaniedbaniem, w rzeczywistości mówi się, że grzechy powszedni predysponują do śmiertelnego. [213]

Jak widać, miłosierdzie jest stracone jednym grzechem ciężkim… a cudzołóstwo (takie jak morderstwo, praktyki homoseksualne itp.) jest grzechem ciężkim, o czym dobrze wiemy i równie dobrze jak s. Tomasz!

Dlatego każdy cudzołóstwo, jako grzech ciężki, pozbawia duszę miłości i łaski i sprawia, że ​​każdy święty traci swoją świętość.

Jak powiedziałem wcześniej: okoliczności łagodzące wymienione przez Papieża w n. 301, jak zobaczymy lepiej w następnym tomie, może być przywołany, aby uciec od przykazań i przyjąć Sakramenty i wydawać się rozciągliwym na wiele przypadków, aby wielu ludzi popełniało ciężkie grzechy, czuło się praktycznie usprawiedliwione w ich spełnianiu, a ponadto przyjmowało Sakramenty. … a kiedy mówię o poważnych grzechach, mam na myśli grzechy, które są zgodne z zdrową doktryną, a zatem mają poważną materię, pełne ostrzeżenie i świadomą zgodę… Poprzez Amoris Laetitia i szerzej poprzez „zmianę paradygmatu”, jak to widzimy i my będą coraz lepiej widzieć, że prawdziwe poważne grzechy są uprawomocnione, a ci, którzy je popełniają i nie zamierzają przestać, mogą otrzymać sakramenty… słowa kard. Kaspera, przez ks. Elbs, biskupi niemieccy itp. bardzo na to wskazują… a wszystko to oczywiście jest sprzeczne z miłosierdziem i doktryną tomistyczną…

Oczywiście ks. Fernandez i Amoris Laetitia werbalnie sprzeciwiają się możliwości, że poważne grzechy są uprawnione, ale musimy zawsze pamiętać, że doktryna ks. Fernandez i Amoris Laetitia nie są zdrową doktryną … dlatego to, co dla zdrowej doktryny jest grzechem ciężkim, dla nich nie jest … a to, co ogólnie potępiają, niekoniecznie jest przez nich potępiane w szczególności, ponieważ właśnie według Amoris Laetitia im bardziej zagłębiamy się w szczegóły, tym więcej niepewności (Amoris laetitia n. 304).

Podsumowując, pamiętam, że poważne grzechy powodują utratę miłości i otwierają drzwi prowadzące do piekła.

Chrystus interweniuje, potwierdza doktrynę zbawienia i potępia błędy, które szerzył obecny papież i niektórzy z jego współpracowników.

7) Miłość braterska w zdrowej doktrynie iw Amoris laetitia.

 

 

a) Podstawowe wskazania dotyczące miłości braterskiej w Biblii i u Ojców Kościoła.

 

 

a, 1) Miłość braterska w Biblii.

 

 

Widzieliśmy powyżej, że na ustach Jezusa miłość bliźniego stała się czymś nowym. Jezus wyraźnie mówi: „Słyszeliście, że powiedziano: będziesz miłował bliźniego i nienawidził swego wroga. Ale powiadam wam: kochajcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują, abyście byli dziećmi waszego Ojca, który jest w niebie; On sprawia, że ​​jego słońce wschodzi nad złymi i dobrymi, a deszcz pada na sprawiedliwych i niesprawiedliwych. W rzeczywistości, jeśli kochasz tych, którzy cię kochają, jaką otrzymasz nagrodę? Czy nie robią tego nawet poborcy podatkowi? A jeśli witasz tylko swoich braci, jakie niezwykłe rzeczy robisz? Czy nie robią tego nawet poganie? Dlatego bądźcie doskonali, jak wasz Ojciec niebieski jest doskonały”. (Mt 5-43). Pod przewodnictwem Ducha, którego obdarza nas Chrystus, staje się możliwe, abyśmy kochali bliźniego w sposób nadprzyrodzony, kochali go tak, jak kocha go Chrystus, kochać go w sposób boski i święty, miłować go Boską miłością i mądrością.

Według Spadafory stwierdzenie Jezusa „będziesz nienawidzić swego wroga” nie jest dokładnie biblijne, ale skutecznie oddaje przesłanie wielu stron ST, gdzie znajdujemy wyrazy zemsty na poganach i na niegodziwych Izraelitach. Mamy do czynienia z postawą nienawiści do wrogów, którą uczeni w Piśmie zaczerpnęli z nakazów dla Izraela, w Księdze Powtórzonego Prawa, w szczególności dotyczących pogan (por. Pwt 20-13; 17-23; 4). -7).

Postawę tę wzmocniła postbiblijna literatura żydowska.[214]

Dla VT miłość do bliźniego jest miłością do rodaka, człowieka z tej samej rodziny lub plemienia, do ludzi tej samej rasy, a w każdym razie do tych, którzy i wyłącznie oni weszli z obrzezaniem lub równoważnym obrzędem, aby być częścią wspólnoty, zgodnie z obowiązującą wówczas zasadą solidarności; ale wszystkie inne są wyłączone (por. F. Spadafora „Miłość” w „Słowniku biblijnym” wyd. Studium 1963). W tym sensie literatura rabiniczna komentuje w zgodzie prawa dotyczące bliźniego; zawsze precyzując, że jest to tylko Izraelita, a „nie Samarytanin, cudzoziemiec czy prozelita” (Mekiltà, Ex. 21, 14.35, cytowany w F. Spadafora „Charity” w „Biblical Dictionary” wyd. Studium 1963).

Przez sąsiada, tłumaczy A. Penna, w VT mamy na myśli nie każdego człowieka, ale członka ludu Bożego, rodaka i współwyznawcę, a także cudzoziemca zamieszkałego wśród ludu wybranego (gher) i wielokrotność wyrażanie poleceń pozostawia się odpowiedzialności i wrażliwości jednostki. (patrz A. Penna „Miłość w Biblii”, wyd. Paideia Brescia 1972 s. 133)

Penna stwierdza w ST o miłości bliźniego: „W każdym razie ta koncepcja z pewnością nie obejmuje wroga (dokumentacja Altra w Nissen, Gott und der Nächste im antiken Judentum, 285-308). Istotnie, komentując Wj 21,35:XNUMX, gdzie mowa jest o wołu człowieka, który zderza się i zabija „woła swego bliźniego”, midrasz Mekilta wyjaśnia dosłownie: „Wyklucza to wołu podwładnego, wołu podwładnego”. Samarytanin , wół cudzoziemca i wół cudzoziemca ». Ze swojej strony Mojżesz Majmonides będzie miał na myśli tylko „współwyznawcę”…. ”[215]

Miłość, do której Chrystus powołuje swoich uczniów, jest najwyższym uczestnictwem w miłości, jaką Bóg miłuje ludzi, jest cnotą nadprzyrodzoną, która przedłuża miłość, jaką Chrystus umiłował każdego człowieka... a zatem wyraźnie przewyższa tę, która do tej pory była nauczany na podstawie AT; zawiera ona niejako w Bogu, w Chrystusie i w nas, jak zobaczymy, nawet świętą nienawiść, czyli radykalny sprzeciw wobec grzechu, ale ta święta nienawiść, jak zobaczymy, musi być rozumiana w nowym świetle, właśnie w pełni boskiego Światła, które prowadził Jezus.

W Ewangelii Marka czytamy: „Wtedy podszedł do niego jeden z uczonych w Piśmie, który słyszał ich dyskusję i widząc, jak im dobrze odpowiedział, zapytał go: „Które jest pierwsze ze wszystkich przykazań?”. Jezus odpowiedział: „Pierwsza jest: Słuchaj Izraelu! Pan nasz Bóg jest jedynym Panem; 30 Będziesz miłował Pana, Boga swego, całym swoim sercem, całą swoją duszą, całym swoim umysłem i całą swoją mocą. Po drugie: będziesz kochać bliźniego jak siebie samego. Nie ma innego przykazania większego niż te ”. Rzekł mu uczony w Piśmie: „Dobrze powiedziałeś, Nauczycielu i zgodnie z prawdą, że jest jedyny i nie ma nikogo prócz niego; miłować Go całym sercem, całą swoją inteligencją i całą swoją siłą i kochać bliźniego jak siebie samego jest warte więcej niż wszystkie całopalenia i ofiary”. (Mk 12ss; por. Mt 28-22).

Jezus nadał terminowi „bliźni” jego prawdziwe znaczenie; bo Chrystus bliźni to każdy człowiek, wszyscy ludzie. Nasza miłość musi być podobna do miłosierdzia Ojca, musi być powszechna: „… bądźcie doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski”. Chrystus przywraca ludzkość do pierwotnej doskonałości miłości, w łasce uświęcającej, w najpełniejszym udziale w Bożym życiu trynitarnym, dlatego Chrystus zaprasza nas do miłości bliźniego, która jest udziałem w miłości Ojca, miłości powszechnej. (patrz F. Spadafora „Miłość” w „Słowniku biblijnym” wyd. Studium 1963)

Będziemy sądzeni przez Boga z prawdziwej miłości, realizowanej lub zaniedbywanej, a Jezus podkreśla właśnie w tym sądzie miłość braterską (por. Mt 25-31); prawdziwa miłość jest z konieczności także miłością wobec bliźniego.

W tym świetle należy także odczytać afirmacje s. Paweł: „Nikomu nie bądźcie nic winni poza wzajemną miłością; bo kto miłuje drugiego, wypełnił Prawo. W rzeczywistości: nie będziesz cudzołożył, nie będziesz zabijał, nie będziesz kradł, nie będziesz pragnął, a każde inne przykazanie streszcza się w tym słowie: będziesz miłował bliźniego swego jak siebie samego. Miłość nie wyrządza krzywdy bliźniemu: w rzeczywistości pełnią Prawa jest miłość”. (Rz 13, 8 i kw.)

Prawdziwa miłość jest z konieczności także miłością wobec bliźniego.

Kto naprawdę miłuje Boga, miłuje także bliźniego i wypracowuje dla bliźniego prawdziwe dobro; w miłości bliźniego zawarte są wszystkie inne przykazania, które regulują nasz stosunek do bliźniego.

Całe Prawo jest zamknięte w miłości, która jest właśnie pełnią Prawa, jak św. Paweł.

Oczywiście miłość, o której mówimy, jest miłością nadprzyrodzoną, która w swoim urzeczywistnianiu się także w stosunku do bliźniego wypełnia prawo Boże, udoskonalone w Jezusie (Mt 5) Zbawicielu wszystkich.

Św. Jan Apostoł, który podczas Ostatniej Wieczerzy schylił się na piersi Chrystusa i uczynił z miłości swoją szczególną cechę wyróżniającą, określa w odniesieniu do miłości braterskiej: „Drodzy przyjaciele, miłujmy się wzajemnie, ponieważ miłość jest z Boga: kto miłuje, jest zrodzony z Boga i zna Boga Kto nie miłuje, nie zna Boga, bo Bóg jest miłością. W tym objawiła się w nas miłość Boża: Bóg posłał na świat swego jedynego Syna, abyśmy przez Niego mieli życie. W tym tkwi miłość: to nie my kochaliśmy Boga, ale On nas umiłował i posłał swojego Syna jako ofiarę przebłagania za nasze grzechy. Umiłowani, jeśli Bóg tak nas umiłował, my też musimy kochać się nawzajem. Nikt nigdy nie widział Boga; jeśli miłujemy się wzajemnie, Bóg trwa w nas, a Jego miłość jest w nas doskonała. … I poznaliśmy i uwierzyliśmy w miłość, jaką ma w nas Bóg. Bóg jest miłością; kto trwa w miłości, trwa w Bogu, a Bóg w nim. … Miłujemy, ponieważ On pierwszy nas umiłował. Jeśli ktoś mówi: „Kocham Boga” i nienawidzi swojego brata, jest kłamcą. Zaprawdę, kto nie kocha swego brata, którego widzi, nie może kochać Boga, którego nie widzi. I to jest przykazanie, które od Niego mamy: kto kocha Boga, musi kochać także swojego brata”. (1 J 4, 7-21)

Widzimy wyraźnie w tym tekście intymną więź, jaka łączy miłość Boga i bliźniego: Bóg najpierw nas umiłował i posłał swego Syna jako ofiarę przebłagania za nasze grzechy; jeśli Bóg tak nas umiłował, my też musimy kochać się nawzajem. Miłość braterska jest uczestnictwem w miłości Bożej i „przedłuża” ją w pewien sposób.

Jezus wzywa swoich uczniów do wzajemnej miłości, tak jak On ich umiłował „Daję wam nowe przykazanie: miłujcie się wzajemnie. Jak ja was umiłowałem, tak i wy kochacie siebie nawzajem. Po tym wszyscy poznają, że jesteście moimi uczniami: jeśli będziecie się wzajemnie miłowali”. (J 13)… „To jest moje przykazanie: miłujcie się wzajemnie, tak jak ja was umiłowałem. Nikt nie ma większej miłości niż ta: oddania życia za przyjaciół. ... To wam nakazuję: abyście się wzajemnie miłowali (J 34, 15s.12) Chrystus Bóg człowiek umiłował nas miłością Bożą i miłością ludzką, która uczestniczy w tym, co Boskie, musimy się wzajemnie miłować z taką miłością w boskości. Sam Bóg jest miłością (por. I 17, 4, 8) Jego miłość do ludzi i do stworzenia jest dla nas najwyższym wzorem i jest rzeczywistością, w której uczestniczymy w Chrystusie i która musi przejawiać się w naszym życiu, zwłaszcza w relacji z naszymi braćmi i siostrami wiary (zob. F. Spadafora „Miłość” w „Słowniku biblijnym” wyd. Studium 1963)

Według Chrystusa miłość musi docierać także do wrogów!

Jezus mówi bardzo wyraźnie: „Ale mówię wam: kochajcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują, abyście byli dziećmi waszego Ojca, który jest w niebie; On sprawia, że ​​jego słońce wschodzi nad złymi i dobrymi, a deszcz pada na sprawiedliwych i niesprawiedliwych. W rzeczywistości, jeśli kochasz tych, którzy cię kochają, jaką otrzymasz nagrodę? Czy nie robią tego nawet poborcy podatkowi? A jeśli witasz tylko swoich braci, jakie niezwykłe rzeczy robisz? Czy nie robią tego nawet poganie? Dlatego bądźcie doskonali, jak wasz Ojciec niebieski jest doskonały”. (Mt 5-43)

Chrystus oddał swoje życie za wszystkich, nawet za swoich wrogów… a to oczywiście wyraźnie przewyższa wszelkie wcześniejsze nauki z Biblii… „Bóg okazuje nam swoją miłość do nas, ponieważ gdy byliśmy jeszcze grzesznikami, Chrystus za nas umarł” (Rz 5,8). Chrystus oddał swoje życie z miłości za swoich nieprzyjaciół i wzywa nas, abyśmy szli za Nim i naśladowali Go z miłością, podejmując krzyż (Łk 9). Cierpiał za nas, dając nam przykład, abyśmy Go naśladowali; litera s. Pietro mówi o tym bardzo jasno:

„Chrystus cierpiał także za ciebie,

zostawiając Ci przykład,

podążać jego śladami:

nie popełnił grzechu

i nie znaleziono podstępu w jego ustach;

obrażony, nie odpowiedział obelgami,

maltretowany, nie groził zemstą,

ale on mu ufał

który sądzi sprawiedliwie.

On wniósł nasze grzechy do swojego ciała

na drewnie krzyża,

ponieważ nie żyjąc już dla grzechu,

żyliśmy dla sprawiedliwości;

przez jego rany zostałeś uzdrowiony.” (1 Pt.2,21 i następne)

Czytamy powyżej: „W tym jest miłość: to nie my kochaliśmy Boga, ale On nas umiłował i posłał swego Syna jako ofiarę przebłagania za nasze grzechy. Umiłowani, jeśli Bóg tak nas umiłował, my też musimy kochać się nawzajem. "(1 J 4, 7)

Chrystus, jako ofiara przebłagania, zadośćuczynił za nasze grzechy i tak nas umiłował, musimy iść za Nim na tej drodze miłości wobec innych, wobec naszych braci i wobec wszystkich grzeszników, także wobec nieprzyjaciół...

Miłość braterska w tej linii objawia się w swojej surowej i chwalebnej rzeczywistości zadośćuczynienia… rzeczywistości zadośćuczynienia przeżywanej pod przewodnictwem Ducha Świętego, w łasce uświęcającej, w wierze i we wszystkich cnotach.

a, 2) Miłość braterska w nauczaniu Ojców Kościoła, Doktorów i Magisterium.

Dla Ojców jest oczywiste, że jest tylko jedna miłość, która pochodzi od Boga i prowadzi do miłości Boga i bliźniego; jak s. Augustyn: jest tylko jedna miłość z dwoma przykazaniami, miłość, którą kochamy bliźniego nie różni się od tej, którą kochamy Boga[216]

Nie można kochać Boga, nie kochając bliźniego, ani nie można kochać bliźniego, nie kochając Boga (por. św. Maksym Wyznawca, „De caritate”, I, 13, 23, PG., 90, 964-965). Miłość Boga jest początkiem i źródłem miłości bliźniego”[217]. [218]

„Nie możemy pozwolić, aby kontemplacja Boga przeszkadzała nam kochać bliźniego. Miłość bliźniego nie może jednak skłaniać nas do porzucenia kontemplacji Boga” (św. Grzegorz Wielki, Hom. 38 in Evang., nr 10, PL, 76, 1288). [219]

Nasza miłość do bliźniego pokazuje, czy prawdziwa miłość do Boga jest w nas (św. Izydor, „Differentiarum liber”, Lib. 2, n. 143, PL, 83, 92D). Prawdziwa miłość bliźniego znajduje się tylko w uczniach Chrystusa (por. św. Maksym Wyznawca, „De caritate”, IV, 100, PG., 90, 1073 A)[220]

Miłość sprawia, że ​​kochamy naszych wrogów, ale co to naprawdę oznacza? Jak powinniśmy kochać grzeszników, wrogów i przestępców Boga?

Musimy kochać ich jako stworzenia Boże, a nie jako grzeszników, Bóg nie wymaga od nas miłowania zła. [221].

Św. Leon prosi nas, byśmy kochali ich tak, jak kocha ich Bóg, który wylewa swoje błogosławieństwo na wszystkich, dobrych i złych (św. Leon Wielki, „Sermo XXI”, PL, 54, 190); określa s. Doktorze, abyśmy nie kochali wad, ale ludzi, kochaj ich, bo mają naszą naturę i mogą kiedyś stać się dziećmi Bożymi (św. Leon Wielki, „Sermo XLVIII”, PL, 54, 299; por. „Sermo XII” , PL, 54, 169).

Św. Augustyn nauczał tej samej doktryny, precyzując, że doktryna Chrystusa przewiduje również kary, które w niektórych przypadkach są wymierzane grzesznikom bez nienawiści. [222].

Chrystus przyszedł po grzeszników, aby ich odkupić cierpiał i umarł na krzyżu[223] [224] … I jak sam mówi, musimy przedłużyć w historii dzieło Chrystusa kierowanego przez Jego Ducha, musimy naśladować Go w Jego miłości także wobec grzeszników, wrogów.

Wyższość Ewangelii nad prawem przejawia się w miłości bliźniego, aw szczególności w miłości nieprzyjaciół. Ewangelia idzie dalej w kontekście przykazania miłości bliźniego, zwłaszcza w odniesieniu do miłości nieprzyjaciół. Ewangelia uczy życia nadprzyrodzonego, życia Bożego i dlatego wykracza poza filozofię i prawo naturalne.” [225] [226]

Przykazanie miłości nieprzyjaciół jest wymagającym, uciążliwym, uciążliwym przykazaniem[227]jest to przykazanie bardzo trudne (por. „Sermo 15”, nr 8, PL, 38, 120), przykazanie niemożliwe do wykonania bez pomocy Bożej, ale Bóg nam pomaga… i to jest podstawowym przykazaniem do życia.

Przyjaźń Boga, przybrane synostwo Boga są opłacane tą ceną miłości do nieprzyjaciół: Bóg umiłował nas, gdy byliśmy wrogami… i my musimy czynić to samo wobec naszych wrogów… (por. św. Maksym z Turynu, „Hom. 64” do S. Steph., PL., 57, 382).

Św. Augustyn stwierdza, że: doskonała miłość polega na miłowaniu nieprzyjaciół, aby ich nawrócić i uczynić swoimi braćmi w Chrystusie[228].

mówi s. Maksym Wyznawca, aby każdy, kto posiada miłość, nie męczy się w naśladowaniu Chrystusa, ale znosi mocnym sercem wszelkie trudy, pogardę i zniewagę mocną duszą, nie myśląc o złu. (S. Massimo, „De caritate”, I, 29-30, PG., 90, 966)

Św. Maksym Wyznawca stwierdził również, że ten, kto go nie naśladuje w trzech rzeczach, nie miłuje Chrystusa: 1° zasługiwać na dobrodziejstwa dla ludzi; 2 ° wspierać niewdzięczników i krytyków; 3° przebaczaj tym, którzy nas skrzywdzili (por. św. Maksym, „De caritate”, IV, 55, PG., 90, kol. 1059).

Tutaj oczywiście jesteśmy na bardzo wysokim poziomie doskonałości, nie do pomyślenia przed przyjściem Chrystusa.

Ta miłość wobec wrogów jest obowiązkiem wszystkich, ale tylko nielicznych, wielkich, prawdziwie uduchowionych ludzi, aby nią żyć: „Et ego schia, pauci illud faciunt, magni sunt qui faciunt, spirituales faciunt” (św. Augustyn, „Sermo 56”, rozdz. 11, nr 15, PL, 38, 384).

Wystarczy, według Orygenesa, wypełnić nakaz, aby nie oddawać zła złu, które nam wyrządzono, bo niesprawiedliwość zobowiążmy się do ofiarowania korzyści[229].

Św. Grzegorz z Nissa stwierdza w szczególności: „Należy kochać wroga, nie odpłacając złem złem, ale odpłacając niesprawiedliwość korzyścią”. (S. Gregorio di Nissa „Homilie o Pieśni nad Pieśniami” wyd. Città Nuova Rzym 1996, s. 115s)

Nawet w stosunku do wrogów istnieje porządek w miłości, ponieważ On jest tylko naszym wrogiem niż ten, który jest naszym wrogiem i wrogiem Boga (por. Orygenes, „In Canticum Canticorum”, lib. 3, PG., 13, zasługuje na większy szacunek. 157 pne).

Jednym z modeli miłosierdzia wobec wrogów jest św. Szczepan modlący się za swoich oprawców; wiele nauk Ojców rozwinęło się jako komentarz do biblijnych fragmentów mówiących o śmierci tego słynnego diakona [230]

Ci, którzy chcą odkryć przykłady miłości braterskiej pierwszych pokoleń mnichów, znajdą ich wiele zarówno w „Apoftegmi”, jak i w „Żywotach ojców”, a także w „Historii Lausiaca”[231].

W linii Ojców s. Tomasz stwierdza, że ​​kochanie bliźniego jak siebie samego oznacza, że ​​musimy kochać bliźniego w sposób uporządkowany: „debemus diligere ordinate...” („Collationes in decem praeceptis” a. 2) Bliźniaka należy kochać w sposób uporządkowany, to znaczy nie więcej niż to, co trzeba kochać Boga lub tak bardzo, jak trzeba kochać Boga, ale musimy być kochani, zgodnie ze słowami biblijnymi, jak siebie, czyli musimy kochać bliźniego w sposób analogiczny do tego, jak kochamy nas samych, jak sama św. Tomasz.

Doktor Anielski wyjaśnia, że ​​nakaz miłości braterskiej jest sformułowany w sposób doskonały i należy go rozumieć nie w tym sensie, że należy kochać bliźniego tak bardzo, jak kocha się samego siebie, to znaczy w takim stopniu, w jakim się kocha, ale musi być rozumiany w tym sensie, że każdego musi kochać bliźniego w sposób podobny do tego, w jaki kocha siebie samego: każdy powinien kochać bliźniego dla Boga, jak powinien kochać siebie dla Boga, to znaczy miłością świętą; każdy powinien kochać swego bliźniego, aby nie zniżać bliźniego w złu, w grzechu, ale tylko w dobru, miłość bliźniego musi być bowiem sprawiedliwa; każdy musi kochać bliźniego nie dla własnej korzyści, ale chcieć dobra bliźniego, tak jak każdy chce dobra własnego, miłość bliźniego w istocie musi być prawdziwa (por. II-II, q. 44 a. 7). co.) Jak miłość Boża zobowiązuje nas do uświęcenia i zbawienia naszych dusz, tak ta sama miłość zobowiązuje nas do uświęcenia i zbawienia naszych bliźnich, naszych braci w Chrystusie, a to zbawienie i uświęcenie dokonuje się poprzez zachowywanie Prawo Boże.Ponieważ musimy zobowiązać się do wdrażania i życia przykazań, musimy pomagać innym w ich wdrażaniu i życiu.

Św. Alfons stwierdza, że: „W takim razie musimy kochać bliźniego jak siebie samego, sicut te ipsum; jak my, ale nie bardziej niż my; dlatego nie mamy obowiązku przedkładać dobra bliźniego nad nasze dobro, chyba że dobro bliźniego jest bardziej uporządkowane niż dobro nasze i gdy bliźni jest w skrajnej konieczności. Porządek dóbr jest taki: najpierw życie duchowe duszy, potem doczesne życie ciała, potem sława, a na końcu rzeczy.

... nakazem miłosierdzia musimy kochać wszystkich następnych zmarłych w łasce Bożej, ponieważ nie możemy kochać potępionych, a wręcz jesteśmy zobowiązani nienawidzić ich jako wiecznych wrogów naszego Boga. jeśli grzesznicy i chociaż nasi wrogowie. Mówię, nawet jeśli są grzesznikami, ponieważ chociaż obecnie znajdują się w niełasce Bożej, mogą jednak pojednać się z Bogiem i zostać zbawieni... Wśród obowiązków zatem nakazu miłości jest to pierwsze, aby kochać wszystkich naszych sąsiedzi z miłością nie tylko wewnętrzną, ale i zewnętrzną; stąd jesteśmy zobowiązani do posługiwania się naszym bliźnim, chociaż naszym wrogiem, wszystkich powszechnych przejawów życzliwości, którymi posługujemy się w stosunku do innych naszych przyjaciół. […] Drugim obowiązkiem wobec bliźniego jest dawanie mu jałmużny, gdy jest biedny, zwłaszcza gdy jest wstydliwy, a my możemy mu to zrobić. ... Trzecim obowiązkiem jest braterskie napomnienie, które musimy uczynić bliźniemu, gdy jest on w grzechu śmiertelnym lub ma w nim popaść i jest nadzieja, że ​​naprawienie przyniesie owoce... Czwarty obowiązek miłosierdzia jest pocieszanie cierpiących, a zwłaszcza cierpiących, niepełnosprawnych, kiedy tylko możemy. […] Piątym obowiązkiem miłości jest dawanie dobrego przykładu, a nie dawanie zgorszenia innym. ...” [232]

Św. Alfons w miłości bliźniego obejmuje dyskusję o współpracy w złu, święty Doktor stwierdza, że ​​formalna współpraca w złu jest niedozwolona, ​​podczas gdy współpraca materialna jest dozwolona: „Teraz te materialne współdziałania mogą być dozwolone, gdy są trzy warunki: akt twojej współpracy (jak już powiedziałem) jest sam w sobie obojętny. 1. Że nie jesteś zobowiązany przez urząd do zapobiegania cudzym grzechom. 2. Że masz słuszny i proporcjonalny powód, aby móc współpracować w ten sposób; odtąd grzech bliźniego nie pochodzi z twojej współpracy, ale ze złości tego, który wykorzystuje twoje działanie do grzechu.”[233]

W „Vademecum dla spowiedników w niektórych kwestiach moralnych dotyczących życia małżeńskiego”. czytamy, że materialne współdziałanie w złu jest dozwolone: ​​„… gdy te trzy warunki są dane łącznie:

działanie współpracującego małżonka samo w sobie nie jest nielegalne (Denzinger-Schönmetzer, Enchiridion Symbolorum, 2795, 3634)

istnieją proporcjonalnie poważne powody współdziałania w grzechu współmałżonka;

staraj się pomóc małżonkowi (cierpliwie, z modlitwą, z miłością, z dialogiem: niekoniecznie w tym momencie, ani przy każdej okazji) w zaniechaniu takiego postępowania”.[234]

Jezus dał nam wspaniały przykład miłości bliźniego: „Miłując się wzajemnie, uczniowie naśladują miłość Jezusa, którą z kolei otrzymują”. (Katechizm Kościoła Katolickiego nr 1823)

Katechizm Kościoła Katolickiego nadal potwierdza w n. 1878: „Miłość bliźniego jest nieodłączna od miłości do Boga”.

Sam Katechizm rozwija szerokie podejście do miłości bliźniego, traktując przykazania od czwartego do dziesiątego Dekalogu, przykazania te w szczególności określają przykazanie bardziej ogólne, dla którego musimy kochać bliźniego jak siebie samego. W Gaudium et spes czytamy: „Bóg, który ma ojcowską troskę o wszystkich, zechciał, aby wszyscy ludzie tworzyli jedną rodzinę i traktowali się nawzajem jak bracia. Wszyscy bowiem, stworzeni na obraz Boga, „który z jednego człowieka spłodził cały rodzaj ludzki, aby zaludnił całą ziemię” (Dz 17,26), są powołani do tego samego celu, którym jest sam Bóg. Dlatego miłość Boga i bliźniego jest pierwszym i największym przykazaniem. Pismo Święte ze swej strony uczy, że miłości Bożej nie można oddzielić od miłości bliźniego... Rzeczywiście, Pan Jezus, kiedy modli się do Ojca, aby „wszyscy stanowili jedno, jak Ty i Ja jesteśmy jedno tylko „(J 17,21, 2,15), otwierając przed nami perspektywy niedostępne ludzkiemu rozumowi, zasugerował nam pewne podobieństwo między zjednoczeniem Osób Boskich a zjednoczeniem dzieci Bożych w prawdzie i miłości. ... Przechodząc do praktycznych konsekwencji o większej pilności, Sobór wpaja szacunek dla człowieka: każdy uważa swojego bliźniego, nikogo nie wyłączając, za drugiego „siebie”, biorąc pod uwagę jego egzystencję i środki niezbędne do jej godnego życia (por. Jk 16, 16,19-31), aby nie naśladować bogacza, który nie dbał o ubogiego Łazarza (por. Łk XNUMX, XNUMX-XNUMX). " [235]

Paweł VI napisał: „Nie umniejszając w niczym zbawiennej nauki Chrystusa jest wybitną formą miłości do dusz. Ale zawsze musi temu towarzyszyć cierpliwość i dobroć, których sam Pan dał przykład w postępowaniu z ludźmi. Przybywszy nie sądzić, ale zbawić (por. J 3,17), był z pewnością nieprzejednany wobec zła, ale miłosierny wobec ludzi”. [236]

Nie umniejszając w niczym zbawiennej nauki Chrystusa, jest również znakomitą formą braterskiej miłości, ponieważ prawdziwe dobro naszych braci jest w Prawdzie, a zatem w prawdziwej i zbawiennej nauce Chrystusa.

Miłość i dlatego Bóg prowadzi Kościół do życia zgodnie ze zdrową doktryną w przykazaniach Bożych i szerzenia tej zdrowej doktryny dla zbawienia ludzi; miłość prowadzi Kościół do kroczenia drogą krzyżową z mądrością krzyża i pomaga duszom kroczyć tą samą drogą iw ten sam sposób w świętości. Właśnie jako Matka miłosierna Kościół stanowczo broni powszechnej i trwałej ważności nakazów, które zakazują czynów wewnętrznie złych.

mówi s. Jan Paweł II: „95. ... macierzyństwa Kościoła nigdy nie można oddzielić od jego misji nauczania, którą musi zawsze wypełniać jako wierna Oblubienica Chrystusa, uosobionej Prawdy” (VS n. 95-96)

Właśnie jako Oblubienica Chrystusa Prawdy Kościół musi zawsze głosić i dawać świadectwo: „...zasadzie prawdy i konsekwencji, aby nie mógł nazywać zła dobrem, a dobra złem”. [237]

Jako nauczyciel miłości, Kościół nie może ustawać w głoszeniu prawdy w dziedzinie moralności: „Jako nauczycielka niestrudzenie głosi normę moralną... Kościół w żadnym wypadku nie jest autorem ani arbitrem tej normy. W posłuszeństwie prawdzie, którą jest Chrystus, którego obraz odzwierciedla się w naturze i godności osoby ludzkiej, Kościół interpretuje normę moralną i proponuje ją wszystkim ludziom dobrej woli, nie ukrywając wymagań radykalizmu i doskonałości” .[238]

Kościół, dla miłości radykalnie w nim, Oblubienicy Chrystusowej Prawdy, musi zawsze głosić normę moralną, której nie jest ani autorem, ani arbitrem! Nawet papież nie jest autorem ani arbitrem normy moralnej! W posłuszeństwie Prawdzie, którą jest Chrystus zanurzony w swoim Świetle i w swojej Miłości, Kościół musi interpretować normę moralną i proponować ją wszystkim ludziom dobrej woli, nie ukrywając wymagań radykalizmu i doskonałości. Prawdziwa miłość nie ukrywa przed bliźnim wymagań radykalizmu i doskonałości normy moralnej.

Dlatego Kościół, nauczając normy moralnej w sposób precyzyjny, nie jest bezkompromisowy ani pozbawiony miłosierdzia, lecz jest prawdziwie miłosierny i prawdziwie miłosierny… ponieważ prawdziwa miłość i prawdziwe miłosierdzie, prawdziwe zrozumienie i prawdziwe współczucie są tylko w Prawdzie…

Prawdziwa wszechstronna i współczująca miłość nie jest urzeczywistniana przez odkładanie na bok lub osłabianie prawdy o moralności, ale przez jasne przedstawienie jej w jej intymnym znaczeniu napromieniowania i udziału odwiecznej Mądrości Trójcy, która przyszła do nas w Chrystusie i w Jego wewnętrzne znaczenie daru i służby dla człowieka, dla wzrostu jego wolności i dążenia do szczęścia w Bogu.[239]

Kościół, kierując się miłością, broni uniwersalnych i niezmiennych norm moralnych, a tym samym broni ludzkiej wolności, ponieważ nie ma wolności poza prawdą (por. VS n. 95-96)

Oczywiście Kościół w swoim dziele szerzenia Prawdy w miłości musi być naprawdę mądry, aby pomóc wszystkim duszom, nawet najsłabszym, w zbawieniu samych siebie; ale wszystko musi być zrobione w "splendorze Prawdy"

b) Wyjaśnienia dotyczące miłości braterskiej ze szczególnym uwzględnieniem tego, co stwierdza Amoris laetitia.

Bóg coraz bardziej nas oświeca.

Tekst Amoris laetitia mówi o miłości braterskiej w różnych fragmentach (nr 86, 118, 129), a zwłaszcza w n. 306: „W każdej sytuacji, w obliczu tych, którym trudno jest w pełni żyć zgodnie z prawem Bożym, musi rozbrzmiewać zaproszenie do kroczenia via caritatis. Miłość braterska jest pierwszym prawem chrześcijan (por. J 15,12; Ga 5,14). Nie zapominajmy o obietnicy Pisma Świętego: „Przede wszystkim zachowajcie między sobą żarliwą miłość, bo miłość zakrywa wiele grzechów” (1 P 4,8); „Przebłagaj jałmużną za grzechy i nieprawości przez miłosierdzie dla uciśnionych” (Dn 4,24); „Woda gasi ogień, który szaleje, jałmużna za grzechy” (Syr 3,30:XNUMX).”

W następnych paragrafach dokonam dogłębnej analizy niektórych aspektów doktryny katolickiej dotyczącej miłości braterskiej, az drugiej strony przedstawię pewne wyjaśnienia dotyczące twierdzeń Amoris laetitia w tym zakresie.

b, 1) Chrystus, najwyższy wzór miłości braterskiej, nauczył nas nie poddawać się grzechowi i kroczyć drogą krzyża i męczeństwa.

Oczywiście prawdziwa miłość braterska ma swój wzór i swój szczyt w Chrystusie, który, jak widzieliśmy, miał najwyższą miłość będąc Bogiem-Człowiekiem, Głową Kościoła, wyrozumiałym i podróżnikiem, jak stwierdza Katechizm Kościoła Katolickiego w n. 478, n.e. XNUMX: „Jezus znał i umiłował nas, każdego z osobna, w ciągu swojego życia, w swojej agonii i w swojej męce, i za każdego z nas ofiarował siebie” i dodaje, że Najświętsze Serce Jezusa: „… uważane jest za główne znak i symbol […] tej nieskończonej miłości, którą Boski Odkupiciel nieustannie miłuje Ojca Przedwiecznego i wszystkich ludzi”. "

Chrystus umiłował nas w najwyższym stopniu, żył w najwyższym stopniu w miłości, jak widać, a zatem w miłości braterskiej, żył w najdoskonalszy sposób przykazaniem miłości braterskiej i pracował przede wszystkim dla naszego zbawienia wiecznego, dla naszego uświęcenia; Poprzez Kościół uczył nas żyć w doskonałości miłości, na drodze przykazań, uczył nas uważać cudzołóstwo za bardzo ciężki grzech, uczył nas uważać akty homoseksualne za bardzo ciężkie grzechy, uczył nas uważać inne są obiektywnie poważne. Pomaganie ludziom w życiu poza przykazaniami, przedstawianie zdrowej nauki w sposób częściowy i dewiacyjny nie jest zgodne z nauką Chrystusa, nie jest to prawdziwa miłość braterska, której nas nauczył Chrystus! Kościół jest powołany, aby dusz nie oszukiwać i zmuszać do kroczenia mniej „wąskimi” drogami niż droga ustanowiona przez Chrystusa, ale jest powołany do formowania dusz wąską drogą, drogą krzyżową, drogą Chrystusa… .

Św. Jan Paweł II w Veritatis Splendor stwierdza: „Kościół patrzy na Chrystusa każdego dnia z niestrudzoną miłością, mając pełną świadomość, że tylko w Nim leży prawdziwa i ostateczna odpowiedź na problem moralny…. Ukrzyżowany Chrystus ukazuje autentyczne poczucie wolności, przeżywa je w pełni w całkowitym darze z siebie i wzywa uczniów do udziału w jego własnej wolności”. (VS nr 85)

W Nim ukrzyżowanym jaśnieje miłość Chrystusa, także miłość braterska, która pomaga ludziom kroczyć drogą krzyżową, a nie poza nią. Miłość Chrystusa jako człowieka sprawiła, że ​​pokochał Boga ponad swoje życie i życie innych i przygotowała go na męczeństwo oraz na bardziej nagi i bolesny Krzyż. Św. Ignacy z Antiochii napisał: „Niewierzący mają piętno tego świata, ale wierni miłosierni noszą obraz Boga Ojca wyryty przez Jezusa Chrystusa. Jeśli my z Jego łaską nie jesteśmy gotowi umrzeć, aby uczestniczyć w Jego Męce, Jego życia nie ma w nas”.[240] …. to jest miłość, która była w najwyższym stopniu w Chrystusie i to jest miłość, którą Chrystus chce się w nas narodzić. Nie ma sensu się łudzić, Ewangelia jest drogą krzyżową! Zadaniem Chrystusa nie jest zdejmowanie krzyża z ramion ludzi, ale pomaganie ludziom nieść ten krzyż... Św. 2) życie w Chrystusie, w miłości, odnajduje krzyż, ale także siłę, by stawić czoła krzyżowi i żyć w prawdziwej wolności.

Św. Jan Paweł II stwierdza w tym wersecie: „To prawda wyzwala nas w obliczu władzy i daje siłę męczeństwa. [...] Komunia z ukrzyżowanym i zmartwychwstałym Panem jest niewyczerpanym źródłem, z którego Kościół nieustannie czerpie, aby żyć w wolności, dawać siebie i służyć...

Jezus jest więc żywą i osobową syntezą doskonałej wolności w całkowitym posłuszeństwie woli Bożej, Jego ukrzyżowane ciało jest pełnym Objawieniem nierozerwalnej więzi wolności i prawdy, tak jak Jego zmartwychwstanie jest najwyższym wywyższeniem. o płodności i zbawczej mocy wolności przeżywanej w prawdzie”. (VS nr 86-87)

Krucyfiks ukazuje nierozerwalną więź między miłością, prawdą i wolnością; prawda i wolność są naprawdę przeżywane w Chrystusie, w miłości, na drodze przykazań Bożych na drodze krzyżowej, ale prowadzą do Zmartwychwstania, prowadzą do chwały… nie ma innej drabiny, po której można się wspiąć do nieba niż krzyż : jest to drabina, po której Jezus chce, abyśmy się wspinali, ponieważ naprawdę nas kocha. Prawdziwie kochać kogoś to pomagać mu iść za Chrystusem drogą miłości, prawdy i wolności, to znaczy drogą przykazań Bożych, drogą krzyża, który prowadzi do nieba. Nie ma sensu się oszukiwać! Jezus daje nam tę wielką lekcję prawdziwej miłości braterskiej.

Rozumiemy dobrze i zrozumiemy jeszcze lepiej, w tym wierszu z tego, co powiedzieliśmy i z tego, co powiemy, że prawdziwa via caritatis, prawdziwa droga miłości braterskiej, nie jest tą, która wyłania się przez Amoris laetitia i przez „ zmiana paradygmatu”, którą wprowadza papież Franciszek…

Biorąc pod uwagę poddanie się niemoralności, jakie przedstawia Amoris laetitia, oczywiste jest, że doktryna zawarta w tej adhortacji nie podąża drogą braterskiej miłości Chrystusa Ukrzyżowanego…

b, 2)Miłość braterska sprawia, że ​​pomagamy bliźniemu kroczyć drogą Prawa Bożego, czyli drogą krzyżową, i być gotowym na męczeństwo.

Niech święty krzyż będzie naszym światłem.

Zbawienie przechodzi przez Chrystusa, przez przykazania, a potem przez Krzyż…. „Jeśli ktoś chce iść za mną, niech się zaprze samego siebie, codziennie bierze swój krzyż i naśladuje mnie” (Łk 9,23). Św. Jan Paweł II stwierdził: „Świadectwo Chrystusa jest źródłem, paradygmatem i zasobem świadectwa ucznia, powołanego do podążania tą samą drogą: (...) Miłość, zgodnie z wymogami radykalizmu ewangelicznego, może prowadzić wierzącego najwyższego świadka męczeństwa. Zawsze naśladując Jezusa, który umiera na krzyżu: „” (VS n. 86-87)

Rzeczywiście, Jezus powiedział: „Jeśli ktoś chce iść za mną, niech się zaprze samego siebie, każdego dnia bierze swój krzyż i naśladuje mnie” (Łk 9,23, 5,1) i św. Paweł sprecyzował w świetle Krzyża Chrystusa: „Stańcie się więc naśladowcami Boga jako dzieci umiłowane i chodźcie w miłości tak, jak i Chrystus nas umiłował i wydał samego siebie za nas, ofiarując siebie Bogu jako ofiarę słodki zapach” (Ef 2: XNUMX-XNUMX).

Miłość rodzi się przez zaparcie się siebie i podążanie za Chrystusem drogą krzyżową; oznacza to, że może prowadzić wierzącego do najwyższego świadectwa męczeństwa poprzez udział w męce Chrystusa. Jeśli chrześcijanin żyje w prawdziwej miłości, w rzeczywistości jest zawsze gotowy na męczeństwo. Jak widzieliśmy powyżej, tak. Ignacy z Antiochii oświadczył: „Niewierzący mają piętno tego świata, ale wierni miłosierni noszą obraz Boga Ojca wyryty przez Jezusa Chrystusa. Jeśli my z Jego łaską nie jesteśmy gotowi umrzeć, aby uczestniczyć w Jego Męce, Jego życia nie ma w nas”.[241]

Słowa s. Ignacy naprawdę oświeca: jeśli my, z Jego łaską, nie jesteśmy gotowi umrzeć, aby uczestniczyć w Jego męce, jego życia nie ma w nas.

Miłość braterska prowadzi nas do prowadzenia naszych braci do wiary i miłości, a tym samym do siły, która daje im możliwość pozostania wiernymi prawu Bożemu nawet pośród najstraszniejszych prób i aż do męczeństwa.

Całe Pismo Święte jest wysadzane świetlanymi przykładami chwalebnych męczenników, takich jak św. Stefano, jak s. Jakub Apostoł „… który zginął męczennikami, aby wyznać swoją wiarę i miłość Mistrzowi, a nie zaprzeć się Go. ...” (VS nr 90.)

Miłość utwierdza nas w Prawie Bożym aż do śmierci, a miłość braterska prowadzi nas do prowadzenia naszych braci do wiary i miłości, a tym samym do siły, która daje nam i im możliwość pozostania wiernymi Prawu Bożemu nawet pośród prób straszniejsze i aż do męczeństwa.

Historia Kościoła jest bogata w niezwykłe przykłady męczenników (por. VS n. 91), a z drugiej strony jest bogata w Pasterzy, którzy swoim życiem i słowem nauczali, że: miłość Boża implikuje męczeństwo, co z konieczności pociąga za sobą poszanowanie Jego przykazań, nawet w najpoważniejszych i najtrudniejszych okolicznościach, oraz absolutna odmowa ich zdrady, nawet w intencji ratowania życia własnego lub innych (por. VS n. 91). Męczeństwo potwierdza nienaruszalność ładu moralnego i nienaruszalność godności osobowej człowieka; mówi s. Jan Paweł II: „92. W męczeństwie jako afirmacja nienaruszalności ładu moralnego jaśnieje świętość prawa Bożego, a jednocześnie nietykalność godności osobowej człowieka, stworzonego na obraz i podobieństwo Boga: jest to godność, która nigdy nie jest pozwolono poniżać lub przeciwdziałać, choć z dobrymi intencjami, bez względu na trudności. Jezus upomina nas z najwyższą surowością: „Co pożytku z tego, że człowiek zyskuje cały świat, jeśli potem traci własną duszę?” (Mk 8,36).” (VS n. 92)

Nigdy nie wolno poniżać ani sprzeciwiać się godności człowieka, nawet mając dobre intencje!

Dlatego każde ludzkie znaczenie, które ktoś twierdzi, że przypisuje się samemu czynu moralnie złemu, jest iluzoryczne i fałszywe: „Męczeństwo zaprzecza jako iluzoryczne i fałszywe wszelkie „ludzkie znaczenie”, samo w sobie postępować moralnie źle; jeszcze bardziej otwarcie ukazuje swoje prawdziwe oblicze: jest ono pogwałceniem „człowieczeństwa” człowieka, jeszcze bardziej przez tych, którzy go wykonują, niż przez tych, którzy go cierpią. (Sobór Watykański II, przeszłość. Konstytucja o Kościele we współczesnym świecie Gaudium et spes, 27.)” (VS n. 92)

Sam czyn moralnie zły jest pogwałceniem człowieczeństwa przede wszystkim tego, kto go popełnia.

A męczeństwo objawia i wywyższa doskonałe człowieczeństwo i prawdziwe życie osoby ludzkiej (por. VS n. 92) ... doskonałe człowieczeństwo i prawdziwe życie w Chrystusie ...

„Jeżeli z Jego łaską nie jesteśmy gotowi umrzeć, aby uczestniczyć w Jego Męce, Jego życia nie ma w nas”.[242]

Męczennicy to ludzie, którzy przyjęli dar życia Chrystusa! Świadectwo męczenników jest światłem dla świata; iw tym świetle objawia się Światło, którym jest Bóg, który podtrzymuje ich w męczeństwie. Życie męczenników i świętych jest życiem przemienionym blaskiem prawdy moralnej i ostatecznie blaskiem Boskiego Światła, blaskiem Boskiej Prawdy. W zbiorach XIII dom. Czasu Zwykłego czytamy: „O Boże, który uczyniłeś nas dziećmi światłości swoim przybranym Duchem, nie popadajmy z powrotem w ciemność błędu, ale pozostańmy zawsze świetliści w blasku prawdy. Dla naszego Pana Jezusa Chrystusa... "Św. Jan Paweł II stwierdza:" Męczennicy, a szerzej wszyscy święci w Kościele, wymownym i fascynującym przykładem życia całkowicie przemienionego blaskiem prawdy moralnej, oświecają każdego wiek historii przez rozbudzenie zmysłu moralnego.” (VS n. 93) Męczennicy rozbudzają zmysł moralny i dlatego oświecają każdą epokę, męczennicy są znakiem najwyższego powołania człowieka, powołaniem przede wszystkim do nazywania dobra dobrem i zła złem, powołanie do prawdy, do Światła i do świadectwa Światła.

Jezus powiedział wyraźnie w tym wersecie: „Wy jesteście światłością świata” (Mt 5). Chrześcijanin jest powołany do szerzenia Bożego Światła i musi być gotowy na męczeństwo. Wszyscy chrześcijanie muszą być gotowi oddać życie, aby pozostać wiernymi świętemu Prawu Bożemu, wszyscy chrześcijanie muszą być gotowi stawić czoła heroicznemu zaangażowaniu zawartemu w powołaniu chrześcijańskim: „...w obliczu wielu trudności, które nawet w najzwyklejsze okoliczności, jakich może wymagać wierność porządkowi moralnemu, chrześcijanin jest powołany, z łaską Bożą wzywaną w modlitwie, do nieraz heroicznego zaangażowania, wspartego cnotą męstwa, przez które – jak naucza św. Grzegorz Wielki – może nawet „miłuj trudności tego świata ze względu na wieczną nagrodę”. (Moralia w Hioba, VII, 21, 24: PL 75, 778.)” (VS n. 93)

Wszyscy chrześcijanie muszą być gotowi dawać konsekwentne świadectwo każdego dnia, nawet za cenę cierpienia i poważnych poświęceń, co może wiązać się z heroicznym zaangażowaniem. Heroizm jest dla wszystkich chrześcijan, ponieważ Bóg daje im łaskę do takiego bohaterstwa… Widzieliśmy, że ponad nieuchwytnością osobistej godności człowieka, stworzonego na obraz i podobieństwo Boga, jest to godność, której nigdy nie wolno poniżać ani poniżać. sprzeciw ... nigdy! „… miłość Boga z konieczności pociąga za sobą poszanowanie Jego przykazań, nawet w najpoważniejszych okolicznościach, i odmowę ich zdrady, nawet z zamiarem ocalenia życia”. (VS n. 91) Dobrze rozumiecie, że miłość zawiera w sobie heroizm… i wszyscy chrześcijanie muszą być na to przygotowani…

„Jeżeli z Jego łaską nie jesteśmy gotowi umrzeć, aby uczestniczyć w Jego Męce, Jego życia nie ma w nas”.[243]

Rozumiemy w tej linii także błąd kard. Kaspera, przyjaciela i bliskiego współpracownika papieża Franciszka, kiedy mówi: „Żyć razem jak brat i siostra? Oczywiście mam duży szacunek dla tych, którzy to robią. Ale jest to akt bohaterski, a bohaterstwo nie jest dla przeciętnego chrześcijanina. Mogłoby to również stworzyć nowe napięcia. Cudzołóstwo to nie tylko niewłaściwe zachowanie seksualne. To opuścić familiaris consortio, komunię, i założyć nowe. Ale normalnie to też stosunki seksualne w takiej komunii, więc nie mogę powiedzieć, czy to trwające cudzołóstwo. Dlatego powiedziałbym, tak, rozgrzeszenie jest możliwe. Miłosierdzie oznacza, że ​​Bóg daje każdemu, kto się nawraca i żałuje, nową szansę”.[244]  Moje orientacyjne tłumaczenie: „Życie razem jako brat i siostra? Oczywiście mam wielki szacunek dla tych, którzy to robią. Jest to jednak akt heroiczny, a bohaterstwo nie jest dla przeciętnego chrześcijanina. Mogłoby to również stworzyć nowe napięcia. Cudzołóstwo to nie tylko niewłaściwe zachowanie seksualne. To wyjście z konsorcjum rodzinnego, komunia i powołanie nowego. Ale normalnie w takiej społeczności są też związki seksualne, więc nie mogę powiedzieć, czy ma miejsce cudzołóstwo. Więc powiedziałbym, tak, uniewinnienie jest możliwe. Miłosierdzie oznacza, że ​​Bóg daje wszystkim, którzy się nawracają i pokutują, nową szansę.”

Słowa kard. Kaspera zawierają różne błędy, unikam ich wszystkich; Wskazuję tu tylko na poważny błąd zawarty w stwierdzeniu, że heroizm nie jest dla przeciętnego chrześcijanina; wszyscy chrześcijanie są wezwani do przeżywania przykazań aż do heroizmu i męczeństwa, Bóg czyni nas do tego zdolnymi, jak widzieliśmy, z łaską!

Powołanie chrześcijańskie jest powołaniem do przebóstwienia, a Bóg daje nam życie przebóstwione w Chrystusie i przestrzeganie Jego świętych przykazań zawsze i wszędzie, dlatego daje nam nigdy nie przekraczać negatywnych nakazów Dekalogu. Chrześcijanin ma od Boga siłę, by stawić czoła najwyższemu heroizmowi, aby zawsze przestrzegać Bożych praw. Miłość, a tym samym łaska uświęcająca, implikują tę siłę zdolną do przezwyciężenia najstraszniejszych prób. Miłość braterska prowadzi nas do prowadzenia naszych braci do wiary i miłości, a tym samym do siły, która daje im możliwość dochowania wierności prawu Bożemu nawet pośród najstraszniejszych prób, aż do męczeństwa, naśladując Chrystusa na drodze krzyż. Z drugiej strony głos Boga w sumieniu człowieka zawsze jednoznacznie stwierdzał, że istnieją prawdy i wartości moralne, za które trzeba także chcieć oddać życie, dlatego historia pokazuje, że nawet ludzie nienależący do Kościoła Chrystusa w sposób widzialny przybyli, aby potwierdzić i ukazać swoim życiem absolutność dobra moralnego; s. Justin wierzy, że stoicy są wśród tych ludzi zabitych za potwierdzenie prawdy w dziedzinie moralności. (patrz VS 94)

Miłość, która skłania nas do chęci oddania życia dla Prawa Bożego i miłość braterską, która prowadzi nas do tego, aby nasz bliźni był gotów oddać życie za Prawo Boże, w pełni urzeczywistniając tę ​​rzeczywistość, do przyjęcia której wszyscy ludzie są wezwani: prawdziwe człowieczeństwo według pierwotnego planu Bożego, to znaczy człowieczeństwo na obraz i podobieństwo Boga, prawdziwe człowieczeństwo, które jaśnieje w Chrystusie, prawdziwym Bogu i prawdziwym człowieku.

Rozumiemy dobrze i zrozumiemy jeszcze lepiej, w tym wierszu z tego, co powiedzieliśmy i z tego, co powiemy, że prawdziwa via caritatis, prawdziwa droga miłości braterskiej, nie jest tą, która wyłania się przez Amoris laetitia i przez „ zmiana paradygmatu”, którą wprowadza papież Franciszek…

Biorąc pod uwagę uleganie poważnym błędom w dziedzinie teologii moralnej, a tym samym niemoralności, grzechy ciężkie i zgorszenia, jakie przedstawia Amoris laetitia, oczywiste jest, że doktryna zawarta w tej adhortacji nie podąża drogą miłości braterskiej Chrystusa Ukrzyżowanego i męczenników ... ale raczej podążaj drogą przeciwną, to znaczy drogą tych, którzy krzyżują Chrystusa grzechem i sprawiają, że ci, którzy za Nim podążają, cierpią.

W Piśmie Świętym czytamy, że nasze grzechy obrażają iw tajemniczy sposób uderzają w samego Chrystusa (por. Mt 25,45; Dz 9,4-5).

Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza: „Kościół, w swoim nauczaniu wiary i w świadectwie swoich świętych, nigdy nie zapomniał, że „każdy grzesznik jest w rzeczywistości przyczyną i narzędziem […] cierpień” Boski Odkupiciel” (Katechizm Kościoła Katolickiego nr 598)

b, 2,1) Prawdziwa miłość braterska sprawia, że ​​pomagamy bliźniemu zdobyć mądrość i miłość Krzyża, aby osiągnąć błogosławieństwo celestialne.

Nasze spojrzenie nie może jednak zatrzymać się na męczeństwie, na Krzyżu, ale przez nie musi dotrzeć do Ostatecznego Kresu, czyli Nieba i Boga… a wobec wiecznej nagrody, oświeconej boską mądrością, możemy dojść do:” kochanie trudności tego świata w perspektywie wiecznej nagrody”. (Moralia w Hioba, VII, 21, 24: PL 75, 778.)” (VS n. 93)

W encyklice „Quod Numquam” papieża Piusa IX czytamy: „Podnieście wzrok na Tego, który was poprzedzał, cierpiąc poważniejsze męki: „wyszedł na spotkanie cierpienia haniebnej śmierci, aby jego członkowie nauczyli się uciekać od ziemskie ambicje, by w ogóle nie bać się terroru, kochać przeciwności w imię prawdy, odrzucać pomyślność strachem” [S. Greg. M. Reg. Przeszłość. p. ja, ok. 3] [245]

Ostatecznym końcem drogi człowieka jest Niebo, jedyną drogą do niego jest Krzyż, nie ma innych (por. Santa Rosa da Lima: P. Hansen, Vita mirabilis […], (Rzym 1664) s. 137; Cyt. w Katechizmie Kościoła Katolickiego nr 618).

Oczywiście droga krzyża jest drogą kroczenia w miłości i świętym Prawie Bożym.

Boga przez św. Paweł wzywa nas, byśmy myśleli o rzeczach Nieba i szukali rzeczy Niebios (por. Kol. 3)… Myślenie o rzeczach Nieba i szukanie rzeczy Niebios oznacza w szczególności otwarcie się na boską mądrość, aby była to ta mądrość, która oświeca i prowadzi w naszym życiu, naszych osądach, naszych wyborach i niech Boża mądrość w pełniejszy sposób oświetla życie naszych bliźnich. Boża mądrość to mądrość Krzyża, która pozwala nam zrozumieć drogocenność Krzyża, a tym samym drogocenność naszego udziału w męce Chrystusa, i dlatego prowadzi nas do miłowania Krzyża z myślą o wiecznej nagrodzie. Krzyż jest tajemnicą miłości i doskonałej realizacji Prawa Bożego dla zbawienia świata, w krzyżu uczestniczy się w miłości i urzeczywistnianiu świętego Prawa Bożego.

Św. jak krzyż. Tę mądrość można osiągnąć tylko poprzez wiele trudności, głębokich upokorzeń i żarliwych modlitw.”[246]

Św. Paweł od Krzyża stwierdza w świetle tej mądrości Krzyża: „

Szczęśliwe jest to, że serce, które jest porzucone na KRZYŻU, w ramionach UMIŁEGO, płonie tylko świętą MIŁOŚCIĄ; jeszcze bardziej odważny jest ten, który w swoim nagim cierpieniu, bez cienia radości, przemienia się w KRZYŻ.

[…] Kto naprawdę kocha Boga, pragnie cierpieć i czynić dla Niego wielkie rzeczy (por. 1, 129-687). (…) Cieszę się, że Bóg odkrywa w tobie swój Krzyż: cieszę się, że sprawia, że ​​go pokochasz (por. 1, 327), zapuszczając tym samym głębsze korzenie (por. 2, 108). … Kto by znał wielki skarb, który jest w KRZYŻU, chciałby tylko cierpieć dla Chrystusa! … Kim jest sługa Boży, który nie jest ukrzyżowany? (por. 1, 63). Bądź szczęśliwy na KRZYŻU! (Lt. 1, 147) Ciesz się byciem ukrzyżowanym... (Lt. 1, 229) (Lt. 1, 555).

… nigdy nie brakowało mi krzyżyków, które chciałabym całować jak drogocenne stokrotki! (Lt 2, 288). To są radości mojego serca! (por. 1, 3). "[247]

W Oficjum Czytań we wspomnieniu liturgicznym św. Róży z Limy proponuje się nam do medytacji tekst napisany przez świętego; w nim m.in. czytamy: „Niech nikt nie błądzi ani nie daje się oszukać; to jedyne prawdziwe schody do nieba, a poza krzyżem nie ma innej drogi do nieba. ... Od Chrystusa i słowami z Jego ust ostrzegam was, że łaski nie można otrzymać bez cierpienia.” [248]

W tej linii odnajdujemy wspaniałe wyrażenia św. Luigi Grignon de Montfort o miłości do Krzyża: „Weź jego krzyż! ... Połóż to na czole, powtarzając za św. Pawłem:

„Jeśli chodzi o mnie, nie ma innej chluby, jak w krzyżu Pana naszego Jezusa Chrystusa”. … Na koniec umieść go w swoim sercu, z miłością, aby przemienić go w krzak

spalanie, które płonie dzień i noc w czystej miłości Bożej, nigdy nie ulegając zniszczeniu.”[249]

Sam francuski święty, po rozprawieniu się z niezwykłą cennością krzyża, stwierdza: „Kiedy mówi się wam, abyście kochali krzyż, nie mamy na myśli wrażliwej miłości. (…) Krzyż można kochać inną miłością, którą nazywam racjonalną, ze względu na to, że ma ona swoje miejsce w górnej części, czyli rozumu.”[250] Jest też inny sposób kochania Krzyża: „Zapewnia, że ​​nawet bez odczuwania sensownej radości lub odczuwania rozumnej przyjemności w duszy, kocha się i smakuje własny krzyż spojrzeniem czystej wiary, chociaż często wszystko jest w zgodzie walka lub czujność na dole,

który jęczy, narzeka, płacze i szuka pocieszenia”[251]

Modlitwa po Komunii Świętej we wspomnienie liturgiczne św. Paweł od Krzyża mówi: „Niech komunia w tej ofierze, Ojcze, daj nam mądrość krzyża, która oświeciła twego kapłana św. Pawła, abyśmy w pełni przylgnęli do Chrystusa i współpracowali w Kościele w odkupieniu świat. Za Chrystusa Pana naszego”.

Kolekta modlitewna za wspomnienie liturgiczne św. Jana od Krzyża: „O Boże, który zaprowadziłeś św. życie duchowe, aby osiągnąć kontemplację Twojej chwały. Dla naszego Pana ... ”

Bóg napełnij nas mądrością i miłością Krzyża.

Krzyż jest tajemnicą miłości i doskonałej realizacji Prawa Bożego dla zbawienia świata, w Krzyżu uczestniczy się w miłości i w urzeczywistnianiu świętego Prawa Bożego śladami Chrystusa, który z pewnością był pełen mądrość i miłość Krzyża i że właśnie On chce, abyśmy uczestniczyli także w tej mądrości i tej miłości.

Zastanówmy się, że im doskonalszy nasz udział w krzyżu, a więc w miłości, ale także w cierpieniach Chrystusa, tym większy będzie nasz udział w Jego chwale i chwała, którą oddamy Bogu; rozważmy też, że im doskonalszy udział naszych bliźnich w krzyżu iw cierpieniach Chrystusa, tym większy jest ich udział w Jego chwale. Ci, którzy naprawdę kochają siebie i innych w miłości, pragną najdoskonalej zanurzyć siebie i swoich w męce Chrystusa, a zatem w mądrości i miłości Krzyża. Miłość prowadzi nas do chodzenia i do tego, aby dusze kroczyły w mądrości i miłości krzyża, a więc po drodze krzyża; dlatego podkreślam: kto naprawdę kocha siebie i innych miłością, pragnie najdoskonalej zanurzyć siebie i innych w męce Chrystusa, a więc w mądrości i miłości krzyża… Kto naprawdę kocha siebie i innych w miłości nie chce ich uwolnić od przykazań, ale chce zanurzyć się i ich w najdoskonalszy sposób w doskonałej praktyce ich w Chrystusie, na drodze krzyżowej, w mądrości i miłości krzyża.

Oczywiście, z tego, co powiedzieliśmy powyżej, z pewnością nie na tym właśnie wskazaliśmy drogę, którą przedstawia Amoris Laetitia.

Jak powiedzieliśmy i powtarzamy: prawdziwa via caritatis, prawdziwa droga miłości braterskiej nie jest tą, która wyłania się poprzez Amoris laetitia i poprzez „zmianę paradygmatu”, którą dokonuje papież Franciszek… i nie jest to dziwne, w tym wersie, że „Amoris laetitia nie mówi o mądrości Krzyża i miłości Krzyża…

Zważywszy na uleganie poważnym błędom w dziedzinie teologii moralnej, a tym samym niemoralności, grzechy ciężkie i zgorszenia, jakie przedstawia Amoris laetitia, oczywiste jest, że nauka zawarta w tej adhortacji nie podąża drogą miłości braterskiej Chrystusa. i męczenników i nie prowadź dusz ku mądrości i miłości krzyża, ale podążaj drogą przeciwną, to znaczy drogą tych, którzy krzyżują Chrystusa grzechem i sprawiają, że ci, którzy za Nim podążają, cierpią.

Niech święty krzyż będzie naszym światłem.

b, 3) Prawdziwa miłość nie prowadzi do zrobienia „jednego małego kroku”, ale prowadzi do życia wszystkimi przykazaniami Bożymi; prawdziwa miłość braterska pomaga innym żyć wszystkimi przykazaniami!

Dobroczynność, mówi św. Tomasz, jak widzieliśmy, zauważa: zarówno nakazy afirmatywne, jak i negatywne, czyli zakazujące pewnych działań, w rzeczywistości miłość nie działa niesprawiedliwie. Miłość braterska skłania nas zatem do tego, byśmy zapewnili to przestrzeganie przykazań także u naszych bliźnich!

Miłość braterska skłania nas do pragnienia prawdziwego dobra dla naszych braci, a tym samym do pragnienia dla nich miłości, łaski i przestrzegania przykazań… a zatem życia wiecznego.

Bóg dał nam swoje Prawo, które musimy z Jego pomocą przestrzegać, Prawo Boże jest nieodzowne, każdy jest powołany, aby nie robić „małego kroku”, ale żyć Prawem Bożym. Nie ma stopniowości Prawa, tak. Jan Paweł II wyjaśnił to[252]

Katechizm stwierdza w n. 2072: „Ponieważ dziesięć przykazań objawia podstawowe obowiązki człowieka wobec Boga i bliźniego, w swej zasadniczej treści ujawniają obowiązki poważne. Są one zasadniczo niezmienne i zawsze i wszędzie obowiązują. Nikt nie mógł z nich zrezygnować. Dziesięć przykazań jest wyrytych przez Boga w sercu człowieka.”

Fakt, że prawo Boże jest nieodzowne, o czym również nauczał św. Tomasza (por. Iª-IIae q. 100 a. 8 co.) Sugeruje, że nikt nie może uwolnić innych ani siebie od wypełniania Prawa, od przykazań Bożych i dotyczy to w szczególności tego, co jest obiektywnie poważne potępiać; to znaczy nikt nie może zwolnić siebie ani innych z przestrzegania przykazań pozwalających sobie lub innym na dokonywanie obiektywnie poważnych czynów (takich jak cudzołóstwo, morderstwo, pedofilia, czyli wykorzystywanie seksualne nieletnich, gwałt itp.) potępionych przez boskość przykazania. Bóg, który dał nam przykazania daje nam możliwość ich przestrzegania, a Bóg jest wszechmocny, dlatego możliwe jest pełne ich przestrzeganie nawet osobom, które nie są odpowiedzialne za swoje czyny. Nie ma więc nikogo, kto nie byłby w stanie, z Bożą pomocą, żyć według przykazań. Każdy musi zobowiązać się do życia według tych przykazań, które, jak wspomniano, nie podlegają dyspensacji. Każdy musi starać się podążać wąską ścieżką, która prowadzi do Nieba. Niech święty krzyż będzie naszym światłem. Oczywiście ostateczny osąd nad tym zachowaniem pochodzi od Boga, który na podstawie swojej pomocy, naszej rzeczywistej współpracy i naszych rzeczywistych przeszkód, wyda swój boski wyrok.

To, co właśnie powiedziałem, odnosi się również do tych, którzy są częściowo odpowiedzialni lub całkowicie nie odpowiedzialni za swoje czyny, a więc także obłąkanych, niezdolnych do zrozumienia i chętnych, małych dzieci, tych, którzy są częściowo odpowiedzialni za swoje czyny, wszyscy są zobowiązani przez Nowe Prawo i są zobowiązani do jego przestrzegania, ale w zakresie, w jakim są niezdolni, są usprawiedliwieni za swoje naruszenia. (por. Aertnys Damen „Theologia Moralis..” Marietti, 1956, t. I s. 182) Obowiązuje również dla nich zasada, że ​​prawo Boże jest niezbędne, o czym uczy również św. Tomasza (por. Iª-IIae q. 100 a. 8 co.) Aby nikt nie mógł zwolnić innych ani siebie od wypełniania Prawa, a jest to szczególnie prawdziwe w odniesieniu do tego, co jest obiektywnie poważne, potępiają.

Przełożeni osób częściowo lub całkowicie nieodpowiedzialnych za swoje czyny muszą dołożyć starań, aby nie dokonywali czynów obiektywnie sprzecznych z prawem Bożym.

Każdy musi zobowiązać się do przestrzegania tych przykazań, każdy musi starać się podążać wąską ścieżką, która prowadzi do Nieba, a przełożeni muszą szczególnie troszczyć się o to, aby to zachowywanie i podążanie było realizowane, ale bardziej ogólnie dla miłości braterskiej, każdy powinien pomagać swoim bliskim w przestrzeganiu Prawo Boże, wszyscy muszą pomóc swoim bliźnim zrozumieć, że przestrzeganie prawa Bożego w pewnych sytuacjach może być trudne, bardzo trudne, ale nigdy nie jest absolutnie niemożliwe (por. VS n. 52).

Bóg jest wszechmocny, nie ma dla Niego rzeczy niemożliwych, w tej linii wszyscy są wezwani do oparcia się na Bogu nawet z modlitwą o wprowadzenie w życie Jego Prawa i wszyscy są wezwani, aby pomagać swoim bliźnim w oprzeć się na Bogu również w modlitwie o wprowadzenie w życie Jego Prawa. .

Prawdziwa via caritatis to zatem droga, dzięki której pomagamy bliźniemu żyć integralnie, w miłości, wszystkimi przykazaniami, tak jak chce Bóg.

Prawdziwa droga miłości prowadzi nas do tego, abyśmy zawsze przestrzegali Prawa Bożego i nigdy go nie przekraczali, dlatego też nie przekraczamy tego Prawa, nawet dla własnej korzyści lub korzyści innych… w naszych własnych braciach

Prawdziwa via caritatis nie prowadzi zatem do pozostawienia bliźniego w grzechu ciężkim i złudzenia go, by uwierzył, że do zbawienia wystarczy „mały krok” i nie trzeba otwierać serca na Ducha Świętego i zatem do prawdziwego nawrócenia z prawdziwą skruchą, z poważnym zamiarem życia zgodnie z całym Prawem Bożym, a zatem nie grzeszenia, z nienawiścią do grzechu i ucieczką przed kolejnymi grzechami... Prawdziwa via caritatis nie prowadzi do otwierania drzwi dla łamania Prawa Bożego dla naszej lub innych korzyści.

Rozumiemy dobrze w tej linii, że prawdziwa via caritatis, prawdziwa droga miłości braterskiej, nie jest tą, która wyłania się poprzez Amoris laetitia i poprzez „zmianę paradygmatu”, którą wprowadza papież Franciszek. Biorąc pod uwagę uleganie poważnym błędom w sferze teologii moralnej, a tym samym niemoralności, grzechom ciężkim i skandalom, które przedstawia Amoris laetitia, jest oczywiste, że doktryna zawarta w tej adhortacji nie jest prawdziwą drogą miłości braterskiej…

Bóg oświeca nas coraz lepiej.

b, 4) Prawdziwa miłość braterska skłania nas do działania w celu doprowadzenia naszych bliźnich do życia w miłości, a więc w nienawiści do grzechu, zwłaszcza jeśli jest on poważny.

Ponadto miłość braterska, a przede wszystkim miłość duszpasterska, o ile sprawia, że ​​kochamy naszych bliźnich w sposób podobny do nas samych (por. II-II, q. 44 a. 7 c.) prowadzi do tego, by z nami żyć miłość i łaskę. Zbawienie i uświęcenie dokonuje się w miłości i łasce i dlatego musimy pragnąć łaski i miłości dla siebie i dla naszych bliźnich. Do tego prowadzi nas miłość braterska, a tym samym pragnienie pragnienia dóbr dla bliźniego w sprawiedliwym i świętym porządku, zgodnie z którym każdy powinien ich pragnąć dla siebie, a właściwie kochać bliźniego tak, jak się słusznie chce, wyjaśnia św. Tomasza w innym tekście: pragnąć dóbr bliźnich w sprawiedliwym i świętym porządku, zgodnie z którym każdy powinien pragnąć ich dla siebie, a do tego porządku każdy musi najpierw pragnąć dóbr duchowych, potem cielesnych i tych, które składają się z rzeczy zewnętrznych: „Sic igitur rectitudo circa dilectionem proximi instituitur, cum praecipitur alicui quod proximum diligat sicut se ipsum; ut scilicet eo order bona proximis optet quo sibi optare debet: praecipue quidem spiritualia bona, deinde bona corporis, et quae in externalibus rebus Consistunt. („De perfectione”, rozdz. 13 n.) Ten, kto tak naprawdę nie miłuje siebie lub bliźniego, który nie chce dóbr dla siebie i dla bliźniego według sprawiedliwego i świętego porządku, który określiliśmy, dla którego dobra są na pierwszym miejscu duchowe, czyli zbawienie duszy i uświęcenie, któremu radykalnie przeciwstawia się grzech, zwłaszcza poważny.

Miłość braterska, która skłania nas do pragnienia prawdziwego dobra dla naszych braci, a przede wszystkim do pragnienia dla nich dóbr najważniejszych, takich jak miłość i łaska, skłania nas do pragnienia ich, w miłości, do nienawidzenia, nienawiści, grzechu, który jest największe zło. Jak widać, miłość sprawia, że ​​nienawidzimy grzechu; Katechizm Trydencki stwierdza w n. 249 „Skoro miłość, jaką kochamy Boga, jest największa, przeto żal musi nieść ze sobą najdotkliwszy ból duszy. Jeśli mamy kochać Boga ponad wszystko, musimy przede wszystkim nienawidzić tego, co nas od Niego oddala”.[253] … W tym wierszu s. Alfons stwierdza: „On Odwieczne Słowo tak bardzo jak umiłował swego Ojca, tak bardzo nienawidził grzechu, którego złośliwość dobrze znał: aby usunąć grzech ze świata i nie widzieć zniewagi ukochanego Ojca, przyszedł na ziemię i stał się człowiekiem i podjął się cierpienia tak bolesnej męki i śmierci.”[254] Grzechu należy więc bardzo nienawidzić i nigdy i bez powodu nie powinniśmy chcieć tego czynić, nawet po to, by uniknąć krzywdy dzieci. Nigdy nie wolno grzeszyć, a przede wszystkim nigdy nie wolno grzeszyć ciężkim grzechem, nawet czynić dobro. bez względu na to, jak wielkie to może być lub którego należy unikać, zła dla nas lub dla innych… Katechizm Rzymski precyzuje, że: „Po drugie, jak Bóg jest pierwszym z dóbr, które należy kochać, tak grzech jest pierwszym i największym złem, które należy kochać. nienawidzić. Dlatego ten sam powód, który zobowiązuje nas do uznania, że ​​Boga należy kochać w najwyższym stopniu, zobowiązuje nas również do sprowadzania najwyższej nienawiści do grzechu. Teraz, gdy miłość Boża musi mieć pierwszeństwo przed wszystkim innym, aby nie wolno było grzeszyć, nawet nie zachowując życia, te słowa Pana pokazują otwarcie: „Kto kocha ojca lub matkę bardziej niż mnie, nie jest godzien o mnie” (Mt 10,37); „Kto chce ratować swoje życie, straci je” (Mt 16,25; Mk 8,35).”[255] […] Dlatego miłość sprawia, że ​​uważamy grzech, zwłaszcza poważny, za największe zło, które należy nienawidzić i sprawia, że ​​sprowadzamy do niego wielką nienawiść; prawdziwa miłość braterska, w tym kierunku, skłania nas do działania, aby nasi sąsiedzi wierzyli, że grzech jest największym złem, którego należy nienawidzić, i faktycznie nienawidzą go w ten sposób! Św. Tomasz mówi o tej nienawiści do grzechu w De virtutibus, q. 2a. Ad 8. „Ad octavum dicendum, quod Deus non odit in aliquo quod suum est, scilicet bonum naturale vel quodcumque aliud, sed solum illud quod suum non est, scilicet peccatum; et sic etiam nos in hominibus debemus diligere quod Dei est, et odire quod est alienum a Deo; et secundum hoc dicitur w Psalmie. CXXXVIII, 8: perfecto odio oderam illos.” Tłumaczymy tekst: Bóg nie nienawidzi tego, co jest Jego, czyli dobra, ale tego, co nie jest Jego, czyli grzechu, dlatego my także w ludziach musimy kochać to, co należy do Boga, a nienawidzić tego, co jest Bogu obce i w tej linii. Psalm mówi: nienawidziłem ich doskonale. Precyzyjne s. Thomas in Sum przeciwko poganom, że „Przenośnie można jednak powiedzieć, że Bóg nienawidzi pewnych rzeczy. „(„ Suma przeciwko poganom ”, i UTET, 22, ebook, księga I c. 2013) To samo s. Doktor nadsyłany, lib. 96d. 3 q. 30a. Odpowiedź na sprzeciw 1. „Ad sextum dicendum, quod non oderat eos perfecto odio, nisi inquantum Deo inimici erant; hoc autem est inquantum peccabant; unde non odiebat in eis quos perfecto odio oderat, nisi peccatum.” Tak więc werset 1 Psalmu 6, mówiący o nienawiści do wrogów, interpretuje s. Tomasza w tym sensie, że ta nienawiść dotyczy ich grzechów. Prawdziwa miłość braterska sprawia, że ​​działamy tak, aby nawet nasi bliźni nienawidzili grzechu jako najwyższego zła!

W komentarzu do Psalmów św. Thomas dalej precyzuje swoje wypowiedzi w tej kwestii, mówiąc, że istnieje dobra nienawiść i niesprawiedliwa nienawiść: „Est autem duplex odium. Primum odium est bonum, kiedy quis odit peccatum sive peccatorem propter culpam: Ps. 138: perfecto odio oderam illos. Item est odium iniquum, gdy quis odit naturam vel justitiam; ideo dicit, et odio iniquo oderunt me, idest injusto et sine causa: Joan. 15: ut impleatur sermo qui in lege eorum scriptus est, quia habuerunt me gratis”. („In psalmos Davidis expositio.”, Super Psalmo 24, n. 13.) Istnieje dobra nienawiść, za którą nienawidzi się grzechu lub grzesznika za winę i ta nienawiść mówi Psalm 138, istnieje niesprawiedliwa nienawiść do tego, kto nienawidzą natury lub sprawiedliwości i dlatego jest powiedziane w Biblii, że „nienawidzili mnie złą nienawiścią”, to znaczy nienawiścią niesprawiedliwą i bez powodu, „aby wypełniło się słowo zapisane w ich Prawie, ponieważ znienawidzili mnie bez powodu” (J 15).

Dalsze s. Tomasz stwierdza: „(…) praktyka tego zdrowego wyrzeczenia się i tej nienawiści, by tak rzec, miłosiernej, jest poniekąd konieczna do zbawienia i znajduje się we wszystkich zbawieni; poza tym stopniem należy jednak do spełnienia doskonałości…. Dlatego, aby dostąpić zbawienia, człowiek musi tak bardzo kochać Boga, aby go do Niego skierować.”

wszystkie swoje intencje i nie akceptować niczego, co uważa za sprzeczne z boską miłością,

a co za tym idzie, aby się uratować, konieczna jest nienawiść i samozaparcie.”[256] Prawdziwa miłość braterska sprawia, że ​​pragniemy dobra naszych braci i dlatego działamy tak, aby także nasi bliźni razem z nami w pełni realizowali świętą nienawiść i święte wyrzeczenie!

Jeden krok s. Grzegorz Wielki stwierdza: „Słuszne jest zadawanie sobie pytania, dlaczego nakazano nam nienawidzić krewnych i krewnych, skoro naszym obowiązkiem jest kochać nawet naszych wrogów. … ”W odpowiedzi na to pytanie wyjaśnia, że ​​uważnie badając Boże nakazy rozumiemy, że nie ma rzeczywistej sprzeczności między nakazem nienawiści do przeciwników na drodze prowadzącej do Boga a miłością bliźniego. Św. Grzegorz precyzuje, że nasza niechęć i sprzeciw wobec tych, którzy chcą nas popchnąć do zła, jest rodzajem miłości; w rzeczywistości miłość popycha nas, abyśmy nie grzeszyli, a zatem sprzeciwiali się tym, którzy chcą, abyśmy popadli w grzech; ta opozycja, ta niechęć, a więc i nienawiść powstają zatem z miłości i zwracają się nie tylko ku innym, ale także ku sobie samym, gdy jesteśmy kusicielami własnych dusz. W tym wierszu s. Gregory mówi, że musimy nienawidzić innych jak siebie samych, ponieważ my i oni jesteśmy wrogami naszych dusz i zmuszamy się do grzechu. Precyzyjne s. Gregorio, że nienawidzimy i nienawidzimy „naprawdę naszego życia, kiedy nie zgadzamy się na jego cielesne pragnienia, ale przeciwstawiamy się jego pragnieniom i opieramy się przyjemności”. Podobnie musimy sprzeciwiać się i nienawidzić tych, którzy popychają nas do zła. W tym sensie s. Paweł za swoją żarliwą miłość nienawidził swojego życia i wszystkich tych, którzy sprzeciwiali się mu na drodze Bożej, stwierdza św. Grzegorz „… ktokolwiek przeszkadza nam na drodze Boga, nie może być kochany, nawet jeśli jest naszym krewnym. ...” [257]

Św. Tomasz relacjonuje ten fragment i precyzuje: „Z drugiej strony do doskonałości należy wyrzeczenie się na rzecz intensywniejszej miłości Boga i lepsze zajęcie się Jego służbą, nawet tych rzeczy, z których można korzystać zgodnie z prawem. I w tym sensie nienawiść i samozaparcie należą do doskonałości.”[258] Oczywiście miłość braterska skłania nas do pragnienia doskonałości dla nas samych i dla naszego bliźniego, a tym samym do tego, by żywił do niego tę nienawiść, która przynależy do doskonałości.

Zawsze w tej linii. Tomasz stwierdza w Super Rom., rozdz. 7 litrów. 3 „Per hoc quod dicit odi intelligitur odium perfectum quo quis perseverat in detestationem mali usque ad finalem reprobationem ipsius, de quo dicitur w Ps. CXXXVIII, 22: perfecto odio oderam illos, scilicet malos, inquantum sunt peccatores.” Doskonała nienawiść jest więc tym, co wytrwale nienawidzimy zła, dopóki nie zostanie ono ostatecznie skarcone. Miłość braterska popycha nas do tego, byśmy żyli sami i aby nasi bracia żyli tą świętą i doskonałą nienawiścią… dla której wytrwale nienawidzimy zła, aż do jego ostatecznego potępienia.

W pięknym komentarzu do dwóch przykazań miłosierdzia i dziesięciu przykazań św. Tomasz dalej stwierdza: „Et ideo sciendum, quod in omnibus factis nostris factum Christi debet esse nobis exemplum. Deus enim diligit et odit. Quia in quolibet homine duo sunt thoughtanda: scilicet natura et viteum. Natura quidem in hominibus diligi debet, viteum vero odiri” (Collationes in decem praeceptis a. 2) We wszystkim, co robimy, musimy mieć za wzór, czyli przykład, Chrystusa; Bóg nienawidzi i kocha. W każdym człowieku należy wziąć pod uwagę dwie rzeczy: naturę i występek; przyrodę trzeba kochać, występek należy nienawidzić. Miłość braterska popycha nas do życia sobą i do tego, aby nasi bracia żyli wzorem Chrystusa, a zatem popycha nas do życia sobą i do tego, aby nasi bracia żyli w świętej nienawiści, która była w Chrystusie…

Św. Alfons, jak widać, stwierdza: „O ile umiłował swego Ojca, tak Słowo Przedwieczne tak bardzo nienawidziło grzechu, którego złośliwość dobrze znał: aby usunąć grzech ze świata i nie widzieć więcej obrażanego Ojca , przyszedł na ziemię i stał się człowiekiem, i podjął się cierpienia tak bolesnej męki i śmierci.”[259]

Tak jak Chrystus nienawidził grzechu w najwyższym stopniu, ponieważ w najwyższym stopniu umiłował Dobro, tak my musimy w Chrystusie w najwyższym stopniu kochać Dobro i dlatego w najwyższym stopniu nienawidzić grzechu; w podobny sposób musimy pomóc naszemu bliźniemu w najwyższym miłowaniu Dobra w Chrystusie, a zatem w najwyższym nienawidzeniu grzechu

Prawdziwa miłość braterska skłania nas więc do brzydzenia się grzechem ciężkim, a więc także cudzołóstwa i praktyki homoseksualnej, ponieważ grzech ciężki jest największym złem: „...jak Bóg jest pierwszym dobrem, aby być miłością , więc grzech jest pierwszym i największym złem, którego należy nienawidzić.”[260]  Oczywiście miłość prowadzi nas do życia według świętych przykazań i nigdy do niegrzeszenia. Grzech, zwłaszcza poważny, jest największym złem, dlatego jest o wiele większy niż jakiekolwiek inne zło i nigdy nie wolno grzeszyć, aby uniknąć innego zła!

Dobrze rozumiemy i jeszcze lepiej zrozumiemy, w tym wersecie z tego, co powiedzieliśmy i z tego, co powiemy, że prawdziwa via caritatis, prawdziwa droga miłości braterskiej, nie jest tą, która wyłania się przez Amoris laetitia i przez „zmiana paradygmatu”, którą dokonuje papież Franciszek… w rzeczywistości, zgodnie ze zdrową doktryną, nie uczy świętej nienawiści do każdego grzechu, zwłaszcza jeśli jest on poważny, ale raczej legitymizuje ciężkie grzechy i skandale na różnych poziomach. Co znamienne, Amoris laetitia nigdy nie mówi o nienawiści do grzechu ani o niechęci do grzechu ciężkiego… w tej adhortacji znajdujemy w rzeczywistości tylko cytat biblijny, w którym stwierdza się, że Bóg nienawidzi odrzucenia dokonanego przez jednego małżonka wobec drugiego (Amoris Laetitia nr 123; Ml 2,14.15.16)

Chrystus króluje i Jego światło świeci w sercach.

b, 5) Miłosierdzie, a przede wszystkim gorliwość, wyjaśnia św. Tomasza, prowadzi do świętej „nienawiści” do grzesznika, to znaczy do nas samych i do każdego grzesznika, i prowadzi nas do korygowania i korygowania go za taki grzech.

 

 

Bóg oświeca nas jeszcze obficiej!

Pogłębiając to, co zaczęliśmy mówić powyżej, musimy powtórzyć, że istnieje święta „nienawiść” skierowana do grzesznika, to znaczy do nas samych i wszystkich innych grzeszników.

Biblia w różnych fragmentach mówi o pewnej świętej „nienawiści” do grzesznika, stąd słowa, które znajdujemy w Ps 11,5:XNUMX: „Pan bada sprawiedliwych i bezbożnych, nienawidzi tych, którzy miłują przemoc”.

Ps 5,6s „…głupcy nie opierają się Twojemu spojrzeniu. Nienawidzisz wszystkich złoczyńców. niszczysz tych, którzy kłamią. Krwiożerczy i zwodziciele, Pan ich nienawidzi ”. Ps 139,21s: „Jak bardzo nienawidzę, Panie, tych, którzy Cię nienawidzą! Jakże nienawidzę tych, którzy ci się sprzeciwiają! Nienawidzę ich bezlitosną nienawiścią, uważam ich za swoich wrogów ”.

Podkreślamy, że, jak wspomniano, dla s. Tomasza („In psalmos Davidis expositio.”, Super Psalmo 24, n. 13) jest dobra „nienawiść”, za którą nienawidzi się grzechu i grzesznika za winę i ta nienawiść mówi o Psalmie 138, jest nienawiść za niegodziwca którego natura lub sprawiedliwość jest znienawidzona i dlatego jest powiedziane w Biblii, że „z niesprawiedliwej nienawiści znienawidzili mnie”, która jest niesprawiedliwa i bez powodu, „aby spełniło się słowo zapisane w ich Prawie, ponieważ nienawidzili mnie bez powodu” (J 15) Dobra nienawiść znajduje się w pewien sposób przede wszystkim w Bogu, jak widzieliśmy: „Przenośnie można jednak powiedzieć, że Bóg pewnych rzeczy nienawidzi. A to z dwóch powodów. Po pierwsze dlatego, że Bóg kochający rzeczy, pragnąc, aby istniało ich dobro, chce, aby ich zło nie istniało. ... Po drugie, ze względu na fakt, że Bóg czasami chce większego dobra, które nie może istnieć bez stłumienia mniejszego dobra” („Suma przeciwko poganom” i UTET, 2013, ebook, księga I c. 96)

Nienawiść do Boga jest więc metaforyczna i charakteryzuje się radykalnym sprzeciwem wobec grzechu i sprawiedliwą karą grzesznika, która może doprowadzić do potępienia potępienia. Jest to kwestia „nienawiści”, która wyłania się z miłości Bożej, ponieważ Bóg jest miłością.

Nasza nienawiść musi w równym stopniu wypływać z miłości i być uczestnictwem w metaforycznej nienawiści, jaką Bóg ma do grzechu i grzesznika, i musi prowadzić nas do mądrego przeciwstawienia się temu grzechowi, a zatem do tych, którzy go popełniają, a w niektórych przypadkach może prowadzić do kary. grzesznik, a także jego zabicie, pomyślmy o przypadku uzasadnionej obrony przed niesprawiedliwym agresorem, o przypadku sprawiedliwej wojny przeciwko niesprawiedliwemu agresorowi lub o sprawie sprawiedliwego wymierzenia kary śmierci sprawcy poważnych przestępstw.

Ta „nienawiść” pochodzi z miłości, jak wyjaśnia św. Tomasza, który wita i przekazuje wymowną afirmację św. Grzegorz: „Ut autem dominus demonstraret hoc erga proximos odium non deaffione postępuje, sed de caritate, addidit dicens adhuc autem et animam suam. Constat ergo quia amando debet odisse proximum qui sic eum odit sicut seipsum: seipsum: enim bene animam nostram odimus, cum eius carnalibus Desideriis non acquiescimus, cum eius appetitum frangimus, eius voluptamin. 14.) Dlatego istnieje „nienawiść” do innych i do nas samych, która pochodzi z miłości, a nie z namiętności; kto w miłości ma święte „nienawidzić” swojej duszy (J 5), musi również uświęcić „nienawiść” swego bliźniego; za taką świętą „nienawiść” nie przyjmujemy pragnień ciała, walczymy z rozkoszami naszych dusz i łamiemy grzeszne pragnienia naszych dusz w nas; dla tej świętej „nienawiści” musimy mądrze przeciwstawić się grzechom i złu innych.

Widzieliśmy powyżej: „Dlatego, aby dostąpić zbawienia, człowiek musi tak bardzo kochać Boga, aby wszystkie swoje intencje kierować ku Niemu i nie przyjmować niczego, co uważa za sprzeczne z Bożą miłością,

a co za tym idzie, aby się uratować, konieczna jest nienawiść i samozaparcie.”[261] ... konieczna jest święta nienawiść do nas jako grzeszników ... iw tej linii konieczna jest święta nienawiść do innych jako grzeszników; i w tym jesteśmy winni Chrystusowi przykład: „Et ideo sciendum, quod in omnibus factis nostris factum Christi debet esse nobis exemplum. Deus enim diligit et odit. Quia in quolibet homine duo sunt thoughtanda: scilicet natura et viteum. Natura quidem in hominibus diligi debet, viteum vero odiri.” („Collationes in decem praeceptis”a. 2) We wszystkim, co robimy, musimy mieć za wzór Chrystusa. Bóg, a więc i Chrystus, w istocie nienawidzi i kocha w człowieku: kocha przyrodę, nienawidzi występków; w tym również musimy naśladować Chrystusa, a zatem w nas samych iw bliźnich musimy kochać naturę, nienawidzić występków. A tę prawdę potwierdza i wyjaśnia s. Tomasza w De virtutibus, q. 2a. AD 8. „Ad octavum dicendum, quod Deus non odit in aliquo quod suum est, scilicet bonum naturale vel quodcumque aliud, sed solum illud quod suum non est, scilicet peccatum; et sic etiam nos in hominibus debemus diligere quod Dei est, et odire quod est alienum a Deo; et secundum hoc dicitur w Psalmie. CXXXVIII, 8: perfecto odio oderam illos.” Bóg, a więc i Chrystus, nienawidzi nie tego, co jest Jego, czyli dobra, ale tego, co nie jest Jego, czyli grzechu, dlatego my również musimy kochać w sobie iw innych to, co należy do Boga, a nienawidzić tego, co obce. od Boga: musimy kochać w sobie iw innych to, co należy do Boga, ale „nienawidzić” w nas iw innych tego, co nie jest z Boga, czyli grzech.

Dokonało się to z najwyższą doskonałością w Chrystusie człowieku poprzez najwyższy udział w miłości, a więc w „świętej nienawiści", którą widzieliśmy w Bogu. Miłość, która jaśnieje w Chrystusie, tak jak człowiek, jest miłością, która w sposób święty nienawidzi grzechu i „nienawidzi” grzesznika według Psalmu 138 w. 22; określa w tym zakresie ust. Anielski Doktor w Super Sent., Lib. 3d. 30 q. 1a. Odpowiedź na sprzeciw 1. „Ad sextum dicendum, quod non oderat eos perfecto odio, nisi inquantum Deo inimici erant; hoc autem est inquantum peccabant; unde non odiebat in eis quos perfecto odio oderat, nisi peccatum.” Werset 6 Psalmu 22, mówiący o doskonałej „nienawiści” do wrogów, interpretuje s. Tomasza w tym sensie, że ta „nienawiść” dotyczy ich grzechów, za które byli wrogami Boga.

Taka doskonałość świętej nienawiści była w Chrystusie. Był nienawidzony nikczemną nienawiścią (por. J 15), ale święty „nienawidzony” doskonałą nienawiścią, pełen najdoskonalszej miłości, grzeszników, którym się przeciwstawił właśnie jako działaczy zła i za których również oddał swoje życie dla ich zbawienia. I ta święta nienawiść w Chrystusie była radykalna i trwała aż do ostatecznego potępienia zła, jak możemy zrozumieć z tego, co s. Tomasz dalej precyzuje: „Per hoc quod dicit odi intelligitur odium perfectum quo quis perseverat in detestationem mali usque ad finalem reprobationem ipsius, de quo dicitur w Ps. CXXXVIII, 22: perfecto odio oderam illos, scilicet malos, inquantum sunt peccatores.” (Super Rzym., Rozdz. 7 l. 3.) „Doskonała nienawiść”, święta jest więc tą, dla której, naśladując Boga, wytrwale nienawidzimy zła aż do ostatecznego odrzucenia go iz taką nienawiścią musimy nienawidzić w sposób święty czyli innych i nas samych jako grzeszników; ta święta i dobra, doskonała „nienawiść”, jak powiedziano, była w pełni w Chrystusie jako Bogu i człowieku i przez uczestnictwo w Nim musi być w nas.

Chrystus w tej linii święcie nienawidził niegodziwych, to znaczy radykalnie przeciwstawiał się niegodziwcom jako nieprzyjaciołom Boga i grzesznikom, przeciwstawiał się złu, które chcieli uczynić, ale kochał ich ponad wszystko jako ludzi stworzonych przez Boga i mających za swoje Niebo. ostatecznym celem i dla tej miłości cierpiał za nich właśnie po to, aby ich nawrócić i skierować do Nieba.

To, co powiedziałem do tej pory, w szczególności s. Tomasza, jeśli chodzi o świętą nienawiść, znajduje swoje potwierdzenie w tym, co O. Michel stwierdza w swoim artykule „μισέω” w Wielkim Leksykonie Nowego Testamentu t. VII wyd. Paideia 1971, kolumny 321 i n., w rzeczywistości autor ten skutecznie precyzuje, jak należy rozumieć nienawiść Boga do różnych stworzonych rzeczywistości, w tym do grzesznika, co Biblia podkreśla w różnych fragmentach (Pwt 12,31; 16,22:44,4; Jr. 5,21; Am. 1,14; Iz. 14,9; Mądrość 12,6; Sir. 27,24; 331 (LXX)), taka nienawiść jest odrzuceniem grzechu, jest walką z grzech , to sąd i odwet przeciwko grzesznikowi (kolumna 332). Przytoczony artykuł precyzuje również, że tak jak Bóg, nawet sprawiedliwi, będąc z Bogiem, nienawidzą zła, to znaczy mają w sobie namiętne odrzucenie zła lub niegodziwych (kolumna 333), nienawiść, o której tu mówimy, nie jest tyle uczucia, ile odrzucenia zła i sprzeciwu wobec niego ze strony woli, a więc i czynu (kolumna 336) również w tradycji rabinicznej istnieje nienawiść nakazana niektórym grzesznikom: uwodzicielom, epikurejczykom itp. (kol. XNUMX i następne)

W Ewangelii Michel kontynuuje w omawianym artykule, kto chce iść za Chrystusem, musi nienawidzić (Łk 14,26; Mt 10,37; J 12,25) wszystkich tych, których z drugiej strony musi kochać wśród stworzeń, w tym siebie samego, ta nienawiść jest świadomą odmową. , oderwanie się i wyrzeczenie w celu przywiązania wyłącznie do Chrystusa (kolumna 343) w Ap. 2,6 mówi o nienawiści Jezusa do dzieł nikolaitów oraz w Heb. 1,9 nienawiść do niegodziwości odnosi się do Chrystusa, podkreślając posługę Chrystusa sędziego i pana (kolumna 344); w Judy 23 idea nienawiści chcianej przez Boga jest oczywista, co jest również podkreślone w Ap. 2,6. (kolumna 349); również w NT, konkluduje Michel, istnieje święta nienawiść, która jednak jest częścią miłosierdzia wobec wszystkich ludzi (kolumna 350), s. XNUMX; Tuż powyżej Tomasz bardzo dobrze wyjaśnił, jak miłość może zawierać w sobie świętą nienawiść.

Prawdziwa miłość braterska zawiera zatem świętą i radykalną „nienawiść” do grzechu i grzesznika, to znaczy radykalny sprzeciw wobec grzechu i tych, którzy chcą go czynić; dlatego miłość prowadzi nas do świętej „nienawidzi” cudzołóstwa i każdego grzechu ciężkiego w nas samych i w innych. Dlatego też prawdziwa miłość braterska nie prowadzi nas do otwierania drzwi dla usprawiedliwienia ciężkich grzechów i zgorszenia w innych lub w nas samych i dlatego nie prowadzi nas do udzielania sakramentów pokuty i spowiedzi tym, którzy chcą nadal poważnie grzeszyć, ale prowadzi do świętej „nienawiści” i walki w nich z tym grzechem i zgorszeniem, które z niego wynika! Dobroczynność nie prowadzi nas do legitymizacji aktów homoseksualnych, ale do świętego sprzeciwiania się im i tym, którzy chcą je popełniać ... Dobroczynność nie prowadzi nas do legitymizacji pedofilii, gwałtu, morderstwa, bluźnierstwa itp. ale prowadzi nas do świętego przeciwstawiania się takim grzechom i tym, którzy chcą je popełnić.

Święci, jak św. Tomasz, który prawdziwie umiłował bliźniego w Chrystusie, święty „nienawidził” grzesznika, sprzeciwiając się mu, ponieważ chciał zgrzeszyć!

Święci Pasterze, którzy prawdziwie kochali bliźniego w Chrystusie, także święcie „nienawidzili” grzesznika, który chce grzeszyć i dlatego czyni zło, i w tej świętej miłości i świętej nienawiści nie wahali się karać i ekskomunikować tych, którzy szczególnie zawinili. poważne przestępstwa.

Bóg oświecić Pasterzy św. Kościół!

To, co powiedzieliśmy do tej pory w tym akapicie, jest ważne w sposób szczególny dla Pasterzy, a przede wszystkim dla św. Ojciec, który jest w szczególny sposób powołany do doskonałości miłości, a w niej do świętej „nienawiści” grzechu i grzesznika, a zatem do radykalnego przeciwstawienia się grzechowi, zwłaszcza poważnemu, w sobie i w swoich poddanych, i dlatego jest powołany do świętej „nienawiści” grzesznika, który chce zgrzeszyć i dlatego czynić zło, to znaczy, że jest powołany do przeciwstawiania się mu w tym, co chce czynić zło; Kościół ze swoją Tradycją oferuje swoim członkom tak wiele sposobów przeciwstawiania się tym, którzy chcą czynić zło, pomyśl o ekskomuniki.

W tym wierszu wydaje mi się interesujące, że wysłucham tego, co mówi. Tomasz o gorliwości, gdzie stwierdza, że ​​chce, zgodnie z porządkiem sprawiedliwości, naprawienia wyrządzonego zła, a tym samym poprawienia tego, co widzi, że odbiega od drogi dobra: „Kiedy prawdziwy talis appetitus est sine sin, immo est laudabilis , puta cum aliquis appetit vindictam secundum ordinim iustitiae. Et hoc vocatur ira per zelum, dicit enim Augustinus, super Ioan. quod zelo domus Dei comeditur qui omnia perversa quae videt cupit emendare; et, tak, aby zmienić non possit, tolerat et gemit. Et talis ira fuit in Christo.”(III, q. 15 a. 9 co.)

Święta gorliwość, która towarzyszy doskonałej miłości, pragnie według porządku sprawiedliwości zadośćuczynienia za wyrządzone zło, pragnie naprawić grzeszne rzeczy, które widzi i czyni, aby ta poprawa i zadośćuczynienie mogły się urzeczywistnić; święta gorliwość, z s. nienawiść, którą zawiera, jest radykalnie przeciwna grzesznikom, ponieważ chcą czynić zło… ta gorliwość ze świętym gniewem, która jej towarzyszy („ira per zelum”) była w najwyższym porządku w Chrystusie (por. IIIª q). 15 a. 9 w c) który jest Najwyższym Pasterzem ... i musi być w prawdziwych Pasterzach.

Niech Bóg obdarzy nas tą świętą gorliwością, która mocno świeciła także w Eliaszu, w ST (por. 1 Krl 19,10). Św. Tomasz potwierdza w tym wersecie, mówiąc o Przemienieniu i przytaczając niektóre afirmacje św. Jana Chryzostoma, że ​​Mojżesz i Eliasz zostali wybrani przez Boga do stawienia się obok Jezusa: „ponieważ chciał, aby jego uczniowie naśladowali łagodność Mojżesza i gorliwość Eliasza”. (III, q. 45 a. 3 i 3). Bóg chce, aby żarliwa gorliwość Eliasza była także w nas, zwłaszcza w pasterzach. I tak. Tomasz precyzuje, że tę świętą gorliwość trzeba ćwiczyć przede wszystkim wobec siebie, a potem wobec innych: przede wszystkim należy oczyścić duszę z wszelkiego przywiązania do dóbr ziemskich, a następnie, po świętej pogardzie dla siebie i rzeczy ziemskich, postępować w gorliwość o innych i dzięki temu nasza ofiara będzie doskonalsza; najdoskonalszą ofiarą będzie ten, kto przez ślub zobowiązuje się do gorliwości o dusze, jak to ma miejsce w przypadku biskupów i zakonników, którzy zobowiązują się do tego przez ślub. (patrz „De perfectione”, rozdz. 23 n.)

Biskupi, a jeszcze bardziej Papież, są zobowiązani do świętej gorliwości o dusze; w nich ta święta gorliwość musi świecić w sposób szczególny.

Święci, jak św. Tomasz, a zwłaszcza święci Pasterze, często świecili świętym zapałem i za to walczyli radykalnie przeciwko grzechowi i przeciwko niektórym grzesznikom, aby zbawić dusze; w niektórych przypadkach pastorzy ci ponieśli śmierć męczeńską właśnie za tę gorliwość.

Oczywiście prawdziwa miłość braterska doprowadziła świętych, a zwłaszcza świętych pasterzy, nie tylko do tego, by żyli w tej świętej gorliwości, ale także do tego samego gorliwości uczyli swoich poddanych.

I w tej gorliwości naprawili swoich poddanych, którzy popadli w grzech...

Braterska miłość i gorliwość prowadzą nas do poprawiania naszych braci lub poddanych, którzy grzeszą, a nie do odpuszczania i wspierania ich w ich grzechu ciężkim. Wyjaśnij Tomasza o naprawieniu: naprawienie grzesznika jest środkiem zaradczym, który należy zastosować przeciwko czyjś grzechowi, grzech szkodzi grzesznikowi, ale także szkodzi innym, którzy są nim skrzywdzeni lub zgorszeni, grzech szkodzi także dobru wspólnemu, którego sprawiedliwość jest zaniepokojony właśnie takim grzechem. (por. IIª-IIae q. 33 a. 3 co.)

Biorąc pod uwagę zło, jakim jest grzech, jest oczywiste, że miłość braterska i gorliwość w tym kierunku prowadzą nas do pomocy grzesznikowi w przekształceniu jego życia poprzez naprawienie.

Zwłaszcza upomnienie braterskie jest aktem miłości braterskiej, aby przez nią odpędzać zło naszego brata, czyli grzech i wyrabiać mu dobro (por. IIª-IIae q. 33 a. 1 co.).

BRATERSKA MIŁOŚĆ SPRAWIA, ŻE DZIAŁAMY TAK, ŻE NASZ SĄSIAD ŻYJE RÓWNIEŻ W BRATERSKIEJ MIŁOŚCI I POPRAWIA W SWOIM SĄSIADKU, JEŚLI BYŁ.

Pamiętam, że miłość zawiera w sobie sprawiedliwość, pasterze miłości i sprawiedliwości muszą poprawiać poddanych, którzy żyją w grzechu. (IIª-IIae q. 33 a. 3 co. Moje tłumaczenie)

Braterska miłość, a zatem i SPRAWIEDLIWOŚĆ, która się w niej znajduje, nakłada na pasterzy OBOWIĄZEK NAPRAWIANIA GRZESZNIKÓW I INTERWENIOWANIA W ICH PORÓWNANIU, GRZECH rani nie tylko grzesznika, ale DOBRO PUBLICZNE.

Prałaci mają obowiązek interweniować w szczególności przeciwko notorycznym grzesznikom, zgodnie ze zdrową doktryną, unikając udzielania im Sakramentów, jak św. Tomasza w III, q. 80a. 6: jawnym grzesznikom nie należy udzielać Komunii Świętej, nawet jeśli o nią proszą.

Rozumiemy dobrze i zrozumiemy jeszcze lepiej, w tym wersecie z tego, co powiedzieliśmy i z tego, co powiemy, że prawdziwa via caritatis, prawdziwa droga miłości braterskiej, nie jest tą, która wyłania się przez Amoris Laetitia i przez „zmiana paradygmatu”, którą realizuje Papież Franciszek… Papież Franciszek faktycznie poprzez tę „zmianę”: sam szerzy i nie naprawia w innych poważnych skandali i poważnych błędów, zwłaszcza w dziedzinie teologii moralnej, legitymizuje spełnienie poważnych naruszeń prawa Bożego, a tym samym poważnych grzechów… A nawet przewiduje udzielanie sakramentów tym, którzy żyją w prawdziwych grzechach ciężkich.

Bóg interweniuje.

b, 6) Miłość prowadzi nas do pracy, aby nasi bliźni mieli szczerą wiarę również w odniesieniu do przykazań.

Niech święty krzyż będzie naszym światłem.

Veritatis Splendor mówi bardzo jasno: „Negatywne nakazy moralne, to znaczy te, które zakazują pewnych konkretnych działań lub zachowań jako z natury złych, nie dopuszczają żadnego uprawnionego wyjątku; nie pozostawiają moralnie akceptowalnego miejsca na „twórczość” jakiejś przeciwnej determinacji. Po konkretnym rozpoznaniu moralnego gatunku czynu zabronionego przez powszechną regułę, jedynym moralnie dobrym czynem jest posłuszeństwo prawu moralnemu i powstrzymanie się od czynu, którego ono zakazuje” (VS, 67 por. ibidem n. 52.102 ).

Ponownie w Veritatis Splendor czytamy: „Kościół zawsze nauczał, że nigdy nie wolno wybierać zachowań zabronionych przez przykazania moralne, wyrażone w formie negatywnej w Starym i Nowym Testamencie. Jak widzieliśmy, sam Jezus powtarza nakaz tych zakazów: „Jeżeli chcesz wejść do życia, przestrzegaj przykazań…: nie zabijaj, nie cudzołóż, nie kradnij, nie składaj świadectwa fałszywemu” ( Mt 19,17:18-52) ”. (VS n. 5)… więc nigdy nie możesz zdecydować się na cudzołóstwo! … Nawet w przypadku, który wydaje się przewidywać list biskupów argentyńskich pod n. XNUMX, gdzie jest napisane: „kiedy dana osoba uważa que caería en una ulterior falta dañando a los hijos de la nueva unión”[262] …. GRZECH GRZECHU, JEŚLI POWAŻNY JEST NAJWAŻNIEJSZYM ZŁEM, DLATEGO NIGDY NIE JEST ZGODNE Z GRZECHEM, ABY UNIKNĄĆ INNEGO ZŁA; DLATEGO NIGDY GRZECH NIE JEST ZGODNIE Z PRAWEM, A PRZEDE WSZYSTKIM NIGDY NIE JEST GRZECHEM POWAŻNYM, NIGDY NIE JEST ZGODNE POPEŁNIANIE CUDZOZIEMNOŚCI, NAWET GDY CZŁOWIEK UWAŻA, ŻE POPADŁBY W INNYM GRZECHU SZKODLIWOŚCI DZIECI NOWEGO ZWIĄZKU!

Veritatis Splendor stwierdza w tym wersecie: „… zawsze jest możliwe, że człowiek w wyniku przymusu lub innych okoliczności nie może spełniać pewnych dobrych uczynków; jednak nigdy nie można go powstrzymać przed niewykonaniem pewnych działań, zwłaszcza jeśli woli umrzeć, niż czynić zło. "(VS nr 52)

BRATERSTWA MIŁOŚĆ PROWADZĄ NAS DO DZIAŁANIA, ABY NASI SĄSIEDZI UWIERZYLI RÓWNIEŻ:

- KTO NIGDY nie może dokonywać zachowań zabronionych przez nakazy moralne, wyrażone w formie negatywnej;

- ŻE NIGDY nie można im zabronić pewnych działań, zwłaszcza jeśli są skłonni raczej umrzeć niż czynić zło.

Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza w nr. 2518: „O czystym sercu” są ci, którzy podporządkowali swoją inteligencję i swoją wolę wymaganiom Bożej świętości, przede wszystkim w trzech dziedzinach: miłości (por. 1 Tes 4,3-9; 2 Tm 2,22). ) czystość lub sprawiedliwość seksualna (por. 1 Tes 4,7; Kol 3,5; Ef 4,19). Umiłowanie prawdy i prawowierność wiary”.

Św. Augustyn stwierdza, że ​​przez wiarę dochodzi się do posłuszeństwa Bogu, a przez posłuszeństwo do uczciwego życia, czystego serca i poznania tego, w co się wierzy (por. św. Augustyn, „De fide et symbolo”, 10, 25). : CSEL 25, 32 (PL 40, 196).)

Miłość braterska prowadzi nas do pracy, aby prawowierność wiary, umiłowanie prawdy, miłość, czystość była w nas iw naszych bliźnich.

Bez prawdziwie ortodoksyjnej, jasnej i precyzyjnej wiary nie jest możliwe, aby prawdziwa miłość i prawdziwa czystość były w nas… zwycięstwo przeciwko siłom ciemności oznacza przede wszystkim, że mamy jasność co do tego, czego Bóg od nas chce.

To, co mówię, pozwala nam zrozumieć bardzo poważne szkody wyrządzone przez Amoris laetitia wraz ze „zmianą paradygmatu”, którą przekazuje: szerząc celowe niejasności i błędy, praktycznie odsuwając na bok doktrynę, że negatywne nakazy Dekalogu są obowiązkowe zawsze i na zawsze i Praktycznie uprawomocniając nawet bardzo ciężkie grzechy, ta adhortacja odchyla wiarę katolików w kwestiach dotyczących moralności i praktycznie unicestwia miłość w sercach. Bóg interweniować!

c) Zakon miłości braterskiej w zdrowej doktrynie, zwłaszcza w s. Tomasza, a błędy dotyczące tego porządku zawarte w n. 101 Amoris Laetitia, która nawet w tym punkcie nie jest tomistą!

c, 1) Prawdziwa miłość braterska i jej porządek, wyjaśnienia wstępne.

c, 1,1) Porządek miłości braterskiej w Biblii iu Ojców.

Widzieliśmy powyżej, że Biblia jasno przedstawia porządek miłości przede wszystkim wtedy, gdy stwierdza konieczność miłowania Boga całym sobą (Pwt 6; Mt 22,37), a zatem porządek miłości braterskiej, zwłaszcza gdy stwierdza, że ​​trzeba kochać bliźniego jak siebie samego (Mt 22,37:XNUMX)

W Księdze Kapłańskiej czytamy: „Nie będziesz się mścić i nie żywić urazy do synów swojego ludu, ale będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego. Jestem Panem” (Kpł 19,18:XNUMX)

Czwarte przykazanie w znaczący sposób mówi: „Czcij swego ojca i swoją matkę, aby przedłużyły się twoje dni na ziemi, którą ci daje Pan, Bóg twój”. (Wj 20,12:XNUMX)

Miłość braterska jest nam przekazana przez Chrystusa w szczególności przez „swoje” przykazanie: „To jest moje przykazanie: miłujcie się wzajemnie, jak ja was umiłowałem” (Gv 15,12).

1. Augustyn precyzuje w tym wierszu, że konieczne jest prawidłowe oszacowanie rzeczy. „Według sprawiedliwości i świętości żyje ten, kto umie właściwie oceniać rzeczy”.[263]

W "Mieście Boga" s. Augustyn wyjaśnia, że ​​porządek brzmi: „… to układ równych i nierównych rzeczy wyznacza każdemu miejsce”. [264]

Miłość ma fundamentalny porządek, który odnosi się w szczególności do miłości braterskiej: przede wszystkim nie czyń zła, a potem czyń tyle, ile możesz, jak mówi św. Augustyn: „Primum ut nulli noceat, deinde ut etiam prosit si potuerit” ( „De civitate Dei”, Lib. 19, k. 14, PL, 41, 643).[265]

Ojcowie, idąc za wskazaniami biblijnymi, zarysowują porządek miłości, a więc miłości braterskiej, stwierdzając, że przede wszystkim trzeba kochać Boga, dlatego uściślają, że musimy kochać bliźniego jak siebie samego, w stosunku do bliźnich sprecyzuj, że zwykle najpierw musimy kochać naszych rodziców, potem nasze dzieci, a następnie członków naszej rodziny.[266]

Orygenes, wielki biblista III wieku, rozwija temat zakonu miłości braterskiej na podstawie całościowego orędzia biblijnego, wychodząc od tekstu Pieśni nad Pieśniami 4,2, który według tekstów, na których się opiera stwierdza: nakazuj mi dobroczynność; w szczególności autor ten w swoim komentarzu do Pieśni nad Pieśniami poświęca długą refleksję nad porządkiem miłosierdzia, zaczynając od wspomnianego wersetu[267]

Orygenes stwierdza, że ​​w tym celu należy kochać najpierw rodziców, potem dzieci, potem innych krewnych i przyjaciół, trzeba również kochać wrogów (por. Orygenes, „Homilia II in Canticum Canticorum” nr 8, PG. , 13, 53 -54)

Orygenes kontynuuje w szczególności stwierdzenie, że od Boga musimy widzieć, jak kochamy w sposób uporządkowany, brać przykład; Bóg niczego nie nienawidzi z tego, co stworzył, ale nie kocha wszystkich ludzi w ten sam sposób. (por. Orygenes "In Canticum Canticorum", l. 3. PG., 13, 155ss)

W tym świetle należy wziąć pod uwagę, że:

- zgodnie z biblijną zasadą, że jesteśmy wzajemnymi członkami, zgodnie ze słowami Boga przez św. Pawła, dla którego „… tak więc i my, mimo że jesteśmy liczni, jesteśmy jednym ciałem w Chrystusie i każdy ze swojej strony jesteśmy dla siebie członkami. (Rm 12,5) wygodnie jest mieć równą miłość do wszystkich.

zgodnie z biblijną zasadą, zgodnie z którą w Ciele są jedni bardziej zacni, a inni mniej szlachetni (1 Kor 12), tak samo w Ciele, którym jest Kościół, miara miłości musi być proporcjonalna do zasług w Chrystusie, i na cześć ludu; s. W tym wersecie Paweł stwierdza: „Prosimy was, bracia, abyście mieli szacunek dla tych, którzy wśród was trudzą się, którzy was prowadzą w Panu i napominają; traktuj ich z dużym szacunkiem i miłością, ze względu na ich pracę. Żyjcie między sobą w pokoju”. (1 Tes 5, 12-13). Dlatego trzeba kochać w szczególny sposób osoby święte i tych, którzy pracują na rzecz zbawienia dusz. Miłość, o ile jest wyświęcona, uwzględnia zasługi bliźniego, jego wiarę, posługę oddaną Kościołowi, jego relację z Bogiem[268] dlatego Orygenes stwierdza: „Si autem filius malus est et domesticus bonus domesticus in caritate filii collocetur” (Orygenes, „Homilia II in Canticum Canticorum”, nr 7, PG., 13, 54) Jeśli syn jest zły, a sługa jest dobrze, sługa jest kochany miłością, która należy do dziecka.

Co więcej, trzeba kochać nieprzyjaciół i kochać ich z mądrością rozróżniając tych, którzy są tylko przeciwko nam, i tych, którzy są przeciwko Chrystusowi i nam, itd.

Trzeba kochać kobiety z miłości, przede wszystkim matkę, potem siostry, szczególna miłość musi być oczywiście zarezerwowana dla żony. (por. Orygenes "In Canticum Canticorum", l. 3. PG., 13, 155ss)

Św. Ambroży relacjonuje wspomniany fragment Pieśni nad Pieśniami (4,2) mówiący o porządku miłosierdzia[269] i ust. Podobnie Grzegorz z Nissy w swoich Homiliach o Pieśni nad Pieśniami, poprzez powyższy fragment tej księgi biblijnej, zajmuje się koniecznym porządkiem miłości braterskiej i mówi: „Trzeba kochać Boga całym sercem, duszą i całym sercem. własna siła i uczucia, a z drugiej strony ich bliźni jako oni sami; żonę, jeśli masz czystą duszę, jak Chrystus kocha Kościół; jeśli z drugiej strony jesteś bardziej podatny na namiętności, jak własne ciało; tak naprawdę ten, który porządkuje te problemy, nakazuje Paweł. Wroga trzeba kochać, nie odpłacając złem złem, ale odpłacając niesprawiedliwość korzyścią”.[270]

Św. Augustyn zajmuje się porządkiem miłości wychodząc od Pisma Świętego, a w szczególności od wskazanego właśnie tekstu Pieśni, która dla niego dotyczy także porządku miłości, wskazując, że należy kochać w sposób uporządkowany i że przede wszystkim w tej kolejności jest Bóg[271]

Św. Augustyn precyzuje, zgodnie z mądrą interpretacją biblijną, że musimy kochać siebie mniej niż kochamy Boga i mówi, że powinniśmy kochać innych bardziej niż nasze ciało, widocznie nie bardziej niż naszą duszę (por. św. Augustyn, De Doktrina chrześcijańska „. Lib. 1, k. 26-27, PL., 34, 29) Św. niektóre sekty ”.[272].

Dodaje s. Lekarz: „Należy wypracować dla człowieka normę dotyczącą miłości, to znaczy nauczyć go, jak powinien kochać samego siebie w korzystny sposób. Rzeczywiście, że kocha siebie i chce być dla siebie użyteczny, byłoby głupotą wątpić w to. Trzeba mu też narzucić normę, jak kochać swoje ciało, aby mógł o nie zadbać w sposób uporządkowany i mądry.”[273]

Tak więc później s. Augustyn stwierdza, że ​​nie są potrzebne prawa, aby każdy kochał siebie lub swoje ciało, tylko prawa są potrzebne, aby kochać nas w sposób prawy i uporządkowany. Prawo, którym musimy kochać samych siebie, jest podstawowym prawem natury: „… które podzielały także zwierzęta, które w rzeczywistości kochają siebie i swoje ciało. Z tego powodu nie pozostało nic poza tym, że otrzymaliśmy przykazania dotyczące tego, co jest nad nami lub obok nas. Mówi: Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem, a bliźniego będziesz miłował jak siebie samego. W tych dwóch przykazaniach podsumowuje się całe Prawo i Prorocy”.[274]

Biblia nakazuje więc miłość Boga i bliźniego, ale oczywiście nie wyklucza miłości do siebie, wręcz przeciwnie, implikuje ją, ponieważ musimy kochać innych jak siebie i ta miłość jest już w naturze człowieka.

Trzeba nauczyć się kochać siebie według Boga, to znaczy pracować dla własnego zbawienia wiecznego i kochać innych właśnie poprzez pomaganie im przede wszystkim w zbawieniu samych siebie.

mówi s. św. więcej lub kochać mniej lub bardziej to, co ma być kochane jednakowo. Grzesznik, kimkolwiek jest, jako grzesznik nie powinien być kochany; człowiek, każdy człowiek, o ile jest człowiekiem, musi być kochany z miłości do Boga; Bóg musi być kochany dla siebie ”.[275].

Dlatego nie powinniśmy kochać grzesznika jak grzesznika; musimy go kochać jako człowieka.

Człowiek, każdy człowiek, o ile jest człowiekiem, musi być kochany z miłości do Boga... a zatem miłość bliźniego polegać będzie przede wszystkim na doprowadzeniu go do miłości Boga.

„Teraz Bóg nauczyciel naucza dwóch głównych przykazań, to znaczy miłości Boga i miłości bliźniego, w których człowiek rozpoznaje trzy przedmioty, które musi kochać: Boga, samego siebie, swojego bliźniego i że kochając siebie nikt nie błądzi kocha Boga, a co za tym idzie, troszczy się także o bliźniego, aby kochał Boga, ponieważ jest mu nakazane, aby kochał go jak siebie samego, aby jego żona, dzieci, członkowie rodziny i inni ludzie mogli i chcieli go w ten sposób dopilnować …, jeśli tego potrzebujesz.” [276]

Jeśli kochanie siebie według Boga oznacza oddanie się naszemu zbawieniu, to kochanie bliźniego według Boga będzie przede wszystkim służyło jego zbawieniu.[277]

Św. Augustyn stwierdza: „Kto więc słusznie miłuje bliźniego, musi od niego wyprosić: aby także i on kochał Boga całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem. Kochając go w ten sposób, jak siebie samego, całą miłość, jaką ma do siebie i do drugiego człowieka, przekazuje tej miłości Boga, która nie toleruje, aby jakikolwiek strumień, choćby mały, był skierowany na zewnątrz niego, aby z każdego rozproszenia wody był zredukowany. "[278]

Dla Ojców miłość duchowa oczywiście poprzedza miłość cielesną, ponieważ zgodnie z Pismem i Tradycją dusza jest nieśmiertelna i od duszy zależy wieczne zbawienie duszy i ciała.[279]

c, 1,1,1) Zakon braterskiej miłości wobec wrogów.

Zakon miłości braterskiej sprawia, że ​​kochamy bliźniego jak siebie samego, nawet nieprzyjaciół. Musimy ich kochać w sposób uporządkowany, jako stworzenia Boże, a nie jako grzesznicy, Bóg nie wymaga od nas miłowania zła.[280]

Św. Leon prosi nas, byśmy kochali ich tak, jak kocha ich Bóg, który wylewa swoje błogosławieństwa na wszystkich, dobrych i złych (św. Leon Wielki, „Sermo 21”, PL, 54, 190); określa s. Doktorze, abyśmy nie kochali wad, ale ludzi, kochaj ich, ponieważ mają naszą naturę i mogą kiedyś stać się dziećmi Bożymi (św. Leon Wielki, „Sermo 48”, PL, 54, 299; por. „Sermo 12” , PL, 54, 169).

Św. Augustyn nauczał tej samej doktryny, precyzując, że doktryna Chrystusa przewiduje również kary, które w niektórych przypadkach są wymierzane grzesznikom bez nienawiści ("Contra Adimentium", Cp. 17, n. 1-5, PL., 42). , 157 mkw; „Sermo 71”, nr 4, PL, 38, 446-447).

Chrystus przyszedł po grzeszników, aby ich odkupić cierpiał i umarł na krzyżu[281] [282] … I jak sam mówi, musimy przedłużyć w historii dzieło Chrystusa kierowanego przez Jego Ducha, musimy naśladować Go w Jego miłości także wobec grzeszników, wrogów.

Św. Augustyn stwierdza, że: doskonała miłość polega na miłowaniu nieprzyjaciół, aby ich nawrócić i uczynić swoimi braćmi w Chrystusie: „Ale czym jest doskonałość miłości? to także kochać wrogów i kochać ich, aby stali się braćmi. … Kochaj swoich wrogów z zamiarem uczynienia ich braćmi; kochaj ich, dopóki nie wejdą do twojego kręgu. W ten sposób umiłował tego, który wisząc na krzyżu powiedział: Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią (Łk 23). Nie żeby powiedział: Ojcze, te mają długie życie; ci, którzy mnie zabijają, muszą żyć; ale powiedział: Wybacz im, bo nie wiedzą, co robią[283].

Wystarczy, według Orygenesa, wypełnić przykazanie miłości nieprzyjaciół, aby nie oddawać zła złu, które nam wyrządza się, bo niesprawiedliwość zobowiążmy się do ofiarowania korzyści[284].

Św. Grzegorz z Nissa stwierdza w szczególności: „Należy kochać wroga, nie odpłacając złem złem, ale odpłacając niesprawiedliwość korzyścią”.[285]

mówi s. Maksym Wyznawca, aby każdy, kto posiada miłość, nie męczy się w naśladowaniu Chrystusa, ale znosi mocnym sercem wszelkie trudy, pogardę i zniewagę mocną duszą, nie myśląc o złu. (S. Massimo, „De caritate”, I, 29-30, PG., 90, 966)

Św. Maksym Wyznawca stwierdził również, że ten, kto go nie naśladuje w trzech rzeczach, nie miłuje Chrystusa: 1° zasługiwać na dobrodziejstwa dla ludzi; 2 ° wspierać niewdzięczników i krytyków; 3° przebaczaj tym, którzy nas skrzywdzili (por. św. Maksym, „De caritate”, IV, 55, PG., 90, kol. 1059).

Nawet w stosunku do wrogów istnieje porządek w miłości, ponieważ On jest tylko naszym wrogiem niż ten, który jest naszym wrogiem i wrogiem Boga (por. Orygenes, „In Canticum Canticorum”, lib. 3, PG., 13, zasługuje na większy szacunek. 157 pne).

Jednym z modeli miłosierdzia wobec wrogów jest św. Szczepan, mówi św. Augustyna w sprawie św. Szczepan: „Przede wszystkim więc bracia, na przykład tego męczennika, nauczmy się miłować naszych wrogów. Przykład dał nam Bóg Ojciec, który sprawia, że ​​słońce wschodzi nad dobrymi i złymi. Zostało to również powiedziane przez Syna Bożego, po swoim wcieleniu, ustami swojego ciała, które przyjął ze względu na swoich wrogów. W rzeczywistości ten, kto kocha swoich wrogów, przyszedł na świat i znalazł wszystkich swoich wrogów, nie znalazł przyjaciela. Za swoich wrogów przelał krew, jednak swoją krwią nawrócił wrogów. Swoją krwią zmył grzechy swoich wrogów: wymazując grzechy, uczynił ich przyjaciółmi jako wrogami ”.[286]

c, 1,2) Porządek miłosierdzia według twierdzeń niektórych Doktorów Kościoła iw niektórych dokumentach Magisterium.

W ślad za Ojcami Kościoła święci i teologowie nadal pogłębiali temat zakonu miłosierdzia. Słynny tekst Pietro Lombardo „Libri IV Sententiarum” konsekruje co najmniej jedno wyróżnienie, nr. 29 księgi III na ten temat. Stwierdza w nim, wychodząc z tekstów Ojców, że najpierw musimy kochać Boga, potem siebie, potem to, co jest nam bliskie, a potem to, co jest pod nami; w szczególności nasz bliźni ma być kochany bardziej niż nasze ciało.[287] Następnie bada, czy wszyscy ludzie powinni być kochani jednakowo i wyjaśnia, wychodząc zawsze od zdań Ojców, że przede wszystkim członków rodziny należy kochać według ciała, ojca i matkę, dzieci, braci i siostry. Dlatego porządek tych, którzy mają być kochani, jest następujący: „ante omnia Deum, secundo nos ipsos, tertio parentes, inde filios et fratres, post domesticos, derum inimicos diligamus”.[288] Najpierw Bóg, potem my sami, potem rodzice, potem dzieci, potem krewni, potem inni, a potem wrogowie.

Miłość bliźniego oznacza kochanie bliźniego tak bardzo, jak kochamy siebie, czyli podobnie jak kochamy siebie, a nie tak bardzo, jak siebie kochamy.

Pietro Lombardo mówi: „„ Ut tantum diligamus fratres, quantum nos ”, ita intelligi potest, id est ad tantum bonum diligamus fratres, ad quantum nos, ut tantum bonum eis optemus in aeternitate, quantum nobis, etsi non tanto; vel ibi "kwantowe" similitudinis est, non quantitatis. " (Petri Lombardi „Libri IV Sententiarum” l. III d. XIX, Ad Claras Aquas 1916, T. II, s. 685)

Św. Bonawentura w komentarzu do sentencji Pietro Lombardo, odnosząc się do komentarza do pytania o porządek miłosierdzia, wyraźnie precyzuje, że Boga należy kochać nad nami[289] następnie precyzuje, cytując także inne cytaty patrystyczne, że musimy kochać siebie bardziej, jako duszę, niż bliźniego: „Dicendum, quod secundumdinem caritatis amor salutis propriae praeponendus est amori salutis alienae”[290]. Po naszej duszy, jak wyjaśnia scholion, interpretując tekst św. Bonawentura, dusza bliźniego musi być kochana, a potem nasze ciało; wśród sąsiadów trzeba kochać przede wszystkim rodziców, potem dzieci, potem innych krewnych, potem nieznajomych[291].

Św. Tomasz dużo mówi o porządku miłosierdzia, przede wszystkim w „Komentarzu do sentencji Piotra Lombarda”, w księdze III całe pytanie 29 jest poświęcone studiowaniu porządku miłości. W swoim tekście o cnotach (De virtutibus), s. Tomasz poświęca cały artykuł IX pytania II badaniu porządku miłosierdzia. Zajmuje się tym tematem także w innych pracach, w tym w Sumie teologicznej, w tym ostatnim w II-II poświęca całą kwestię n. 26 do tego tematu, w ust. Tomasz precyzuje przede wszystkim, że Boga należy kochać bardziej niż bliźniego i bardziej niż nas samych, i że musimy kochać siebie bardziej niż bliźniego.

Przede wszystkim zatem należy kochać Boga bardziej niż bliźniego (por. IIª-IIae q. 26 a. 2 co.) i bardziej niż nas samych (por. IIª-IIae q. 26 a. 3 co.). Musimy kochać siebie bardziej niż bliźniego (IIª-IIae q. 26 a. 4, q. 64, a. 7) ale musimy kochać bliźniego bardziej niż nasze ciało. (IIª-IIae q. 26 a. 5 co.)

Moralista HB Merkelbach, idąc za myślą św. Thomas, w „Summa Theologiae Moralis” Desclée de Brouwer, Brugis - Belgica 1959, t.1, na s. 693 precyzuje, że: „Dla porządku miłości Boga należy po prostu kochać ponad wszystko. Niezbędne dla miłości jest to, abyśmy kochali Boga ponad wszystko… w sposób obiektywny… a także w sposób doceniający, abyśmy woleli stracić wszystko i wszystko cierpieć, niż stracić Boga przez grzech ciężki. W rzeczywistości nieskończone Dobro musi być kochane bardziej niż jakiekolwiek stworzenie… przyczyną, dla której kochamy siebie i bliźniego jest Bóg, dlatego Bóg musi kochać Go bardziej niż nas samych i naszego bliźniego.” (Moje tłumaczenie)

Miłość sprawia, że ​​kochamy Boga nade wszystko, a więc nawet ponad nasze dzieci, a więc każe nam radykalnie sprzeciwiać się ciężkiemu grzechowi, każe go nienawidzić i sprawia, że ​​podejmujemy konieczne decyzje, by go nie popełniać, nawet jeśli miałoby to w jakiś sposób przesądzić o szkodzie do dzieci i / lub do nas. Św. Tomasz w tym wersecie stwierdza, że ​​lepiej cierpieć jakiekolwiek doczesne zło, niż zasłużyć na wieczną karę! „Et reddit causam bonum est tibi itd., quia melius est quodcumque malum temporal pati, quam mereri poenam aeternam”. („Super Mt.”, rozdz. 18 l. 1).

Ten, kto miłuje bliźniego, prawdziwie kocha zatem przede wszystkim Boga i dla tej miłości woli wszystko stracić niż zgrzeszyć. Prawdziwa miłość prowadzi nas do przedkładania jakiejkolwiek kary nad winę, to znaczy do przedkładania kary śmierci nad winę za grzech (por. „Quodlibet” I, 9). żyje także w prawdziwej miłości, stawiając Boga na pierwszym miejscu i woląc stracić wszystko niż zgrzeszyć.

Św. Tomasz kontynuuje swoje rozumowanie w porządku miłości, jak już wspomniano, stwierdzając, że po Bogu powinniśmy kochać siebie bardziej niż bliźniego (por. IIª-IIae q. 26 a. 4 co.). Tomasz stwierdza, że ​​musimy kochać bliźniego w sposób uporządkowany: „… debemus diligere ordinate: ut scilicet non diligamus eum supra Deum vel quantum Deum, sed juxta sicut teipsum debes diligere. Żargon. II, 4: ordinavit in me caritatem. Hunc ordinim docuit dominus Mat. X, 37, dicens: qui amat patrem aut matrem plus quam me, non est me dignus; et qui amat filium aut filiam super me, non est me dignus. ”(„ Collationes in decem praeceptis ”, a. 2) Bliźniaka należy kochać w sposób uporządkowany, to znaczy nie bardziej niż musimy kochać Boga lub tak bardzo, jak musimy kochać Boga, ale zgodnie ze słowami biblijnymi musimy kochać siebie. Co to znaczy, że musimy kochać bliźniego jak siebie samego? Nie oznacza to, że musimy kochać bliźniego tak bardzo, jak kochamy siebie! Oznacza to, że musimy kochać naszych bliźnich w podobny sposób, jak kochamy siebie, jak mówi to samo „ja”. Tomasz: nakaz miłości braterskiej jest sformułowany w sposób doskonały i należy go rozumieć nie w tym sensie, że należy kochać bliźniego tak bardzo, jak on sam siebie kocha, to znaczy w takim stopniu, w jakim się kocha, ale należy go rozumieć w poczucie, że każdy powinien kochać bliźniego w sposób podobny do tego, jak sam siebie kocha: każdy musi kochać bliźniego do Boga, jak sam musi kochać siebie do Boga, to znaczy miłością świętą; każdy powinien kochać swego bliźniego, aby nie zniżać bliźniego w złu, w grzechu, ale tylko w dobru, miłość bliźniego musi być bowiem sprawiedliwa; każdy musi kochać bliźniego nie dla własnej korzyści, ale chcieć dobra bliźniego, tak jak każdy chce dobra własnego, miłość bliźniego w istocie musi być prawdziwa (por. II-II, q. 44 a. 7). współ.)

Św. Alfons de 'Liguori, Doktor Kościoła, stwierdza o porządku miłosierdzia: „Praeceptum caritatis Dei praecipit Deum super omnia amandum - Patet ex Scriptura. Ratio est, quia finis ultimus plus est diligendus, quam omnia media quae ad eum referuntur: non quidem intensywny (etsi enim hoc etiam deceat, non tamen est in praecepto), sed appretiative, ita ut nullam creaturam pluris faciaum, omnia perdendere, quam Deum offendere, et sic illi evil velle.”[292]

Trzeba przede wszystkim kochać Boga i tę miłość należy rozumieć nie w sensie intensywnym, ale w sensie doceniającym, to znaczy w takim sensie, że trzeba być gotowym stracić wszystko, a nie obrażać Boga grzechem. Śmierć jest lepsza niż grzech.

Św. Alfons powiedział w tym wersecie w akcie przygotowania do śmierci: „Potwierdzam, że kocham cię ponad wszystko, ponieważ jesteś nieskończonym dobrem; a ponieważ cię kocham, żałuję ponad wszelkim złem za wszystkie zniewagi, które ci wyrządziłem, i proponuję najpierw umrzeć, niż cię urazić. Proszę, zabierz mi życie, a nie pozwól mi stracić cię kolejnym grzechem.”

Lepiej stracić wszystko, łącznie z życiem, niż zgrzeszyć.

Zagłębiając się w porządek miłosierdzia, sam neapolitański Doktor Kościoła stwierdza: „Miłość jest zdefiniowana jako: Est virtus qua diligimus Deum per seipsum, ac nos et proximum propter Deum. Aby pierwszym materialnym przedmiotem miłości (czyli tym, co musimy kochać) był Bóg, którego musimy kochać przede wszystkim, jako nasz ostateczny cel. Drugorzędnym jest nas samych, to bliźniego musimy kochać jak siebie, bo Bóg nam nakazuje. Formalnym przedmiotem miłości (czyli powodem, dla którego musimy kochać Boga) jest to, że jest On nieskończoną dobrocią, źródłem i skupieniem wszelkich doskonałości. jak uczy s. Thomas: Est eadem virtus caritatis, qua quis diligit Deum, seipsum, et proximum; podczas gdy nie powinniśmy kochać siebie ani bliźniego, jeśli nie dla Boga, a zatem, ponieważ kochamy bliźniego, aby podobać się Bogu, kochamy Boga; tak więc kochając Boga kochamy także bliźniego i wszystko, co Bóg chce, abyśmy kochali; i tak właśnie jest. Tomasz gdzie indziej w skrócie: Qui habet caritatem Dei, eadem caritate diligit proximum.”[293]

Św. Alfons potwierdza w tym wersecie, mówiąc o porządku miłosierdzia:14. Miłość jest uporządkowana, abyśmy we wszystkim przedkładali Boga i Jego łaskę; na spotkaniu nie mamy obowiązku przedkładać dobra bliźniego nad własne, z wyjątkiem sytuacji, gdy dobro bliźniego jest bardziej uporządkowane niż nasze. Porządek dóbr jest taki: najpierw życie duchowe, potem doczesne, potem sława, a potem rzecz. Abyśmy nie byli zobowiązani przedkładać życia bliźniego nad własne, ale raczej powinniśmy przedkładać zdrowie duchowe bliźniego nad własne życie. Niemniej jednak rozumie się ją, gdy bliźni znajduje się w skrajnej potrzebie: a także z poważnym szacunkiem dla biskupów i proboszczów, zgodnie z powszechnym zdaniem (Lib. 2. n. 27.). A kiedy duchowa potrzeba bliźniego jest skrajna, to jesteśmy zobowiązani do pomocy mu, nawet jeśli istnieje prawdopodobieństwo popadnięcia w jakiś grzech (o ile upadek nie jest moralnie pewny), a wtedy musimy słusznie liczyć na boską pomoc ; więc s. Tommaso, Suarez, Soto, Pal., Silvio, Tournely, Salmaticesi itd. (Księga 6. n. 453.). Jest to jednak rozumiane tak długo, jak długo jest równa nadzieja na pomoc i nie ma nikogo innego, kto mógłby pomóc: a bardziej niż inaczej, sąsiad z pewnością będzie potępiony, bo to wszystko ma znaczenie w imię skrajnej konieczności. Ale w czasach zarazy, słusznie Laymann mówi, że kapłani, nie mając innych, są zobowiązani do asystowania umierającym, bo w takim tłumie jest moralnie pewne, że będzie więcej grzeszników, którzy nie zdołają zaradzić swojemu potępieniu. przez ignorancję nie wiedząc, jak dokonać aktu skruchy (L. 2. n. 27. v. Autem.). "[294]

Dlatego, z pewnymi wyjaśnieniami, potwierdza się fundamentalny porządek tych, wobec których musimy okazywać miłość: przede wszystkim Bóg, potem my sami, nasz bliźni.

W ślad za doktryną Doktorów, Ojców i na podstawie Pisma Świętego, zawsze w odniesieniu do porządku miłości, Papieże poczynili pożyteczne twierdzenia na temat porządku miłości.

Oto kilka szczególnie ważnych.

Pius XI stwierdził: „Jeżeli ten sam egoizm (nadużywający uzasadnionej miłości do kraju i wyolbrzymiający poczucie sprawiedliwego nacjonalizmu, którego prawy porządek chrześcijańskiej miłości nie tylko nie potępia, ale uświęca i ożywia własnymi zasadami) to relacje między ludzie i ludzie, nie ma nadmiaru, który nie wydaje się uzasadniony; a to, co między jednostkami zostałoby przez wszystkich uznane za naganne, jest obecnie uważane za uzasadnione i godne pochwały, jeśli odbywa się to w imię tak przesadnego nacjonalizmu.”[295]

Dlatego porządek miłości uświęca i ożywia sprawiedliwy nacjonalizm, widocznie dlatego, że porządek miłości nakazuje nam miłować w szczególny sposób tych, którzy należą do naszej Ojczyzny, w odniesieniu do innych.

Jan XXIII stwierdził w odniesieniu do Ojczyzny, że: „zawsze uważano ją za zasłużoną w porządku miłosierdzia poświęcenia się dla niej aż do śmierci”.[296]

Dlatego w porządku miłosierdzia uważano za zasługi poświęcenia się dla niej aż do śmierci; zakon miłosierdzia stanowi, że szczególnie kochamy naszą Ojczyznę i że w niektórych przypadkach jesteśmy gotowi oddać nasze życie fizyczne, a nie duchowe, w szczególności dla prawdziwego duchowego dobra tej Ojczyzny.

Katechizm Kościoła Katolickiego przy n. 2239 stwierdza: „Miłość i służba zawierać wywodzą się z obowiązku wdzięczności iz porządku miłosierdzia. "

Pius XII stwierdził: „Wielkoduszna w stosunku do ubogich poza klasztorem, jej miłość triumfowała i zwyciężała w murach klauzurowych, ponieważ jest w porządku samej miłości i ma mocną cnotę i bez złudzeń, aby hojnie otaczać opieką przede wszystkim we wnętrzu społeczności.”[297]

Zakon miłości braterskiej skłania nas do hojnej opieki charytatywnej przede wszystkim dla naszych najbliższych.

Paweł VI stwierdzał: „Żałowaliśmy razem z Wami, że nie mówiliśmy do was wystarczająco dużo, że nie świadczyliśmy częściej, z lepszymi znakami, o uczuciu, jakie Duch Pana wkłada i nadal wkłada w Nasze serce dla was; uczucie, które wypływa z serca i ciągnie za sobą, jak wiele innych myśli i uczuć, które nasza posługa wzbudza w naszym sumieniu: nade wszystko, ze wszystkim, w porządku miłości, to wy, kapłani, z waszymi biskupami i naszymi braćmi , którzy zajmują pierwsze miejsce.”[298]

Widzieliśmy w rzeczywistości, że Orygenes stwierdza, że ​​od Boga musimy zobaczyć, jak kochamy w sposób uporządkowany, aby brać przykład; Bóg nie nienawidzi tego, co stworzył, ale nie kocha wszystkich ludzi w ten sam sposób (por. Orygenes „In Canticum Canticorum”, l. 3. PG., 13, 155 ss).

W tym świetle należy wziąć pod uwagę, że:

-zgodnie z biblijną zasadą, według której w ciele są jedni bardziej zacni, a inni mniej szlachetni (1 Kor. 12), tak samo w Ciele, którym jest Kościół, miara miłości musi być proporcjonalna do zasług w Chrystusie i na cześć ludu; s. W tym wersecie Paweł stwierdza: „Prosimy was, bracia, abyście mieli szacunek dla tych, którzy wśród was trudzą się, którzy was prowadzą w Panu i napominają; traktuj ich z dużym szacunkiem i miłością, ze względu na ich pracę. Żyjcie między sobą w pokoju”. (1 Tes 5, 12-13). Dlatego trzeba kochać w szczególny sposób osoby święte i tych, którzy pracują na rzecz zbawienia dusz. Miłość, o ile jest wyświęcona, uwzględnia zasługi bliźniego, jego wiarę, posługę sprawowaną Kościołowi, jego relację z Bogiem.[299]

Paweł VI powiedział także: „Porządek miłości w rzeczywistości oznacza, że ​​każdy kocha swojego bliźniego — i każdy jest bliźnim, zgodnie z nowym przykazaniem Jezusa —; to znaczy, że każdy „służy” innym, jest użyteczny dla innych. Inni są przedmiotem, a nie źródłem władzy ustanowionej dla ich służby, a nie w ich służbie.”[300]

Zakon miłości braterskiej pragnie, abyśmy kochali bliźniego miłością, która pochodzi od Boga; źródłem miłości i władzy, której Bóg pragnie dla miłości, jest Bóg, a nie nasz bliźni; to nie nasz bliźni ustala wobec niego regułę naszej służby miłosierdzia, to Bóg ustanowił tę regułę; w tym kierunku Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza w n. 1822 „Miłość jest cnotą teologalną, dzięki której kochamy Boga nade wszystko dla siebie, a bliźniego jak siebie samego z miłości do Boga”. Kochamy bliźniego nie dla siebie, ale z miłości do Boga i ostatecznie to Bóg daje nam normę prawdziwej miłości bliźniego. Bóg dał nam tę normę w szczególności wraz z przykazaniami, dlatego też Veritatis Splendor czytamy: „… miłość Boga z konieczności pociąga za sobą poszanowanie Jego przykazań, nawet w najpoważniejszych okolicznościach, i odmowę ich zdradzenia, nawet przy zamiar ratowania życia.” (VS nr 91)

W Katechizmie Kościoła Katolickiego przy n. 2197 stwierdza: „Czwarte przykazanie otwiera drugą tablicę Prawa. Wskazuje porządek dobroczynności. ...”

Jak widzieliśmy powyżej: Orygenes stwierdza, że ​​dla porządku miłosierdzia trzeba kochać przede wszystkim rodziców, potem dzieci, potem innych krewnych i przyjaciół, trzeba też kochać wrogów (por. Orygenes, „Homilia II in Canticum Canticorum”). nr 8, PG., 13, 53-54)

Miłosierdzie, zgodnie z nakazem, uwzględnia zasługi bliźniego, jego wiarę, usługi świadczone Kościołowi, jego relację z Bogiem (por. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité i ). Beauchesne, 1932-1995, red. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 col. 566) dlatego Orygenes stwierdza: „Si autem filius malus est et domesticus bonus domesticus in caritate filii collocetur” (Orygenes, „Homilia II in Canticum Canticorum” ”, nr 7, PG., 13, 54) Jeśli syn jest zły, a sługa jest dobry, sługę należy kochać miłością, która należy do syna.

Porządek miłosierdzia przewiduje, że po Bogu powinniśmy kochać samych siebie iw tej linii Katechizm Kościoła Katolickiego stwierdza w n. 2264 „Miłość do siebie pozostaje podstawową zasadą moralności. Dlatego uzasadnione jest egzekwowanie prawa do życia”. Tekst dalej wyjaśnia, że ​​każdy, kto broni swojego życia i w związku z tym jest zmuszony zabić napastnika, nie jest winny morderstwa.

Św. Tomasz precyzuje, że obrona jest zgodna z prawem, jeśli jest prowadzona z umiarem i ponieważ każdy człowiek jest bardziej zobowiązany do zapewnienia własnego życia niż życia innych, którzy nie popełniają grzechu ciężkiego, jeśli nie wyrzekają się uzasadnionej obrony, aby uniknąć zabijanie innych (por. II-II, q. 64, a. 7, c.).

Jak powiedzieliśmy powyżej, miłość ma fundamentalny porządek, który odnosi się w szczególności do miłości braterskiej: przede wszystkim nie czyń zła, potem czyń tyle dobra, ile możesz, jak mówi św. Augustyn: „Primum ut nulli noceat, deinde ut etiam prosit si potuerit "(" De civitate Dei ", Lib. 19, cp. 14, PL, 41, 643),[301] w tej linii s. Jan Paweł II stwierdził w tym względzie: „Przykazania stanowią zatem podstawowy warunek miłości bliźniego; są jednocześnie jego weryfikacją. Są pierwszym niezbędnym etapem na drodze do wolności, jej początkiem… ”(VS 13) Pierwsza wolność, stwierdza św. Augustyna polega na uwolnieniu się od przestępstw takich jak morderstwo, cudzołóstwo, rozpusta, kradzież, oszustwo, świętokradztwo i tak dalej. Gdy ktoś nie popełnia tych zbrodni, zaczyna występować w wolności, jest nowicjuszem na polu wolności, z pewnością nie jest doskonały w wolności (por. „In lohannis Evangelium Tractatus”, 41, 10: CCL 36, 363). .) ... Podkreślam: ja przykazania stanowią zatem podstawowy warunek uporządkowanej miłości bliźniego; pierwsza wolność polega na wolności od przestępstw takich jak morderstwo, cudzołóstwo, rozpusta, praktyki homoseksualne, kradzież, oszustwo, świętokradztwo itd.... pierwszy poziom, podstawowy, bo uporządkowana miłość bliźniego polega na unikaniu przestępstw takich jak: jako morderstwo, cudzołóstwo, cudzołóstwo, praktyki homoseksualne, kradzież, oszustwo, świętokradztwo i tak dalej.

c, 2) Porządek miłosierdzia i nieporządek, który ma miejsce poprzez Amoris Laetitia.

W następnych paragrafach jeszcze lepiej zobaczymy porządek miłości, ale z tego, co powiedzieliśmy do tej pory na temat miłości braterskiej i jej porządku, możemy już zrozumieć, że: nie kocha zgodnie z miłością w sposób uporządkowany swego bliźniego, który popełnia grzechy ciężkie z miłości do niego; kto nie miłuje swoich dzieci w sposób uporządkowany według miłości, który z miłości do nich trwa w grzechu ciężkim; ten, kto z miłości do siebie nie zamierza żyć według przykazań Bożych, nie miłuje bliźniego w sposób uporządkowany według miłości.

Dodam, że oczywiście uporządkowana miłość braterska każe nam działać, aby święta i uporządkowana miłość Boga i bliźniego była znana i przeżywana także przez samego bliźniego, aby w sposób uporządkowany miłował Boga i bliźniego.

Niestety, jak widzimy i zobaczymy coraz lepiej w tej książce, Amoris laetitia nie kieruje dusz do prawdziwej i uporządkowanej miłości ze względu na błędy tej adhortacji, na które praktycznie legitymizuje ona prawdziwe grzechy śmiertelne, na co nam praktycznie pozwala. do popełniania prawdziwych grzechów ciężkich w celu uniknięcia (rzekomych) gorszych grzechów i krzywdy dla dzieci i za które udziela sakramentalnego rozgrzeszenia, a zatem Komunii eucharystycznej tym, którzy nie zamierzają żyć zgodnie z Prawem Bożym i pozostają w jasnej sytuacji obiektywnie i ciężko grzeszne. Co więcej, Amoris Laetitia posuwa się tak daleko, że ogłasza, wbrew temu, czego Kościół, kierowany prawdziwą miłością, zawsze nauczał, że kara śmierci jest absolutnie niedopuszczalna…

W tej linii „otwarcie” wspomniane powyżej nie wydaje się kierować prawdziwą i uporządkowaną miłością braterską, a w linii Amoris laetitia zostały dokonane przez kardynała Clemente[302] przez ks. Antonio Marto [303]

Podobnie, „otwarcia”, które wyłaniają się z afirmacji kard. Kaspera, nie wydają się kierować prawdziwą i uporządkowaną miłością braterską.[304]; „otwarcia”, które wyłaniają się z wypowiedzi ks. Łokcie.[305]

Podobnie błędy, które wyłaniają się z deklaracji niektórych zwolenników papieża Franciszka, nie wydają się kierować prawdziwą i uporządkowaną miłością braterską.[306]

Oznacza to głębiej, że „zmiana paradygmatu”, którą papież Franciszek przeprowadza wraz ze swoimi naśladowcami, otwiera drzwi nieuporządkowanej miłości, która w rzeczywistości staje się w różnych przypadkach miłością fałszywą… która nie jest miłością!

Bóg interweniuje.

c, 3) Afirmacje Amoris Laetitia n.101 o porządku miłosierdzia i ich kontrast z twierdzeniami Katechizmu Kościoła Katolickiego św. Tomasz itp.

Jak już podkreśliliśmy powyżej, Papież powiedział, że Amoris Laetitia jest tomistą [307] jak widzieliśmy i zobaczymy coraz lepiej, to oświadczenie papieskie nie odpowiada rzeczywistości, i tutaj wydaje mi się ważne, aby zauważyć, jak Amoris laetitia wypowiada oświadczenia sprzeczne z tym, co s. Tomasza w sprawie zakonu miłosierdzia, który dla św. Doktorze, to naprawdę przepowiada, że ​​po Bogu kochamy siebie. Pod nr. 101 Amoris laetitia jest wręcz napisane: „Wiele razy mówiliśmy, że aby kochać innych, trzeba najpierw pokochać siebie. Jednak ten hymn o miłości stwierdza, że ​​miłość „nie szuka własnego interesu” lub „nie szuka tego, co jest jej”. Wyrażenie to używane jest również w innym tekście: „Każdy nie szuka własnego interesu, ale także cudzego” (Flp 2,4, 14,5). W obliczu tak wyraźnej afirmacji Pisma Świętego należy unikać dawania pierwszeństwa miłości do siebie, jakby była szlachetniejsza niż dar z siebie dla innych. Pewien priorytet miłości do siebie może być rozumiany jedynie jako stan psychiczny, ponieważ tym, którzy nie potrafią kochać siebie, trudno jest kochać innych: „Kto z sobą jest zły, z kim będzie dobry? [...] Nikt nie jest gorszy od tego, kto sobie krzywdzi „(Syr 6: XNUMX-XNUMX)”.

Ten precedens, rozumiany jedynie jako warunek psychologiczny, miłości własnej w stosunku do miłości bliźniego, wydaje się sprzeczny z nauką o sobie. Tomasza, ale bardziej ogólnie, aby zdrowa nauka katolicka, w rzeczywistości dla tej nauki w prawdziwej miłości istnieje realne pierwszeństwo miłości do siebie nad miłością bliźniego: prawdziwa miłość prowadzi nas do kochania przede wszystkim siebie po Bogu. Katechizm Kościoła Katolickiego, przytaczając także tekst św. Tomasz stwierdza w przyp. 2264 legalności obrony własnego życia i zabijania tych, którzy nas atakują. Tekst s. Tomasz, o którym mówi Katechizm, stwierdza, że ​​obrona jest zgodna z prawem, jeśli jest prowadzona z umiarem i ponieważ każdy człowiek jest bardziej zobowiązany do troski o własne życie niż o życie innych; nie popełnia grzechu ten, kto nie wyrzeka się uprawnionej obrony, aby uniknąć zabijania innych (por. II-II, q. 64, a. 7, c.).

W tym stwierdzeniu znajdujemy również ugruntowaną doktrynę tomistyczną, że po Bogu musimy kochać samych siebie; s. Tomasz, jak widzimy i jak zobaczymy na następnych stronach, bardzo jasno potwierdza tę prawdę.[308]

Zwracam wtedy uwagę, że nawet dla s. Bonawentura, w komentarzu do sentencji, jak również widzieliśmy, porządek miłości jest taki, że po Bogu musimy kochać siebie, a zatem bliźniego.[309]; pierwsze miłosierdzie musi być okazywane samemu sobie – wyjaśnia św. Bonawentura: „Ad illum quod obiicitur quod caritas est amor liberalis; dicendum, quod quamvis liberalitas quantum ad suam completeem respiciat alterum, tamen quantum ad suum initium prius respicit ipsum qui liberalitatem impendit, sicut et misericordia. de qua dictum est quod primo debet homo sui ipsius misereri.”[310]

Kuratorzy Opery Omnia dis. Bonawentura, wyd. Quaracchi precyzują, że afirmacje s. Bonawentura, dla którego trzeba kochać po Bogu siebie, a potem bliźniego, jeśli odwoływanie się do własnej duszy jest powszechną doktryną; dlatego jest powszechną nauką Kościoła, że ​​po Bogu musimy kochać naszą duszę. [311]

Niech Bóg coraz lepiej nas oświeca i obdarza prawdziwie uporządkowaną miłością.

c, 4) Pogłębione studium afirmacji św. Tomasz o zakonie miłości braterskiej.

mówi s. Tomasz, jak widać: „…człowiek jest bardziej zobowiązany do troski o własne życie niż o życie innych” (II-II, q. 64, a. 7)…. to znaczy, że człowiek jest zobowiązany kochać siebie przed bliźnim… i faktycznie w Summie teologicznej, w innym pytaniu, s. Tomasz precyzuje, że Boga należy kochać bardziej niż bliźniego i bardziej niż nas samych, a my musimy kochać siebie bardziej niż bliźniego. Zobaczmy lepiej.

Przede wszystkim wyjaśnia s. Tomaszu Boga należy kochać bardziej niż bliźniego: „Et ideo principaliter et maxime Deus est ex caritate diligendus, ipse enim diligitur sicut beatitudinis causa; proximus autem sicut beatitudinem simul nobiscum ab eo participans. "(IIª-IIae q. 26 a. 2 co.)

Boga należy kochać przede wszystkim i przede wszystkim z miłości, oczywiście ponad bliźniego…. dlatego nie możemy sprzeciwiać się boskiemu prawu, nawet po to, by pomagać innym! „… Przyjaźń miłości opiera się na uczestnictwie błogosławieństwa, które znajduje się zasadniczo w Bogu, jak w Jego zasadzie, z której promieniuje we wszystkich, którzy są do tego zdolni. Dlatego miłość zobowiązuje nas do miłowania Boga przede wszystkim i w najwyższym stopniu: ponieważ należy Go kochać jako przyczynę błogosławieństwa, podczas gdy bliźniego należy kochać jako współuczestniczącego z nami w swoim błogosławieństwie”.[312]. Św. Tomasz kontynuuje, wyjaśniając, że Boga należy kochać bardziej niż nas samych „Et ideo ex caritate magis debet homo diligere Deum, qui est bonum commune omnium, quam seipsum, quia beatitudo est in Deo sicut in communi et fontali omnium Principle qui beatitudinem participare os. " (IIª-IIae q. 26 a. 3 co.) Człowiek dla miłości musi kochać Boga, który jest wspólnym dobrem wszystkich, bardziej niż siebie, ponieważ błogosławieństwo jest w Bogu jako wspólna i pierwotna zasada wszystkich, którzy mogą uczestniczyć w błogosławieństwo... dlatego człowiek nie może sprzeciwiać się Prawu Bożemu nawet dla własnej korzyści...

Św. Tomasz kontynuuje swoje rozumowanie, stwierdzając, że musimy kochać siebie bardziej niż bliźniego (IIª-IIae q. 26 a. 4). Ta nauka znajduje się w różnych dziełach s. Lekarz. Zacznijmy od przyjrzenia się temu, co ten sam święty napisał kilka lat przed sporządzeniem Sumy teologicznej, ponownie na ten temat w Komentarzu do Sentencji.

W Super Wysłane, Lib. 3d. 29 q. 1a. 5, ust. Tomasz precyzuje, że musimy kochać siebie bardziej niż bliźniego i rozróżnia w nas dobra duchowe i cielesne, naturę wewnętrzną i zewnętrzną oraz dodaje, że musimy kochać siebie bardziej ze względu na naturę wewnętrzną niż zewnętrzną i że musimy musimy chcieć dla siebie przede wszystkim dóbr odnoszących się zarówno do natury wewnętrznej, jak i zewnętrznej, ale wszystkie uczynki cnoty są dobre dla każdego zgodnie z naturą wewnętrzną, a wśród nich są uczynki, które są wykonywane wobec bliźniego dla jego dobro, a zatem:

- dobra duchowe, które odnoszą się bardziej bezpośrednio do cnoty, muszą być zawsze używane i pożądane bardziej dla nas niż dla innych i to samo dotyczy zła, którego należy unikać;

- Dobra zewnętrzne, które pośrednio odnoszą się do cnoty, powinny być używane bardziej dla przyjaciół niż dla nas, zgodnie z tym, że na tym polega dobro cnoty, które jest naszym najwyższym dobrem.

W rzeczywistości mówi s. Tomasza w sed contra jednego ze swoich artykułów, że im bardziej jeden szuka zbawienia drugiego, s. 3, s. Tomaszu, im bardziej sprawia, że ​​przyjaciel nie grzeszy, ale człowiek musi unikać grzechu własnego, a nie innych, dlatego musi kochać swoje życie bardziej niż życie innych; człowiek musi zainicjować miłosierdzie od siebie, a zatem musi najpierw pokochać siebie; dlatego jest oczywiste, że człowiek musi kochać siebie bardziej niż bliźniego: „quantum quis amat salutem alicujus, tanto vitat peccatum ejus. Sed homo magis debet vitare peccatum suum quam peccatum alterius. Ergo magis musi pokochać vitam suam quam salutem alterius. "(Super Sent., Lib. 29 d. 1 q. 5 a. XNUMX, sed contra)

Tekst ten w pełni przyjmuje sam Doktor w treści artykułu, w którym stwierdza: „Omnia autem opera virtutis sunt sibi bona secundum interiorem naturam, inter quae etiam sunt illa quae quis ad amicum operatur; et ideo plura bona externala sunt impendenda amicis quam nobis ipsis, inquantum skladit in hoc bonum virtutis, quod est nostrum maximum bonum; sed de bonis spiritualibus semper plus nobis quam amicis impendere debemus et velle, et similiter etiam de malis vitandis. "(Super Sent., lib. 3 d. 29 q. 1 a. 5 w c.)

Miłość sprawia, że ​​ukochany jest ważniejszy od tego, kto kocha, ale człowiek kocha siebie i innych, a miłość, za którą my sami siebie kochamy, jako wewnętrzna może być większa niż miłość, którą nosimy dla drugiego, która jest wobec nas zewnętrzna; tym większe uczucie, jakie w sobie pokłada kochanek, którego kocha, w porównaniu z uczuciem, które obdarza drugiego, który jest względem niego zewnętrzny, który jest również kochany: „... in amore amatum, ut amatum, potius est quam amans ut kogoś. Sed quia, ut amans est etiam amatum a seipso; ideo potius potest esse in amore, inquantum est amatum, quam amatum extrinsecum, et magis collocatur in ipso effectus amantis quam in external amato. "(Super Sent., lib. 3 d. 29 q. 1 a. 5 ad 1.) Adds s. Tomaszu, że ten, kto oddaje życie za drugiego, nie miłuje bliźniego bardziej niż siebie samego, ale bardziej miłuje w sobie dobro cnoty niż dobro ciała (por. Super Sent., Lib. 3 d. 29 q. 1 a . 5 ad 3).

Św. Bonawentura, Doktor Kościoła, żył praktycznie w swoim czasie i podobnie jak św. Tomasz, komentator słynnego tekstu Pietro Lombardo „Libri IV Sententiarum”, mówi to samo, jak widzieliśmy, komentując to samo pytanie: „Dicendum, quod secundumordinum caritatis amor salutis propriae praeponendus est amori salutis alienae” [313]W q. 4 de Virtutibus w art. 9 ust. Thomas wyjaśnia: „Unde sic inclinari oportet effectum hominis per caritatem, ut primo et principaliter aliquis diligat Deum; drugi autem seipsum; tertio proximum: et inter proximos, magis illos qui sunt magis contiuncti, et magis nati sunt coadiuvare. Qui autem impediunt, in quantum huiusmodi, sunt odiendi, quicumque sunt; unde dominus dicit, Luc., XIV, 26: si quis venit ad me, et non odit patrem suum et matrem (…) non potest esse meus discipulus. Last autem diligendum est corpus nostrum. „Musimy ukierunkowywać miłość przede wszystkim na Boga, potem na siebie, a potem na innych, a między innymi nakierować tę cnotę przede wszystkim na tych, którzy są nam najbliżsi. W komentarzu do drugiego listu do Tymoteusza. Thomas stwierdza: „Dicendum est quod in homine duo sunt, scilicet natura rationis et corporalis. Quantum ad intelektualnej seu racjonalem, quae interior homo appellatur, ut dicitur II Kor. IV, 16, homo debet plus se diligere quam omnes alios, quia stultus esset qui vellet peccare ut alios a peccatis retrahat; sed quantum ad exrasem hominem, laudabile est ut alios plus diligat quam se. ”(Super II Tim., Rozdz. 3 l. 1) Dlatego trzeba kochać siebie bardziej niż innych w odniesieniu do natury intelektualnej, ale jest godne pochwały, że kochamy innych bardziej niż siebie w odniesieniu do ciała.

Jak s. Tomaszu z miłości musimy najpierw kochać Boga, potem siebie, potem bliźniego i dlatego nie wolno nam cierpieć zła grzechu, aby uwolnić bliźniego od grzechu; jak już powiedziano, nigdy nie możemy grzeszyć, nawet po to, by zbawić bliźniego od grzechu, a co dopiero dodać, możemy grzeszyć, by zbawić naszego bliźniego od innego zła. Bóg jest kochany jako pierwsza zasada dobra, na której opiera się miłość miłości; człowiek miłością miłuje siebie o tyle, o ile uczestniczy w tym dobru, podczas gdy jego bliźni jest kochany zgodnie z racją społeczną, to znaczy uczestniczenia w tym samym dobru, teraz dzielenie się lub stowarzyszanie jest racją miłości, gdyż stanowi pewien związek do Boga; tak jak jedność jest czymś więcej niż zjednoczeniem, tak sam fakt osobistego uczestnictwa w dobru Bożym jest racją miłości przewyższającej fakt posiadania w tym udziale innej osoby związanej z sobą, tak człowiek musi kochać siebie miłością bardziej niż swoją. bliźniego, a znakiem tego jest fakt, że nigdy nie wolno grzeszyć, co jest przeciwieństwem udziału w błogosławieństwie, aby uwolnić bliźniego od grzechu (por. IIª-IIae q. 26 a.4.). Św. Tomasz dalej precyzuje swoją myśl, stwierdzając, że musimy kochać bliźniego bardziej niż nasze ciało: „Respondeo dicendum quod illud magis est ex caritate diligendum quod habet pleniorem rationem diligibilis ex caritate, ut dictum est. Consociatio autem in plena Participante beatitudinis, quae est ratio diligendi proximum, est major ratio diligendi quam participatio beatitudinis per redundantiam, quae est ratio diligendi proprium corpus. Et ideo proximum, quantum ad salutem animae, magis debemus diligere quam proprium corpus.” (IIª-IIae q. 26 a. 5 co.) Miłość wymaga, abyśmy bardziej kochali to, co według miłości jest bardziej godne miłości, dlatego ze względu na zbawienie duszy musimy kochać bliźniego bardziej niż nasze ciało. W komentarzu do drugiego listu do Tymoteusza. Thomas praktycznie powiedział to samo: musimy kochać siebie bardziej niż innych w odniesieniu do natury intelektualnej, ale musimy kochać innych bardziej niż siebie w odniesieniu do ciała. (Super II Tim., Rozdz. 3 l. 1)

Powiedzieliśmy wcześniej, że przykazanie, że mamy kochać bliźniego jak siebie samego, nie oznacza, że ​​mamy kochać bliźniego tak bardzo, jak kochamy siebie lub w takim samym stopniu, tak. W rzeczywistości Tomasz stwierdza, że ​​musimy kochać bliźniego podobnie, jak kochamy samych siebie: miłością świętą, sprawiedliwą i prawdziwą (por. II-II, q. 44 a. 7 n.). Kochać bliźniego sprawiedliwie tak jak siebie samego, wyjaśnia s. Tomasza w innym tekście, pragnienie dóbr bliźnich w sprawiedliwym i świętym porządku, według którego każdy powinien pragnąć ich dla siebie, a do tego porządku każdy musi najpierw pragnąć dóbr duchowych, potem cielesnych i tych, które składają się z rzeczy zewnętrznych:” Sic igitur rectitudo circa dilectionem proximi instituitur, cum praecipitur alicui quod proximum diligat sicut se ipsum; ut scilicet eo order bona proximis optet quo sibi optare debet: praecipue quidem spiritualia bona, deinde bona corporis, et quae in externalibus rebus Consistunt. (De perfectione, rozdz. 13 co.; por. II-II q. 152 a. 2)

Podkreślam, że musimy kochać siebie po Bogu i nie powinniśmy kochać bliźniego bardziej niż siebie samego, ani tak bardzo jak siebie samego, ale musimy kochać bliźniego w podobny sposób, analogicznie do tego, jak kochamy siebie, pragnąc dobra w naszego bliźniego, sprawiedliwy i święty porządek, zgodnie z którym każdy powinien ich pragnąć dla siebie.

Porządek miłości wyznacza prawdziwy priorytet, dla którego musimy kochać za Bogiem siebie, a potem bliźniego. Naszym pierwszym „bliźnim” do miłości jesteśmy my sami, aw szczególności pierwszym bliźnim, który kochamy, jest nasza dusza!

W Sumie teologicznej s. Tomasz powtarza swoje przemyślenia na ten temat, gdy stwierdza: „Ad secundum dicendum quod ordo quatuor diligendorum ex caritate in sacra Scriptura exprimitur. „(IIª-IIae q. 44 a. 8 ad 2) Dlatego w Biblii jest wskazany porządek miłosierdzia i dla tego porządku s. Tomaszu, musimy kochać siebie bardziej niż bliźniego, ale bardziej musimy kochać duszę bliźniego niż nasze ciało, a wśród bliźnich musimy bardziej kochać najbliższych. To rzeczywiste pierwszeństwo miłości do siebie nad miłością do bliźniego ustanawia sam Bóg (por. IIª-IIae q. 44 a. 8 ad 2).

Dokładniej, według św. Tomasza porządek miłości jest nakazany przez Boga i dlatego ci, którzy nie postępują zgodnie z tym porządkiem, grzeszą: „Ex hoc ergo ipso quod alterum quod est minus diligendum, aequiparo in dilectione ei quod diligendum est magis, non totum dilectionis quod debeo, impendo ei quod magis diligendum est; et similiter etiam patet in aliis. Unde caritatis ordo est in praecepto; et peccat qui praepostere agit, ut in littera dicitur.” (Super Sent., lib. 3 zm. 29 kw. 1a. Odpowiedź na sprzeciw 1.) Jak widać, św. Tomasz w swojej odpowiedzi potwierdza afirmację sed contra: porządek miłości jest nakazany przez Boga! Również w Najwyższym s. teologicznym. Tomasz daje nam ważne wyjaśnienie dotyczące miłości bliźniego i nas samych: „Respondeo dicendum quod necessarium dupliciter dicitur. W jedną stronę, sine quo aliquid esse non potest. I z takich koniecznych omnino eleemosyna dari non debet, puta si aliquis in articulo necessitatis constitutus haberet solum unde posset sustentari, et filii sui vel alii ad eum pertinentes; de hoc enim konieczne eleemosynam dare est sibi et suis vitam subtrahere. Sed hoc mówię nisi forte talis casus immineret ubi, subtrahendo sibi, daret alicui magnae personae, per quam Ecclesia vel respublica sustentaretur, quia pro talis personae liberatione seipsum et suos laudabiliter periculo proprio sitio exponeend, per quam Ecclesia vel respublica sustentaretur, (IIª-IIae q. 32a. 6 co.) Dlatego zwykle miłość własna musi poprzedzać miłość bliźniego i dlatego nie możemy odbierać tego, co niezbędne do życia, aby dawać to innym, ale w razie konieczności można by sobie odebrać i jego rodzinie to, co jest konieczne, aby dać ją ważnej osobie, która wspiera Kościół lub Ojczyznę: ponieważ dla zbawienia takiej osoby byłoby godne pochwały, aby narazić siebie i swoją rodzinę na niebezpieczeństwo śmierci, dobro wspólne musi być preferowane dla własnego dobra. To stwierdzenie nie może nas denerwować. S. Tomasz bardzo dokładnie wyjaśnia tę prawdę, gdy stwierdza: „Ad tertium dicendum quod cuilibet homini imminet cura proprii corporis, non autem imminet cuilibet homini cura de salute proximi, nisi forte in casu. Et ideo non est de necessitate caritatis quod homo proprium corpus exponat pro salute proximi, nisi in casu quod tenetur eius saluti Providere. Sed quod aliquis sponte ad hoc se offerat, pertinet ad perfectionem caritatis”(IIª-IIae q. 26a. Odpowiedź na sprzeciw 5) Nie jest konieczne, aby człowiek dla zbawienia bliźniego narażał swoje ciało dla zbawienia bliźniego, z wyjątkiem przypadku, gdy jest zobowiązany zapewnić zbawienie bliźniego, ale gdy ktoś dobrowolnie ofiarowuje swoje ciało dla zbawienia bliźniego. ze względu na zbawienie bliźniego bez obowiązku tego, dotyczy to doskonałości miłości. S. Tomasz stwierdza z drugiej strony, że człowiek ma różnego rodzaju więzy i za takie, jakie są z ojczyzną, czy jeszcze głębsze z Kościołem, i dla nich cnotą jest oddanie życia (por. IIª-IIae q. 31a. Odpowiedź na zarzut 3) To, co właśnie zobaczyliśmy, zasadniczo opiera się na zasadzie, że człowiek powinien bardziej kochać bliźniego niż własne ciało (por. IIª-IIae q. 26a. 5 co.) Ale człowiekowi nie wolno ponosić szkody w sprawach duchowych dla duchowego lub doczesnego dobra bliźniego, a wspólnota jest oczywiście zawarta w tym bliźnim: „Ad secundum dicendum quod detrimenta corporalia debet homo sustinere propter amicum, et in hoc ipso seipsum magis diligit secundum spiritualem mentem, quia hoc pertinet ad perfectionem virtutis, quae est bonum mentis. Sed in spiritualibus non debet homo pati detrimentum peccando ut proximum liberet a peccadillo, sicut dictum est. „(IIª-IIae q. 26a.

W sprawach duchowych człowiek nie może cierpieć z powodu grzechu, aby uwolnić bliźniego od grzechu. I już powyżej widzieliśmy, że według św. Tomasz: jeśli chodzi o swoją duchową naturę, człowiek musi kochać siebie bardziej niż innych (por. Super II Tim. Rozdz. 3 l. 1).

c, 5) Inni znani moraliści i nowsi lekarze, w tym s. Alfonso M. de Liguori w pełni przyjmuje nauczanie św. Tomasza, który jest powszechną nauką Kościoła. Potwierdzają to niektóre fragmenty Magisterium.

Świetliste nauki św. Tomasza i św. Bonawenturę w porządku miłosierdzia witają wielcy lekarze oraz podążający za nimi teologowie i moraliści.

W tym tekście św. Katarzyny, w której jest powiedziane, że prawdziwa miłość nie sprawia, że ​​grzeszymy nawet po to, by wyrwać cały świat z piekła!

„A ta miłość daje mi rozeznanie bez końca i bez drogi; ale to, że znam najwyższą i wieczną prawdę, nie stawia prawa ani nie kończy miłości, którą mnie kocha, ale umieszcza ją dobrze w sposób uporządkowany i miłosierny wobec bliźniego. Światło dyskrecji, które wychodzi z miłości, jak wam powiedziano, obdarza bliźniego uporządkowaną miłością, to znaczy uporządkowaną miłością, która nie krzywdzi samej siebie dla dobra bliźniego. Gdyby tylko jeden grzech zarabiał na życie z całego piekielnego świata lub posługiwał się wielką cnotą, to nie byłaby to miłosierdzie nakazywane roztropnie, byłoby to też niedyskretne, bo nie wolno czynić wielkiej cnoty lub korzyść dla bliźniego przez grzech. … Nie byłoby wygodnie, aby w celu ratowania stworzeń, które są przeze mnie skończone i stworzone, obraziłem się, którzy wiedzą „Nieskończone dobro: tylko ta wina byłaby poważniejsza i wielka, która nie byłaby owocem, który by była zrobić dla tej winy. Tak, jakiej winy za grzech nie wolno ci w żaden sposób czynić: prawdziwa miłość jest jej znana, ponieważ niesie ze sobą światło świętej dyskrecji”.[314]

Jak powiedział s. Prawdziwa miłość Tomasza prowadzi nas do kochania po Bogu, przede wszystkim nas samych, a zatem bliźniego, prawdziwa miłość nie prowadzi nas do kochania bliźniego bardziej niż nas samych i dlatego nie prowadzi nas do grzechu, aby czynić dobro bliźniemu; s. Katarzyna, oświecona przez Boga w szczególny sposób, precyzuje w przeczytanym przed chwilą tekście, że prawdziwa miłość jest uporządkowana i nie zmusza nas do grzechu nawet po to, by uniknąć najstraszniejszej krzywdy bliźniego, nie skłania nas do grzechu, nawet jeśli mógł zgrzeszyć takim grzechem, wyciągnąć potępionych z piekła….

W swoim komentarzu do Sumy teologicznej św. Tomasza, który pojawia się w wydaniu leonińskim, aw szczególności w komentarzu do II-II q. 26a. 4 i 5, kard. Kajetan w pełni akceptuje doktrynę Doktora Anielskiego, że po Bogu trzeba kochać duszę; Kardynał precyzuje również, że nie wymaga się od człowieka narażania własnego ciała na niebezpieczeństwo dla zdrowia duchowego innych osób, z wyjątkiem konieczności, poza tym nie jest on wymagany, ale może to czynić dla większej miłości religijni w czasach epidemii; Kajetan dodaje, że każdy jest odpowiedzialny za troskę o własne ciało, ocalenie drugiego jest tylko w szczególnych okolicznościach[315]w istocie, jak wskazuje sam kardynał, w linii s. Tomasza w komentarzu do II-II q. 64 Człowiek ma obowiązek zapewnić sobie więcej niż innym: „plus tenetur homo vitae suae providere quam vitae alienae”.[316]

Nawet wielki doktor Kościoła św. Alfonso M. de 'Liguori podąża za linią s. Tomasza, przez s. Bonventura i del Gaetano, w rzeczywistości wyraźnie mówi w swojej słynnej „Theologia Moralis”

. Zamów caritatis, quisque tenetur post Deum diligere:

I seipsum, secundum bona spiritualia;

2 ° proximum, quoad eadem bona;

3. seipsum, quoad bona corporalia;

4° proximum, quaad eadem;

5 ° denique seipsum, et deinde proximum, quoad bona externa.”[317]

I ten sam Doktor na tej samej stronie tej samej książki stwierdza: „Nullius boni consequendi powodują licet peccare, etiam venialiter: quia talis vellet sibi malum Duchowe”, to znaczy nie wolno grzeszyć nawet pobożnie, aby osiągnąć jakiekolwiek dobro, ponieważ takie człowiek chciałby zła duchowego, co jest sprzeczne z porządkiem miłości.

Nawet najnowsi znani moraliści wyraźnie potwierdzają doktrynę wykładaną przez s. Tomasza i od s. Bonawentura, zobacz w szczególności, co potwierdzają w tym względzie teksty HB Merkelbach[318] Prummer (patrz Prummer "Theologiae Moralis Manual", Herder 1961, tom I, s. 418 ss) Aertnys - Damen (patrz "Theologia Moralis .." Marietti, 1957, t. I, s. 337ss)

Co mówi. Tomasza a wraz z nim św. Bonawentura i powszechna doktryna, że ​​człowiek musi najpierw kochać siebie, a potem innych, a zatem nie może grzeszyć, aby uwolnić innych od grzechu (IIª-IIae q. 26 a. 4 ad 2) również wyłania się z ważnych tekstów magisterium.

W VS czytamy: „Negatywne nakazy moralne, to znaczy te, które zakazują pewnych konkretnych działań lub zachowań jako z natury złych, nie dopuszczają żadnego uprawnionego wyjątku; nie pozostawiają moralnie akceptowalnego miejsca na „twórczość” jakiejś przeciwnej determinacji. Po konkretnym rozpoznaniu moralnego gatunku czynu zabronionego przez powszechną regułę, jedynym moralnie dobrym czynem jest posłuszeństwo prawu moralnemu i powstrzymanie się od czynu, którego ono zakazuje” (VS n. 67 por. ibidem n. 13, 52). , 99, 102)

W ważnym dokumencie opublikowanym w „Osservatore Romano” czytamy: „Chrześcijańska tradycja moralna (...) stale i wyraźnie potwierdzała, że ​​wśród tych negatywnych normy, które zakazują czynów wewnętrznie nieuporządkowanych, nie dopuszczają wyjątków ...”

(Adhortacja Apostolska Familiaris consortio, n. 32).”[319]

Bez powodu nie można popełniać czynów wewnętrznie złych, nawet po to, aby pomóc innym nie grzeszyć, ponieważ najpierw musimy kochać swoją duszę, a potem bliźniego.

Dodam, że prawdziwa miłość braterska prowadzi nas ponadto do tego, aby nasi bliźni mieli miłość prawdziwie uporządkowaną, a zatem prowadzi nas do tego, aby najpierw kochali Boga, a zatem siebie, a potem innych. Miłość prowadzi nas do tego, aby nasi sąsiedzi nigdy nie byli skłonni zgrzeszyć dla dobra nas samych lub innych…

Przez Amoris Laetitia n. 101 i bardziej ogólnie poprzez błędy, które zawiera ten dokument i którymi praktycznie sankcjonuje bardzo ciężkie grzechy, a zatem pozwala udzielać sakramentów tym, którzy je popełniają, oraz przez błędy różnych biskupów i kapłanów, którzy czerpią z niego dlatego przedstawił nieuporządkowaną miłość, aw niektórych przypadkach fałszywy dom, niezgodny z zdrową doktryną, a w szczególności z doktryną św. Tomaszu, nauczanie tej adhortacji prowadzi chrześcijan nie tylko do życia poza Prawdą, ale prowadzi ich do pracy nad tym, aby także ich bliźni mieli zniekształconą miłość, która nie odpowiada zdrowej doktrynie, Tradycji i Biblii. Bóg interweniuje szybko i bardzo mocno.

c, 6) Właściwa interpretacja tekstów Pawłowych, które zdają się potwierdzać, że człowiek musi kochać innych bardziej niż siebie.

W tym wierszu należy oczywiście stwierdzić, że per s. Tomasz i s. Bonawentury teksty biblijne, Pauline, cytowane w Amoris laetitia n.101 i dla których „każdy nie szuka własnego interesu, ale także cudzego” (Flp 2,4) i dla których miłość „nie szuka własnego interesu” (1 Kor. 13) nie oznaczają, że miłość prowadzi nas do kochania innych bardziej niż nas samych

Św. Bonawentura stwierdza w szczególności, że tekst 1 Kor. 13 chce potępić zachowanie tych, którzy zabiegają o swój interes, wykluczając wspólny interes, co jest wadą; interesuje się tym wersem, który grzeszy z żądzy (św. Bonawentura „In III Sententiarum” q. 29 a.1 q. 3 ad 1m) Praktycznie to samo mówi św. Tomasz w swoim komentarzu do pierwszego listu do Kod pocztowy Koryntian. 13 i dodaje, że miłość nie szuka własnego interesu w tym sensie, że bardziej szuka zbawienia dusz niż rzeczy doczesnych (por. Super I Kor. [Reportatio vulgata], rozdz. 13 l. 2) W komentarzu do listu do Filipian s. Tomasz precyzuje, że słowa: „Każdy nie dąży do własnego interesu, ale także do innych” (Flp 2,4, 2), są zaproszeniem do miłości braterskiej, która wyklucza egoizm, ale nie jest miłością uporządkowaną wobec siebie, za którą musimy się kochać bardziej niż nasz sąsiad. (Super Philip., Ch. 1 l. XNUMX) Linia, po której następuje s. Tomasza i od s. Bonawentura w odniesieniu do porządku miłosierdzia jest, jak widzimy, powszechną linią, dlatego prosta i tradycyjna interpretacja fragmentów Pawłowych cytowana przez Amoris laetitia nie oznacza stwierdzenia, że ​​miłość prowadzi nas do miłości bliźniego bardziej niż nas samych, ale w sensie potępienia egoizmu, który prowadzi nas do robienia tego, co nam się podoba, a nie tego, czego chce Bóg, co jest naszym prawdziwym dobrem i jest zgrabnie wkomponowane w prawdziwe dobro wspólnoty. Teksty pawłowe, o których mowa, nie potępiają miłości uporządkowanej, która skłania ludzi do miłowania się do Boga, ale potępiają miłość nieuporządkowaną, fałszywą, która nie stawia Boga na pierwszym miejscu lub stawia dobra materialne ponad dobra duchowe.

O. Marco Sales, gdy w swoim komentarzu do pierwszego listu do Koryntian analizuje tekst 1 Kor. 13, dla których miłość nie dąży do własnego interesu, wyjaśnia, że ​​dobroczynność nie dąży do własnego interesu zaniedbując interesy innych.[320]

Ten sam autor, badając tekst do Filipian, dla którego miłość nie szuka własnego interesu, wyjaśnia w przypisie, że: „Umiłowanie własnej wygody połączone z pogardą dla innych jest źródłem podziałów i niezgody, a dlatego „Apostoł, po zaleceniu wzajemnego szacunku w poprzednim wersecie, teraz zaleca, aby nikt nie przedkładał własnej korzyści nad powszechną użyteczność” [321]

Dlatego te teksty nie stwierdzają, że miłość prowadzi nas do kochania innych bardziej niż nas samych, ale potwierdzają, że miłość nie prowadzi nas do kochania samych siebie w sposób nieuporządkowany; miłość trzyma nas z dala od egoizmu i fałszywej miłości do samych siebie, która nie czyni nas poddanymi słowu Bożemu i nie każe nam iść za przykładem Chrystusa; miłość trzyma nas z dala od egoizmu i fałszywej miłości do samych siebie, która sprawia, że ​​szukamy pociechy, a nie prawdziwego dobra nas samych i innych; miłość trzyma nas z dala od egoizmu i fałszywej miłości do samych siebie, która sprawia, że ​​szukamy dóbr materialnych, a nie prawdziwego duchowego dobra nas samych i innych.

O wadze porządku miłosierdzia świadczy również fakt, że jeśli brakuje mu także naszego zaangażowania w zbawienie innych, jest słaby i nieskuteczny. W rzeczywistości zaburzenie implikuje nieskuteczność. Wielcy święci myśleli przede wszystkim o swoim nawróceniu i uświęceniu, a dopiero po osiągnięciu tego naprawdę z wielką skutecznością pomagali innym w zbawieniu siebie.

Św. Ammonius, asceta pierwszych wieków, twierdził w związku z tym, że wielcy święci wymierzyli ludziom sprawiedliwość po tym, jak odeszli w wielkie milczenie, nawrócili się i otrzymali cnoty Boże, dla których Bóg w nich mieszkał. Dopiero gdy mieli takie cnoty, a Bóg w nich mieszkał, sam Bóg posłał ich, aby prowadzili ludzi do Boga i leczyli ich słabości. Dopiero wtedy zostali wysłani, gdy wszystkie ich słabości zostały wyleczone; aby być lekarzami innych, musieli być przede wszystkim lekarzami dla siebie; aby udoskonalić innych, musieli sami dojść do perfekcji.[322]

Ci wielcy święci pracowali z wielką skutecznością wśród ludzi, a ich apostolat był bardzo owocny i wielce pobłogosławiony przez Boga właśnie dlatego, że był głęboko ustanowiony według Boga.

Oczywiście nieporządki moralne, które Amoris laetitia szerzy na różne sposoby, nie przynoszą Kościołowi dobrych owoców. Bóg interweniuje szybko!

8) Zakończenie wyjaśnień rozdz. V: Afirmacje Papieża są zdradą, a nie ewolucją zdrowej doktryny.

Biorąc pod uwagę to, co widzieliśmy powyżej, w końcowych wyjaśnieniach trzeciego rozdziału i to, co widzieliśmy w pierwszych dwóch rozdziałach, unikając ponownego proponowania wszystkich doktrynalnych tekstów Tradycji, które są podstawą naszego osądu i które można zobaczyć w tych wyjaśnieniach, Muszę stwierdzić, że deklaracje Papieża, w sferze moralnej, w tym rozdziale nie następuje rozwój zdrowej doktryny, ale zmiana w niej, w rzeczywistości nie pojawiają się one w sensie ciągłości zasad, nie rozwijają się jako logiczna konsekwencja i nie zdają sobie sprawy z konserwującego wpływu przeszłości, są po prostu zdradą zdrowej doktryny… zdradzają fundamentalne doktryny, zwłaszcza w sferze moralnej, doktryny wyraźnie związane z Pismem Świętym i potwierdzone przez Tradycję… .

Chociaż Papież i niektórzy z jego współpracowników starają się przekazać swoją pracę jako ewolucję i jako czystą doktrynę tomistyczną, jest to radykalna zmiana, prawdziwe wypaczenie zdrowej doktryny i jest również w wyraźnej opozycji do doktryny św. Doktorze z Akwinu, ci sami prałaci bliscy Papieżowi mówią o tym, wskazując na „zmianę paradygmatu”, wraz z nią zdrowa doktryna zostaje sprytnie odłożona na bok i otwierają się drzwi dla nieważnych spowiedzi, poważnych grzechów, świętokradztw itp.!

Wraz z tą „zmianą paradygmatu”, w szczególności, jak widać w tym rozdziale, Papież sprawia, że ​​objawione Prawo niesłychanie znika, w istotnym punkcie moralności, i odsuwa na bok doktrynę, według której zawsze obowiązują negatywne normy prawa Bożego. i w każdych okolicznościach wszystko to wiąże się z błędami widzianymi w rozdziale czwartym, w które chrześcijańskie sumienie moralne może szczerze i uczciwie wierzyć i odkryć z pewną moralną pewnością, że Bóg pozwala mu czynić to, czego sam absolutnie zabrania, zawsze i bez wyjątków, a także łączy się z błędami wskazanymi w rozdziale III. W tej linii otwierają się także drzwi do fałszywej idei miłosierdzia, a także do grzechów ciężkich, świętokradztwa itp. Również w odniesieniu do takich błędów słowa prof. Seifert w niemieckim czasopiśmie teologicznym AEMAET, dla którego nr 303 Amoris laetitia jest „teologiczną bombą atomową, która grozi zburzeniem całego moralnego gmachu 10 przykazań i katolickiej nauki moralnej”. (http://www.aemaet.de/index.php/aemaet/article/view/44/pdf_1; Josef Seifert: „Czy czysta logika grozi zniszczeniem całej doktryny moralnej Kościoła?” Correspondence Romana, 2017 https: //www.corrispondenzaromana.it/wp-content/uploads/2017/08/Testo-Seifert-italiano.pdf?it). Profesor. Meiattini dodał, w linijce Seiferta: „Tu Seifert ma rację: jeśli znaczenie tego wyrażenia w AL jest takie, a nie widzę, co innego mogłoby to być, to cała moralność chrześcijańska upada”. (L. Scrosati, „Łagodzenie z gry, małżeństwo nie jest moralnością”, La Bussola Quotidiana, 11.3.2018 http://www.lanuovabq.it/it/attenuanti-in-fuori-gioco-il-matrimonio- nie-moralne)

Papież, jak widać w tym rozdziale, posługuje się i cytuje s. Tomasza szerzyć to, co jest sprzeczne z pełną doktryną św. Lekarz.

Niech chwalebna Matka Boża wstawia się za nami, która unicestwia heretyckie doktryny, miażdży moc błędu i demaskuje sidła bożków (por. Hymn Akathistos, w. 111-112; wyd. GG Meersseman, Der Hymnos Akathistos im Abendland, t. I, Universitatsverlag, Freiburg Schw. 1958, s. 114)

Uwagi

[1]La Civiltà Cattolica, „Prywatne spotkanie Papieża z niektórymi kolumbijskimi jezuitami” La Civiltà Cattolica rok 2017, zeszyt 4015, tom IV pag. 3 - 10, 7 października 2017 https://it.aleteia.org/2017/09/29/amoris-laetitia-papa-francesco-risponde-dubia-morale-tomista/2/ http://www.laciviltacattolica.it / artykuł / łaska-nie-ideologia/

[2]Jan Paweł II, Encyklika „Dominum et Vivificantem”, 18.5.1986, n. 10, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/john-paul-ii/it/encyclals/documents/hf_jp-ii_enc_18051986_dominum-et-vivificantem.html

[3]Por. św. Atanazy Aleksandryjski, „De Incarnatione”, 54, 3: SC 199, 458 (PG 25, 192); Św. Tomasz z Akwinu, „Officium de festo corporis Christi”, Ad Matutinas, W pierwszym Nokturno, Lectio 1; Św. Ireneusz z Lyonu, Adversus haereses, 3, 19, 1: SC 211, 374 (PG 7, 939)

[4]Zobacz Kaufmann Kohler „Love” w Jewish Encyclopedia, 1901-1906, Nowy Jork i Londyn https://jewishencyclopedia.com/articles/10127-love

[5]Zobacz Penna, Romano. „Miłość bezgraniczna” (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 657-679). Edycje San Paolo. Edycja Kindle 2019

[6]Pióro, Roman. „Miłość bezgraniczna” (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 561-562). Edycje San Paolo. Edycja Kindle 2019

[7]Pióro, Roman. „Miłość bezgraniczna” (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 578-580). Edycje San Paolo. Edycja Kindle 2019

[8]Por. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008 n. 2.1.3, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[9]Por. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008 n. 2.2.1, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[10]Pióro, Roman. „Miłość bezgraniczna” (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 583-584). San Paolo Edizioni 2019. Edycja Kindle

[11]Por. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania „11.5.2008, n. 2.2.2, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[12]Por. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008 n. 2.2.3, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[13]Pióro, Roman. „Miłość bezgraniczna” (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 3880-3881). San Paolo Edizioni 2019. Edycja Kindle

[14]por. Rzymian. Boundless Love (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 585-588). Edycje San Paolo. Edycja Kindle 2019

[15]Pióro, Roman. „Miłość bezgraniczna” (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 490-494). Edycje San Paolo. Wydanie Kindle 2019.

[16]Zob. F. Zorell „Lexicon Hebraicum Veteris Testamenti”, Papieski Instytut Biblijny Rzym 1989, s. 16-17

[17]Pióro, Roman. Boundless Love (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 502-503). Edycje San Paolo. Wydanie Kindle 2019.

[18]Jan Paweł II „Dives in Misericordia”, 30.11.1980 przypis 52, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclals/documents/hf_jp-ii_enc_30111980_dives -w -misericordia.html

[19]Jan Paweł II „Dives in Misericordia”, 30.11.1980 przypis 52, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclals/documents/hf_jp-ii_enc_30111980_dives -w -misericordia.html

[20]Por. Jan Paweł II „Dives in Misericordia”, 30.11.1980 przypis 52, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/encyclals/documents/hf_jp- ii_enc_30111980_dives -in-mercy.html

[21]Zob. F. Zorell „Lexicon Graecum Novi Testamenti” Papieski Instytut Biblijny, Rzym 1990 coll. 5-8 i 1402-3

[22]Zob. F. Zorell „Lexicon Graecum Novi Testamenti”, Papieski Instytut Biblijny, Rzym 1990, coll. 5-8

[23]Zob. F. Zorell „Lexicon Graecum Novi Testamenti”, Papieski Instytut Biblijny, Rzym 1990, coll. 5-6

[24]Zob. F. Zorell „Lexicon Graecum Novi Testamenti”, Papieski Instytut Biblijny, Rzym 1990, coll. 5-8

[25]Zob. F. Zorell „Lexicon Graecum Novi Testamenti”, Papieski Instytut Biblijny, Rzym 1990, kol. 1402-3, słowo fileo

[26]Zobacz. Pióro „Miłość w Biblii” Paideia, Brescia 1972 s. 22

[27]Zob. F. Zorell „Lexicon Graecum Novi Testamenti”, Papieski Instytut Biblijny, Rzym 1990, kol. 903s

[28]Zob. F. Zorell „Lexicon Graecum Novi Testamenti”, Papieski Instytut Biblijny, Rzym 1990, kol. 1225s

[29]Zob. Ferdinand Prat „Charite” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, Tom 2 - Kolumny 508s

[30]Zob. Ferdinand Prat „Charite” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, Tom 2 - Kolumny 509

[31]Zob. Ferdinand Prat „Charite” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, Tom 2 - Kolumny 519s

[32]Zobacz św. dziewięćdziesiąt dwa.

[33]Zobacz św. dziewięćdziesiąt dwa.

[34]S. Tommaso d'Aquino „Suma przeciwko poganom” i UTET, 2013, ebook, księga III w. 149

[35]S. Agostino „Trójca” l. VI, 5,7 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/trinita/index2.htm

[36]S. Agostino „Trójca” l. XV, 17,31 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova Sant'Agostino - La Trinità (www.augustinus.it .it)

[37]S. Tommaso d'Aquino „Suma przeciwko poganom” i UTET, 2013, ebook, księga IV w. 21

[38]Leon XIII, „Divinum illud Munus” 9.5.1897 www.vatican.va https://www.vatican.va/content/leo-xiii/en/encyclals/documents/hf_l-xiii_enc_09051897_divinum-illud-munus.html

[39]Leon XIII, “Divinum illud Munus” 9.5.1897 nr 9 www.vatican.va https://www.vatican.va/content/leo-xiii/en/encyclals/documents/hf_l-xiii_enc_09051897_divinum-illud-munus.html

[40]Jan Paweł II, Encyklika „Dominum et Vivificantem”, 18.5.1986, n. 10, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/john-paul-ii/it/encyclals/documents/hf_jp-ii_enc_18051986_dominum-et-vivificantem.html

[41]Broszura 57, „W święto Ciała Pańskiego”, wyk. 1-4” www.chiesacattolica.it, https://www.chiesacattolica.it/la-liturgia-delle-ore/?data=20210606&ora=ufficio-delle-letture&data-liturgia=20210606

[42]. Tommaso d'Aquino „Doskonałość życia duchowego” w „Kompendium teologii i innych pism” Unione Tipografico-Editrice Torinese, wydanie pierwsze eBook: marzec 2013, nr. 5 i 6 pkt. 486

[43]Por. Sobór Konstantynopolitański III (rok 681), Ses. 18a, Definitio de duabus in Christo voluntatibus et operationibus: DS 556-559.

[44]Sobór Konstantynopolitański III, Ses. 18A, w Heinrich Denzinger „Enchiridion symbolorum, definitionum et Declarationum de rebus fidei et morum” pod redakcją P. Hünermanna, Edizioni Dehoniane Bolonia, 2003, n. 556.

[45]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 525 i następne

[46]De gratia Christi, por. 21, nr 22, PL, 44, 370; por. Op. Niedoskonały. przeciw lip., lib. 3, por. 114, PL, 45, 1296; De gratia i lib. arb., por. 19, nr 40, PL, 44, 905

[47]Lib. de gratia Christi, por. 21, nr 22, PL, 44, 286; S. Prosper, Kontr. Colat., por. 13, PL, 51, 251°C; 541 S. Fulgence, De veritate praedest., Lib. 1, por. 21, nr 44, PL, 65, 626

[48]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 540s

[49]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité t. 2 kol. 541-543

[50]Zobacz św. Jan Chryzostom, „De incomprehensibili contra anomaeos”, Hom. 1, nr 1, PG., 48, 701-702; por. S. Cesario, „Sermo 29”, nr 2, wyd. Morin, s. 121; Św. Grzegorz Wielki, „Moralia w Iob”, lib. 20, zob. 7, nr 17, PL., 76, 146-147

[51]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 561

[52]„Kazanie na niedzielę Quinquagesimy”, www.santantonio.org, http://www.santantonio.org/it/sermoni/sermoni-domenicali/domenica-di-quinquagesima

[53]II-II q. 24 a.2 moje tłumaczenie, zob. Tomasz z Akwinu, „Suma teologiczna”, Edizioni Studio Domanicano https://www.edizionistudiodomenicano.it/on-line.php

[54]S. Tommaso d'Aquino, „Suma przeciwko Gojom”, Unione Tipografico-Editrice Torinese; Wydanie pierwsze eBook: marzec 2013, l. IIIc. 151

[55]Św. Augustyn „Mowa nr. 350” tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it, która publikuje w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/discorsi/discorso_509_testo.htm

[56]S. Tommaso d'Aquino „Suma przeciwko Gojom”, Unione Tipografico-Editrice Torinese; Wydanie pierwsze eBook: marzec 2013, l. III, przyp. 115, 116 i 117

[57]S. Tommaso d'Aquino „Doskonałość życia duchowego” Unione Tipografico-Editrice Torinese, wydanie pierwsze eBook: marzec 2013, nr. 6

[58]Homilia św. Augustyna „Komentarz do Ewangelii św. Jana” 75,5, tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/commento_vsg/index2. htm

[59]Zobacz w Super Wysłane, Lib. 3d. 25 q. 2a. 1 szt. 2 do 3; Super Wysłane, Lib. 4d. 15 q. 2a. 1 szt. 4 arg. 3; Super Wysłane, Lib. 4d. 17 q. 3a. 1 szt. 4 do 3; De malo, q. 7a. 1 do 8; Super Rzym C. 13 l.2; Super Gal, c.6, l.1

[60]II-II q. 33a. 2, moje tłumaczenie po ESD w CD Romie z 2001 r.

[61]Por. Kongregacja Nauki Wiary „O duszpasterstwie rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach. Dokumenty, komentarze i opracowania, Libreria Editrice Vaticana, Watykan 1998, s. 24; S. Tommaso Super Wysłane, Lib. 3d. 37 q. 1a. 4; II-II q. 120a. 1; C. Ruini „Ruini: komunia dla rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach nie jest możliwa. Magisterium jest jasne i nie można go zmienić”, Il Timone, 13 października 2014 r. http://www.iltimone.org/news-timone/ruini-la-comunione-ai-divorziati-risposati-non-pos/

[62]Papież Franciszek, „Karta Ojca Świętego Francisco a los obispos de la region pastoral de Buenos Aires en respuesta do dokumentu” Criterios basicos para la aplicacion del capitulo VIII de la Amoris Laetitia ”, www.vatican.va, http: // w2. vatican.va/content/francesco/es/letters/2016/documents/papa-francesco_20160905_regione-pastorale-buenos-aires.html

[63]"Catechismo Tridentino" i Cantagalli 1992, przyp. 299 https://www.maranatha.it/catrident/25page.htm

[64]ok. „Miasto Boga” XIX przyp. 13 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it, która publikuje prace wydawnictwa Città Nuova w Internecie https://www.augustinus.it/italiano/cdd/index2.htm

[65]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 566

[66]Zobacz Orygenes, „Homilia II w Canticum Canticorum”, nr 7, PG., 13, 54; „W Canticum Canticorum”, l. 3. PG., 13, 155-160

[67]S. Gregorio di Nissa „Homilie o Pieśni nad Pieśniami” red. Città Nuova Rzym 1996, s. 115s

[68]Zobacz „Sermo 100”, przyp. 2.2 http://www.augustinus.it/latino/discorsi/discorso_129_testo.htm; „Sermo 65”, 8 http://www.augustinus.it/latino/discorsi/discorso_085_testo.htm

[69]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 566

[70]Św. Augustyn, De doctrina cristiano, Lib. 1, por. 27, nr 28, PL, 34, 29 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/dottrina_cristiana/index2.htm

[71]św. Augustyn, „Miasto Boga”, Lib. 19, por. 14, PL, 41.643 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/cdd/index2.htm

[72]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 566s; Martyrium Polycarpi, 1, 2

[73]„Katechizm Trydencki”, wyd. Cantagalli, 1992, przyp. 249 http://www.maranatha.it/catrident/21page.htm

[74]por. Sobór Trydencki, Sesja. 14a, Doctrina de sacramento Paenitentiae, ok. 4a. 14, id., Ses. 5a, Canones de Paenitentia, kanon 2003, Heinrich Denzinger „Enchiridion symbolorum, definitionum et Declarationum de rebus fidei et morum” pod redakcją P. Hünermanna, Edizioni Dehoniane Bolonia, 1676 n. 1678-1705. 2; „Katechizm rzymski”, 5, 4, 1989: wyd. P. Rodríguez (Watykan-Pamplona 289) s. 1431; Katechizm Kościoła Katolickiego nr. XNUMX

[75]Zob. S. Tommaso d 'Aquino „Doskonałość życia duchowego” Unione Tipografico-Editrice Torinese, wydanie pierwsze eBook: marzec 2013, nr. 6 i 7

[76]S. Tommaso d'Aquino „Doskonałość życia duchowego” Unione Tipografico-Editrice Torinese, wydanie pierwsze eBook: marzec 2013, nr. 6 i 7

[77]S. Tommaso d'Aquino „Doskonałość życia duchowego” Unione Tipografico-Editrice Torinese, wydanie pierwsze eBook: marzec 2013, nr. 6 i 7

[78]S. Alfonso Maria de Liguori, „Protest, aby umrzeć dobrze”, w „Dziełach ascetycznych” t. IX, Editions of History and Literature, Rzym 1965, s. 452, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/_P2UD.HTM

[79]Zobacz „Catechismo Tridentino” i Cantagalli 1992, n.249 http://www.maranatha.it/catrident/21page.htm

[80]Św. Ignacy Loyola „Ćwiczenia duchowe”, nr. 165, moje tłumaczenie zgodne z tekstem hiszpańskim, a zwłaszcza mając na uwadze to tłumaczenie udostępnione przez włoskich jezuitów w Internecie na stronie gesuiti.it, https://gesuiti.it/wp-content/uploads/2017/06/Esercizi -Spiruali- tekst.pdf

[81]„Ćwiczenia duchowe” nr. 165s gesuiti.it, https://gesuiti.it/wp-content/uploads/2017/06/Esercizi-Spiruali-testo.pdf

[82]Patrz Heinrich Denzinger „Enchiridion symbolorum, definitionum et Declarationum de rebus fidei et morum” pod redakcją P. Hünermanna, Edizioni Dehoniane Bolonia, 2003 n.1536 i 1568

[83]Zobacz VS 52; * * "Norma moralna" Humanae vitae "
oraz zadanie duszpasterskie „L'Osservatore Romano, 16 lutego 1989, s. 1, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19890216_norma-morale_it.html; S. Tommaso d'Aquino w Super Sent., Lib. 3d. 25 q. 2a. 1 szt. 2 do 3; Super Wysłane, Lib. 4d. 15 q. 2a. 1 szt. 4 arg. 3; Super Wysłane, Lib. 4d. 17 q. 3a. 1 szt. 4 do 3; De malo, q. 7a. 1 do 8; Super Rom ok. 13 l.2; Super Gal, c.6, l.1; II-II q. 33a. 2

[84]S. Caterina da Siena, „Il Dialogo”, pod redakcją G. Cavalliniego, Siena, Cantagalli, 1995, wyd. (Teksty Cateriniani; I), rozdział XI http://www.centrostudicateriniani.it/images/documenti/download/download-gratuiti/2-Il_Dialogo.pdf

[85]Słownik online, pozycja: „Zamawianie” w słowniku online, Treccani (tekst konsultowany w dniu 6.7.2020)

http://www.treccani.it/vocabolario/ordinazione/

[86]Leon XIII, Encyklika „Libertas Praestantissimum” z 20 czerwca 1888, nr. 8, www.vatican.va, http://w2.vatican.va/content/leo-xiii/it/encyclals/documents/hf_l-xiii_enc_20061888_libertas.html

[87]Zobacz I-II, q. 93, za. 3, ad 2: Wyd. Leon. 7, 164 tekst cytowany w Katechizmie Kościoła Katolickiego n.1902

[88]Zob. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „W poszukiwaniu etyki uniwersalnej: nowe spojrzenie na prawo naturalne” 20.5.2009, 1.3.22 www.vatican.va https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/ rc_con_cfaith_doc_20090520_legge -naturale_it.html # 1.3.% 20L% E2% 80% 99Nauczanie% 20z% 20Sacra% 20Pisanie

[89]Zob. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „W poszukiwaniu etyki uniwersalnej: nowe spojrzenie na prawo naturalne” 20.5.2009, 1.3.22 www.vatican.va https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/ rc_con_cfaith_doc_20090520_legge -naturale_it.html # 1.3.% 20L% E2% 80% 99Nauczanie% 20z% 20Sacra% 20Pisanie

[90]Zob. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „W poszukiwaniu etyki uniwersalnej: nowe spojrzenie na prawo naturalne” 20.5.2009, 1.3.23 www.vatican.va https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/ rc_con_cfaith_doc_20090520_legge -naturale_it.html # 1.3.% 20L% E2% 80% 99Nauczanie% 20z% 20Sacra% 20Pisanie

[91]Zob. Heinrich Denzinger „Enchiridion symbolorum, definitionum et Declarationum de rebus fidei et morum” pod redakcją P. Hünermanna, Edizioni Dehoniane Bolonia, 2003

[92]Św. Tomasz z Akwinu „In Duo Praecepta Caritatis et in Decem Legis Praecepta”. Prolog: Opuscula Theologica, II, nr 1129, red. Taurinens. (1954), 245; por. Summa Theologiae, I-II, q. 91, za. 2; Katechizm Kościoła Katolickiego, nr. 1955

[93]Św. Tomasz z Akwinu, „In duo praecepta caritatis et in decem Legis praecepta expositio”, c. 1: Opera omnia, cz. 27 (Paryż 1875) s. 144.

[94]Leon XIII, Encyklika „Libertas praestantissimum”: Leonis XIII Acta 8, 219; www.vatican.va, https://www.vatican.va/content/leo-xiii/it/encyclals/documents/hf_l-xiii_enc_20061888_libertas.html

[95]Zał. Libertas praestantissimum (20 czerwca 1888): Leonis XIII PM Acta, VIII, Romae 1889, 219. cit. w Jana Pawła II „Veritatis Splendor” nr. 44

[96]Gaudium et spes przyp. 74, www.vatican.va, http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_it.html

[97]Gaudium et spes przyp. 89, www.vatican.va, http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_it.html

[98]Paweł VI, Encyklika „Humanae vitae” z 1968 r., www.vatican.va, http://w2.vatican.va/content/paul-vi/it/encyclals/documents/hf_p-vi_enc_25071968_humanae-vitae.html

[99]Sobór Watykański II, poprzednia konstytucja o Kościele we współczesnym świecie Gaudium et spes, n. 10

[100]Gaudium et spes przyp. 79, www.vatican.va, http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_it.html

[101]http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19751229_persona-humana_it.html

[102]Kongregacja Nauki Wiary „Persona Humana” 22.1.1975, n. 4, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19751229_persona-humana_it.html

[103]Kongregacja Nauki Wiary „Persona Humana” 22.1.1975, n. 4, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19751229_persona-humana_it.html

[104]Sobór Watykański II, poprzednia konstytucja o Kościele we współczesnym świecie Gaudium et spes, 10; S. Kongregacja Nauki Wiary, dekl. w niektórych kwestiach etyki seksualnej Persona humana (29 grudnia 1975), 4 ...

[105]Sant'Agostino, De Trinitate, 14, 15, 21, (PL 42, 1052) tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła Città Nuova, Sant'Agostino - La Trinità (augustinus.it); por. Katechizm Kościoła Katolickiego nr. 1955

[106]Sobór Watykański I, Konstytucja dogmatyczna. Dei Filius, ok. 2: DS 3005; Pius XII, Encyklika Humani generis: DS 3876

[107]Pius XII, „Humani generis” 12.8.1950 Wstęp, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/pius-xii/it/encyclals/documents/hf_p-xii_enc_12081950_humani-generis.html

[108]Papieska Komisja Biblijna „Biblia i moralność” 11.5.2008, 03.1.4 https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[109]Papieska Komisja Biblijna „Biblia i moralność” 11.5.2008, 03.1.4 https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[110]Papieska Komisja Biblijna „Biblia i moralność” 11.5.2008, 03.1.4 https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[111]Pióro, Roman. „Miłość bezgraniczna” (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 561-562). Edycje San Paolo. Edycja Kindle 2019

[112]Pióro, Roman. „Miłość bezgraniczna” (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 578-580). Edycje San Paolo. Edycja Kindle 2019

[113]Por. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008 n. 2.1.3, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[114]Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008 n. 2.1.3.18.b, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[115]Por. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008 n. 2.1.3.18.b, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[116] Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008 n. 3.41, www.vatican.va http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[117] Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008 n. 3.1.1.44, www.vatican.va http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[118] Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008, www.vatican.va, nn. 46-79 http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[119]Por. Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Biblia i moralność. Biblijne korzenie chrześcijańskiego działania ”11.5.2008, www.vatican.va, nn. 46-79 http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/pcb_documents/rc_con_cfaith_doc_20080511_bibbia-e-morale_it.html

[120]Św. Antoni Padewski „Kazanie niedzielne Quinquagesima” nr. 12, http://www.centrostudiantoniani.it/, http://www.centrostudiantoniani.it/ Lista-sermoni

[121]Międzynarodowa Komisja Teologiczna „W poszukiwaniu etyki uniwersalnej: nowe spojrzenie na prawo naturalne” 2009, nr 101-113, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/ rc_con_cfaith_doc_20090520_natural-law_it.html

[122]S. Ambrogio, Expositio in Evangelium secundum Lucam, lib. 5, nr 73-80, PL 15, 1655-1658; por. S. Hilary, W Mattheum, rozdz. 4, PL, 9, 942; Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 568

[123]Sobór Watykański I, Konstytucja dogmatyczna. "Dei Filius", 24.4.1870, c. 2 https://www.vatican.va, https://www.vatican.va/content/pius-ix/it/documents/constitutio-dogmatica-dei-filius-24-aprilis-1870.html

[124]Conc. Vat DB 1876, Konstytucja „De fide Cath.”, rozdz. II, De revelatione).” (Pius XII, „Humani generis” 12.8.1950 Wstęp, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/pius-xii/it/encyclals/documents/hf_p-xii_enc_12081950_humani-generis.html

[125]Sobór Watykański I, Konstytucja dogmatyczna. Dei Filius, ok. 2: DS 3005; Pius XII, Encyklika Humani generis: DS 3876.

[126]Zobacz św. Bonawentura, „Commentaria in quattuor libros Sententiarum”, 3, 37, 1, 3: Opera omnia, t. 3 (Ad Claras Aquas 1887) s. 819-820

[127]S. Tommaso d'Aquino „Doskonałość życia duchowego” Unione Tipografico-Editrice Torinese, wydanie pierwsze eBook: marzec 2013, nr. 2 i 6

[128]Św. Paweł VI „De Episcoporum muneribus” 15.6.1966, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/paul-vi/it/motu_proprio/documents/hf_p-vi_motu-proprio_19660615_de-episcoporum-muneribus .html

[129]Por. L. Chiappetta „Kodeks Prawa Kanonicznego” EDB, Bolonia, 2011 tom. I s. 100. nr. 595.607

[130]Wernz „Ius canonicum ad codicis normam perfectum work s. Petriego Vidala J.”, Romae, Apud Aed. Universitatis Gregorianae, 1938 T. I, s. 467s

[131]„Przemówienie do urzędników i prawników Trybunału Roty Rzymskiej na inaugurację roku sądowego” z 21.1.2000, www.vatican.va, http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii /it /speeches/2000/jan-mar/documents/hf_jp-ii_spe_20000121_rota-romana.html

[132]Zobacz I-II q. 100a. 8 do 2 „Somma Theologica”, tłumaczenie zaczerpnięte z wydania internetowego, Edizioni Studio Domenicano, https://www.edizionistudiodomenicano.it/Docs/Sfogliabili/La_Somma_Teologica_Seconda_Parte/index.html#993/z

[133]Zobacz Super Wysłane, Lib. 1d. 47 q. 1a. 4; Super Wysłane, Lib. 3d. 37 q. 1a. 4; De malo, q. 3a. 1 do 17; q. 15a. 1 do 8

[134]S. Alfonso M. de Liguori „Wychowanie i praktyka dla spowiedników”, w „Dziełach św. Alfonsa Marii de Liguori”, Pier Giacinto Marietti, Turyn 1880, t. IX, s. 54 ss, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/_PWL.HTM#$6Y9

[135]Zobacz VS nr. 13, 52, 67, 99, 102; ** "Norma moralna" Humanae vitae "
oraz zadanie duszpasterskie „L'Osservatore Romano, 16 lutego 1989, s. 1, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19890216_norma-morale_it.html; S. Thomas Aquinas w Super Sent., Lib. 3d. 25 q. 2a. 1 szt. 2 do 3; I-II, q. 72a. 6 do 2; II-II q. 33a. 2 w c.; De malo, q. 7a. 1 do 8; SuperRm. c. 13, l. 2; Super Gal., C.6, l.1

[136]ks. Angel Rodríguez Luño „Cnota epikei. Teoria, historia i zastosowanie (I). Od klasycznej Grecji do F. Suareza * ”Acta Philosophica tom. 6 (1997), kier. 2 - str. 199

[137]Zobacz Angel Rodríguez Luño „Cnota epikeia. Teoria, historia i zastosowanie (I). Od klasycznej Grecji do F. Suareza * ”Acta Philosophica tom. 6 (1997), kier. 2 pkt. 201

[138]Zobacz Preisker „ἐπιείκεια” w „Wielkim Leksykonie Nowego Testamentu” Paideia, Brescia 1967 v. III pkt. 704 ff

[139]Zobacz Preisker „ἐπιείκεια” w „Wielkim Leksykonie Nowego Testamentu” Paideia, Brescia 1967 v. III pkt. 704 ff

[140]Angel Rodríguez Luño „Cnota epikei. Teoria, historia i zastosowanie (I). Od klasycznej Grecji do F. Suareza * ”Acta Philosophica tom. 6 (1997), kier. 2 pkt. 214

[141]Zob. św. Tomasz „In decem libros Ethicorum Aristotelis ad Nicomachum Expositio”, Marietti, Turyn - Rzym 1964, lib. V rz. 1081; Angel Rodríguez Luño „Cnota epikei. Teoria, historia i zastosowanie (I). Od klasycznej Grecji do F. Suareza * ”Acta Philosophica tom. 6 (1997), kier. 2 - str. 206

[142]Zobacz Angel Rodríguez Luño „Cnota epikeia. Teoria, historia i zastosowanie (I). Od klasycznej Grecji do F. Suareza * ”Acta Philosophica tom. 6 (1997), kier. 2 - str. 215 lat

[143]w Super Wysłane, lib. 3d. 25 q. 2a. 1 szt. 2 do 3; I-II, q. 72a. 6 do 2; II-II q. 33a. 2 w c.; De malo, q. 7a. 1 do 8; Super Rzym C. 13, l. 2; Super Gal, c.6, l.1

[144]Przytaczamy łaciński tekst Kajetana z s. Thomae Aquinatis „Secunda secundae Summae Theologiae… cum commentariis Thomae De Vio Caietiani” w „S. Thomae Aquinatis Opera Omnia „V. IX Typographia Polyglot SC De Propaganda Fide, Rzym 1891, komentarz do II-II q. 120a. 1, s. 469 https://archive.org/details/operaomniaiussui09thom/page/ii/mode/2up?view=theater

[145]S. Alphonsi Mariae de Ligorio: “Theologia Moralis” Typis Polyglottis Vaticanis MCCCCIX, Editio photomechanica. Sumptibus CssR, Romae, 1953, t. Ja, ja, ja, t. II, ok. IV, zm. IV, przyp. 201 pkt. 182

[146]„Ius canonicum ad codicis normam perfectum work s. Petriego Vidala J.”, Romae, Apud Aed. Universitatis Gregorianae, 1938 T. I, s. 71s

[147]„Wprowadzenie” w Kongregacji Nauki Wiary, „O duszpasterstwie rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach”, LEV, Watykan 1998, s. 20-29, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19980101_ratzinger-comm-divorced_it.html#_ftn1

[148]GL Müller: „Nierozerwalność małżeństwa i debata na temat osób rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach oraz sakramentów” L'Osservatore Romano, wyd. codziennie, rok CLIII, rz. 243, Merc. 23, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/muller/rc_con_cfaith_10_divorziati-risposati-sacramenti_it.html

[149]C. Ruini „Ruini: komunia dla rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach nie jest możliwa. Magisterium jest jasne i nie można go zmienić”, Il Timone, 13 października 2014 r. http://www.iltimone.org/news-timone/ruini-la-comunione-ai-divorziati-risposati-non-pos/

[150]Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Sensus fidei w życiu Kościoła” z 10.6.2014 r. 52, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/rc_cti_20140610_sensus-fidei_it.html#_ftnref68

[151]Międzynarodowa Komisja Teologiczna „Sensus fidei w życiu Kościoła” z 10.6.2014 r. 52, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/rc_cti_20140610_sensus-fidei_it.html#_ftnref68

[152]„Przemówienie na zakończenie XIV Zwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów” (24 października 2015): „L'Osservatore Romano”, 26-27 października 2015, s. 13)

[153]Międzynarodowa Komisja Teologiczna „W poszukiwaniu etyki uniwersalnej: nowe spojrzenie na prawo naturalne” (2009), s. 59, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/cti_documents/rc_con_cfaith_doc_20090520_legge- natural_it.html

[154]Międzynarodowa Komisja Teologiczna „W poszukiwaniu etyki uniwersalnej: nowe spojrzenie na prawo naturalne” (2009), nr 101-113, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/ cti_documents / rc_con_cfaith_doc_20090520_legge-naturale_it.html

[155]Zobacz w Super Wysłane, Lib. 3d. 25 q. 2a. 1 szt. 2 do 3; Super Wysłane, Lib. 3d. 25 q. 2a. 1 szt. 2 do 3; Super Wysłane, Lib. 4d. 15 q. 2a. 1 szt. 4 arg. 3; Super Wysłane, Lib. 4d. 17 q. 3a. 1 szt. 4 do 3; De malo, q. 7a. 1 do 8; Super Rzym C. 13 l.2; Super Gal, c.6, l.1

[156]Marco Tosatti, „Synod: jak sobie z tym radzę…”, La Stampa, Blog La Stampa, 21 września 2014
https://www.lastampa.it/blogs/2014/09/21/news/sinodo-come-lo-manovro-1.37276215  attualmente, 24.5.2021, l’articolo è stranamente  scomparso dal sito ma si può trovare qui  https://anticattocomunismo.wordpress.com/2014/09/20/sinodo-come-lo-manovro/

[157]Lorenzo Bertocchi „Kasper: rozwiedziony i ponownie ożeniony, Papież otworzył drzwi”, La Nuova Bussola Quotidiana 26-04-2016 http://lanuovabq.it/it/kasper-divorziati-risposati-il-papa-ha- Aperto- la -port # .Vzcm7XRyzqA

[158]Patrz B. Williams „Baldisseri: papież Franciszek zatwierdził kontrowersyjną relację średniookresową” One Peter Five 29.1.2015 https://onepeterfive.com/baldisseri-pope-francis-approved-controversial-midterm-relatio/

[159]Moje tłumaczenie Christy Pongratz-Lippitt, „Kardynał Marks: Papież Franciszek otworzył drzwi kościoła”, National Catholic Reporter 28-10-2014 https://www.ncronline.org/blogs/ncr-today/cardinal- Marks-papież-Franciszek-pchnął-otwarte-drzwi-kościół

[160]L. Scrosati „Synod niemiecki:« Zinterpretujmy swobodnie Magisterium »” La Nuova Bussola Quotidiana 06-02-2020 https://lanuovabq.it/it/sinodo-tedesco-interpretiamo-liberamente-il-magistero

[161]La Nuova Bussola Quotidiana „Pięć pytań, o które stawką jest moralność katolicka” La Nuova Bussola Quotidiana 14.11.2016 https://lanuovabq.it/it/cinque-domande-su-cui-si-gioca-la-morale-cattolica

[162]Fernández, Víctor M., „Trynitarny wymiar moralnego II: profundización del aspekto ético a la luz de„ Deus caritas est ”” [en linea]. Teologia, 89 (2006). strona 150 Dostępne pod adresem: http://bibliotecadigital.uca.edu.ar/repositorio/rectorado/dimension-trinitaria-moral-etico-fernandez.pdf

[163]Zobacz VM Fernández, „Vida trinitaria, normas éticas y fragilidad humana. Algunas breves Precisiones ”[en linea]. Universitas, 6 (2011) s. 68s Dostępne pod adresem: https://repositorio.uca.edu.ar/handle/123456789/7827, konsultacja 15.10.2020

[164]Papieska Rada ds. Rodziny „Vademecum dla spowiedników w niektórych kwestiach moralnych dotyczących życia małżeńskiego”. 1997 n.e. 3, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia//pontifical_councils/family/documents/rc_pc_family_doc_12021997_vademecum_it.html#_ftnref43

[165]Fernández, Víctor M., La dimensión trinitaria de la moral II:

profundización del aspekto ético a la luz de „Deus caritas est” [en linea].

Teologia, 89 (2006). Dostępne pod adresem: http://bibliotecadigital.uca.edu.ar/repositorio/rectorado/dimension-trinitaria-moral-etico-fernandez.pdf

[166]Mons. VM Fernández: „El capítulo VIII de Amoris Laetitia: lo que queda después de la tormenta”. w Medellin, tom. XLIII / nr 168 / Mayo - sierpień (2017) / s. 463s www.archidiocesisgranada.es, http://www.archidiocesisgranada.es/images/pdf/Amoris-Laetitia.-Articulo-Buenos-Aires.pdf (dostęp 29.5.2021)

[167]Mons. VM Fernández: „El capítulo VIII de Amoris Laetitia: lo que queda después de la tormenta”. w Medellin, tom. XLIII / nr 168 / Mayo - sierpień (2017) / s. 451s. 459s)

[168]Fumagalli A., „Miłość seksualna. Fundamenty i kryteria teologiczno-moralne ”Queriniana 2020 s. 174

[169]Mons. VM Fernández: „El capítulo VIII de Amoris Laetitia: lo que queda después de la tormenta”. w Medellin, tom. XLIII / nr 168 / Mayo - sierpień (2017) / s. 453 456. 463. 464 www.archidiocesisgranada.es, http://www.archidiocesisgranada.es/images/pdf/Amoris-Laetitia.-Articulo-Buenos-Aires.pdf (dostęp 29.5.2021)

[170]Patrz Denzinger „Enchiridion symbolorum, definitionum et Declarationum de rebus fidei et morum” pod redakcją P. Hünermanna, Edizioni Dehoniane Bolonia, 2003 n.1536 i 1568

[171]Mons. VM Fernández: „El capítulo VIII de Amoris Laetitia: lo que queda después de la tormenta”. w Medellin, tom. XLIII / nr 168 / Mayo - sierpień (2017) / s. 467

[172]La Nuova Bussola Quotidiana „Pięć pytań, o które stawką jest moralność katolicka” La Nuova Bussola Quotidiana 14.11.2016 https://lanuovabq.it/it/cinque-domande-su-cui-si-gioca-la-morale-cattolica

[173]Patrz Fernández, Víctor M., La dimensión trinitaria de la moral II:

profundización del aspekto ético a la luz de „Deus caritas est” [en linea].

Teologia, 89 (2006) s. 160. Dostępne pod adresem: http://bibliotecadigital.uca.edu.ar/repositorio/rectorado/dimension-trinitaria-moral-etico-fernandez.pdf

[174]http://www.aemaet.de/index.php/aemaet/article/view/35/pdf; J. Seifert “Sulla Amoris laetitia di Papa Francesco: gioie, domande, tristezze.” www.corrispondenzaromana.it 8.6.2016 https://www.corrispondenzaromana.it/le-lacrime-di-gesu-sulla-amoris-laetitia/

[175]http://www.aemaet.de/index.php/aemaet/article/view/44/pdf_1 ;  Josef Seifert: “La logica pura minaccia di distruggere l’intera dottrina morale della Chiesa?” Corrispondenza Romana, 2017  https://www.corrispondenzaromana.it/wp-content/uploads/2017/08/Testo-Seifert-italiano.pdf?it

[176]L. Scrosati, „Łagodzenie z gry, małżeństwo nie jest moralnością”, La Bussola Quotidiana, 11.3.2018 http://www.lanuovabq.it/it/attenuanti-in-fuori-gioco-il-matrimonio-non -i-moralności

[177]Zobacz Archidiocesis de Granada „Notatka z Arzobispado de Granada” 21.8.2017 https://www.archidiocesisgranada.es/index.php/noticias/notas-de-prensa-y-comunicados/nota-del-arzobispado-de-granada -2

[178]L. Moia „Nowy Instytut Jana Pawła II, oto katedry i nauczyciele” Avvenire, 11 września 2019 https://www.avvenire.it/chiesa/pagine/nomine-istituto-giovanni-paolo-ii

[179]Times „Co naprawdę jest zagrożone w starciu o Instytut Jana Pawła II” Times, 2-8-2019 https://www.tempi.it/che-cosa-ea-rischio-davvero-nello-scontro-sullistituto- Jan Paweł II /

[180]„Sypialny apel do papieża Franciszka w sprawie przyszłości rodziny” https://www.supplicafiliale.org/firstcampaign; https://www.atfp.it/rivista-tfp/2015/233-marzo-2015/1056-supplica-filiale-a-papa-francesco-sul-futuro-della-famigli a)

[181]M. Tosatti „«Ok na akty homoseksualne». W Belgii jest to Tęczowy Kościół „Nowy Codzienny Kompas 7.5.2018 http://lanuovabq.it/it/ok-agli-atti-omosessuali-in-belgio-e-chiesa-arcobaleno

[182]„Wybitni uczeni świeccy i kościelni oskarżają papieża Franciszka o herezję w liście otwartym”, Rada Chiesa i post 4.2019 http://chiesaepostconcilio.blogspot.com/2019/04/illustri-teologi-e-studiosi-accusano.html

[183]Fumagalli A., „Miłość seksualna. Fundamenty i kryteria teologiczno-moralne ”Queriniana 2020 s. 174

[184]„Uczony zawstydza kard. Cupich pyta, czy papieska „zmiana paradygmatu” oznacza „radykalną” zmianę doktryny”, Kościół i postsobór, 17 lutego 2018 r. http://chiesaepostconcilio.blogspot.it/2018/02/uno-studioso-mette-in -embarrass-il-card.html, tłumaczenie oferowane przez tę stronę zostało w jednym przypadku retuszowane przeze mnie

[185]M. Pakaluk „Etyk mówi, że rola ghostwritera w „Amoris” jest niepokojąca” Crux 16.1.2017 https://cruxnow.com/commentary/2017/01/ethicist-says-ghostwriters-role-amoris-troubling/

[186]S. Alfonso Maria de Liguori „Prawdziwa Oblubienica Jezusa Chrystusa”, w „Dziełach ascetycznych” Voll. XIV-XV, CSSR, Rzym 1935 c. XI § 2, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/_P38G.HTM#1HP

[187]S. Alfonso Maria de Liguori „Prawdziwa Oblubienica Jezusa Chrystusa”, w „Dziełach ascetycznych” Voll. XIV-XV, CSSR, Rzym 1935 c. XI § 2, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/_P38G.HTM#1HP

[188]Giulio Meiattini, „Amoris laetitia. Sakramenty zredukowane do moralności”, red. La Fontana di Siloe, 2018 s. 52s

[189]Papież Franciszek, „Karta Ojca Świętego Francisco a los obispos de la region pastoral de Buenos Aires en respuesta do dokumentu” Criterios basicos para la aplicacion del capitulo VIII de la Amoris Laetitia ”, www.vatican.va, http: // w2. vatican.va/content/francesco/es/letters/2016/documents/papa-francesco_20160905_regione-pastorale-buenos-aires.html

[190]Lorenzo Bertocchi „Kasper: rozwiedziony i ponownie ożeniony, Papież otworzył drzwi”, La Nuova Bussola Quotidiana 26-04-2016 http://lanuovabq.it/it/kasper-divorziati-risposati-il-papa-ha- Aperto- la -port # .Vzcm7XRyzqA

[191]Zob. F. Coccopalmerio, „Ósmy rozdział adhortacji posynodalnej Amoris laetitia”, Watykan 2017 s. 21

[192]Iacopo Iadarola „L'Amoris laetitia w stulecie komunii dla nowożeńców” La Stampa, Vatican Insider, 09 kwietnia 2017 https://www.academia.edu/34467610/L_Amoris_laetitia_nel_centenario_della_Comunione_data_ai_Stampposaati_La

[193]La Fede Quotidiana „Austriacki biskup: „Komunia dla rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach jest praktyką nieodwracalną”, La Fede Quotidiana 11-1-2017 http://www.lafedequotidiana.it/un-vescovo-austriaco-la-comunione-ai - rozwiedziony-powtórnie żonaty-nieodwracalna-praktyka /

[194]Św. Magister “Francesco i Antonio, para w doskonałym towarzystwie” www.chiesa.espressonline.it 12.4.2016 http://chiesa.espresso.repubblica.it/ Articolo/1351273.html

[195]Moje tłumaczenie Christy Pongratz-Lippitt, „Kardynał Marks: Papież Franciszek otworzył drzwi kościoła”, National Catholic Reporter 28-10-2014 https://www.ncronline.org/blogs/ncr-today/cardinal- Marks-papież-Franciszek-pchnął-otwarte-drzwi-kościół

[196]L. Moia „Walka z nadużyciami w Kościele. Homoseksualizm i pedofilia. Pomysły do ​​zrozumienia ”. Avvenire, 19 lutego 2019 https://www.avvenire.it/chiesa/pagine/abusi-e-omosessualita

[197]„Ekskluzywny: Viganò ujawnia, co naprawdę wydarzyło się, gdy papież Franciszek spotkał się prywatnie z Kim Davis” LifeSiteNews 31-8-2018 https://www.lifesitenews.com/news/exclusive-vigano-ujawnia-co-naprawdę-zdarzyło się-kiedy-papież -francis-met-prywatny; „Człowiek, który zmierzył się z papieżem Franciszkiem: historia za listem Viganò” The New York Times 28 https://www.nytimes.com/8/2018/2018/world/europe/archbishop-carlo-maria -vigano-papież-francis.html

[198]Sergio Rame „Jeśli aktywista gejowski czyta na Mszy z papieżem Franciszkiem” śr., 30 http://www.ilgiornale.it/news/mondo/se-attivista-gay-legge-messa-papa-francesco-09 .html

[199]Ermes Dovico „Błędy ojca Martina wyjaśnione przez prałata Chaputa” 21.9.2019, www.iltimone.org, http://www.iltimone.org/news-timone/gli-errori-padre-martin-spiegati-monsignor-chaput/; Sabino Paciolla „Ojcze James Martin:„ Papież Franciszek ma przyjaciół LGBT. I mianował wielu kardynałów, arcybiskupów i biskupów, którzy wspierają świat LGBT”, 3.7.2019, www.sabinopaciolla.com, https://www.sabinopaciolla.com/padre-james-martin-papa-francesco-ha-amici - lgbt-i-mianował-wielu-kardynałów-arcybiskupów-i-biskupów-wspomagających-świat-lgbt/; „Papież Franciszek: Bóg zbliża się do wszystkich z sercem Ojca” www.vaticannews.va, 27.6.2021, https://www.vaticannews.va/it/papa/news/2021-06/lettera-del-papa -do-ojca-james-martin.html

[200]www.sabinopaciolla.com, 6.11.2019, https://www.sabinopaciolla.com/una-foto-che-certifica-un-cambio-di-paradigma/

[201]S. Paciolla „Zdjęcie potwierdzające „zmianę paradygmatu” www.sabinopaciolla.com, 6.11.2019, https://www.sabinopaciolla.com/una-foto-che-certifica-un-cambio-di-paradigma/

[202]Valli „Czerwone czapki zasługi Bergogliano”. Aldo Maria Valli 1.9.2019 https://www.corrispondenzaromana.it/notizie-dalla-rete/berrette-rosse-al-merito-bergogliano/

[203]Korespondencja rzymska „Czy papież Franciszek otwiera drzwi „teologii queer”? Korespondencja rzymska 3.2.2018 https://www.corrispondenzaromana.it/papa-francesco-apre-le-porte-alla-teologia-queer/

[204]M. Tosatti „«Ok na akty homoseksualne». W Belgii jest to Tęczowy Kościół „Nowy Codzienny Kompas 7.5.2018 http://lanuovabq.it/it/ok-agli-atti-omosessuali-in-belgio-e-chiesa-arcobaleno

[205]„Wybitni uczeni świeccy i kościelni oskarżają papieża Franciszka o herezję w liście otwartym”, rada Kościoła i poczty, 30 kwietnia 2019 r. http://chiesaepostconcilio.blogspot.com/2019/04/illustri-teologi-e-studiosi-accusano. html

[206]Sabino Paciolli „Karta. Cupich: „To nie jest nasz adres, aby odmawiać Komunii św. parom małżeńskim związanym małżeństwami osób tej samej płci” 10.10.2018, www.sabinopaciolla.com, https://www.sabinopaciolla.com/card-cupich-non-e- nostro-adres-odmowa-komunii-osobom-zamężnym-związanym-małżeństwami- tej samej płci /

[207]Nowy codzienny kompas „Kardynał Marks otwiera się na błogosławieństwa par homoseksualnych”, Nowy codzienny kompas z 6-2-2018 http://www.lanuovabq.it/it/cardinal-marx-apre-alle-benedizioni-delle- kopia-gej; La Nuova Bussola Quotidiana „Chaput odpowiada kardynałowi Marksowi w sprawie błogosławieństw dla par homoseksualnych”, La Nuova Bussola Quotidiana, 8-2-2018 http://www.lanuovabq.it/it/chaput-risponde-al-cardinale-marx-sulle - błogosławieństwa dla par homoseksualnych; Lorenzo Bertocchi „Homoeretic” błogosławieństwo, zatrzymaj się u świętokradczego kardynała ”, La Nuova Bussola Quotidiana 10 http://www.lanuovabq.it/it/benedizioni-omoeretici-stop-al-cardinale-sacrilego; Annarosa Rossetto „Diecezja austriacka potwierdza, że ​​ksiądz katolicki odprawił liturgię za cywilny związek dwóch kobiet” www.sabinopaciolla.com, 02 https://www.sabinopaciolla.com/diocesi-austriaca-conferma-che-a- Ksiądz Katolicki celebrował-liturgię-dla-związku-obywatelskiego-między-dwiema-kobietami/; por. S. Paciolla „Błogosławieństwa par homoseksualnych: Watykan” dyskryminuje osoby homoseksualne i ich plany życiowe „www.sabinopaciolla.com 2018
https://www.sabinopaciolla.com/benedizioni-coppie-omosessuali-il-vaticano-discrimina-le-persone-omosessuali-e-i-loro-progetti-di-vita/ ;  M. Tosatti “Austria. 350 Preti: “Continueremo a Benedire le Coppie Omosessuali” Stilum Curiae 17.3.2021 Austria. 350 Preti: “Continueremo a Benedire le Coppie Omosessuali”. : STILUM CURIAE (marcotosatti.com); L. Grotti “La benedizione delle coppie gay può portare la Chiesa tedesca allo «scisma»” www.tempi.it 7.5.2021 https://www.tempi.it/benedizione-coppie-gay-chiesa-germania-papa-scisma/

[208]Marco Tosatti, „Synod: jak sobie z tym radzę…”, La Stampa, Blog La Stampa, 21 września 2014
https://www.lastampa.it/blogs/2014/09/21/news/sinodo-come-lo-manovro-1.37276215 attualmente, 24.5.2021, l’articolo è scomparso dal sito ma si può trovare qui  https://anticattocomunismo.wordpress.com/2014/09/20/sinodo-come-lo-manovro/

[209]Mons. VM Fernandez: „El capítulo VIII de Amoris Laetitia: lo que queda después de la tormenta”. w Medellin, tom. XLIII / nr 168 / Mayo - sierpień (2017) / s. 456

[210]Zobacz II-II, q. 24a. 10 „Somma Theologica”, tłumaczenie zaczerpnięte z wydania internetowego, Edizioni Studio Domenicano, https://www.edizionistudiodomenicano.it/Docs/Sfogliabili/La_Somma_Teologica_Seconda_Parte_2/index.html#258

[211]Św. Grzegorz Wielki „Quadraginta Homiliarum in Evangelia Libri duet”, PL. 76, godz. XXX, ok. 1221

[212]"Super Genesim ad litteram", c. 8, 12, 26 pl. 34,383 2; tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it, która publikuje prace wydawnictwa Città Nuova w Internecie http://www.augustinus.it/italiano/genesi_lettera/indexXNUMX.htm

[213]Zob. św. Tomasz z Akwinu „Suma teologiczna” II-II, q. 24 a.12, wydanie online, ESD, https://www.edizionistudiodomenicano.it/Docs/Sfogliabili/La_Somma_Teologica_Seconda_Parte_2/index.html#262/z

[214]Zob. G. Bonsirven, Le Judaisme palestinien au temps de Iésus-Christ”, Paryż 1935, s. ja, s. 199 s.)

[215]R. Pióro. „Miłość bezgraniczna” (wydanie włoskie) (pozycje w Kindle 806-812). Edycje San Paolo. Wersja Kindle

[216]S. Agostino, "Sermo 265", rozdz. 8, nr 9, PL, 38, 1223; „Mowa 265” przyp. 8.9 https://www.augustinus.it/italiano/discorsi/index2.htm por. Tractatus 87 w Joan., nr 1, PL, 35, 1852

[217]Zob. S. Isidoro, „Differentiarum liber”. Lib. 2, nr 143, PL, 83, 92D; Św. Grzegorz Wielki, „Moralia w Iob”, lib. 7, por. 24, PL, 75, 780

[218]Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 564s

[219]Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 564s

[220]Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 565

[221]Zob. Clemente Alessandrino „Stromata” IV, rozdz. 13-14, PG., 8, 1360 mkw.; por. S. Prospero, „Expositio w ps. 100", w. 3, PL., 51, 278A; Ekspozycja w ps. 129, w. 21-22, kol. 398 pne

[222]„Kontra Adimancjum.”, Cp. 17, przyp. 1-5, PL, 42, 157 mkw.; „Sermo LXXI”, nr 4, PL., 38, 446-447

[223]„Sermo 17”, nr 2, PL., 38, 910; „Sermo 176”, nr 2, PL, 38, 950; „Sermo 71”, nr 19, PL., 38,454 455-XNUMX

[224]Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 567

[225]S. Ambrogio, „Expositio in Evangelium secundum Lucam”, lib. 5, nr 73-80, PL 15, 1655-1658; por. S. Ilario, „W Mattheum”, cp. 4, PL, 9, 942

[226]Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 568

[227]Zob. S. Agostino, „Sermo 317”, nr 1, PL., 38, 1437 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it, która publikuje w Internecie dzieła wydawcy Città Nuova https: //www.www.augustinus. it .it / włoski / dyskursy / index2.htm

[228]Zobacz św. Augustyn, „Komentarz do listu św. Giovanni”, tr. 1, nie. 9. PL., 35, 1984, www.augustinus.it, https://www.augustinus.it/italiano/commento_lsg/index2.htm; por. tr. 8, nie. 10, kol. 2012; tr. 9, nie. 3, 2047

[229]Zobacz Orygenes, „In Canticum Canticorum”, lib. 2, nie. 8, PG., 13, 54; S. Gregorio di Nissa, “Homilia 4 in Canticum”, PG., 44, 848 A

[230]Zob. św. Grzegorz z Nyssy, PG., 46, 702-721; s. Asterio d'Amasea, PG., 40, 337; św. Jan Chryzostom, PG., 59, 501, 699; PG., 63, 929; S. Agostino, „Sermo 317”, PL., 38, 1437; S. Massimo of Turin, PL., 57, 382) (zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 568

[231]Zobacz J. Bremond, Les Pères du désert. Dz. Les Moralistes chrétiens, Paryż, Gabalda, 1927, t. II, s. 328-344

[232]S. Alfonso Maria de Liguori „Edukacja do ludu” w „Dziełach S. Alfonso Maria de Liguori”, Pier Giacinto Marietti, t. VIII, Turyn 1880 s. 911ss, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/_PV3.HTM

[233]S. Alfonso Maria de Liguori, „Instrukcja i praktyka dla spowiedników”, w „Dziełach S. Alfonso Maria de Liguori”, Pier Giacinto Marietti, t. IX, Turyn 1880, s. 88, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/_PWR.HTM

[234]Papieska Rada ds. Rodziny „Vademecum dla spowiedników w niektórych kwestiach moralnych dotyczących życia małżeńskiego”. 1997 n.e. 3, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia//pontifical_councils/family/documents/rc_pc_family_doc_12021997_vademecum_it.html#_ftnref43

[235]Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska Gaudium et spes, 7.12.1965, nn. 24.27 www.vatican.va, http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_const_19651207_gaudium-et-spes_it.html

[236]Zał. Humanae vitae (25 lipca 1968), 29 www.vatican.va https://www.vatican.va/content/paul-vi/it/encyclals/documents/hf_p-vi_enc_25071968_humanae-vitae.html

[237]Jan Paweł II, Adhortacja Apostolska „Reconciliatio et Paenitentia” nr. 34, www.vatican.va, https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/it/apost_exhortations/documents/hf_jp-ii_exh_02121984_reconciliatio-et-paenitentia.html

[238]Jan Paweł II „Familiaris consortio” 22.11.1992, www.vatican.va, przyp. 33 http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/it/apost_exhortations/documents/hf_jp-ii_exh_19811122_familiaris-consortio.html

[239]Zobacz VS nr. 95-96; Jan Paweł II „Familiaris consortio” 22.11.1992, www.vatican.va, przyp. 34 http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/it/apost_exhortations/documents/hf_jp-ii_exh_19811122_familiaris-consortio.html

[240]„List do chrześcijan z Magnezji”, Intr.; Capp. 1, 1, 5; Funk 2, 1-191; Kancelaria Czytań XXVI Nd. DO www.chiesacattolica.it https://www.chiesacattolica.it/la-liturgia-delle-ore/?data=195&ora= ufficio-delle-letture&data-liturgia=20201003

[241]„List do chrześcijan z Magnezji”, Intr.; Capp. 1, 1, 5; Funk 2, 1-191; Kancelaria Czytań XXVI Nd. DO www.chiesacattolica.it https://www.chiesacattolica.it/la-liturgia-delle-ore/?data=195&ora= ufficio-delle-letture&data-liturgia=20201003

[242]Św. Ignacy z Antiochii „List do Chrześcijan Magnezji”, Intr.; Capp. 1, 1, 5; Funk 2, 1-191; Kancelaria Czytań XXVI Nd. DO www.chiesacattolica.it https://www.chiesacattolica.it/la-liturgia-delle-ore/?data=195&ora= ufficio-delle-letture&data-liturgia=20201003

[243]Św. Ignacy z Antiochii „List do Chrześcijan Magnezji”, Intr.; Capp. 1, 1, 5; Funk 2, 1-191; Kancelaria Czytań XXVI Nd. DO www.chiesacattolica.it https://www.chiesacattolica.it/la-liturgia-delle-ore/?data=195&ora= ufficio-delle-letture&data-liturgia=20201003

[244]Matthew Boudway i Grant Gallicho „Wywiad z kardynałem Walterem Kasperem”. Magazyn Commonweal, 7 maja 2014 r.

https://www.commonwealmagazine.org/interview-cardinal-walter-kasper

[245]Papież Pius IX, Encyklika „Quod Numquam” 5.2.1875 www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/pius-ix/it/documents/enciclica-quod-nunquam-5-febebruary-1875 .html

[246]S. Luigi Grignon de Montfort „List okólny do przyjaciół Krzyża” w S. Luigi M. Grignon de Montfort „Dzieła” Edizioni Monfortane, Rzym, 1990 s. 280

[247]Ojciec Disma CP „Praktyczne zasady Sapientia Crucis według doktryny św. Pawła od Krzyża”, Novastampa, 1988, dostępny bezpłatnie online na stronie internetowej apologetica-cattolica.net,

[248]„Z „Pism” św. Róży z Limy, dziewicy

„Do doktora Castillo”; oraz. L. Getino, La Patrona de América, Madryt 1928, s. 54-55 w Liturgia Godzin, red. LEV, 2007, t. 4, 23 sierpnia, www.maranatha.it, http://www-maranatha-it.blogspot.com/2010/08/santa-rosa-da-lima-vergine-23-agosto.html

[249]S. Luigi Grignon de Montfort „List okólny do przyjaciół Krzyża” w S. Luigi Grignon de Montfort „Dzieła” Edizioni Monfortane, Rzym, 1990 s. 265

[250]S. Luigi Grignon de Montfort „List okólny do przyjaciół Krzyża” w S. Luigi Grignon de Montfort „Dzieła” Edizioni Monfortane, Rzym, 1990 s. 285-286

[251]S. Luigi Grignon de Montfort „List okólny do przyjaciół Krzyża” w S. Luigi Grignon de Montfort „Dzieła” Edizioni Monfortane, Rzym, 1990 s. 285-286

[252]Por. Homilia na zakończenie V Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów, 25.10.1980,

www.vatican.va, 25 października 1980, Zakończenie V Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów | Jan Paweł II (vatican.va)

[253]„Katechizm Trydencki”, wyd. Cantagalli, 1992, przyp. 249 http://www.maranatha.it/catrident/21page.htm

[254]S. Alfonso Maria de Liguori, „Miłość dusz”, w „Dziełach ascetycznych” t. V, s. , CSSR, Rzym 1934p. 56s c. VI, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/__PZ.HTM

[255]„Catechismo Tridentino” i Cantagalli 1992, n.249 https://www.maranatha.it/catrident/21page.htm

[256]św. 2013, s. 11

[257]Św. Grzegorz, Wielkie „Homilie o Ewangelii” w „Homilie o Ewangeliach. Reguła duszpasterska ”(Klasyka religii) (Wydanie włoskie) UTET. Wydanie Kindle 2013, Homilia XXXVII nn. 2 . 3. 5; PL 76, n.1276

[258]św. 2013, s. 11s

[259]S. Alfonso Maria de Liguori, „Miłość dusz”, w „Prace ascetyczne” t. V, CSSR, Rzym 1934 s. 56s c. VI, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/__PZ.HTM

[260]Z "Catechismo Tridentino" i Cantagalli 1992, nr 249 dostępne na tej stronie https://www.maranatha.it/catrident/21page.htm

[261]św. 2013, s. 11

[262]Papież Franciszek, „Karta Ojca Świętego Francisco a los obispos de la region pastoral de Buenos Aires en respuesta do dokumentu” Criterios basicos para la aplicacion del capitulo VIII de la Amoris Laetitia ”, www.vatican.va, http: // w2. vatican.va/content/francesco/es/letters/2016/documents/papa-francesco_20160905_regione-pastorale-buenos-aires.html

[263]Św. Augustyn „Nauka chrześcijańska” Lib. 1, nr 27.28, PL, 34, 29 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/dottrina_cristiana/index2.htm

[264]ok. „Miasto Boga” XIX przyp. 13 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it, która publikuje prace wydawnictwa Città Nuova w Internecie https://www.augustinus.it/italiano/cdd/index2.htm

[265]Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 566

[266]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 566

[267]Zobacz Orygenes, „Homilia II w Canticum Canticorum”, nr 8, PG., 13, 54; „W Canticum Canticorum”, l. 3. PG., 13, 155-160

[268]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 566

[269]S. Ambrogio, „Expositio in Evangelium secundum Lucam”, lib. 5, nr 73-80, PL, 15, 1655s

[270]S. Gregorio di Nissa „Homilie o Pieśni nad Pieśniami” red. Città Nuova Rzym 1996, s. 115s

[271]Zobacz „Sermo 100”, przyp. 2.2 www.augustinus.it, http://www.augustinus.it/latino/discorsi/discorso_129_testo.htm; „Sermo 65” przyp. 8, www.augustinus.it, http://www.augustinus.it/latino/discorsi/discorso_085_testo.htm

[272]Św. Augustyn, „De doctrina cristiano”. Lib. 1, nr 24,24 PL., 34, 29 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/dottrina_cristiana/index2.htm

[273]św. Augustyn, „De doctrina cristiano”, Lib. 1, nr 24,24 PL., 34, 29 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/dottrina_cristiana/index2.htm

[274]św. Augustyn, „De doctrina cristiano” Lib. 1, nr 24,24 PL., 34, 29 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/dottrina_cristiana/index2.htm

[275]Św. Augustyn, „De doctrina cristiano”. Lib. 1, por. 27, nr 28, PL, 34, 29 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/dottrina_cristiana/index2.htm

[276]S. Agostino, „De civitate Dei”, lib. 19, por. 14, PL, 41.643 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/cdd/index2.htm

[277]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 566s; Martyrium Polycarpi, 1, 2

[278]"De doctrina cristiano" l. 1 rz. 22.21 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony internetowej www.augustinus.it, która publikuje prace wydawnictwa Città Nuova w Internecie https://www.augustinus.it/italiano/dottrina_cristiana/index2.htm

[279]Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 566

[280]Zob. Clemente Alessandrino „Stromata” IV, rozdz. 13-14, PG., 8, 1360 mkw.; por. S. Prospero, „Expositio w ps. 100", w. 3, PL., 51, 278A; „Expositio w ps. 129", v. 21-22, kol. 398 pne

[281]S. Agostino „Sermo 174”, nr 2, PL., 38, 910; „Sermo 176”, nr 2, PL, 38, 950; „Sermo 71”, nr 19, kol. 454-455

[282]Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 567

[283]Zobacz św. Augustyn, „Komentarz do listu św. Giovanni”, tr. 1, nie. 9. PL., 35, 1984 tłumaczenie zaczerpnięte ze strony www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/commento_lsg/index2.htm; por. tr. 8, nie. 10, kol. 2012; tr. 9, nie. 3, 2047

[284]Zobacz Orygenes, „In Canticum Canticorum”, lib. 2, nie. 8, PG., 13, 54; S. Gregorio di Nissa, Homilia 4 w Canticum, PG., 44, 848 A

[285]S. Gregorio di Nissa „Homilie o Pieśni nad Pieśniami” red. Città Nuova Rzym 1996, s. 115s

[286]S. Agostino, "Sermo 317", 2.2, PL, 38, 1437s tłumaczenie zaczerpnięte ze strony www.augustinus.it publikującej w Internecie dzieła wydawnictwa Città Nuova https://www.augustinus.it/italiano/discorsi / index2.htm

[287]Patrz Petri Lombardi „Libri IV Sententiarum” l. IIId. XIX, Ad Claras Aquas 1916, T. II, s. 682

[288]Petri Lombardi „Libri IV Sententiarum” l. IIId. XIX, Ad Claras Aquas 1916, T. II, s. 684

[289]S. Bonaventura „Komentarz w IV libros Sententiarum Petri Lombardi. ", W" S. Bonaventurae Opera Omnia ”Ad Claras Aquas MDCCCLXXXVII, t. III, W III Sententiarum, s. 641

[290]S. Bonaventura „Komentarz w IV libros Sententiarum Petri Lombardi. ", W" S. Bonaventurae Opera Omnia ”Ad Claras Aquas MDCCCLXXXVII, t. III, W III Sententiarum, s. 644

[291]Zob. S. Bonaventura „Komentarz w IV libros Sententiarum Petri Lombardi. ", W" S. Bonaventurae Opera Omnia ”Ad Claras Aquas MDCCCLXXXVII, t. III, W III Sententiarum, s. 646ss

[292]S. Alphonsi Mariae de Ligorio: „Theologia moralis”. Editio nova… zredagowane i przestudiowane przez L. Gaudé, CSsR, Romae 1905-1912, tom. ja str. 314, l. II przyp. 22

[293]S. Alfonso Maria de 'Liguori, „Instrukcja i praktyka dla spowiedników”, w „Dziełach S. Alfonso Maria de 'Liguori”, Pier Giacinto Marietti, t. IX, Turyn 1880, s. 81s. Rozdział IV - Punkt I. O cnotach teologicznych, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/_PWQ.HTM

[294]S. Alfonso M. de 'Liguori, „Pouczenie i praktyka dla spowiedników”, Rozdział IV – Ostrzeżenia do traktatu pierwszego nakazu Dekalogu. Punkt II. Miłosierdzia wobec bliźniego. n. 14 w „Dziełach S. Alfonso Maria de Liguori”, Pier Giacinto Marietti, Turyn 1880, t. IX, s. 83, www.intratext.com, http://www.intratext.com/IXT/ITASA0000/__PWR.HTM

[295]Pius XI, „Caritate Christi compulsi” 3 maja 1932 http://www.vatican.va/content/pius-xi/it/encyclals/documents/hf_p-xi_enc_19320503_caritate-christi-compulsi.html

[296]Jan XXIII, List „Ilu was jest”, 8.4.1962, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/john-xxiii/it/letters/1962/documents/hf_j-xxiii_let_19620408_quanti-siete .html

[297]Pius XII, „Przemówienie do wiernych węgierskich o cnotach św. Małgorzata Węgierska” z 10.8.1957, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/pius-xii/it/speeches/1957/documents/hf_p-xii_spe_19570810_santa-margherita-ungheria.html

[298]Św. Paweł VI „Przesłanie do wszystkich księży Kościoła katolickiego”, 30.6.1968, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/paul-vi/it/messages/pont-messages/documents /hf_p-vi_mess_19680630_priests.html

[299]Zobacz Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité, wyd. Beauchesne, 1932-1995, wyd. Beauchesne, 1932-1995, t. 2 kol. 566

[300]Paweł VI, „Przemówienie do Świętej Roty Rzymskiej”, 28.1.1971 stycznia 1971, www.vatican.va, http://www.vatican.va/content/paul-vi/it/speeches/19710128/january/documents/hf_p -vi_spe_XNUMX_sacra -romana-rota.html

[301]Zob. Jacques Farges i Marcel Viller „La charité chez le péres” w Dictionnaire de Spiritualité Beauchesne 1932-1995, t. 2 kol. 566

[302]Zob. Patriarcado de Lisboa „Nota para a receção do capítulo VIII da exortação apostólica 'Amoris Laetitia'” 6.2.2018, www.patriarcado-lisboa.pt, https://www.patriarcado-lisboa.pt/site/index.php ? identyfikator = 8626

[303]Zob. Msgr. A. Marto „Nota Pastoral sobre os fiéis divorciados a viver em nova união” O Senhor está perto de quem tem lub coraçãoo ferido „(Sl 34, 19)” z 31.5.2018, www.leiria-fatima.pt , https://www.leiria-fatima.pt/o-senhor-esta-perto-de-quem-tem-o-coracao-ferido-sl-34-19-2/; Jeanne Smits, „Portugalski kardynał pozwala katolikom rozwiedzionym i żyjącym w nowych związkach na przyjmowanie komunii” Wiadomości z Lifesite 5.2.2020 przyjmuj komunię; Tłumaczenie włoskie „portugalski kardynał pozwala rozwiedzionym i ponownie zamężnym, „katolikom przystąpić do komunii”/

[304]Lorenzo Bertocchi „Kasper: rozwiedziony i ponownie ożeniony, Papież otworzył drzwi”, La Nuova Bussola Quotidiana 26-04-2016 http://lanuovabq.it/it/kasper-divorziati-risposati-il-papa-ha- Aperto- la -port # .Vzcm7XRyzqA

[305]La Fede Quotidiana „Austriacki biskup: „Komunia dla rozwiedzionych i żyjących w nowych związkach jest praktyką nieodwracalną”, La Fede Quotidiana 11-1-2017 http://www.lafedequotidiana.it/un-vescovo-austriaco-la-comunione-ai - rozwiedziony-powtórnie żonaty-nieodwracalna-praktyka /

[306]Św. Magister “Francesco i Antonio, para w doskonałym towarzystwie” www.chiesa.espressonline.it 12.4.2016 http://chiesa.espresso.repubblica.it/ Articolo/1351273.html

[307]La Civiltà Cattolica, „Prywatne spotkanie Papieża z niektórymi kolumbijskimi jezuitami”, La Civiltà Cattolica rok 2017, zeszyt 4015, tom IV pag. 3 - 10, 7 października 2017

[308]II-II q. 26 do 4.5; IIª-IIae q. 44a. 8 do 2; Super Wysłane, Lib. 3d. 29 q. 1a. 5; De Virtutibus q. 4 art. 9; Super II Tim., Rozdz. 3 l.1

[309]Por. S. Bonaventurae „Commentaria in quattuor libros Sententiarum”, l. IIId. 29, a.1, q. 3

[310]S. Bonaventurae „Commentaria in quattuor libros Sententiarum”, l. IIId. 29, a.1, q. 3 do 4m

[311]Zobacz Doctoris Seraphici s. Bonaventurae SRE Episc. Kard. Opera Omnia, Ex Typographia Collegii Sancti Bonaventurae, Ad Claras Aquas, MCDCCCLXXXVII, tom. III pkt. 645

[312]Zobacz IIª-IIae q. 26a. 2 grosze „Somma Theologica”, tłumaczenie zaczerpnięte z internetowego wydania Edizioni Studio Domenicano; https://www.edizionistudiodomenicano.it/Docs/Sfogliabili/La_Somma_Teologica_Seconda_Parte_2/index.html#286/z

[313]S. Bonaventura „Komentarz w IV libros Sententiarum Petri Lombardi. ", W" S. Bonaventurae Opera Omnia ”Ad Claras Aquas MDCCCLXXXVII, t. III, W III Sententiarum, s. 644, zm. 29, a.1, q. 3

[314]S. Caterina da Siena, Dialog, red. G. Cavallini, Siena, Cantagalli, 1995, wyd.

(Teksty Cateriniani; I), rozdział XI www.centrostudicateriniani.it, http://www.centrostudicateriniani.it/images/documenti/download/download-gratuiti/4-Il_Dialogo.pdf

[315]Zob. łaciński tekst Kajetana znajdujący się w s. Thomae Aquinatis "Secunda secundae Summae Theologiae ... z komentarzem Thomae De Vio Caietiani" w "S. Thomae Aquinatis Opera Omnia ”V. IX Typographia Polyglot SC De Propaganda Fide, Rzym 1895, T. VII s. 213. 214, komentarz do II-II q. 26a. 4 i 5

[316]łaciński tekst Kajetana znajduje się w s. Thomae Aquinatis "Secunda secundae Summae Theologiae ... z komentarzem Thomae De Vio Caietiani" w "S. Thomae Aquinatis Opera Omnia ”V. IX Typographia Polyglot SC De Propaganda Fide, Rzym 1891, T. IX s. 75, komentarz do II-II q. 64 7

[317]S. Alphonsi Mariae de Ligorio: „Theologia moralis”: editio nova cum antiquis editionibus diligenter collata in singulis auctorum allegationibus recognita notisque krytycyzm et commentariis ilustrowany / redagowany i studiowany P. Leonardi Gaudé, Romee 1905, t. ja str. 318.

[318]Zob. HB Merkelbach „Summa Theologiae Moralis”, Desclée de Brouwer, Brugis - Belgica, 1959, t. ja, s. 694ss

[319]** "Norma moralna" Humanae vitae "
oraz zadanie duszpasterskie „L'Osservatore Romano, 16 lutego 1989, s. 1, www.vatican.va, http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_19890216_norma-morale_it.html

[320]M. Sales „Nowy Testament skomentował ks. Marco Sales ”Wyd. LICET i Marietti, Turyn, 1914, t. II s. 165

[321]M. Sales „Nowy Testament skomentował ks. Marco Sales ”Wyd. LICET i Marietti, Turyn, 1914, t. II s. 309

[322]Zobacz s. Ammonius, List 12: Patrologia orientalis 10/6, 1973, 603-607